«Θα μείνω σιωπηλή, όμως το τραγούδι μου θα συνεχιστεί» είχε πει προβλέποντας το μέλλον, όχι μόνο το δικό της, όλων των δημιουργικών ανθρώπων με ανησυχο πνεύμα.
Λουλούδια ανθίζουν μέσα από τα πλήκτρα μιας γραφομηχανής στο σημερινό Doodle της Google, που είναι αφιερωμένο σε μια άγνωστη στο ευρύ κοινό αλλά σημαντική ποιήτρια, τη Mascha Kaléko. Εβραϊκής καταγωγής, γερμανόφωνη, γεννήθηκε στη Γαλικία της τότε Αυστροουγγαρίας το 1907, αλλά μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο μετακόμισε στο Βερολίνο.
Εκεί, αφού παντρεύτηκε τον Εβραίο δάσκαλο Saul Aaron Kaléko άρχισε, από το 1929, να δημοσιεύει σε γερμανικές εφημερίδες ποιήματά της στα οποία σκιαγραφούσε την καθημερινή ζωή και ειδικότερα την ατμόσφαιρα του Βερολίνου του Μεσοπολέμου. Με τους στίχους της ταξίδεψε τον αναγνώστη, μεταξύ άλλων, σε μέρη όπως το βερολινέζικο καφέ Romanisches Café, όπου σύχναζε η αφρόκρεμα της διανόησης.
Όταν όμως κυκλοφόρησε, το 1933, η πρώτη της ποιητική συλλογή, «Lyrisches Stenogrammheft», λογοκρίθηκε από τους Ναζί. Το 1938 μετανάστευσε στις ΗΠΑ με τον δεύτερο σύζυγό της, τον συνθέτη Chemjo Vinaver, και τον μόλις ενός έτους τότε γιο τους, Στίβεν, που μεγαλώνοντας έγινε συγγραφέας και μεγάλη προσωπικότητα του θεάτρου, προτού πεθάνει το 1968 σε ηλικία μόλις 31 ετών από παγκρεατίτιδα.
Στις ΗΠΑ η Kaleko έζησε σε διάφορα μέρη, μεταξύ αυτών στη Νέα Υόρκη και την Καλιφόρνια, προτού εγκατασταθεί μόνιμα, το 1942, στο Γκρίνουιτς Βίλατζ. Εκεί αναγκάστηκε να βγάλει τα προς το ζην κάνοντας διάφορες ευκαιριακές δουλειές, για παράδειγμα γράφοντας κείμενα για διαφημίσεις.
Το 1956 επέστρεψε για πρώτη φορά στο Βερολίνο. Τρία χρόνια μετά και ενώ ήταν να παραλάβει το βραβείο Fontane το αρνήθηκε, καθώς ανάμεσα στην κριτική επιτροπή ήταν ένας πρώην Ναζί και μέλος των SS, ο Hans Egon Holthusen. Το 1959 πήγε να ζήσει στην Ιερουσαλήμ, στο Ισραήλ, καθώς ο σύζυγός της διεξήγε έρευνα πάνω στο εβραϊκό τραγούδι. Η ίδια, ωστόσο, δεν μιλούσε την εβραϊκή γλώσσα και ένιωθε απομονωμένη.
Πέθανε τον Ιανουάριο του 1975, όταν αρρώστησε σε ένα ταξίδι επιστροφής από το Βερολίνο στην Ιερουσαλήμ. Πολλά ποιήματά της εκδόθηκαν μετά θάνατον. Μόλις το 2010 κυκλοφόρησε για πρώτη φορά μεταφρασμένη στα αγγλικά μια συλλογή ποιημάτων της, με τίτλο «No matter where I travel, I come to Nowhereland - The poetry of Mascha Kaléko» (Όπου κι αν ταξιδεύω, επιστρέφω στη Χώρα του Πουθενά» - Η ποίηση της Mascha Kaléko», με επιλογές από όλες τις περιόδου της ζωής της.
ΔΥΟ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΗΣ
Ο ΕΡΗΜΙΤΗΣ
Τον κυνήγησαν με πέτρες.
Χαμογελούσε μες στον πόνο του.
Ήθελε μόνο να είναι, όχι να φαίνεται.
Δεν αφουγκράστηκε κανείς την καρδιά του.
Δεν άκουσε κανείς το κλάμα του.
Έφυγε για την έρημο.
Τον κυνήγησαν με πέτρες.
Έχτισε με αυτές το σπίτι του.
ΑΠΟΓΡΑΦΗ
1
Σπίτι δίχως σκεπή
παιδί δίχως κρεβάτι
τραπέζι δίχως ψωμί
αστέρι δίχως φως.
2
Ποτάμι δίχως προβλήτα
βουνό δίχως σκοινί
πόδι δίχως παπούτσι
φυγή δίχως προορισμό.
3
Σκεπή δίχως σπίτι
πόλη δίχως φίλο
στόμα δίχως λέξη
δάσος δίχως άρωμα.
4
Ψωμί δίχως τραπέζι
κρεβάτι δίχως παιδί
λέξη δίχως στόμα
προορισμός δίχως φυγή.