Στις 15 Ιανουαρίου του 2019, στη 1:30 μεσημέρι, το Χόλιγουντ, όπως το ξέρουμε, άλλαξε για πάντα. Ήταν το λεπτό κατά το οποίο η παγκόσμια βιομηχανία του θεάματος γονάτισε βαθιά μπροστά στην ισχύ του ίντερνετ, επικυρώνοντας την κυριαρχία του πάνω σε οτιδήποτε συνδέεται άμεσα με τις ζωές και την καθημερινότητα μας. Το λεπτό που το Roma του Αλφόνσο Κουαρόν έκανε πρεμιέρα στην πλατφόρμα του ιντερνετικού, τηλεοπτικού δικτύου Netflix, ακριβώς την ίδια ημέρα με την πρεμιέρα της ταινίας στους κινηματογράφους ολόκληρου του κόσμου. «Λαμπερές και κομψές κινηματογραφικές αίθουσες ίσως να μην είναι και τόσο μακριά η μέρα που δεν θα σας χρειαζόμαστε πια». Η εικόνα μίας πραγματικότητας όπου η βραδινή έξοδος για μία ταινία θα αποκτήσει vintage υπόσταση στέκεται απέναντι μας ενοχλητική και θλιβερή, πιθανότατα, όμως, πιο ρεαλιστική από ποτέ.
Η ταινία που θεωρείται ένα από τα μεγάλα φαβορί των φετινών βραβείων Όσκαρ και το αντίπαλο δέος στο “The Favorite” του Γιώργου Λάνθιμου έμελλε να είναι παράλληλα το φιλμ-σταθμός στον τρόπο που οι εταιρίες κινηματογραφικών παραγωγών σκοπεύουν να επικοινωνήσουν τις κυκλοφορίες τους στα προσεχή χρόνια. Μία επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο δουλεύει η βιομηχανία του παγκόσμιου σινεμά, ένα ολοκαίνουργιο δεδομένο που δεν περιμέναμε να έρθει τόσο άμεσα για να ανατρέψει όλα όσα γνωρίζαμε.
Αυτή είναι η ιστορία της Κλεό, την οποία υποδύεται εξαιρετικά η Γιαλίτζα Απαρίτσιο, γεννόμενη η πρώτη Ινδιάνα στην ιστορία που κερδίζει υποψηφιότητα για Όσκαρ Α΄ Γυναικείου Ρόλου. Μία νεαρή κοπέλα που εργάζεται ως μόνιμη οικιακή βοηθός στο διώροφο σπίτι ενός ευκατάστατου γιατρού, του Αντόνιο, στην συνοικία Colonia Roma του Μέξικο Σίτυ, φροντίζοντας το νοικοκυριό, αλλά και τα τέσσερα παιδιά της οικογένειας που είναι εξαιρετικά δεμένα μαζί της. Στον ελεύθερο χρόνο της πηγαίνει βόλτες με την φίλη της Αντέλα και τα αγόρια τους, τον Φερμίν και τον Ραμόν. Η παρέα τρώει παγωτό και βλέπει ταινίες στο σινεμά σε μία πραγματικότητα που για την Κλεό κυλάει αργά και νωχελικά, αλλά παράλληλα ρομαντικά και αρκετά υποσχόμενα. Όταν θα διαπιστώσει πως είναι έγκυος από τον Φερμίν («Μάλλον είμαι έγκυος», θα του ψιθυρίσει την ώρα που φιλιούνται μέσα στην κατάμεστη αίθουσα ενός σινεμά) εκείνος θα προσποιηθεί ότι πρέπει να πάει στην τουαλέτα και εξαφανίζεται. Το μόνο που μένει στην Κλεό είναι το δερμάτινο μπουφάν του και η ελπίδα πως θα καταφέρει να τον ξαναβρεί.
Είναι η ίδια ακριβώς ελπίδα που καθοδηγεί, ενδεχομένως, την Σοφία, την όμορφη σύζυγο του Αντόνιο, ο οποίος ξεκίνησε για ένα μεγάλο, επαγγελματικό ταξίδι στο Κεμπέκ του Καναδά και παρέλειψε να επιστρέψει, εγκαταλείποντας οριστικά τη γυναίκα και τα παιδιά του για την αγάπη μίας άλλης γυναίκας. Το πρωί που αναχωρεί από το άνετο, αστικό σπίτι του παίρνει κανονικά πρωινό με τον γιο του και στη συνέχεια προχωρεί προς το αυτοκίνητο του με ακρίβεια ψυχρού εκτελεστή, η Σοφία τρέχει να τον προλάβει, κάνοντας του μία τελευταία σφικτή αγκαλιά στη μέση του δρόμου σε μία σκηνή κατά την οποία η Μαρίνα Ντε Ταβίρα συγκινεί με την ερμηνεία της. Εκείνος της υπόσχεται ότι σε μερικές ημέρες θα επιστρέψει κι εκείνη τον πιστεύει, γνωρίζοντας καλά - για λόγους που δεν παρουσιάζονται ποτέ άμεσα στον θεατή - ότι τα λόγια στα οποία βασίζεται είναι ψεύτικα. Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν και η Σοφιά προγραμματίζει ένα ταξίδι για την ίδια, τα παιδιά και την Κλεό. Όταν η τελευταία της αποκαλύπτει πως είναι έγκυος στο παιδί ενός άντρα που την εγκατέλειψε η Σοφία υπόσχεται να σταθεί στο πλευρό της.
Στο Roma o Αλφόνσο Κουαρόν επιλέγει να πει κάτι πολύ περισσότερο από την ιστορία της Κλεό και της Σοφίας, δύο γυναικών τόσο διαφορετικών μεταξύ τους που μοιάζουν αναπάντεχα δεμένες, κάτω από την ίδια στέγη, με μία κοινή, δυσάρεστη μοίρα που φυσικά είναι αδύνατον να ελέγξουν. Στην πραγματικότητα ο Κουαρόν σηκώνει τα μάτια και τα στρέφει αγχωτικά πάνω στο αβέβαιο βλέμμα των πιο ντροπιαστικών εκπρόσωπων του φύλου που ονομάζεται ισχυρό, υπενθυμίζοντας τους με γλαφυρό τρόπο ότι οι γυναίκες δύναται να αποδειχθούν πολύ ανώτερες, στην ψυχή και στην θέληση, από τους ίδιους.
Διεπόταν ο Κουαρόν από μισανδρία την ώρα που τραβούσε τα ασπρόμαυρα, διαγώνια, εν κινήσει πλάνα της πρωτεύουσας του Μεξικού, ευθεία αναφορά στον ιταλικό νεορεαλισμό, έχοντας προαποφασίσει πως σκοπεύει να αναδείξει την πιο απρεπή και ανειλικρινή πλευρά των αντρών στη νέα ταινία του, που τώρα είναι υποψήφια για 7 βραβεία Όσκαρ; Κατά τη διάρκεια της θέασης του Roma αρχίζεις να αμφιβάλει σθεναρά.
Ο Μεξικανός σκηνοθέτης του “Great Expectations” και του “Gravity” δείχνει να επιλέγει το συγκεκριμένο λοξό μέσο προκειμένου να εστιάσει στην δύναμη και στην ομορφιά της γυναικείας φύσης, όπως την αντιλαμβάνεται ο ίδιος μέσα από προσωπικές εμπειρίες (το Roma είναι βασισμένο σε γεγονότα από την παιδική ηλικία του Koυαρόν), να μιλήσει για το κουράγιο των γυναικών «την ώρα της κρίσεως», αλλά και την παράλογη εξάρτηση που αισθάνεται ένας άνθρωπος φρακαρισμένος με βολική αδράνεια μέσα σε έναν προβληματικό γάμο. Σε μία από τις πρώτες, χαρακτηριστικές σκηνές του φιλμ ο Αντόνιο καταφέρνει να παρκάρει το ογκώδες αμάξι της οικογένειας στο στενό πάρκινγκ του σπιτιού με αποστομωτική μαεστρία, κάτι που αδυνατεί να επιτύχει η σύζυγός του μόνη της, μετά την εξαφάνιση του.
Η Σοφία, όμως, έχει πετύχει σε όλα τα υπόλοιπα. Στο να προστατέψει τα παιδιά από το μυστικό του πατέρα τους, στο να επιβληθεί στον εαυτό της που νιώθει να καταρρέει μετά τον χωρισμό, στο να βρει μία νέα δουλειά και να σταθεί στα πόδια της, στο να κάνει μία καινούργια αρχή συνολικότερα. Παράλληλα η Κλεό, φτωχή, αδύναμη και μόνη της, καταφέρνει αυτό για το οποίο η ίδια δεν θεωρούσε ποτέ ικανό τον εαυτό της. Να εκπληρώσει-να απογειώσει θα μπορούσε κάποιος να πει-τον δύσκολο ρόλο της μητρότητας για αυτά τα παιδιά που δεν είναι δικά της, αλλά την έχουν αληθινά ανάγκη και την αντιμετωπίζουν την σαν δεύτερη μητέρα. Συνεχίζοντας να ζει την κάθε ημέρα με γενναιότητα μετά τον χαμό του δικού της μωρού. Του μωρού που πίστευε ότι δεν θα ήταν σε θέση να μεγαλώσει σωστά χωρίς την παρουσία ενός άντρα να συμπληρώνει πετυχημένη ή ανεπιτυχώς την ύπαρξη της.
