«Θέλω να είμαι ένα ζωντανό έργο τέχνης». Η μαρκησία Luisa Casati είχε ξεκαθαρίσει από νωρίς τις επιδιώξεις της και παρέμεινε συνεπής σε αυτό τον στόχο της μέχρι το θάνατό της. Ποια είναι όμως η εκκεντρική περσόνα των Τεχνών, η εμβληματική μούσα αμέτρητων σχεδιαστών και η πιο πλούσια γυναίκα της Ιταλίας των αρχών του 20 αιώνα;
Γεννημένη σε μια αριστοκρατική ιταλική οικογένεια το 1881, η Luisa Casati κληρονόμησε σε ηλικία μόλις 15 ετών μια αμύθητη περιουσία, κάνοντας την Luisa μαζί με την μεγαλύτερη αδελφή της Francesca, σύμφωνα με τις πηγές της εποχής, τις πιο πλούσιες γυναίκες στην Ιταλία.
Η νεαρή τότε γυναίκα αποφάσισε να αφιερώσει όλο το πλούτο της για να μεταμορφώσει τον εαυτό της, όπως και η ίδια συνήθιζε να λέει, σε ένα ζωντανό έργο Τέχνης. Με άφθονο μαύρο μολύβι γύρω από τα πράσινα μάτια της, ψεύτικες βλεφαρίδες, κατακόκκινο κραγιόν στα χείλη της, κατάλευκη επιδερμίδα και μαλλιά στο χρώμα της φωτιάς, αυτή η αδύνατη, πανύψηλη, σχεδόν τρομαχτική φιγούρα αντισυμβατικής ομορφιάς έμεινε ανεξίτηλη με το πέρασμα των ετών. Είχε βρει μια παράξενη ισορροπία ανάμεσα στην πολυτέλεια και την decadence ροπή της, του σκοτεινού αλλά εξαιρετικά πλούσιου βίου της, της υπερβολής της στα όρια της χυδαιότητας και της βαθιάς λατρείας της για την τέχνη.
Τα θρυλικά πάρτι που διοργάνωνε στο εντυπωσιακό παλάτι της στην Βενετία στο Palazzo Venier Dei Leoni, έχουν μείνει στην ιστορία ως πρόδρομοι της τότε νεοφερμένης για εκείνη την εποχή bon viveur ζωής. Περιστοιχισμένη πάντα από μεγάλους καλλιτέχνες και διανοούμενους της εποχής όπως ο Pablo Picasso, ο Fortunato Depero, ο Man Ray και ο Jean Patou ξεχώριζε για το εκκεντρικό της στυλ που ακροβατούσε ανάμεσα στην υπέρτατη χλιδή και την γκροτέσκ πρόκληση. Μάλιστα, κυκλοφορούσε με ζωντανά φίδια γύρω από τον λαιμό της ως κοσμήματα και επέλεγε για κατοικίδια πάνθηρες και γατόπαρδους, στους οποίους δεν παρέλειπε να προσθέσει στο λαιμό τους κάποια από τα πανάκριβα αξεσουάρ της, όπως διαμαντένια κολιέ.
Η μαρκησία Luisa Casati, μοίραζε τη ζωή της μεταξύ Ρώμης, Βενετίας, Παρισιού και Κάπρι, με τα σπίτια της να είναι τόσο ιδιαίτερα όσο και η εξωτερική της εμφάνιση. Δίχως αμφιβολία ήταν μία performance artist πριν καν ανακαλυφθεί ο όρος, αφού μεταξύ άλλων είχε κυκλοφορήσει στην πλατεία του Αγίου Μάρκου γυμνή κάτω από μια γούνινη κάπα, όπως και είχε εμφανιστεί στην όπερα με στέμμα από φτερά παγωνιού και ώμους βαμμένους με το αίμα ενός κοτόπουλου που θανατώθηκε για την περίσταση.
Αφιερωμένη στην δια βίου υπερβολή αποτέλεσε τη μούσα του ιταλικού φουτουρισμού, συμβολισμού και ρεαλισμού, ενώ δικαίως θεωρείται η πρώτη γυναίκα style icon του 20oυ αιώνα. Ως μούσα και προστάτιδα της υψηλής ραπτικής της εποχής επένδυε υπέρογκα χρηματικά ποσά για μοναδικές δημιουργίες από υπερπολυτελή υφάσματα. Οι Paul Poiret, Mariano Fortuny, Jean Patou, Leon Bakst, Erté είναι μερικοί από τους σχεδιαστές που δημιουργούσαν τα θεαματικά κουστούμια, με τα οποία η Luisa Casati εμφανιζόταν στους χορούς της υψηλής κοινωνίας σε όλη την Ευρώπη, με σκοπό να σοκάρει παρά να εντυπωσιάσει!
Αναμενόμενα, τα ακριβά και πολυτελή της φορέματα απαιτούσαν και μυθικά κοσμήματα. Αγαπημένος της σχεδιαστής ήταν ο René Lalique του γνωστού οίκου Lalique, ο οποίος δημιουργούσε εντυπωσιακά κοσμήματα κατά παραγγελία της και αργότερα ο οίκος Cartier. Η επικεφαλής του οίκου Cartier, Jeanne Toussaint, η οποία έδινε δια χειρός τα κοσμήματα στην ίδια την Marchesa Luisa Casati , εμπνεύστηκε την εμβληματική σειρά κοσμημάτων «Panthère de Cartier» με σύμβολο τους πάνθηρες από τα «κατοικίδια» που διατηρούσε η εκκεντρική persona στο σπίτι της.
Ο διακαής της πόθος βέβαια ήταν να γίνει αθάνατη μέσα από την τέχνη και το κατάφερε. Χάρη στην ιδιαίτερη αυτή φυσιογνωμία της, η Marchesa Luisa Casati αποτελεί μετά την Παρθένο Μαρία και την Κλεοπάτρα την γυναίκα με τις περισσότερες αναπαραστάσεις της μορφής της σε έργα τέχνης. Δεκάδες καλλιτέχνες ανά τον κόσμο όπως οι Filippo Tommaso Marinetti, Léon Bakst, Fortunato Depero, Umberto Boccioni,Giacomo Balla, Gabriele D’Annunzio, Alberto Martini, Augustus Edwin, Man Ray έχουν απεικονίσει την ιέρεια της υπερβολής.
Ο αλόγιστος τρόπος ζωής της, με εξωφρενικές δαπάνες για ρούχα, κοσμήματα, έργα τέχνης, αντίκες, αυτοκίνητα, πάρτι, δεξιώσεις και ταξίδια, μείωνε σταθερά την οικονομική της επιφάνεια, μέχρι που το 1931 έφτασε να φαλιρίσει. Ένα χρόνο μετά, όλα της τα υπάρχοντα δημοπρατήθηκαν και φημολογείται μάλιστα ότι πολλά από τα αντικείμενα της που ρευστοποιήθηκαν, τα αγόρασε η Coco Chanel. Παρόλο που έφτασε να ζει πάμφτωχη σε μια γκαρσονιέρα, η μαρκησία Casati έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 76 ετών χωρίς να έχει χάσει το ανήσυχο πνεύμα που την έκανε τόσο ξεχωριστή. Ο αστικό μύθος θέλει την εκκεντρική γυναίκα να ψάχνει σε κάδους για να βρει φτερά για να διακοσμήσει τα μαλλιά της, τα τελευταία χρόνια της ζωής της στο Λονδίνο.
Θάφτηκε στο νεκροταφείο Brompton, φορώντας λεοπάρ φόρεμα, και τις αγαπημένες της ψεύτικες βλεφαρίδες. Στον τάφο της αναγράφεται η ακόλουθη επιγραφή παρμένη από το θεατρικό του William Shakespeare Αντώνιος και Κλεοπάτρα: «Age cannot wither her, nor custom stale her infinite variety. Her legend more than lives on» (Η ηλικία δεν μπορεί να την παρακμάσει, ούτε να πλήξει την απεριόριστη ποικιλία της. Ο θρύλος της ζει περισσότερο).
