ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ WOMAN TOC

Τάκης Ζενέτος: Ο σπουδαίος Έλληνας αρχιτέκτονας και πρωτοπόρος της διεθνούς avant-garde

Με αφορμή την επαναλειτουργία του Θεάτρου Λυκαβηττού θυμόμαστε τον σπουδαίο οραματιστή Τάκη Ζενέτο και την σύντομη αλλά τόσο σημαντική πορεία του.

Ως εκφραστής ενός οραματικού και ριζοσπαστικού μοντερνισμού, ο Ζενέτος θεωρείται μια από τις σημαντικότερες μορφές της ελληνικής αρχιτεκτονικής. Πέρα από καταξιωμένος designer με εξαιρετικές γνώσεις τεχνολογίας, ο Ζενέτος υπήρξε ένας ακούραστος ερευνητής, ο οποίος εκπόνησε οραματικές μελέτες που ανταποκρίνονταν στις απαιτήσεις ενός κόσμου πολύ πιο εξελιγμένου από την Ελλάδα της δεκαετίας του 1970. Μελετώντας άρθρα από επιστημονικά περιοδικά της εποχής, ο Ζενέτος προσδιόρισε με μεγάλη ακρίβεια πολλές από τις ηλεκτρονικές εφαρμογές που καθορίζουν την καθημερινότητα του 21ου αιώνα, όπως η "τηλε-διεκπεραίωση" και η "τηλε-εργασία", και σχεδίασε ένα μεγάλο εύρος εξαιρετικά ευρηματικών υποδομών σε διαφορετικές κλίμακες.

Ο Τάκης Ζενέτος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1926. Σπούδασε Καλές Τέχνες στο Παρίσι (από το 1945), ήταν μαθητής του Λε Κορμπυζιέ και αποφοίτησε το 1954. Επιστρέφει στην Ελλάδα το 1956.

Πρόκειται για έναν από τους πλέον ταλαντούχους και αντισυμβατικούς αρχιτέκτονες που έχουν υπάρξει στη χώρα μας. Mέσα στα επόμενα 21 χρόνια, έως το 1977 που αυτοκτόνησε, αποτέλεσε μια ξεχωριστή περίπτωση στα ελληνικά πράγματα.

Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’60 ο Ζενέτος θα δημιουργήσει μια σειρά από κατοικίες που θα δώσουν το στίγμα του. Το σπίτι στο Καβούρι (1959-1961) με τον τολμηρό πρόβολο του εξώστη ο οποίος αιωρείται στον αέρα. Εδώ φαίνεται η προσέγγιση του Ζενέτου για την εκμετάλλευση της θέας. Με το "Μονόσπιτο" στο Καβούρι ο Ζενέτος υποστηρίζει την άποψη ότι η ανθρώπινη κατοικία πρέπει να είναι το υψηλότερο και πλέον πολυτελές προϊόν του σύγχρονου πολιτισμού. Θεωρούσε το φθηνό σπίτι παραλογισμό "με τις καταστροφικότερες δυνατές συνέπειες για τον άνθρωπο".


Η πολυκατοικία του Ζενέτου στη λεωφόρο Βασιλίσσης Αμαλίας (1959-1960) είναι μια απόπειρα να προσφέρει λύσεις σε σχέση με την αντίληψη του χώρου και την ευελιξία σε μεταβαλλόμενες ανάγκες.

.

Ένα από τα πιο γνωστά του έργα είναι το εργοστάσιο του ΦΙΞ στη λεωφόρο Συγγρού που ξεκίνησε το 1957. Ο Ζενέτος σχεδίασε κατά καιρούς και άλλα βιομηχανικά κτίρια, όπως αυτό της "Βιανύλ” (1964) στον Άγιο Ιωάννη το Ρέντη. Του ανατέθηκε επίσης, στα μέσα της δεκαετίας του ’60, το υπαίθριο θέατρο στον Λυκαβηττό.

Το "Θέατρο Λυκαβηττού", το έργο τέχνης του Τάκη Ζενέτου

Το 1965 ο αρχιτέκτονας Τάκης Ζενέτος έκανε την επανάσταση στις θεατρικές παραστάσεις σε ανοιχτό χώρο όταν σχεδίασε το περίφημο Θέατρο Λυκαβηττού, στο οποίο η Άννα Συνοδινού υλοποίησε τα όνειρά της.

Βέβαια την τελική μορφή στο Θέατρο αυτό έδωσαν δυστυχώς οι …υπάλληλοι του Υπουργείου Δημοσίων Έργων και του ΕΟΤ οι οποίοι χωρίς την άδεια του Ζενέτου παραποίησαν τα αρχικά σχέδια τα οποία προέβλεπαν και υπόγεια καμαρίνια και όχι …μεταλλικά κουτιά, όπως τελικά έγιναν.

Στην περίπτωση του Θεάτρου στον Λυκαβηττό ο αρχιτέκτονας αντιμετώπισε τη σχέση αρχιτεκτονικής και φύσης και προσαρμόστηκε στο γενικό αίτημα της εποχής για "ένα θέατρο στα πρότυπα των αρχαίων" σχεδιάζοντας μια ανάλαφρη κατασκευή, την οποία εμφύτευσε στο κενό του λατομείου. Ήταν μια μεταλλική σύνθεση, με επένδυση ξύλου στον χώρο των καθισμάτων που τοποθετήθηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε να μην κρύβουν τις σκαλωσιές.

Τελικά, έπειτα από ζωή περίπου μισού αιώνα, το θέατρο έκλεισε οριστικά το 2013 με απόφαση του δήμου Αθηναίων, γιατί κρίθηκε ακατάλληλο για λόγους ασφάλειας. Τα τελευταία 10 χρόνια είχε πέσει θύμα της σκουριάς. Φέτος επιτέλους το δημιούργημα της Άννας Συνοδινού και του Τάκη Ζενέτου το καλοκαίρι του 2023 επιστρέφει δυναμικά

Ένα από τα σημαντικότερα έργα του είναι το δημόσιο σχολείο του Αγίου Δημητρίου στο Μπραχάμι, γνωστό και ως Στρογγυλό λόγω του σχήματός του. Το κτήριο σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Τάκη Χ. Ζενέτο την περίοδο 1969-1972, ενώ η κατασκευή του ξεκίνησε το 1972 και ολοκληρώθηκε το 1974. Το κτήριο αυτό έχει σχολιαστεί για το ασυνήθιστο για τα ελληνικά δεδομένα σχήμα του και για τις μπετονένιες περσίδες ηλιοπροστασίας. Ο σχεδιασμός του συγκεκριμένου κτηρίου δεν αντιμετωπίσθηκε από τον Ζενέτο απλά ως μία κτηριολογική επίλυση σύμφωνα με της ανάγκες εκείνης της εποχής. Η σημαντικότερη επιδίωξή του ήταν η διατύπωση και η μακροπρόθεσμη εφαρμογή της προβληματικής του όσον αφορά το εκπαιδευτικό σύστημα, ύστερα από μία σημαντική προσωπική έρευνα διάρκειας 6 μηνών της διεθνούς εκπαίδευσης, τόσο με τη μορφή που είχε τότε όσο και με τις μεταβολές που θα υποστεί κυρίως με την εφαρμογή των νέων τεχνολογικών μέσων.

Το "Στρογγυλό" σχολείο

Το "Στρογγυλό" είναι ίσως το σημαντικότερο έργο του. Εδώ ο αρχιτέκτονας κατέθεσε την προσωπική του άποψη για το πώς φαντάζεται το σχολείο του μέλλοντος. Κατασκευάζει, λοιπόν, ένα κτήριο ευέλικτο που θα μπορεί να μεταβάλλεται με την πάροδο του χρόνου και την εξέλιξη της τεχνολογίας, αφού είχε προβλέψει ότι η διδασκαλία θα περιλάμβανε και την ψηφιακή τεχνολογία, τη χρήση υπολογιστών συνδεδεμένους με βιβλιοθήκες και την εκμετάλλευση κάθε οπτικοακουστικού μέσου.

Ο Τάκης Zενέτος ολοκλήρωσε συνολικά 120 δημιουργίες, όπως το χωροταξικό σχέδιο του Λεκανοπεδίου Αττικής, αρκετά βιομηχανικά κτήρια, αλλά και σημαντικές πολυκατοικίες και μονοκατοικίες.

Η πίστη του σε μια ζωή εν εξελίξει που διαρκώς προσβλέπει στο μέλλον τον αποξένωσε από την παρούσα ζωή. Ο Τάκης Ζενέτος αυτοκτόνησε το 1977 πηδώντας από το παράθυρο του γραφείου του στο Κολωνάκι.

Read Next

29 Απρ 2024

Τάκης Μόσχος, ο "Αργύρης της "Γλυκιάς Συμμορίας": Σύμβολο του ασυμβίβαστου κινηματογραφικού ήρωα

Μια ματιά στη διαδρομή του "Αργύρη" της "Γλυκιάς Συμμορίας" που δεν δίστασε να μιλήσει ανοιχτά για τη σχέση του με τις ουσίες.

28 Απρ 2024

Πενέλοπε Κρουζ- Χαβιέ Μπαρδέμ: υπάρχει λόγος που κράτησαν τον δεσμό τους κρυφό

Ο Χαβιέ Μπαρδέμ και η Πενέλοπε Κρουζ που γεννήθηκε σαν σήμερα γνωρίστηκαν πολύ πριν κάνουν δεσμό.

Περισσότερα από

Stories

28 Απρ 2024

Νοσοκόμα αποκαλύπτει τι συνέβη στο πρόσωπο της όταν σταμάτησε μετά από 20 χρόνια να κάνει μπότοξ

Κατάφερε να "παγώσει" τον χρόνο, ώσπου ήρθε η στιγμή να κάνει αποχή.

28 Απρ 2024

Ναταλία Γερμανού-19 χρόνια πριν: H αδημοσίευτη φωτογραφία από τη νίκη της Ελλάδας στη Eurovision το 2005

Η Ναταλία Γερμανού με την Έλενα Παπαρίζου και τον Χρήστο Δάντη.

28 Απρ 2024

Άλφρεντ Χίτσκοκ: Τι φοβόταν πολύ, ο μετρ του φόβου;

Και ο μέτρ του σασπένς είχε τις δικές του στιγμές αγωνίας

28 Απρ 2024

Όσκαρ Σίντλερ: Η αληθινή ιστορία του Γερμανού επιχειρηματία, που έσωσε τις ζωές 1.200 Εβραίων

Η ιστορία έγινε γνωστή από την ταινία του Στίβεν Σπίλμπεργκ "Η λίστα του Σίντλερ".

27 Απρ 2024

"Και λάτρεψα τον πατέρα μου σαν κάτι ανώτερο. Δεν τον πλησίαζα όμως"

Στις 27 Απριλίου 1941 η Πηνελόπη Δέλτα.πήρε δηλητήριο, που κρατούσε πάντα κοντά της και πέντε μέρες αργότερα, στις 2 Μαΐου, άφησε την τελευταία της πνοή, σε ηλικία 67 ετών.

27 Απρ 2024

Μπετόβεν- Für Elise: Ποια ήταν η Λίζα που απέρριψε ερωτικά τον Μπετόβεν;

Η πρεμιέρα της πιο δημοφιλούς σύνθεσης του Μπετόβεν, Für Elise, δόθηκε στις 27 Απριλίου 1810. Και σχετίζεται με την ανύπαρκτη ερωτική ζωή του σπουδαιότερου συνθέτη όλων των εποχών.

26 Απρ 2024

Η Βασίλισσα με τα Ανδρικά Πόδια

Η Φάνι Μπλάνκερς - Κουν, η θρυλική μορφή του στίβου που κουβαλούσε τα μωρά της στο στάδιο σ’ ένα καλάθι και τα τάιζε στα διαλείμματα, γεννήθηκε σαν σήμερα.

26 Απρ 2024

Ρετρό κλικ: Όταν ο Ηλίας Ψινάκης διαφήμιζε τσίχλες 40 χρόνια πριν

Ο πρώην δήμαρχος Μαραθώνα και μάνατζερ στο χώρο του θεάματος ως μανεκέν την δεκαετία του 1980.

25 Απρ 2024

30 χρόνια πριν: H 34χρονη Άννα Βίσση αγκαλιά με την μοναχοκόρη της, την 9χρονη Σοφία Καρβέλα

Μαμά και κόρη ποζάρουν αγκαλιά πίσω στο μακρινό 1993. Πάντα κολλητές και αγαπημένες.