ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ WOMAN TOC

Το καλοκαίρι της «Μεγάλης Μπόχας»: Όταν μια μυστηριώδης δυσοσμία οδήγησε το Λονδίνο σε lockdown

Αντί για χλωρίνη στα ρούχα χρησιμοποιούσαν τα δικά τους ούρα: Αυτοί είναι οι τουλάχιστον αμφιλεγόμενοι κανόνες υγιεινής που επικρατούσαν στη βικτωριανή εποχή.

Το καλοκαίρι της «Μεγάλης Μπόχας»: Όταν μια μυστηριώδης δυσοσμία οδήγησε το Λονδίνο σε lockdown

Πίσω από τα εντυπωσιακά υφάσματα από δαντέλα και μετάξι της βικτωριανής εποχής, υπήρχαν άνθρωποι που δεν είχαν τρεχούμενο νερό στο σπίτι τους και που έκαναν σπάνια μπάνιο. Παρά τη ρομαντική εικόνα που μπορεί να έχουμε σχηματίσει για τη Βρετανία του 19ου αιώνα μέσα από τη λογοτεχνία, οι ασθένειες ήταν κοινές και οι πρακτικές που επιστρατεύονταν για την αντιμετώπισή τους συχνά ακόμα χειρότερες. Αυτοί ήταν μερικοί από τους τουλάχιστον αμφιλεγόμενους κανόνες που επικρατούσαν.

-Για να καθαρίσουν τα ρούχα τους αντί για χλωρίνη χρησιμοποιούσαν τα δικά τους ούρα. Ακούγεται παράδοξο, αλλά έχει κάποια λογική βάση: τα ούρα περιέχουν αμμωνία, έναν ιδιαίτερα αποτελεσματικό καθαριστικό παράγοντα.

-Έφτιαχναν οδοντόκρεμα από σουπιά. Οι οδοντόκρεμες και οι οδοντόβουρτσες αποτελούσαν είδη πολυτελείας για τις κατώτερες κοινωνικές τάξεις, που έπρεπε να γίνουν εφευρετικές. Ανάμεσα στα υλικά που χρησιμοποιούσαν για να καθαρίσουν τα δόντια τους ήταν κάρβουνο, στάχτη και σουπιά σε σκόνη. Αντί για οδοντόβουρτσα, κατέφευγαν σε ανορθόδοξα εργαλεία καθαρισμού όπως τα φύλλα του σέλερι. Προσπαθούσαν πάντως με κάθε τρόπο να αποφύγουν τα οδοντιατρικά προβλήματα, καθώς οι οδοντίατροι απουσίαζαν από ολόκληρες περιοχές και τον ρόλο τους, συχνά, αναλάμβαναν οι σιδηρουργοί και οι κουρείς.

-Είχαν τουαλέτα, αλλά όχι υδραυλικό δίκτυο. Οι ακαθαρσίες κατέληγαν σε βόθρους στα υπόγεια των σπιτιών, που αργά ή γρήγορα τύλιγαν ολόκληρο το σπίτι με τις μυρωδιές τους. Αναλάμβαναν να τους αδειάσουν εργάτες μέσα στη νύχτα, μεταφέροντας το περιεχόμενό τους στα χωράφια για να χρησιμοποιηθεί ως λίπασμα. Η αλήθεια είναι βέβαια ότι αυτή η πρακτική δεν απέχει πάρα πολύ από σύγχρονες περιοχές της Ελλάδας χωρίς αποχετευτικό δίκτυο.

-Λούζονταν με αυγά ή ξίδι. Είτε έσπαγαν ένα αυγό στο κεφάλι τους και μετά άπλωναν το περιεχόμενο στα μαλλιά τους είτε αραίωναν ξίδι με νερό. Άλλες βρώσιμες εναλλακτικές της εποχής, αντί για σαμπουάν, ήταν το ρούμι, το μαύρο τσάι και το δεντρολίβανο.

-Έβαφαν τα μαλλιά τους με μόλυβδο. Ένα δημοφιλές προϊόν της εποχής εκτός του ότι σκούραινε τα γκριζαρισμένα μαλλιά είχε και μια παρενέργεια: πλούσιο καθώς ήταν σε μόλυβδο, μπορούσε να προκαλέσει δηλητηρίαση.

-Χρησιμοποιούσαν τον Τάμεση σαν χωματερή. Το καλοκαίρι του 1858 έμεινε γνωστό ως η εποχή της «Μεγάλης Βρώμας» (Great Stink), καθώς το Λονδίνο καλύφθηκε από μια δυσοσμία τόσο ανυπόφορη, που σχεδόν οδηγήθηκε σε lockdown. Τελικά, προερχόταν από τα αστικά λύματα που οι κάτοικοι της εποχής συνήθιζαν να πετούν στο ποτάμι.

-Θεωρούσαν ότι για τη φυματίωση ευθύνονται οι μακριές φούστες και οι στενοί κορσέδες. Οι βικτωριανοί γιατροί πίστευαν ότι οι μακριές φούστες της μόδας μάζευαν όλα τα μικρόβια από τους δρόμους και τα μετέφεραν στα σπίτια, διασπείροντας τις ασθένειες της εποχής. Για τη φυματίωση, ειδικότερα, προειδοποιούσαν τις γυναίκες να μη φορούν κορσέδες, με το σκεπτικό ότι παρεμπόδιζαν την αναπνοή. Οι υγειονομικές οδηγίες της εποχής οδήγησαν σε μια επανάσταση του στυλ: πιο χαλαρή μέση και κοντύτερος ποδόγυρος.

Δείτε το βίντεο με τους παράξενους κανόνες υγιεινής της βικτωριανής εποχής:

Ακολουθήστε το WomanToc στο Instagram


Κεντρική φωτό: The Silent Highwayman, έργο του 1858

Read Next

05 Σεπ 2025

10 πράγματα που πρέπει να γνωρίζεις για τη "Βουγονία" του Γιώργου Λάνθιμου

Ο Έλληνας σκηνοθέτης κέρδισε για ακόμα μια φορά τις εντυπώσεις μιας απαιτητικής Μπιενάλε. Συγκεντρώσαμε ό,τι ξέρουμε για τη νέα του ταινία, που καταφθάνει στις αίθουσες στις 6 Νοεμβρίου.

05 Σεπ 2025

Το Φεστιβάλ Βενετίας απέτισε φόρο τιμής στον Giorgio Armani με μία συγκινητική ανακοίνωση

Ο θρύλος της μόδας είχε στενούς δεσμούς με το φεστιβάλ ως τακτικός επισκέπτης εδώ και δεκαετίες, μιας και ο κινηματογράφος αποτελούσε ανέκαθεν τη μεγάλη του αγάπη.

Περισσότερα από

Stories

04 Σεπ 2025

O Giorgio Armani μέσα από δέκα εμβληματικές ρήσεις του

O Ιταλός πρωτοπόρος του ανδρόγυνου στιλ έφυγε από τη ζωή, αλλά συνεχίζει να μας εμπνέει μέσα από το αστήρευτο ταλέντο του.

04 Σεπ 2025

Τα vintage έπιπλα Cannage επιστρέφουν στο σαλόνι μας

Τα έπιπλα από ψάθα είναι τάση και κάνουν δυναμική επιστροφή το 2025!

04 Σεπ 2025
03 Σεπ 2025

Αλίκη Βουγιουκλάκη: Με μαύρη couture δημιουργία στο Ζάππειο πριν από 29 χρόνια

Η Αλίκη Βουγιουκλάκη στην τελευταία φωτογράφισή της στο Ζάππειο.

03 Σεπ 2025

Ούτε "rom", ούτε "com" | Μα πού πήγαν τέλος πάντων οι καλές ρομαντικές κομεντί;

Ένα είδος που αγαπήθηκε όσο λίγα, έχει σχεδόν εξαφανιστεί από τη μεγάλη οθόνη. Θα μπορέσει να κάνει το comeback που του αξίζει;

03 Σεπ 2025

Theater News | Το "Food For Love" του Sam Shepard "ανεβαίνει" στη θεατρική σκηνή με πρωταγωνίστρια τη Melia Kreiling

Οι "Ερωτευμένοι" αναμένεται να κάνουν πρεμιέρα τον ερχόμενο Οκτώβριο στο BIOS.

03 Σεπ 2025

Τι θα δούμε στο Netflix τον Σεπτέμβριο

Αγαπημένες επιλογές και φρέσκιες πρεμιέρες έρχονται στην πλατφόρμα τις επόμενες ημέρες.

02 Σεπ 2025

Movie Review | Caught Stealing, μία περιπέτεια με στιλ και πρωταγωνιστές τη Zoë Kravitz και τον Austin Butler

Ο George Satsidis γράφει για μία από τις νέες ταινίες που έρχεται αυτή την εβδομάδα στο σινεμά.

02 Σεπ 2025

Τρεις παραστάσεις της Επιδαύρου κάνουν στάση στο Ηρώδειο

Οι παράστασεις που έκαναν πρεμιέρα και ξεχώρισαν στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2025 έρχονται τον Σεπτέμβριο στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού.

02 Σεπ 2025