Το μυθιστόρημα "Λολίτα" του Ναμπόκοφ θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας και έχει συμπεριληφθεί συχνά σε λίστες περιοδικών και θεσμών ανάμεσα στα 100 καλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών. Αν όμως σταθεί κανείς να σκεφτεί το θέμα του, είναι να ανατριχιάζει. Πρόκειται για την ιστορία ενός μεσήλικα καθηγητή λογοτεχνίας που παθιάζεται με ένα…12χρονο κορίτσι, την Ντολόρες Χέιζ Ντολόρες (αποκαλούμενη και ως Ντόλι, Λο, Λόλα και Λολίτα) την οποία ποθεί- μάλιστα αποφασίζει να παντρευτεί τη μητέρα της, προκειμένου να βρίσκεται κοντά στο αντικείμενο του πόθου του. Το μυθιστόρημα έχει μεταφερθεί επίσης στη μεγάλη οθόνη από τον μαιτρ Στάνλεϊ Κιούμπρικ κι αργότερα από τον σκηνοθέτη Έιντριαν Λάιν, με τον Τζέρεμι Άιρονς στον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Στο μυθιστόρημα του Ναμπόκοφ, ο αφηγητής, περιγράφει τη Λολίτα ως ένα προκλητικό "νυμφίδιο", που τον φλερτάρει. Περιγράφει με λεπτομέρειες τον πόθο του Χάμπερτ (του πρωταγωνιστή) για τη Λολίτα σε ένα ημερολόγιο που κρατάει και που κάποια στιγμή θα ανακαλύψει η μητέρα της μικρής, συνειδητοποιώντας τα πραγματικά κίνητρα του γάμου. Όταν λοιπόν η μητέρα καταλάβει τι πραγματικά συμβαίνει και βγει έξω από το σπίτι αναστατωμένη προσπαθώντας να στείλει γράμματα σε γνωστούς της ενημερώνοντας για το ποιόν του Χάμπερτ (του κεντρικού ήρωα), θα τη χτυπήσει ένα αυτοκίνητο, σκοτώνοντάς τη. Έτσι, το πεδίο μένει ελεύθερο για τον πατριό που θα πάρει τη Λολίτα από την κατασκήνωση και θα ταξιδέψει μαζί της σε όλη την Αμερική. Βέβαια, η αριστουργηματική πένα του Ναμπόκοφ κρατά σε εγρήγορση τους αναγνώστες που παρά τις ηθικές αντιρρήσεις δύσκολα μπορούν να αφήσουν κάτω το βιβλίο, αφού θέλουν να ανακαλύψουν τι θα συμβεί στον Χάμπερτ.
Ωστόσο, πραγματική φρίκη προκαλεί το γεγονός πως το μυθιστόρημα βασίζεται σε μία αληθινή ιστορία. Την ιστορία της 11χρονης Σάλι Χόρνερ. Ενός μετρημένου και υπάκουου παιδιού που το μόνο που έκανε ήταν να κλέψει ένα ημερολόγιο από το ψιλικατζίδικο της γειτονιάς της, αποδεχόμενη μια ανόητη πρόκληση κοριτσιών προκειμένου να μπει στην παρέα τους.
Για κακή της τύχη όμως, μάρτυρας στο "έγκλημα" της ήταν ο 50χρονος Φραν Λα Σάλε, πρώην κατάδικος για βιασμό, που έτυχε να βρίσκεται εκείνη τη στιγμή στο κατάστημα. Πανούργος και αδίστακτος υποδύθηκε πως δούλευε στο FBI και είπε στη μικρή Σάλι πως θα έπρεπε να τη στείλει στο αναμορφωτήριο για αυτό που έκανε. Το κορίτσι πανικοβλήθηκε και άρχισε να κλαίει. Η οικογένειά της ήταν άπορη και η σκέψη και μόνο των δικαστικών εξόδων της έκοβε την ανάσα. Εκείνος της είπε πως δεν επρόκειτο να προχωρήσει, αλλά πως εφεξής όφειλε να κάνει ό,τι θα της ζητούσε. Έπειτα, χάθηκε.
Ως την ημέρα που τον συνάντησε ξανά στον δρόμο. Της είπε πως η Κυβέρνηση τού ζήτησε να την πάει στο Ατλάντικ Σίτι. Η μικρή Σάλι αναγκάστηκε να πει πως ήθελε να πάει ταξίδι με τις φίλες της και πως θα τις συνόδευε ο πατέρας μίας από τις κοπέλες, τον ρόλο του οποίου υποδύθηκε ο Λα Σάλε. Και έτσι απήγαγε το παιδί. Ταξίδεψαν σε όλη τη χώρα και ζούσαν μαζί. Στην κοινωνία εμφανιζόντουσαν ως πατέρας και παιδί- και μάλιστα ως τραγικός πατέρας που μεγάλωνε μόνος την κόρη του από τότε που πέθανε η γυναίκα του. Μάλιστα, κάποτε έγραψε το παιδί και στο σχολείο, στο Τέξας, πριν μετακομίσουν στην Καλιφόρνια. Και τους εξαπατούσε όλους, εκτός από μία γυναίκα, τη Ρουθ, που διαισθάνθηκε πως κάτι δεν πήγαινε καλά σε αυτή την ιστορία.
Η Ρουθ προσπάθησε πολλές φορές να εκμαιεύσει την αλήθεια από το κορίτσι, αλλά στην αρχή δεν μπορούσε να της πάρει ούτε λέξη. Με τον χρόνο όμως η Σάλι την εμπιστεύτηκε και της εκμυστηρεύτηκε τελικά πως την έχει αρπάξει από το σπίτι της. Η Ρουθ κάλεσε το FBI και συνέλαβε τον Φρανκ που καταδικάστηκε σε 35 χρόνια φυλάκισης. Το κορίτσι γύρισε στη μαμά της, στο σπίτι της και επέστρεψε στο σχολείο.
Η ιστορία έκανε πάταγο στα ΜΜΕ. Τυχαία, ο Ναμπόκοφ, που ήθελε να γράψει για μία απαγορευμένη σχέση ανάμεσα σε έναν ενήλικα άντρα και ένα κορίτσι, άκουσε την ιστορία και ξεκοκάλισε κάθε δημοσίευμα. Για αυτό και όλοι βλέπουν τη Σάλι πίσω από τη Λολίτα, καθώς οι δύο ιστορίες παρουσιάζουν πολλές ομοιότητες. Καταρχήν, η Λολίτα και η Σάλι ζούσαν και οι δύο μόνο μόνο με τις μητέρες του. Έπειτα, και οι δύο ιστορίες λαμβάνουν χώρα την ίδια χρονιά ενώ η ιστορία της Σάλι αναφέρεται ακόμα και στο βιβλίο. Στο κεφάλαιο 33 ο Χάμπερτ όταν αρχίζει να αμφισβητεί τις πράξεις του, λέει: "Μήπως έκανα στην Ντόλι, ό,τι έκανε και Φραν Λα Σάλε, ο 50χρονος μηχανικός, στη ΣάλιΧόρνερ το 1948;". Τέλος, η σύζυγος τους Χάμπερτ -και μητέρα της Λολίτας- σκοτώθηκε σε "ατύχημα", όπως διέδιδε και ο αληθινός παιδεραστής για την υποτιθέμενη μητέρα της Σάλι. Επιπλέον, στο αρχείο του συγγραφέα έχει βρεθεί ένα σημείωμα που αναφέρεται στην υπόθεση- με τον ίδιο να σημειώνει: "σκλάβα που την έσερνε σε όλη τη χώρα", "μεσήλικας που προσβάλει τα ήθη" κ.ά.
Ωστόσο, στη δική του ιστορία βάζει το κορίτσι να προκαλεί και φλερτάρει τον πατριό του, τουλάχιστον έτσι πιστεύει ο ίδιος. Σε κάθε περίπτωση πάντως η αλήθεια είναι μία: το κορίτσι ήταν ανήλικο. Ακόμα και αν έπαιζε το παιχνίδι της πρόκλησης -ένα επιχείρημα στο οποίο καταφεύγουν πάρα πολύ εύκολα οι κακοποιητές- η κοινωνία περιμένει πάντα από τον ενήλικο να συγκρατηθεί και να τηρήσει τους νόμους. Ακόμα και στην περίπτωση που κάποιος μπορεί να δει ερωτικά ένα παιδί- κάτι που μοιάζει ασύλληπτο. Βέβαια, ο Ναμπόκοφ επιφυλάσει τη δική του έκπληξη στον ήρωα: η Λολίτα τον εγκαταλείπει για κάποιον άλλον, αφήνοντάς τον μόνο και καταρρακωμένο.
Υπάρχει όμως και κάτι ακόμα. Το μυθιστόρημα μπορεί να λειτουργήσει όμως και ως εγχειρίδιο που μας βοηθάει να δούμε και να μάθουμε να αναγνωρίζουμε πώς κινούνται και πώς μεθοδεύουν τις πράξεις τους οι παιδόφιλοι. Ενήλικοι άντρες ως επί το πλείστον απαγάγουν συχνά παιδιά για να ικανοποιήσουν τις άρρωστες ορέξεις τους. Όμως, δυστυχώς υπάρχουν πολύ λίγες Ρουθ. Γυναίκες και άντρες που διαθέτουν ενσυναίσθηση για να καταλάβουν την πραγματική κατάσταση, που κάνουν ερωτήσεις, που παρατηρούν και που θα πάρουν τηλέφωνο στην αστυνομία και θα δώσουν τέλος στο μαρτύριο ενός παιδιού.
Ακολουθήστε το Woman Toc στο Instagram
