Το συγκρότημα του στην Ελλάδα είναι οι Phantom Limb. Η μουσική του είναι hard rock & metal. Ο Damien Castaneda γεννήθηκε στο Λος Άντζελες αλλά έμενε για 20 χρόνια στο Σαν Φρανσίσκο Από το 2015 πηγαινοερχόταν στην Ελλάδα, φέτος, όμως, τον Ιούνιο, συμπλήρωσε ένα χρόνο ολόκληρο και μ΄αυτή την αφορμή έγραψε τον 10λογο των πραγμάτων που αγαπάει και δεν αγαπάει στην Αθήνα, σε ένα συγκριτικό παιγχνίδι παρατήρησης. Είναι σύντροφος της δημοσιογράφου Χρύσας Κακιώρη.
«Σήμερα ολοκληρώνεται o πρώτος μου ολόκληρος χρόνος που ζω στην Αθήνα και έτσι σκέφτηκα πως το κείμενο που ακολουθεί μπορεί να αποτελέσει μια ενδιαφέρουσα ανάγνωση, κυρίως για τους αμερικανούς φίλους μου. Και ίσως και για κάποιους από τους Έλληνες φίλους μου, θα είχε ενδιαφέρον να μάθουν για τον αντίκτυπο, καλό και κακό, που είχε σε μένα, αυτό το εκπληκτικό μέρος. Είναι μια αμερικανική παράδοση ο καθένας να έχει μια άποψη για πράγματα ακόμη κι αν δεν γνωρίζει κάτι από πρώτο χέρι, γι΄αυτό δεν ήθελα να αναφερθώ σ΄ αυτό πριν ολοκληρωθεί ένας χρόνος. Έτσι για την ευχαρίστηση της ανάγνωσης, εδώ είναι 10 πράγματα για την Ελλάδα που αγαπώ και 10 πράγματα που δεν αγαπώ.
10 πράγματα που αγαπώ:
1. Χρύσα
Είναι ο λόγος που βρίσκομαι εδώ και ο λόγος που είμαι ευτυχισμένος. Θα μετακόμιζα οπουδήποτε για να είμαι μαζί της.
2. Είναι φτηνά
Όπως έχετε ακούσει, η οικονομική κρίση στην Ελλάδα είναι πραγματική και έχει επιπτώσεις σε όλους. Τα σημάδια αυτής της κρίσης είναι παντού, αλλά λόγω της κρίσης, επίσης, πολλά πράγματα, όπως τα ενοίκια, η αγορά αυτοκινήτου, οι ασφαλιστικές πληρωμές, το κόστος των τροφίμων κ.λπ., κοστίζουν πολύ λιγότερο από ότι στις ΗΠΑ. Στην Αθήνα, την πρωτεύουσα της χώρας, μπορείτε να νοικιάσει κανείς ένα αξιοπρεπές δυάρι σε μια αξιοπρεπή γειτονιά για περίπου $ 340- $ 450 το μήνα, ενώ ένα εισιτήριο μετρό που σε μεταφέρει από το ένα άκρο της Αθήνας το άλλο κοστείζει 1,50 δολάριο. Όχι ότι ελέγχουν.
3. Δεν ελέγχουν τα εισιτήρια λεωφορείων / μετρό
Για έναν ολόκληρο χρόνο, μου ζητήθηκε να δείξω το εισιτήριο του μετρό μόνο μία φορά. Γι΄αυτό, πολλοί Έλληνες μπαινοβγαίνουν στο λεωφορείο ή περνάνε τις μπάρες του μετρό χωρίς να πληρώνουν εισιτήριο (ενοχλητικό). Σε μια χώρα που η οικονομία υποφέρει, πραγματικά σε κάνει να αναρωτιέσαι πόσα χρήματα χάνονται, με το να μην απασχολούν επιθεωρητές. Αλλά πρέπει να ομολογήσω ότι αυτό ακριβώς με γλίτωσε κάποιες φορές όταν δεν είχα το ακριβές αντίτιμο ή βιαζόμουν, γνωρίζοντας ότι δεν υπήρχε κανένας κίνδυνος να με πιάσουν.
4. Μπορείς να χρησιμοποιήσεις την τουαλέτα οπουδήποτε
Ίσως να είναι διαφορετικό σε άλλα μέρη των ΗΠΑ, αλλά στην Καλιφόρνια, αν δεν είσαι πελάτης και απλά πρέπει να χρησιμοποιήσεις την τουαλέτα ενός μαγαζιού, θα πρέπει κυριολεκτικά να ικετεύσεις. Και ακόμα και σε αυτή την περίπτωση μπορεί να σου αρνηθούν.Εδώ, οι ταμπέλες που λένε "Μόνο για πελάτες" είναι ανύπαρκτες. Δεν έχω δει ούτε μία. Χωρίς εξαίρεση, όπου κι αν χρειάστηκε να χρησιμοποιήσω την τουαλέτα, η απάντηση ήταν «φυσικά!». Ακούς Σαν Φρανσίσκο; Μη συμπεριφέρεστε στους ανθρώπους όπως στα ζώα και ίσως τότε, δεν θα συμπεριφέρονται σαν ζώα.
5. Οι περισσότεροι μιλούν κάποια Αγγλικά
Αυτό είναι στην πραγματικότητα είναι πρόβλημα για κάποιον σαν εμένα που προσπαθεί να μάθει τη γλώσσα, αλλά σε κοινωνικές καταστάσεις που πρέπει να μιλήσεις χαλαρά ή όταν θέλεις απλώς να γνωρίσεις κάποιον, το γεγονός ότι οι περισσότεροι μιλάνε αξιοπρεπώς αγγλικά κάνει τη διαφορά ανάμεσα στο να είσαι μόνος και να κάνεις έναν νέο φίλο.
6. Οι άνθρωποι είναι πανέμορφοι
Φαίνεται να υπάρχει κάτι στη Μεσόγειο σαν ένας σύνδεσμος πολιτισμών και DNA. Ο,τι κι αν είναι, κάνει τους ανθρώπους πανέμορφους. Άνδρες, γυναίκες, νέοι, ηλικιωμένοι, άνθρωποι όλων των αποχρώσεων και των χρωμάτων ανακατεύονται. Είναι όπως σε πολλά μέρη στις ΗΠΑ. Είναι ευχάριστο να βλέπεις αυτή την ποικιλομορφία στα πρόσωπα των ανθρώπων, μου θυμίζει ότι η ανάμειξή είναι απαραίτητη για την εξέλιξη. Ελπίζω ότι οι ΗΠΑ δεν θα το ξεχάσουν αυτό.
7. Τα νησιά, η χώρα και τα χωριά είναι όμορφα
Κάντε απλά μια αναζήτηση φωτογραφιών με τη λέξη «Ελλάδα» και πείτε μου αν δεν είναι το ομορφότερο μέρος που έχετε δει ποτέ! Υπάρχουν πολλά όμορφα σημεία στην Αθήνα, αλλά αν έχετε την ευκαιρία, επισκεφθείτε τη Σαντορίνη. Ακόμη καλύτερα, επισκεφθείτε ένα από τα μικρότερα και λιγότερο τουριστικά νησιά όπως η Φολέγανδρος ή η Κίμωλος. Κάντε μια διαδρομή στη χώρα και θα περάσετε από τα πιο γραφικά μικρά χωριά που μπορείτε να φανταστείτε, κρυμμένα μέσα σε ένα πανέμορφο τοπίο. Η φυσική ομορφιά εδώ είναι ατελείωτη.
8 . Το φαγητό είναι υπέροχο
Δεν είναι μυστικό, αλλά σας λέω ότι το φαγητό είναι ΤΕΛΕΙΟ! Το σουβλάκι, τα γεμιστά, ο μουσακάς, ακόμη και οι σαλάτες είναι εξαιρετικά νόστιμες. Μέχρι να μετακομίσω εδώ δεν ήμουν ποτέ φανατικός των θαλασσινών, αλλά αυτό είναι πιθανόν επειδή στην Αμερική αν παραγγείλεις ψάρι, θα έρθει καλυμμένο με βούτυρο, κρέμες ή αλάτι. Εδώ οι εβδομαδιαίες αγορές με λαχανικά και ψάρια βρίσκονται σε κάθε γειτονιά και όλα τα φαγητά είναι απλά, φρέσκα, πάντα με ελαιόλαδο και πάντα νόστιμα. (Εντάξει, θα ομολογήσω ότι δεν μου αρέσει τόσο το αρνί και το κατσίκι).
9. Η μουσική σκηνή
Οι Έλληνες αγαπούν τη ζωντανή μουσική. Είναι μεγάλη υπόθεση. Φαντάζομαι ότι σκέφτεστε, "Όλοι και παντού αγαπούν τη ζωντανή μουσική". Όχι, όχι όπως εδώ. Ως κάποιος που υπήρξα μέλος σε μία από τις καλύτερες μπάντες στην περιοχή του Σαν Φρανσίσκο για τέσσερα χρόνια, μπορώ να σας πω ότι υπάρχει μια διαφορά. Στις ΗΠΑ το να είσαι καλός δεν αρκεί, πρέπει να κυνηγάς και να παρακαλάς κάποιον για να έρθει στη συναυλία σου. Και πρέπει να απαντήσεις σε καμιά 20αριά ερωτήσεις: πόσο κάνει το εισιτήριο; τι ώρα ακριβώς θα βγείτε; υπάρχει χώρος στάθμευσης; μπορείς να με βάλεις στη guest list; μπορείς να μου βρεις μπέιμπι σίτερ; κλπ. Πολλοί Αμερικανοί προτιμούν να δουν βίντεο από τη συναυλία την επόμενη μέρα στα social media, απ΄το να έρθουν στο live. Και πάλι, δεν ξέρω αν η οικονομία επηρεάζει τον ελεύθερο χρόνο των Ελλήνων ή αν απλώς θέλουν να είναι εκεί, αλλά έρχονται. Είτε είναι μεγάλη μπάντα είτε όχι, εμφανίζονται, αγοράζουν ποτά και μένουν καθ΄ όλη τη διάρκεια.
10. Το ρεμπέτικο
Υπάρχει ένα είδος μουσικής που λέγεται Ρεμπέτικο και το έχω αγαπήσει. Είναι το ισοδύναμο με τα αμερικανικά μπλουζ με την έννοια ότι είναι λαϊκή μουσική που μιλά για τα βάσανα και τις δυσκολίες της ζωής. Ήταν κάποτε παράνομο να παίζει κανείς τα ρεμπέτικα στην Ελλάδα, ή ακόμα και να κατέχει απλά ένα μπουζούκι. Πλέον οι περισσότεροι Έλληνες ακούνε τη ρεμπέτικη μουσική και τους καλλιτέχνες που την κράτησαν ζωντανή. Οσοι είστε περίεργοι για το ρεμπέτικο ή απλώς για το ρομαντισμό μιας εποχής που πέρασε, παρακολουθήστε την ομώνυμη ταινία που λέγεται «Ρεμπέτικο» του Κώστα Φέρρη και κρατήστε εύκαιρα μερικά χαρτομάντηλα.
Και τώρα τα πράγματα που δεν μου αρέσουν στην Ελλάδα:
1. Δεν υπάρχει ευγένεια στους τρόπους
Παραθέτω τον Γιώργο Κωστάνζα: "Ζούμε σε μια ΚΟΙΝΩΝΙΑ εδώ!" Ως κάποιος που ακολουθεί το Χρυσό Κανόνα υπάρχει μια αξιοσημείωτη έλλειψη εθιμοτυπίας που εκτείνεται από τους χώρους εργασίας μέχρι τη δημόσια ζωή. Σημαντικά πράγματα όπως το να πληρώνομαι εγκαίρως, να επιδεικνύω επαγγελματισμό μέσω τηλεφώνου ή κατά τη διάρκεια συνέντευξης, αλλά και μικρότερα πράγματα, όπως να μην μιλάω ή να χρησιμοποιώ το τηλέφωνο κατά τη διάρκεια μιας ταινίας, να στέκομαι δεξιά στην κυλιόμενη σκάλα ή να επιτρέπω στο τρένο ή στο μετρό στους επιβάτες να βγουν πρώτα από το βαγόνι, πριν μπω. Απλώς δεν είναι μέρος του κανόνα εδώ. Θέλω να πω, δεν πρέπει να είναι απολύτως προφανές ότι πριν μπείτε σε ένα γεμάτο βαγόνι, θα πρέπει να σταθείτε στο πλάι για να αφήσετε τους ανθρώπους να βγουν πρώτα; ΟΧΙ εδώ. Αλλά το χειρότερο παράδειγμα για μένα είναι όταν βλέπω νέους ανθρώπους να κάθονται και ηλικιωμένους να στέκονται. Και δεν ξέρω γιατί, αλλά πολλές φορές, όταν έχω προσφέρει την θέση μου σε έναν ηλικιωμένο, αρνείτε και μάλιστα μοιάζει αμήχανοε. Ίσως είναι μόνο μια περίπτωση διαφορετικού πολιτισμού που δεν συμμορφώνεται με τις προσδοκίες μου, αλλά η αντιληπτή έλλειψη εθιμοτυπίας ήταν η δυσκολότερη και πιο έντονη διαφορά για μένα.
2. Δεν υπάρχουν δουλειές
Πριν μετακομίσω εδώ μου έλεγαν πως η εύρεση εργασίας θα ήταν σχεδόν αδύνατη και δεν αστειεύονταν. Πολλοί μορφωμένοι και εξειδικευμένοι άνθρωποι δουλεύουν σε μπαρ και coffee shops (αν δουλεύουν καθόλου), ζουν με τους γονείς τους και αναζητούν εργασία οπουδήποτε εκτός Ελλάδας. Ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων μπορεί να βρει δουλειά μόνο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού όταν ο τουρισμός κορυφώνεται. Με τέτοιες οικονομικές δυσκολίες σε ένα μέρος με γόνιμη γη και πολύ ήλιο, αναρωτιέμαι συχνά γιατί η μαριχουάνα δεν είναι νόμιμη.
3. Τα ελληνικά είναι δύσκολα
Υπάρχει ένας λόγος για τον οποίο υπάρχει η έκφραση “It’s all Greek to me”. Υπάρχει επειδή τα ελληνικά είναι δύσκολα. (Παρεμπιπτόντως, οι Έλληνες έχουν την ίδια έκφραση αλλά επιλέγουν τους Κινέζους). Μάλλον θα σκέφτεστε ότι «η εκμάθηση οποιασδήποτε γλώσσας είναι μια πρόκληση», αλλά αναφορικά με τα Ελληνικά ακόμη και οι Έλληνες αναγνωρίζουν τη δυσκολία τους. Είναι ο αριθμός των συλλαβών που με τρελαίνουν. Πάρτε για παράδειγμα την συνηθισμένη φράση "Χρησιμοποιώ" (I use). Δύο συλλαβές στα αγγλικά. Στα ελληνικά είναι επτά: eh-go chree-see-mo-pee-oh. Και αυτή είναι μόνο μία από τα 6 συζεύξεις που πρέπει να μάθεις για κάθε ρήμα. Περιέργως, όμως, είναι πολύ διασκεδαστικό να μαθαίνεις και σιγά σιγά να αρχίζεις να εξοικειώνεσαι.
4. Tα γκράφιτι
Είναι παντού. Πολλά από αυτά είναι καλλιτεχνικά και υπάρχουν ορισμένες γειτονιές στην Αθήνα που αξίζει να επισκεφθεί κανείς μόνο για τα γκράφιτι, αλλά κάθε τοίχος, κάθε στύλος, κάθε κολώνα, κάθε άγαλμα. Ολα έχουν παραβιαστεί. Ακόμη και στα μικρά χωριά και στα νησιά. Από ότι καταλαβαίνω είναι το αποτέλεσμα ενός απογοητευμένου και θυμωμένου νεανικού κοινού που αισθάνεται ότι δεν έχει φωνή. Βεβαίως, συνήθιζα να το παρατηρώ πολύ περισσότερο από ότι το παρατηρώ τώρα.
5. Ο θόρυβος
Ως κάποιος που ζούσε στην περιοχή Tenderloin του Σαν Φρανσίσκο, γνωρίζω ότι ο θόρυβος είναι ένα από τα αναπόφευκτα στοιχεία της ζωής σε μια μεγάλη πόλη. Αλλά η Αθήνα παίρνει τη μερίδα του λέοντος. Παραθέτω ένα δείγμα από αυτό που μπορείτε να περιμένετε: μια αδιάλειπτη κυκλοφοριακή συμφόρηση γεμάτη από κλάξον και σειρήνες. Σκύλοι γαβγίζουν με ό, τι βλέπουν. Συνομιλίες ανθρώπων που διαπερνούν τους τοίχους, ή προέρχονται από τον δρόμο ή τα κοντινά μπαλκόνια. Τα παιδιά, ω Θεέ μου, τα παιδιά από την κοντινή παιδική χαρά που ουρλιάζουν όλη τη διάρκεια της μέρας. Αυτή είναι μια γυναίκα που γεννάει; Όχι, είναι οι αδέσποτες γάτες που τσακώνονται ή συνουσιάζονται. Άνθρωποι που καυγαδίζουν ή κάνουν σεξ. Έπειτα το καλοκαίρι έρχονται τα τζιτζίκια. Όλη μέρα. Κάθε μέρα. Χωρίς σταματημό. Αλλά είναι σαν τα γκράφιτι. Ένα χρόνο αργότερα, απλά δεν σε ενοχλούν πια.
6. Η γραφειοκρατία
Η γραφειοκρατία στην Ελλάδα είναι σαν από μυθιστόρημα του Κάφκα. Κάποια στιγμή είχα ένα σημαντικό ραντεβού για να πάρουν τα δακτυλικά μου αποτυπώματα και να με φωτογραφήσουν ως μέρος της διαδικασίας για την έκδοση της άδειας παραμονής μου και δεν μπορούσα να βρω την δημόσια υπηρεσία, επειδή βρισκόταν μέσα σε ένα κατάστημα παιχνιδιών. Όχι, δίπλα σε ένα κατάστημα παιχνιδιών, αλλά μέσα στο κατάστημα παιχνιδιών! Οι υπάλληλοι ήταν ντυμένοι με κανονικά ρούχα για να κάνουν ακόμη πιο δύσκολο το να καταλάβεις που θα πρέπει να απευθυνθείς, και παρεμπιπτόντως κάπνιζαν σε ένα δωμάτιο με «non smoking» επιγραφή. Όλοι χωρίς εξαίρεση, κοίταζαν με «νεκρά» μάτια και με μια αδιαφορία για τον αγώνα μου. Η επίσημη φωτογραφία για την άδεια παραμονής μου στην Ελλάδα, τραβήχτηκε στη γωνία ενός καφενείου. Και αυτές είναι μερικές μόνο από τις λεπτομέρειες που δεν έχω αποβάλλει από τη μνήμη μου.
7. Οι πινακίδες στους δρόμους
Δεν ξέρω γιατί, αλλά η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε να καταστήσει όσο το δυνατόν πιο δύσκολη την τοποθέτηση σημάτων στους δρόμους. Δεν υπάρχει κανένας κανόνας ή συνέπεια. Και όταν εντοπίσεις την πινακίδα, είναι πάντα, -και εννοώ πάντα- καλυμμένη με αυτοκόλλητα, ή με γκράφιτι, είναι βρώμικη, είναι παλιά και φθαρμένη, μισοσπασμένη ή με κάποιο τρόπο αδύνατον να διαβαστεί. Έχει πεθάνει το κινητό σου; Δεν έχεις GPS; Καλή τύχη.
8. Tα πεζοδρόμια
Με τον ίδιο τρόπο που οι πινακίδες είναι άλλα αντ΄άλλων, έτσι είναι και τα πεζοδρόμια. Και πάλι, δεν υπάρχει κανένας κανονισμός ή συνέπεια. Το να περπατήσεις δίπλα-δίπλα ή να κρατήσεις κάποιον από το χέρι είναι αδύνατο επειδή κάθε 5 βήματα πρέπει να αποφύγεις ένα εμπόδιο ή να σκύψεις για να μη σκοντάψεις πάνω σε ένα δέντρο, (η πόλη δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά να τα διατηρήσει σωστά, αλλά τουλάχιστον υπάρχουν δέντρα). Πρέπει, επίσης, να προσέχεις που πατάς, γιατί οι ρίζες των δέντρων σπάνε το μπετόν και μπορεί να σκοντάψεις εύκολα, για να μην αναφέρουμε την σταθερή παραγωγή από σκατά σκύλων. Τα αυτοκίνητα μπλοκάρουν το πεζοδρόμιο και σε ωθούν να περπατήσεις σε πολυσύχναστους δρόμους και πολλοί επιλέγουν να περπατήσουν στο δρόμο.
9. Το κάπνισμα
Δεν είμαι τόσο αντι-καπνιστής όσο πολλοί Αμερικανοί, αλλά σχεδόν όλοι εδώ, νέοι και ηλικιωμένοι, στρίβουν, καπνίζουν ή ατμίζουν. Τις περισσότερες φορές δεν είναι πρόβλημα, αλλά γίνεται ενοχλητικό όταν προσπαθείς να απολαύσεις ένα γεύμα ή πρέπει να γείρεις για να ακούσεις τι λέει κάποιος όταν ο καπνός μπαίνει στα μάτια σου. Δεν ξέρω γιατί, αλλά το κάπνισμα φαίνεται να είναι μέρος του να είσαι Έλληνας. Κατά συνέπεια, πολλοί ηλικιωμένοι Έλληνες έχουν άσχημα δόντια και επιδερμίδα, και σίγουρα στη λίστα θα πρέπει να μπαίνουν κι άλλα προβλήματα υγείας.
10, Χωρίς κέρματα στην τσέπη
Αν θέλετε ποτέ να απογοητεύσετε τον ταμία στο σούπερ μάρκετ ή τον μπάρμαν σε κάποιο μπαράκι, εμφανιστείτε χωρίς καθόλου ψιλά στην τσέπη σας. Για κάποιο περίεργο λόγο κανείς πίσω από τα ταμεία στην Ελλάδα δεν έχει κέρματα. Εξαρτώνται από εσάς να τους δώσετε το ακριβές ποσό. Μια φορά βρέθηκα σε ένα μπαρ και παρήγγειλα μια μπύρα, έδωσα στον μπάρμαν 20 ευρώ, και εκεί μπροστά στα μάτια μου η καρδιά του έσπασε στα δύο. Σε μισό δευτερόλεπτο, τον είδα να ξανασκέφτεται τις επιλογές της ζωής του και όλα όσα τον οδήγησαν σε αυτό το σημείο της ύπαρξής του. Με απελπισία με κοίταξε στα μάτια και μου είπε «έχετε δύο ευρώ;» και είπα «όχι, συγγνώμη.» Καθώς το πρόσωπό του τσαλακώθηκε σε μια μάσκα θλίψης, φώναξε σε έναν συνάδελφό του για ψιλά. Η πρόθεσή μου να ζητήσω συγγνώμη σύντομα αντικαταστάθηκε από έκπληξη, καθώς το προσωπικό ανταποκρίθηκε με το είδος της καλοπροαίρετης επείγουσας ανάγκης που βλέπεις μόνο στα επαγγελματικά αθλήματα και σε κέντρα πρώτων βοηθειών. Από εκείνη την μέρα δεν φεύγω ποτέ από το σπίτι χωρίς το κουδούνισμα των ψιλών στην τσέπη μου.
