Πριν από μερικά χρόνια βρέθηκα αντιμέτωπη με μία αρκετά απρόσμενη παρατήρηση. Κάθε φορά που «έπεφτα» στο ραδιόφωνο πάνω σε κάποιο τραγούδι που μέχρι τότε δεν ήξερα και το τραγούδι αυτό ήταν σε θέση να κερδίσει την προσοχή μου, τις περισσότερες φορές ήταν ένα τραγούδι του Παντελή Παντελίδη ή του Νίκου Οικονομόπουλου. Σημαίνει άραγε αυτό ότι, κατά βάθος, μου αρέσει ο Παντελίδης και ο Οικονομόπουλος; Ίσως, αλλά μάλλον ακόμα πιο σημαντικό από το παραπάνω συμπέρασμα είναι το γεγονός ότι ήταν ελάχιστες οι φορές εκείνες που κάποιο κομμάτι του «αντίπαλου» φάσματος, του έντεχνου ρεπερτορίου δηλαδή, ήταν ικανό να κάνει το αυτί μου να σταθεί και να προσέξει.
Δεν έχω πάει ποτέ στη ζωή μου σε μεγάλη πίστα, δεν ακούω καψουροτράγουδα στο ράδιο και δεν έχω οποιαδήποτε συνειδητή προτίμηση προς το εμπορικό τραγούδι,απεναντίας είμαι παιδί του ροκ και των δίσκων βινιλίου και τέτοιο εύχομαι να παραμείνω για την υπόλοιπη ζωή μου. Κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί – όχι αδικαιολόγητα – πως το έντεχνο τραγούδι στέκεται πολύ πιο κοντά σε κάποιο σαν εμένα, απ' ό,τι το λαϊκό – ποπ, κοιτά να δεις, όμως, που η πραγματικότητα αποδεικνύεται μία αρκετά διαφορετική υπόθεση. Το σκέφτηκα από δω, το σκέφτηκα από εκεί και κατέληξα πως το περιεχόμενο είναι η αιτία. Γιατί η απλότητα, η αφέλεια, πολλές φορές, με την οποία το εμπορικό τραγούδι προσεγγίζει την ζωή καταλήγει κάτι πολύ πιο αληθινό και χειροπιαστό από τα «αρματωμένα σύννεφα του γιαλού» και την «αγάπη που σε ένα αστέρι κατοικεί».
Έπειτα, ένα αρκετά σημαντικό θέμα είναι ο τελείως διαφορετικός τρόπος που αυτά τα «αντιμέτωπα» είδη ελληνικού τραγουδιού αντιλαμβάνονται τον έρωτα και, κυρίως, την ερωτική απόρριψη. Στο μεν εμπορικό τραγούδι, συνήθως, θα συναντήσει κανείς την θλίψη με την μορφή οργής και θυμού, μία διάθεση να βγεις έξω και να τα σπάσεις όλα, να αρπάξεις τον άλλον ή την άλλη από το μαλλί («Και θέλω να 'ρθω να σε αρπάξω από την άλλη», τραγουδάει στην μεγάλη της επιτυχία η Άντζελα Δημητρίου και ξέρεις πως ακόμα κι αν δεν έχεις τολμήσει να το κάνεις, σίγουρα το έχεις σκεφτεί). Από την άλλη, στο έντεχνο τραγούδι, συναντάς την πιο μοιρολατρική στάση που θα μπορούσε να συλλάβει ποτέ ανθρώπινος εγκέφαλος. Σκύβω το κεφάλι, κατηγορώ τον εαυτό του και υπομένω το προσωπικό δράμα μου μέχρι ο χρόνος να έρθει από μόνος του να με γιατρέψει. Εδώ ο άλλος, στις «Βυθισμένες Άγκυρες» τα έβαλε με την πάρτη του γιατί δεν την αγαπούσε πια.
Σε κάθε περίπτωση, το πιο υποκριτικό σε όλα αυτά είναι το στιχουργικό υπόβαθρο. Δεν θα θέλαμε να παρεξηγηθούμε, αφήνοντας την εντύπωση πως αυτό που λέμε είναι ότι δεν υπάρχουν σημαντικά τραγούδια στον χώρο της έντεχνης μουσικής ικανά να σε κάνουν να ανατριχιάσεις με τα λόγια τους. Την ίδια στιγμή, αν επιχειρήσουμε να τα τοποθετήσουμε κάπου χρονικά πιθανότατα να πρέπει να θυμηθούμε την φράση του Σαββόπουλου: «Στο έντεχνο τραγούδι την πόρτα την έκλεισε ο Χατζιδάκις και ίσα που πρόλαβε να περάσει κάτω από την χαραμάδα ο Ξαρχάκος». Βέβαια μετά θυμάσαι το «Δεν είμαι άλλος» του Θάνου Μικρούτσικου και αποστομώνεσαι. Πάντως, ένα είναι το σίγουρο. Πολλά από τα τραγούδια που χαίρονται να λένε πως ανήκουν στην κατηγορία του έντεχνου, ποιοτικού τραγουδιού θα γινόντουσαν πρώτης τάξεως σκυλάδικα αν τους άλλαζες την ενορχήστρωση. Επίσης, τα μισά από αυτά, στην προσπάθεια τους να ακουστούν όσο πιο βαθυστόχαστα και σύνθετα γίνεται, απλά δεν βγάζουν κανένα απολύτως νόημα.
Πρόσφατη απόδειξη ένα παιχνίδι που έχει γίνει viral στο διαδίκτυο, το οποίο σε καλεί να ανακαλύψεις «Ποιο έντεχνο τραγούδι είσαι με βάση την ημερομηνία γέννησης σου». Το αποτέλεσμα σε κάνει να κλαις από τα γέλια. Επίσης είναι αφοπλιστικά αληθοφανές. Πράγμα που σημαίνει ότι τελικά καμία εντύπωση δεν θα μας έκανε αν βλέπανε κάποιους από τους συγκεκριμένους τίτλους στα οπισθόφυλλα δίσκων διάσημων έντεχνων καλλιτεχνών.
Παίξει κι εσύ το παιχνίδι, για τον εαυτό σου, την οικογένεια σου, τους φίλους, και κάψε το μυαλό σου ελεύθερα. Ακόμα χειρότερα, τρόμαξε με το πόσο αληθοφανείς ακούγονται τελικά οι παρακάτω, φανταστικοί τίτλοι.
«Δεν είμαι άλλος»» του Θάνου Μικρούτσικου σε ερμηνεία Χρήστου Θηβαίου, ένα από τα ομορφότερα έντεχνα τραγούδια των 00's.