Γόνιμος διάλογος αναπτύχθηκε στο πλαίσιο της συζήτησης που διοργάνωσε το Κέντρο Μελετών Πολιτικής για το Φύλο και την Ισότητα (ΚΕ.ΜΕ.Φ.Ι.) με θέμα «Γυναικοκτονίες στην Ελλάδα: Η χρήση του όρου και οι διαστάσεις του φαινομένου».
Στην εισαγωγική τοποθέτησή της, η βουλευτής Α' Αθηνών της Νέας Δημοκρατίας και πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του ΚΕ.ΜΕ.Φ.Ι., Όλγα Κεφαλογιάννη σημείωσε ότι «από τα επίσημα στοιχεία του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαπιστώνεται ότι η πανδημία του κορονοϊού έφερε και μία δεύτερη πανδημία, την κατακόρυφη αύξηση των κρουσμάτων έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας». Συγκεκριμένα, όπως είπε η ίδια, «όσον αφορά τις γυναικοκτονίες, το 2020 σε 10 από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. καταγράφηκαν από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων 444 περιστατικά δολοφονημένων γυναικών από τους συντρόφους τους» αλλά και στην Ελλάδα «το 2021 ήταν ένα έτος θλιβερό όσον αφορά την αύξηση της έμφυλης βίας και στην πιο ακραία μορφή της, καθώς 17 γυναίκες δολοφονήθηκαν». «Γυναίκες νεαρές, μητέρες, σύντροφοι, σύζυγοι, πρώην σύντροφοι και σύζυγοι έπεσαν θύματα ακραίου μίσους ανδρών.
Συγκεκριμένα, όπως είπε η ίδια, «όσον αφορά τις γυναικοκτονίες, το 2020 σε 10 από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. καταγράφηκαν από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων 444 περιστατικά δολοφονημένων γυναικών από τους συντρόφους τους» αλλά και στην Ελλάδα «το 2021 ήταν ένα έτος θλιβερό όσον αφορά την αύξηση της έμφυλης βίας και στην πιο ακραία μορφή της, καθώς 17 γυναίκες δολοφονήθηκαν». «Γυναίκες νεαρές, μητέρες, σύντροφοι, σύζυγοι, πρώην σύντροφοι και σύζυγοι έπεσαν θύματα ακραίου μίσους ανδρών.
Ειδικά το 2021, κάθε περιστατικό δολοφονίας γυναίκας που σχετιζόταν με το φύλο της μας έφερνε πιο κοντά σε αμείλικτα ερωτήματα» σχολίασε η κ. Κεφαλογιάννη, προσθέτοντας ότι «στην έντονη ανησυχία για την ένταση του φαινομένου και στο προβληματισμό για τον περιορισμό του, το ζήτημα της νομικής αναγνώρισης του όρου γυναικοκτονία αποτελεί ένα από τα βασικά σημεία αιχμής».
Όπως επεσήμανε η κ. Κεφαλογιάννη «το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων έχει δώσει έναν γενικό ορισμό για τον όρο που αναφέρεται σε δολοφονίες γυναικών και κοριτσιών εξαιτίας του φύλου τους. Κάτι αντίστοιχο ορίζει και η Διακήρυξη της Βιέννης για τις γυναικοκτονίες του Οικονομικού και Κοινωνικού Συμβουλίου του ΟΗΕ (ECOSOC). Ωστόσο, μπαίνει το ερώτημα, εάν από αυτούς τους ορισμούς, ή από την κοινωνιολογική χρήση του όρου που εντοπίζεται πολλές δεκαετίες πίσω, ή ακόμα και από τον γενικότερο κοινωνικό παλμό, μπορεί να τεκμηριωθεί σε νομική βάση η εισαγωγή του όρου γυναικοκτονία». Η βουλευτής της ΝΔ τόνισε ότι η προσέγγιση του ζητήματος οφείλει να είναι διεπιστημονική καθώς «η συμβολή όλων των επιστημονικών κλάδων που μελετούν και αντιμετωπίζουν το φαινόμενο είναι καταλυτική για τη χάραξη πολιτικών αντιμετώπισης».
Η βουλευτής της ΝΔ τόνισε ότι η προσέγγιση του ζητήματος οφείλει να είναι διεπιστημονική καθώς «η συμβολή όλων των επιστημονικών κλάδων που μελετούν και αντιμετωπίζουν το φαινόμενο είναι καταλυτική για τη χάραξη πολιτικών αντιμετώπισης»
«Γνωρίζουμε ότι οι ανθρωποκτονίες από πρόθεση σε βάρος γυναικών που σχετίζονται με το φύλο τους, τις περισσότερες φορές, αποτελούν την ακραία εκδήλωση μιας προϋπάρχουσας και διαρκούς κακοποιητικής συμπεριφοράς του άντρα συντρόφου σε βάρος τους. Στη βάση αυτή, πολλά κράτη της κεντρικής και λατινικής Αμερικής έχουν εντάξει πλέον την έννοια στο νομικό τους σύστημα, δημιουργώντας ένα ιδιαίτερα σημαντικό νομικό αλλά και πολιτικό πεδίο συζήτησης» ανέφερε η κ. Κεφαλογιάννη συμπληρώνοντας ότι και στην Ευρώπη, όπως και στην Ελλάδα «ο δημόσιος διάλογος έχει αρχίσει να εμπλουτίζεται με επιχειρήματα και προτάσεις νομοθετικής αντιμετώπισης του φαινομένου». Ωστόσο, όπως υπογράμμισε η βουλευτής της Ν.Δ. για την χώρα μας «οφείλουμε να οφείλουμε να επισημάνουμε ότι το νομικό οπλοστάσιο κατά την έμφυλης βίας έχει ισχυροποιηθεί αρκετά, ειδικά μετά τις τελευταίες τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα. Γεγονός που πέραν της καταστολής των εγκλημάτων αυτών ενισχύει σίγουρα και την αποτροπή τους».
Ωστόσο, όπως υπογράμμισε η βουλευτής της Ν.Δ. για την χώρα μας «οφείλουμε να οφείλουμε να επισημάνουμε ότι το νομικό οπλοστάσιο κατά την έμφυλης βίας έχει ισχυροποιηθεί αρκετά, ειδικά μετά τις τελευταίες τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα. Γεγονός που πέραν της καταστολής των εγκλημάτων αυτών ενισχύει σίγουρα και την αποτροπή τους».
Η κ. Κεφαλογιάννη επέμεινε ότι σε κάθε περίπτωση, «πέραν της ποινικής μεταχείρισης των εγκλημάτων που βασίζονται στο φύλο, και εν προκειμένω τις γυναικοκτονίες, θα πρέπει να επιμείνουμε εμφατικά στην υιοθέτηση και εφαρμογή συγκεκριμένων πολιτικών κατά των στερεότυπων αντιλήψεων και πρακτικών που συντηρούν ακόμη και σήμερα την πατριαρχία έναντι της ισότητας των φύλων και των ίσων δικαιωμάτων των γυναικών» τονίζοντας ότι «εκεί εντοπίζεται ακόμη και σήμερα η βασική ρίζα όλων των φαινομένων έμφυλης βίας. Ακόμα και των πιο ακραίων».
Ως «κεντρικό άξονα» για την αντιμετώπιση των φαινομένων βίας κατά τον γυναικών η κ. Κεφαλογιάννη εντόπισε την «ενδυνάμωση των αποτρεπτικών παραγόντων αυτών των εγκλημάτων. Με εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση κατά της έμφυλης βίας από μικρή ηλικία. Από την οικογένεια και το σχολείο. Με την ενδυνάμωση και την επέκταση του ρόλου των δομών της προστασίας των θυμάτων. Με τη σωστή προσέγγιση από έμπειρο και εκπαιδευμένο επιστημονικό προσωπικό, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγος και νομικούς. Για να δώσουμε δύναμη και ασφάλεια στις γυναίκες θύματα να καταγγείλουν έγκαιρα. Πριν να είναι αργά».
«Είναι πλέον βέβαιο ότι η πανδημία λειτούργησε ως παράγοντας οπισθοδρόμησης στο πεδίο της έμφυλης ισότητας και της εξάλειψης της βίας κατά των γυναικών» ανέφερε η βουλευτής της Α' Αθηνών, προσθέτοντας ότι «σήμερα όλοι μιλάμε για την επόμενη μέρα για την οποία οφείλουμε να αισιοδοξούμε» αλλά «όταν δίπλα μας υπάρχουν γυναίκες που φοβούνται για τη σωματική τους ακεραιότητα, φοβούνται για τη ζωή τους, το θετικό βήμα να αναγνωρίσουμε και να ονομάσουμε το πρόβλημα δεν αρκεί από μόνο του». «Το πρόβλημα δεν είναι καινούργιο αλλά διογκώνεται» είπε η κ. Κεφαλογιάννη, σημειώνοντας ότι «οφείλουμε να χαράξουμε μία ολοκληρωμένη, συνεκτική πολιτική για τη βία κατά των γυναικών. Θεσμικά, νομοθετικά, μαζί με την κοινωνία των πολιτών, σε διάλογο με την επιστημονική κοινότητα. Η ζωή χωρίς φόβο είναι αναφαίρετο ανθρώπινο δικαίωμα και οφείλουμε να το διασφαλίσουμε όλοι μαζί. Το όφελος θα είναι πολλαπλάσιο, για τις γυναίκες και τις οικογένειές τους, για την πρόοδο της οικονομίας και της κοινωνίας μας».
Η διακήρυξη των γυναικών- συγγραφέων για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας.
Στον αγώνα κατά της έμφυλης βίας συντάσσονται και 70 γυναίκες συγγραφείς δηλώνοντας τη συμπόρευσή τους με φεμινιστικά κινήματα και συλλογικότητες, υπογράφοντας τη δική τους διακήρυξη:
«Εμείς, γυναίκες συγγραφείς, αντιστεκόμαστε σε κάθε μορφή βίας που συνδέεται με το φύλο και επιθυμούμε να ενώσουμε τη φωνή μας με τη φωνή γυναικών που κακοποιούνται, βιάζονται ή/και θανατώνονται στο πλαίσιο της πατριαρχίας, φαινόμενο μοναδικής ιστορικής αντοχής, το οποίο αναπαράγεται και διαιωνίζεται και στη χώρα μας.
Είμαστε γυναίκες, είμαστε συγγραφείς και δεν μπορούμε να μείνουμε αμέτοχες.
Γνωρίζουμε πολύ καλά, και μέσω της δικής μας έμφυλης εμπειρίας, συχνά τραυματικής, πως η κάθε μορφή βίας σε βάρος των γυναικών, παραβιάζει το δικαίωμά τους στη ζωή, καθώς και το δικαίωμα να απολαμβάνουν τη ζωή χωρίς διακρίσεις. Και απαιτούμε να μπει τέλος σε μια κατάσταση που δοκιμάζει και υπονομεύει τόσο τη δημοκρατία όσο και τον πολιτισμό.
Το φαινόμενο της έμφυλης βίας συναντάται σε όλες τις κοινωνίες και σε όλες τις κοινωνικές τάξεις, ανεξάρτητα από το επίπεδο ανάπτυξης, τον βαθμό πολιτικής σταθερότητας, την κουλτούρα, τη θρησκεία, τόσο στον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό χώρο. Γνωρίζουμε πολύ καλά, επίσης, πως ακραία μορφή έμφυλης βίας αποτελεί η γυναικοκτονία, ως η κορύφωση, κατά κανόνα, μακρόχρονων βίαιων συντροφικών/οικογενειακών σχέσεων.
Έχουμε την πεποίθηση πως η αιτία της, το βασικό κίνητρο του δράστη, είναι το φύλο του θύματος και συχνά η άρνηση συμμόρφωσής του στις πατριαρχικές επιταγές. Πρόκειται για σεξιστικό, τιμωρητικό έγκλημα, που εντάσσεται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης πατριαρχικής πολιτικής επιβολής. Ωστόσο, η ελληνική πολιτεία και μάλιστα το νομικό της σύστημα, αρνείται να το αναγνωρίσει ως τέτοιο, να το ονοματίσει, να το εντάξει στη νομική γλώσσα/ ορολογία και ειδικότερα στον Ποινικό Κώδικα, όπως ζητούν τα γυναικεία και φεμινιστικά κινήματα και πολλοί επιστημονικοί φορείς, παρά τις 18 γυναικοκτονίες που καταγράφηκαν στη χώρα μας (οι ερευνήτριες ισχυρίζονται ότι ξεπερνούν τις 27) μόνο κατά το 202. Αρνείται ή δεν είναι σε θέση να επικεντρωθεί στον μισογυνισμό, μεταφέρει την ενοχή στα θύματα, αποδέχεται το διπλό πρότυπο ηθικής και, τελικά, αναδεικνύει και επιβεβαιώνει την αποτυχία της να προστατέψει τον μισό πληθυσμό της χώρας.
Έτσι, συγκροτούμε το δίκτυο Γυναίκες Συγγραφείς κατά της Έμφυλης Βίας και των Γυναικοκτονιών «Η φωνή της», με κύριο σκοπό να συνδράμουμε στην ανάδειξη και αναγνώριση του φαινομένου της γυναικοκτονίας ως σεξιστικού εγκλήματος και στην ευαισθητοποίηση της ελληνικής κοινωνίας απέναντι στην έμφυλη βία κάθε μορφής και σήμανσης.
Συντασσόμαστε με τα γυναικεία/φεμινιστικά κινήματα, με τις Επιτροπές Ισότητας των Ελληνικών Πανεπιστημίων, με γυναίκες και άντρες ακαδημαϊκούς, εργαζόμενες και εργαζόμενους, νέους και νέες, φοιτήτριες και φοιτητές, δημοσιογράφους, καλλιτέχνιδες και καλλιτέχνες, με ευαισθητοποιημένα ευρύτερα μέλη της κοινωνίας ασχέτως φύλου, μετέχουμε στην Πρωτοβουλία κατά των Γυναικοκτονιών, υπογράφοντας τη σχετική διακήρυξη και αγωνιζόμαστε με όσα μέσα διαθέτουμε για την εξάλειψη κάθε μορφής βίας που συνδέεται με το φύλο.
Ρέα Γαλανάκη
Μαρία Γερογιάννη
Μαρία Γιαγιάννου
Ειρήνη Γιαννάκη
Τζούλια Γκανάσου
Μαρία Γκασούκα
Άντα Γκίβαλου Κατσίκη
Μελανία Δαμιανού
Αγγελική Δαρλάση
Άννα Δερέκα
Διώνη Δημητριάδου
Νάσια Διονυσίου
Σοφία Διονυσοπούλου
Στέλλα Δούμου
Σόνια Ζαχαράτου
Ελευθερία Θανόγλου
Σοφιάννα Θεοφάνους
Έφη Καλογεροπούλου
Κατερίνα Καριζώνη
Κατερίνα Κατσίρη
Μέμη Κατσώνη
Έλσα Κορνέτη
Μαρία Κουλούρη
Μαρία Κουρουτσίδου
Χλόη Κουτσουμπέλη
Ελένη Κοφτερού
Δήμητρα Λουκά
Ευτυχία Αλεξάνδρα Λουκίδου
Άννα Λυδάκη
Αργυρώ Μαντόγλου
Σοφία Μαντουβάλου
Μαρία Μανωλέλη
Μαρία Μαραγκουδάκη
Αργυρώ Μαργαρίτα
Έλενα Μαρούτσου
Έφη Μαχιμάρη
Μάνια Μεζίτη
ΑλεξάνδραΜητσιάλη
Τέσυ Μπάιλα
Ευγενία Μπογιάνου
Ελένη Μπουκαούρη
Σοφία Μπραϊμάκου
Χαρά Νικολοπούλου
Χίλντα Παπαδημητρίου
Κατερίνα Παπαντωνίου
Ειρήνη Παραδεισανού
Βασιλική Πέτσα
Αργυρώ Πιπίνη
Ελένη Πριοβόλου
Νατάσα Ρεμούνδου
Μαριαλένα Σεμιτέκολου
Πέλα Σουλτάτου
Ροζίτα Σπινάσα
Μαρία Στασινοπούλου
Ελένη Στελλάτου
Κατερίνα Σχινά
Κωνσταντία Σωτηρίου
Έλενα Τουμαζή
Νίκη Τρουλλινού
Φωτεινή Τσαλίκογλου
Τόνια Τσίτσοβιτς
Λίλια Τσούβα
Εύη Τσουρέλη Νικίτα
Χρύσα Φάντη
Χριστίνα Φραγκεσκάκη
Λίνα Φυτιλή
Πόλυ Χατζημανωλάκη
Λίνα Ρόκου
Αντιόπη Φραντζή
Κωστούλα Μάκη”
Πληροφορίες- Κεντρική εικόνα: ΑΠΕ
Ακολουθήστε το Woman Toc στο Instagram
