«Το παιδάκι, παρακαλώ, να μην το αγγίζει»: Ήταν αρκετό να γυρίσω την πλάτη στον γιο μου για μερικά δευτερόλεπτα, για να προλάβει εκείνος να τρέξει προς μια από τις φουσκωτές γλυπτικές μορφές του ισογείου και να επιχειρήσει να την αγγίξει, προκαλώντας την εγρήγορση ενός φύλακα του μουσείου.
Ευτυχώς τον σταματήσαμε προτού αρχίσει να περιεργάζεται, με ενδεχομένως καταστροφικές συνέπειες, το «Αρχιπέλαγος», τη νέα εγκατάσταση στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης που τοποθετήθηκε, στο πλαίσιο του προγράμματος Cycladic Café Art Project, σε επιμέλεια Τίνας Δασκαλαντωνάκη.
Όμως αν μπορούσαν οι δημιουργοί της, Ελένη Πεταλωτή και Λεωνίδας Τραμπούκης, οι ιδρυτές του στούντιο Objects of Common Interest, να δουν τον ζωηρό εξάχρονο σε ώρα δράσης, ίσως να χαμογελούσαν με ικανοποίηση, καθώς η αυθόρμητη χειρονομία του επιβεβαίωσε, αν μη τι άλλο, την παιγνιώδη διάθεσή τους.
Και αν ο εξάχρονος γιος μου μπορούσε να δει οποιοδήποτε άλλο από τα πολυάριθμα installations τους, για παράδειγμα, στο Art Athina, στο Design Talks Theater στο Μαϊάμι, στην Gallery Bensimon στο Παρίσι, ή σε κάποιο δρόμο της Νέας Υόρκης, αναμφίβολα θα αντιδρούσε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο: θα έτρεχε προς το μέρος της για να την αγγίξει και να αλληλεπιδράσει μαζί της.
Όπως κάθε χαρισματικός δημιουργός, που μεγαλώνοντας καταφέρνει να διατηρήσει τη δημιουργική δύναμη της παιδικής ηλικίας του, έτσι και η Ελένη και ο Λεωνίδας, που σήμερα μοιράζουν το χρόνο τους μεταξύ Ελλάδας και Νέας Υόρκης, αυτοσχεδιάζουν και πειραματίζονται με τα υλικά και την υλικότητα καθαυτή, μέσα από έργα εφήμερα αλλά και διαχρονικά.
Η Ελένη και ο Λεωνίδας, που σήμερα μοιράζουν το χρόνο τους μεταξύ Ελλάδας και Νέας Υόρκης, αυτοσχεδιάζουν και πειραματίζονται με τα υλικά και την υλικότητα καθαυτή, μέσα από έργα εφήμερα αλλά και διαχρονικά
Για το «Αρχιπέλαγος», συγκεκριμένα, βασίστηκαν στην κληρονομιά του κυκλαδικού πολιτισμού, στα στυλιζαρισμένα ειδώλια από μάρμαρο που παρουσιάζουν καθημερινές μορφές ή ανθρώπινες φιγούρες, και κράτησαν τις αφαιρετικές γραμμές τους αλλά τα απάλλαξαν από τη μάζα τους, κάνοντάς τα ελαφριά, διάφανα, μαλακά. Σαν παιδικά μπαλόνια. Τα φωτεινά γλυπτά που συμπλήρωσαν την εγκατάσταση, γραμμικές εκφράσεις μιας στιγμής διερχόμενου φωτός στο τοπίο, ήρθαν να υπογραμμίσουν διακριτικά τις φόρμες των γιγαντιαίων, διάφανων αγαλμάτων.
Με σπουδές στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, στην Ecole Supérieure d’Architecture de La Villette στο Παρίσι και μεταπτυχιακό στην Αρχιτεκτονική στο Πανεπιστήμιο Κολύμπια στη Νέα Υόρκη, η Ελένη και ο Λεωνίδας, αφού άρχισαν να μοιράζονται την προσωπική ζωή τους αποφάσισαν να μοιραστούν και την επαγγελματική, ιδρύοντας, το 2012, το αρχιτεκτονικό γραφείο LOT για να ακολουθήσει, το 2015, το Objects of Common Interest – με γραφεία, και για τα δύο, σε Αθήνα και Νέα Υόρκη.
Σήμερα στα έργα τους παντρεύουν τις ελληνικές με τις αμερικανικές καταβολές. Σε μια συνέντευξή τους στο Yatzer.com έχουν πει χαρακτηριστικά: «Μεταφέρουμε τις ελληνικές επιρροές μας σε ό,τι κάνουμε, όχι μόνο στη μορφή ιστορικών αναφορών - που θα μπορούσαν να είναι πιο άμεσες ή προφανείς – αλλά πρωτίστως στη μορφή ενός συναισθήματος που μας βοηθάει να διατηρούμε μια ευαισθησία και μια ταυτότητα στην επαγγελματική και προσωπική ζωή μας. Ζούμε και εργαζόμαστε και στην Ελλάδα και στη Νέα Υόρκη εδώ και χρόνια, οπότε δεν χάνουμε ποτέ επαφή με κανέναν από τους δύο αυτούς κόσμους».
Όταν πιάσαμε με τον γιο μου ένα τραπέζι στο καφέ του Μουσείου, δίπλα στο καταπράσινο αίθριο, με θέα στο «Αρχιπέλαγος», παρήγγειλα για εκείνον μια τάρτα σοκολάτας. Ο σερβιτόρος, την ώρα που μας την έφερε, τού είπε χαριτολογώντας: «Άντε, τυχερέ, θα φας μια τάρτα διακοσμημένη με χρυσό!». Όμως όσο κι αν λατρεύει ο γιος μου τη σοκολάτα και τα λαμπερά πράγματα, και όσο απολαυστική κι αν ήταν η τάρτα, δεν πήρε στιγμή τα μάτια του πάνω από τα παράξενα ειδώλια των Objects of Common Interest.
Την επόμενη μέρα τον ρώτησα τι τον είχε εντυπωσιάσει περισσότερο από την επίσκεψή μας. Περίμενα να μου μιλήσει για το γλύκισμα που τον κέρασα μετά την υπομονετική –για τα δεδομένα ενός εξάχρονου– περιήγηση σε όλους τους ορόφους του μουσείου, αλλά αυτός απάντησε: «το μεγάλο άγαλμα».
Δεν κατάλαβα αν εννοούσε το γυναικείο ειδώλιο 724 της μόνιμης συλλογής του μουσείου, από την Πρωτοκυκλαδική περίοδο –που με ύψος 1,40 μ. έχει αναδειχθεί δεύτερο μεγαλύτερο στον κόσμο–, μπροστά στο οποίο κοντοστάθηκε με θαυμασμό, ή κάποιο από τα γλυπτά των Objects of Common Interest. Όμως ίσως να μην έχει και τόση σημασία.
Info
Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης: Νεοφύτου Δούκα 4, Αθήνα, τηλ. 210 7228321-3, www.cycladic.gr, Facebook, Instagram. Αυτή την περίοδο, πέρα από τις μόνιμες εκθέσεις, φιλοξενεί δύο περιοδικές: τις «Αρχαιολατρεία και Φιλελληνισμός. Συλλογή Θανάση και Μαρίνας Μαρτίνου» (έως 20/6) και «Sterling Ruby at Cycladic: Ceramics» (παρατείνεται έως τις 27/6). Επίσης, πλάι στο καφέ και το πωλητήριο μπορούμε να δούμε την εγκατάσταση «Αρχιπέλαγος». Τέλος, το μουσείο διοργανώνει πέντε πενθήμερα καλοκαιρινά camps, από 28/6 έως 30/7, για παιδιά 7-10 ετών, με τίτλο «Φέτος αυτοσχεδιάζουμε...» και προαγορά εισιτηρίων στο viva.gr