Πίσω από τα εντυπωσιακά υφάσματα από δαντέλα και μετάξι της βικτωριανής εποχής, υπήρχαν άνθρωποι που δεν είχαν τρεχούμενο νερό στο σπίτι τους και που έκαναν σπάνια μπάνιο. Παρά τη ρομαντική εικόνα που μπορεί να έχουμε σχηματίσει για τη Βρετανία του 19ου αιώνα μέσα από τη λογοτεχνία, οι ασθένειες ήταν κοινές και οι πρακτικές που επιστρατεύονταν για την αντιμετώπισή τους συχνά ακόμα χειρότερες. Αυτοί ήταν μερικοί από τους τουλάχιστον αμφιλεγόμενους κανόνες που επικρατούσαν.
-Για να καθαρίσουν τα ρούχα τους αντί για χλωρίνη χρησιμοποιούσαν τα δικά τους ούρα. Ακούγεται παράδοξο, αλλά έχει κάποια λογική βάση: τα ούρα περιέχουν αμμωνία, έναν ιδιαίτερα αποτελεσματικό καθαριστικό παράγοντα.
-Έφτιαχναν οδοντόκρεμα από σουπιά. Οι οδοντόκρεμες και οι οδοντόβουρτσες αποτελούσαν είδη πολυτελείας για τις κατώτερες κοινωνικές τάξεις, που έπρεπε να γίνουν εφευρετικές. Ανάμεσα στα υλικά που χρησιμοποιούσαν για να καθαρίσουν τα δόντια τους ήταν κάρβουνο, στάχτη και σουπιά σε σκόνη. Αντί για οδοντόβουρτσα, κατέφευγαν σε ανορθόδοξα εργαλεία καθαρισμού όπως τα φύλλα του σέλερι. Προσπαθούσαν πάντως με κάθε τρόπο να αποφύγουν τα οδοντιατρικά προβλήματα, καθώς οι οδοντίατροι απουσίαζαν από ολόκληρες περιοχές και τον ρόλο τους, συχνά, αναλάμβαναν οι σιδηρουργοί και οι κουρείς.
-Είχαν τουαλέτα, αλλά όχι υδραυλικό δίκτυο. Οι ακαθαρσίες κατέληγαν σε βόθρους στα υπόγεια των σπιτιών, που αργά ή γρήγορα τύλιγαν ολόκληρο το σπίτι με τις μυρωδιές τους. Αναλάμβαναν να τους αδειάσουν εργάτες μέσα στη νύχτα, μεταφέροντας το περιεχόμενό τους στα χωράφια για να χρησιμοποιηθεί ως λίπασμα. Η αλήθεια είναι βέβαια ότι αυτή η πρακτική δεν απέχει πάρα πολύ από σύγχρονες περιοχές της Ελλάδας χωρίς αποχετευτικό δίκτυο.
-Λούζονταν με αυγά ή ξίδι. Είτε έσπαγαν ένα αυγό στο κεφάλι τους και μετά άπλωναν το περιεχόμενο στα μαλλιά τους είτε αραίωναν ξίδι με νερό. Άλλες βρώσιμες εναλλακτικές της εποχής, αντί για σαμπουάν, ήταν το ρούμι, το μαύρο τσάι και το δεντρολίβανο.
-Έβαφαν τα μαλλιά τους με μόλυβδο. Ένα δημοφιλές προϊόν της εποχής εκτός του ότι σκούραινε τα γκριζαρισμένα μαλλιά είχε και μια παρενέργεια: πλούσιο καθώς ήταν σε μόλυβδο, μπορούσε να προκαλέσει δηλητηρίαση.
-Χρησιμοποιούσαν τον Τάμεση σαν χωματερή. Το καλοκαίρι του 1858 έμεινε γνωστό ως η εποχή της «Μεγάλης Βρώμας» (Great Stink), καθώς το Λονδίνο καλύφθηκε από μια δυσοσμία τόσο ανυπόφορη, που σχεδόν οδηγήθηκε σε lockdown. Τελικά, προερχόταν από τα αστικά λύματα που οι κάτοικοι της εποχής συνήθιζαν να πετούν στο ποτάμι.
-Θεωρούσαν ότι για τη φυματίωση ευθύνονται οι μακριές φούστες και οι στενοί κορσέδες. Οι βικτωριανοί γιατροί πίστευαν ότι οι μακριές φούστες της μόδας μάζευαν όλα τα μικρόβια από τους δρόμους και τα μετέφεραν στα σπίτια, διασπείροντας τις ασθένειες της εποχής. Για τη φυματίωση, ειδικότερα, προειδοποιούσαν τις γυναίκες να μη φορούν κορσέδες, με το σκεπτικό ότι παρεμπόδιζαν την αναπνοή. Οι υγειονομικές οδηγίες της εποχής οδήγησαν σε μια επανάσταση του στυλ: πιο χαλαρή μέση και κοντύτερος ποδόγυρος.
Δείτε το βίντεο με τους παράξενους κανόνες υγιεινής της βικτωριανής εποχής:
Ακολουθήστε το WomanToc στο Instagram
Κεντρική φωτό: The Silent Highwayman, έργο του 1858