Δεν είναι μόνο η δεύτερη θέση που κατέκτησε το δικό της γραφείο στην πρόταση που κατέθεσε μαζί με Daniel Libeskind, για το Νέο Μουσείο Ακρόπολης στο σχετικό διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό. Ούτε το διεθνές βραβείο Architizer που απέσπασε ο «ουτοπικός κόσμος με χρώμα και υλικότητα» που δημιούργησε σχεδιάζοντας το Νηπιαγωγείο της Γερμανικής Σχολής Αθηνών. Είναι η προσωπική φιλοσοφία κι αισθητική της αρχιτεκτόνισσας Λιάνας Νέλλα–Ποτηροπούλου που κάνει ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα μια συνομιλία μαζί της.
Τι ήταν αυτό που, κατά τη γνώμη σας, συνέβαλε στο να πάρει τη δεύτερη θέση η πρόταση του γραφείου «Potiropoulos+Partners», σε συνεργασία με τον Daniel Libeskind, για το Νέο Μουσείο Ακρόπολης, στον σχετικό διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό;
Τόσο εμείς όσο και ο Daniel πιστεύουμε ότι είχαμε καταθέσει, στον διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό που είχε διενεργηθεί, μια πρόταση με ισχυρή ιδέα και συμβολισμό. Θεωρούμε ότι είχαμε απαντήσει με σεβασμό αλλά και τόλμη στα μεγάλα ζητήματα που τέθηκαν από την διακήρυξη, καθώς πρόκειται για ένα εμβληματικό μουσείο παγκόσμιας εμβέλειας.
Στην πρόταση μας, το κτήριο αντιμετωπίζεται ως διαχρονικό σύμβολο του ελληνικού πολιτισμού. Εκφράζει επίσης ένα κυρίαρχο τοπόσημο, το βεληνεκές του οποίου σαφώς υπερβαίνει τα εγχώρια όρια. Αντιμετωπίσαμε, όπως ακριβώς οι πρόγονοί μας στην Ακρόπολη, το κτήριο ως γλυπτό και ως ύμνο στο περιεχόμενό του. Επίσης στη λύση μας, η βίαιη απόσπαση των γλυπτών του Παρθενώνα, η «διάλυση», αποτελεί βασικό συστατικό της αρχιτεκτονικής σύνθεσης και αποτυπώνεται συμβολικά στις δύο σφηνοειδείς μορφές που στο εσωτερικό τους εκτίθεται η ζωφόρος με τον μυστικισμό και την ιερότητα που κατείχε στην αρχική της θέση στο περιστύλιο. Είναι αλήθεια ότι ο σχεδιασμός μας ήταν αρκετά προωθημένος, και ίσως αυτό να μας στοίχισε το πρώτο βραβείο.
Ποια ήταν η «συνταγή επιτυχίας» για το Νηπιαγωγείο της Γερμανικής Σχολής Αθηνών που απέσπασε πρόσφατα το διεθνές βραβείο Architizer;
Οι καθιερωμένες προτάσεις κτιρίων προσχολικής αγωγής που γνωρίζουμε στη χώρα μας, μοιάζουν κατά μια έννοια σωστές ως προς αυτό που λένε, όμως αυτό που δεν λένε είναι κατά την άποψη μας το πιο σημαντικό. Είναι, δηλαδή, προτάσεις της «τάξης», της «λογικής», δεν είναι όμως προτάσεις για εξερεύνηση, για παιχνίδι, για «κρυμμένα γεγονότα», για γόνιμες «αντιθέσεις». Προκύπτει λοιπόν η ανάγκη, προκειμένου να αποφύγουμε το στερεοτυπικό και κοινότοπο, να φανταστούμε μια αρχιτεκτονική «εκτός» του μέχρι τώρα. Για τον λόγο αυτό στο νηπιαγωγείο της Γερμανικής θελήσαμε να δημιουργήσουμε έναν «ουτοπικό κόσμο», με χρώμα και υλικότητα, έναν κόσμο με μεγεθυμένη γεωμετρία (μέτρο της γης), ο οποίος θα σχηματοποιούσε στις τρεις διαστάσεις του χώρου τις παιδικές μας φαντασιώσεις. Ίσως αυτή να ήταν «η συνταγή της επιτυχίας»…
Η γυναίκα και η μόδα, το design, η τέχνη, η γεύση και η διακόσμηση. Ποιες είναι οι αρχές, οι προτιμήσεις, οι επιλογές σας και γιατί.
Η αισθητική, με την ευρύτερη έννοια της, είναι κάτι που καθορίζει σχεδόν όλες τις πλευρές της ζωής μου. Η αισθητική είναι για μένα κυρίαρχο κριτήριο, όχι μόνον σε ό,τι φαίνεται αλλά και σε ό,τι εκφέρεται ή υποδηλώνεται. Αισθητική έχει και ο λόγος, η στάση του σώματος, η συμπεριφορά, η κοινωνία, η πολιτική. Στη μόδα ξεχωρίζω τον Issey Miyake για την γεωμετρικότητα των μορφών του και το plissage που τονίζει την τρίτη διάσταση των ρούχων. Στο design εκτιμώ τον Jony Ive, CDO της Apple αλλά επαγωγικά εκτιμώ ακόμη περισσότερο τον Steve Jobs που κατέστησε το design εταιρικό ήθος. Στην ουσία ο Steve Jobs επαλήθευσε τον Νίτσε ο οποίος διακήρυξε την Αισθητική ως την Ηθική του μέλλοντος, και κατ΄επέκταση την σωκρατική σκέψη σύμφωνα με την οποία η Αισθητική (το καλόν, το κάλλος) και η Ηθική (το αγαθόν) ταυτίζονται. Στην τέχνη γενικά δεν μπορώ να κάνω διάκριση καθώς με συγκινεί σε όλες της τις μορφές και διαχρονικά. Στη σύγχρονη τέχνη θεωρώ ότι οι art installations αποτελούν σημαντικό επίτευγμα του 20ου αιώνα και τις βρίσκω συναρπαστικές. Στη διακόσμηση θεωρώ τον Christian Liaigre ως την επιτομή του καλού γούστου. Η γεύση, τέλος, είναι ένα πολύ προσωπικό και βιωματικό κεφάλαιο. Προσωπικά με έλκει η οθωμανική μαγειρική, η οποία είναι ένα πρώιμο επιτυχημένο παράδειγμα εφαρμογής της παγκοσμιοποίησης. Σύζευξε τις γεύσεις που μετέφερε από τα βάθη της Ασίας με τις ελληνο-ρωμαϊκές γεύσεις που κληρονόμησε από το Βυζάντιο και στη συνέχεια εξέλιξε την παλατιανή γαστρονομία σε πραγματική τέχνη, εφάμιλλη της γαλλικής. Ως Ελληνίδα βέβαια, μεγάλωσα με τις δικές μας εντόπιες γεύσεις, τις οποίες και προτιμώ με διαφορά.
Ποιοι είναι οι μεγάλοι και σημαντικοί καλλιτέχνες όλων των τομέων που αγαπάτε και σας έχουν επηρεάσει;
Θεωρώ αξεπέραστη την αρχιτεκτονική του Michelangelo η οποία είναι ιδιοφυής, ευρηματική και συμβολική. Θαυμάζω επίσης τους οραματιστές ουτοπιστές αρχιτέκτονες του 18ου αιώνα Claude-Nicolas Ledoux και Étienne-Louis Boullée, για την τολμηρή και πρωτοποριακή φαντασία τους. Από τα κινήματα, ο κονστρουκτιβισμός και ο σουπρεματισμός των αρχών του 20ου αιώνα στη Ρωσία είναι τα αγαπημένα μου. Στη ζωγραφική με συγκινεί ιδιαίτερα ο αμερικανός Edward Hopper για την πολύχρωμη μελαγχολία που αποπνέει και για την έντονη παρουσία του χώρου και της αρχιτεκτονικής στους πίνακές του. Στη γλυπτική ξεχωρίζω τον αμερικανό Richard Serra με τα μνημειώδη μινιμαλιστικά μεταλλικά γλυπτά του που τα περπατάς και τα βιώνεις. Από τη λογοτεχνία, η νουβέλα «Lord of the Flies» του νομπελίστα William Golding και το διήγημα «Το Αμάρτημα της Μητρός μου» του Γεώργιου Βιζυηνού έχουν αποτυπωθεί βαθιά στην ψυχή μου, και συμπτωματικά έχουν και τα δύο ήρωες παιδιά. Στη μουσική έχω αδυναμία στην αντίστιξη που χαρακτηρίζει την προκλασική περίοδο και ειδικά στον Bach, με αγαπημένη την ερμηνεία των Goldberg Variations από τον Glen Gould. Στο χορό, δεν μπορώ παρά να αναφερθώ στον μοναδικό από κάθε άποψη Δημήτρη Παπαϊωάννου. Στον κινηματογράφο βρίσκω συγκλονιστική την ταινία «Αλέξανδρος Νιέφσκι» του Σεργκέι Αϊζενστάιν, και σαν πιο αγαπημένη την μεταφορά του «Ευγένιος Ονέγκιν» του Πούσκιν από την Martha Fiennes. Τέλος, η φωτογραφία που δεν μπορώ να πάρω το βλέμμα μου από πάνω της είναι η “Rhein II” του γερμανού Andreas Gursky. Είναι για μένα η επιτομή της ισορροπίας και της γαλήνης.
Ποια είναι τα αγαπημένα σας μέρη στην Αθήνα και γιατί;
Οι αρχαιολογικοί χώροι και τα μουσεία. Ειδικά οι αρχαιολογικοί χώροι, γιατί είναι οι τόποι που μας «γειώνουν» με το παρελθόν και μας ενσταλάζουν το βάθος και το βάρος της ιστορίας της πόλης μας. Αποκτάς μία χθόνια σχέση μαζί τους που είναι ακατάλυτη.
