«Όταν είσαι μόνος/και η ζωή σου φέρνει μοναξιά/μπορείς πάντα να πας/στο κέντρο της πόλης» τραγουδάει η Πετούλα Κλαρκ στο «Downtown». Μια Παρασκευή βράδυ με φθινοπωρινό αέρα βρίσκομαι στο μεγαλειώδες σκαρί του Μπάγκειον, καταμεσής της Ομόνοιας. Έξω από το άλλοτε λαμπερό ξενοδοχείο του Τσίλλερ, άστεγοι τυλιγμένοι στις κουβέρτες τους. Στο εσωτερικό του, ένας κόσμος φαντασίας, βγαλμένος νομίζεις από στοιχειωμένο βασίλειο. Ανεβαίνεις τις σκάλες μαζί με το πλήθος και βρίσκεσαι σε ό,τι ήταν κάποτε η αίθουσα χορού. Με ξεφλουδισμένους σοβάδες, γδαρμένους καθρέφτες και γυμνά μαδέρια, αλλά με την αειθαλή αίγλη μιας κυρίας της καλής κοινωνίας.
Ο χώρος φορτίζει από προσμονή για το θεατρικό έργο-αουτσάιντερ που οι παραστάσεις του ανακηρύσσονται sold-out η μία μετά την άλλη. Το «Lemon», το πείραμα της θεατρικής ομάδας Experimento σε διασκευή-σκηνοθεσία-κίνηση Γεωργίας Τσαγκαράκη, αρχίζει με μια Μεγάλη Έκρηξη δημιουργικότητας. Το Βιρτζίνιαν, το πλοίο όπου έχει περάσει ολόκληρη τη ζωή του ο θρυλικός πιανίστας 1900, από τον ομώνυμο ποιητικό μονόλογο του Ιταλού συγγραφέα Αλεσσάντρο Μπαρίκκο που ο Τζουζέπε Τορνατόρε έχει μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη, έχει γίνει κομμάτια από τον δυναμίτη, σπάραγμα μιας εποχής που δεν υπάρχει πια. Όμως ο ήρωας μαζί με τον αγαπημένο του φίλο, Τιμ Τούνυ, επιστρέφουν ως φαντάσματα. Γιατί σύμφωνα με τον Μπαρίκκο, «κανείς δεν είναι ξεγραμμένος άμα έχει έτοιμη μια καλή ιστορία και κάποιον για να του τη διηγηθεί».
Εγκαταλειμμένος από μετανάστες που ταξίδευαν στο Βιρτζίνιαν με προορισμό την Αμερική, μέσα σε μια χάρτινη κούτα που μετέφερε λεμόνια και από την οποία, σε συνδυασμό με τη χρονολογία γέννησής του, παίρνει το παράξενο όνομά του (Ντάννυ Μπούντμαν Τι Ντι Λέμον Χιλιαεννιακόσια), ο 1900 μένει δυο φορές ορφανός στη ζωή του, πρώτα από τους βιολογικούς γονείς του και μετά από τον ναύτη που τον υιοθετεί αλλά πεθαίνει όταν ο ήρωας είναι οκτώ ετών. Εξελίσσεται σε εξαιρετικό πιανίστα, που παίζει μουσική πρωτάκουστη, γοητεύοντας τους επιβάτες από κάθε κοινωνική τάξη και γωνιά του κόσμου. Σε μια πρωτοφανή φουρτούνα βρίσκει τη φιλία στον τρομπετίστα Τιμ Τούνυ που μόλις έχει μπαρκάρει. Μαζί στήνουν ένα ξέφρενο ντουέτο, σε μια παράσταση-χείμαρρο 70 λεπτών που εκτυλίσσεται κυρίως στην εποχή του μεσοπολέμου, με διαλόγους και με αφήγηση που απευθύνεται στο κοινό, με διαρκείς εναλλαγές στον φωτισμό που μεταμορφώνουν την ατμόσφαιρα, με ζωντανή μουσική, χορό, τραγούδι.
«Είναι πρόκληση για τον ηθοποιό να παίξει σε μια τέτοια παράσταση. Γι’ αυτό πρέπει να μένουμε συντονισμένοι και να προσέχουμε τις λεπτομέρειες» λέει μετά το τέλος της ο Γιώργος Δρίβας (στον ρόλο του Τιμ Τούνυ). «Είναι η ιστορία δύο φίλων, σαν μουσική παρτιτούρα, από την οποία δεν μπορείς να βγάλεις τον έναν» προσθέτει ο Μελαχρινός Βελέντζας (στον ρόλο του 1900 και ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής των Experimento). Μια παρτιτούρα χωρίς ούτε μία παραφωνία παρά τον καταιγιστικό ρυθμό.
«Είναι η ιστορία δύο φίλων, σαν μουσική παρτιτούρα, από την οποία δεν μπορείς να βγάλεις τον έναν»
Ο 1900 επιλέγει να μην κατεβεί ποτέ από το πλοίο. Ολόκληρος ο κόσμος του είναι το Βιρτζίνιαν με επίκεντρο τη μουσική. Κάποτε επιχειρεί να αποβιβαστεί στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, αλλά τρομαγμένος από τα απέραντα φώτα της πόλης, κάνει πίσω. «Ποια νήματα σ’ ενώνουν με μια άλλη θηλιά/ Ποια κύματα σε διώχνουν απ’ αυτό το λιμάνι/ Ποια μοίρα σε φωνάζει από την άλλη μεριά/ Πες μου ποιο φόβο αγάπησες πάλι». Μέσα στο κεφάλι μου παίζει η «Καινούρια ζάλη» του Αγγελάκα. Αλλά ας μην κρίνω -ακόμα- τη μεταστροφή του πιανίστα.
Ο 1900 ίσως δεν είναι ευτυχισμένος, αλλά είναι αυτός που είναι. Απαλλαγμένος από πρέπει, από άπειρες επιλογές. Εστιασμένος σε ό,τι αγαπά. Άλλωστε τα μεγαλύτερα ταξίδια τα κάνει με τη φαντασία του, «χωρίς να τον σαμποτάρει η πραγματικότητα με τη μαύρη πλευρά της» όπως πιστεύει ο Γιώργος.
Ο κόσμος του «έχει δέκα δάχτυλα και 88 πλήκτρα. Πολλές επιλογές, πολλούς συνδυασμούς» λέει ο Μελαχρινός. «Κάποιος άλλος κόσμος μπορεί να του ήταν υπερβολικός. Αν το σκεφτούμε και αλληγορικά, με την τόση πληροφορία που λαμβάνουμε σήμερα πόση μπορούμε να αντέξουμε; Ό,τι μπορούμε να χειριστούμε, ακόμα και βιολογικά, είναι συγκεκριμένο. Από αυτό το συγκεκριμένο ξεκινάς».
Έτσι ξεκίνησαν και οι Experimento με το «Lemon», από έναν μονόλογο που έγινε διάλογος, απέκτησε άλλη δυναμική και διαρκώς εξελίσσεται. «Μια παράσταση ζωντανός οργανισμός, που ζει, αναπνέει, αναπτύσσεται» λέει ο Γιώργος. Η συνέντευξη με τους δύο ηθοποιούς γίνεται σε μια αίθουσα του Μπάγκειου που έχει μετατραπεί σε εκθεσιακό χώρο, με φωτογραφίες από περιοδείες στο Λουτράκι, στην Αντίπαρο, στη Σαντορίνη, στον Πόρο, εν πλω, σε καρνάγια και λιμενοβραχίονες. Ανάμεσά τους τα παράθυρα του ξενοδοχείου-ζωντανά κάδρα με θέα την Ομόνοια.
Στο τραπέζι μπροστά μας, διάσπαρτα λεμόνια και μισογεμάτα ποτήρια με κρασί. Πριν και μετά την παράσταση το κοινό έχει την ευκαιρία να περιηγηθεί στη φωτογραφική έκθεση και να κεραστεί ένα ποτό από το μπαρ που έχει στηθεί στο διάδρομο. Απόψε μάλιστα ήταν και τα γενέθλια του Γιώργου, όπως ανακοινώθηκε στους θεατές καθώς έπεφτε η αυλαία.
Ο κόσμος του 1900 «έχει δέκα δάχτυλα και 88 πλήκτρα. Πολλές επιλογές, πολλούς συνδυασμούς»
«Θέλουμε το Lemon να είναι μια παράσταση-εμπειρία. Δηλαδή να μην μπεις μόνο μέσα περιμένοντας να ξεκινήσει. Να έχει τη φιλοξενία, την ευγένεια, τα “χρόνια πολλά” στον Γιώργο» λέει ο Μελαχρινός. Οι Experimento πιστεύουν ότι θέατρο υπάρχει όπου υπάρχουν θεατές. Γι’ αυτό δεν περιορίζονται σε συμβατικές αίθουσες. Πιστεύουν, ακόμα, ότι το θέατρο χρειάζεται χρόνο, έρευνα και αγάπη. Ότι πρέπει να παιδεύεται για να έχει παιδευτικό, αλλά όχι διδακτικό χαρακτήρα.
Ποιος φόβος μάς κρατά πάνω στο δικό μας πλοίο; Τι θα θέλαμε να απαρτίζει τον κόσμο μας; Πόση πληροφορία μπορούμε να αντέξουμε; Η παράσταση δεν παραδίδει απαντήσεις, μόνο ερωτήματα, που κάθε θεατής κυοφορεί για πολλές ώρες και μέρες μετά. Αυτό είναι και το ζητούμενο.
Στον δεύτερο χρόνο του, το «Lemon» δεν συνεχίζει απλώς τη διαδρομή του αλλά απογειώνεται, καθώς διαδίδεται από στόμα σε στόμα. Το «πείραμα» μπορεί να κριθεί, από όλες τις απόψεις, ως επιτυχημένο. «Πέρυσι στο θέατρο Radar είχαμε κατά μέσο όρο 28-30 θεατές. Τώρα στο Μπάγκειον η μια παράταση διαδέχεται την άλλη. Είμαστε ευτυχισμένοι φέτος γι' αυτό που συμβαίνει, όμως το ίδιο ευτυχισμένοι ήμασταν και πέρυσι γιατί κάναμε αυτό που αγαπούσαμε» λέει ο Μελαχρινός και καταλήγει: «Όσο επιβιβάζεται ο κόσμος, τόσο θα συνεχίσουμε να ταξιδεύουμε».
Info
Μπάγκειον Ξενοδοχείο, Πλατεία Ομονοίας. Οι παραστάσεις παίρνουν τη μία παράταση μετά την άλλη, καθώς γίνονται γρήγορα sold-out, αλλά υπάρχουν ακόμα εισιτήρια για μια extra παράσταση που προστέθηκε την Πρωτοχρονιά στις 19.15 με γενική είσοδο 15 ευρώ (στη δεύτερη παράσταση της ίδιας μέρας, στις 21.00, δεν υπάρχουν πλέον διαθέσιμα εισιτήρια). Εισιτήρια-πληροφορίες: viva.gr, τηλ. 6977773875. Για την extra πρωτοχρονιάτικη παράσταση, υπάρχει επίσης η δυνατότητα προαγοράς εισιτηρίων στο ταμείο του θεάτρου τη Δευτέρα 30/12, 18.00-19.30.
Lemon
Βασισμένο στο Novecento του Alessandro Baricco. Το πλήρωμα του Lemon: Διασκευή | Σκηνοθεσία | Κίνηση: Γεωργία Τσαγκαράκη. Μετάφραση: Σταύρος Παπασταύρου. Σκηνογραφία: Νατάσα Τσιντικίδη. Κατασκευή πιάνου: Θωμάς Μαριάς. Κοστούμια: Κέλλυ Σταματοπούλου. Ηχητικός σχεδιασμός | Stage manager: Λευτέρης Δούρος. Σχεδιασμός φωτισμού: Αλέξανδρος Θεοφυλάκτου. Φωτογραφίες: Γιώργος Καπλανίδης. Graphic design: Ελένη Σαραντοπούλου. Video | Trailer: Παναγιώτης Αγκαβανάκης. Location scouting: Λουκία Μπατσή. Stunt rigger: Ηλίας Φωτεινός. Communication Assistant: Ράνια Παπαδοπούλου. Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Μελαχρινός Βελέντζας. Παίζουν: Μελαχρινός Βελέντζας (1900), Γιώργος Δρίβας (Τιμ Τούνυ). Μια ανεξάρτητη παραγωγή των Experimento.
Δείτε περισσότερες φωτογραφίες από την παράσταση στο Μπάγκειον και την περιοδεία της:
Ακολουθήστε το WomanToc στο Instagram
κεντρική φωτό: @Yiorgos Kaplanidis
