Όσα ξέραμε σε σχέση με τη ορθή γραφή των λέξεων γκρεμίζονται το ένα πίσω από το άλλο και συνεπικουρικά, με την ευγενική συμβολή των social media και της δημοσιογραφίας του Ίντερνετ, ένα νέο στυλ γραψίματος αναπηδά, κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του καθενός από εμάς. Κάτι σαν non paper λεξιλόγιο, κάτι μεταξύ στενογραφίας, ιδεογραφίας και ιδεοληψίας.
Η γλώσσα είναι ζωντανή. Αλλάζει ανάλογα με τις εποχές και με το φύσημα του ανέμου, μεταβάλλεται σύμφωνα με τις απαιτήσεις των καιρών και με το είδος της εκάστοτε μορφής επικοινωνίας. Άλλη γλώσσα παρέδιδαν τα ταχυδρομικά περιστέρια, άλλη τo πουλάκι του twitter και άλλη τα ποστ στο φέισμπουκ. Ελληνοποίηση των αγγλικών ως απάντηση στην τόσων ετών αγγλοποίηση των ελληνικών, δαιμονοποίηση των διπλών συμφώνων και των διφθόγγων, κατάργηση των δίψηφων φωνηέντων, αντικατάσταση γραμμάτων με σύμβολα, η εισβολή του hashtag στη ζωή μας, το γιουρούσι των emoticons αντί χαιρετισμού.
Μετά ήρθε το διαδίκτυο και η επέλαση της κογιότ πληροφόρησης, η οποία θυσιάζει το όποιο στυλ γραφής στο βωμό της ταχύτητας της ενημέρωσης.
Ο Τριαναταφυλλίδης και ο Μπαμπινιώτης άλλαξαν πολλά από την επίσημη θέση του connoisseur του είδους, άνοιξαν δρόμους τολμηρούς κόντρα στους επιθετικούς φονταμεταλιστές του γλωσσολογικού ζητήματος και μετά ήρθε το διαδίκτυο και η επέλαση της κογιότ πληροφόρησης, η οποία θυσιάζει το όποιο στυλ γραφής στο βωμό της ταχύτητας της ενημέρωσης. Σαν να σου λέει «κράτα μόνο το ρεζουμέ κι άσε την αποτύπωση στην προηγούμενη δεκαετία». Μαγικό το ταξίδι της γλωσσολογικής αλλαγής, εξαιρετικά ενδιαφέρον το φαινόμενο της διαδοχής των λέξεων: το πως η προφορά τους παραμένει ίδια, αλλά η εικόνα τους ποικίλει μέσα στον χρόνο.
Η ντίτζιταλ εποχή απλουστεύει και λατρεύει το μινιμαλισμό του σχήματος, απογυμνώνει τις λέξεις κρατώντας με κάποιο τρόπο το νόημα στη θέση του. Κι εδώ μπαίνει ένα ερωτηματικό. Η παραστατικότητα των λέξεων είναι ευθέως ανάλογη της γραφής τους. Αλλιώς αντιλαμβάνεται κάποιος το ταξείδι και αλλιώς το ταξίδι. Το τραίνο που έγινε τρένο, ο τρελλός, οποίος απαλλάχθηκε από το διπλό λάμδα και το γύρισε σε τρελός, το κτήριο που αντικατέστησε το ήτα με γιώτα και μετατράπηκε σε κτίριο και ούτε καθεξής. Ο πόλεμος του αφτιού και του αβγού, το συντεταγμένο πογκρόμ απέναντι στο ντεμοντέ ορθογραφικό ροκοκό.
«Grammar Nazis αποκαλούν στο Ίντερνετ οι νεαροί (Αμερικανοί κυρίως) όσους προσπαθούν να τηρούν αυστηρά τους ορθογραφικούς κανόνες και αποπειρώνται με παρατηρήσεις και σχόλια να επιβάλουν τη χρήση τους και στους άλλους. Είναι όμως «ναζήδες της γραμματικής» όσοι πιστεύουν πως πρέπει (στη γραμματική τουλάχιστον) να τηρούμε τους κανόνες επικοινωνίας ή απλώς άνθρωποι που θέλουν να γίνονται κατανοητοί; Σοστώ ή λάθως;» είχε γράψει εύστοχα ο Δημήτρης Αγγελίδης σε άρθρο του στο περιοδικό Έψιλον το 2012, υποβάλλοντας με τη σειρά του τον προβληματισμό του πάνω στον γραπτό λόγο και αφήνοντας περιθώρια συζήτησης πάνω στο θέμα.
Επιμύθιο:
Έχω υπηρετήσει με ζέση την ομιλούσα γραφή των 90s, σύμφωνα με την οποία οι κανόνες υπήρχαν για να καταρριφθούν και ένας αλανιάρης ακαδημαϊσμός έδινε τη θέση του στον καθωσπρεπισμό και έχω επίσης ζήσει την εμπειρία της μετάβασης από το πολυτονικό στο μονοτονικό. Περιμένω την εποχή που θα γράφουμε όπως συλλογιζόμαστε, χωρίς σημεία στίξης και χωρίς παραγράφους, χωρίς χρονικές ακολουθίες. Μόνο με άλματα σκέψης. Ενίοτε και στο κενό.
Φωτό: British Library
Ακολουθήστε το WomanToc στο Instagram