Όταν η κόρη της Φίλιας, Αριέττα, ήταν δύο ετών και είχε μόλις αρχίσει να μιλάει, τη ρώτησε: «Γιατί, μαμά, δεν πας στον μάστορα να φτιάξεις το ματάκι σου;». Τότε η Φίλια τής εξήγησε ότι δεν φτιάχνεται και η Αριέττα τής απάντησε: «Δεν πειράζει, εγώ σε αγαπώ και με χαλασμένο ματάκι».
Το «χαλασμένο ματάκι» της Φίλιας είναι το δεξί: τυφλό και πιο μικρό από το αριστερό. Η Φίλια γεννήθηκε έτσι και μεγαλώνοντας έμαθε να ζει με αυτό, αν και υπήρξαν περίοδοι της ζωής της που ένιωθε ανασφαλής. Που καμούφλαρε το δεξί μάτι της πίσω από μαύρα γυαλιά, που απέφευγε να βγαίνει selfies ή που έβγαινε προφίλ σχεδόν πάντα από το «καλό» αριστερό.
Κάποια στιγμή όμως σταμάτησε να το κρύβει. Το βρήκε ανόητο και μάταιο. Πριν από σχεδόν ενάμιση χρόνο, την Παγκόσμια Ημέρα Όρασης (12 Οκτωβρίου), ανέβασε στο Facebook την πρώτη της φωτογραφία ανφάς.
«Η γυναίκα με το ένα μάτι. Θα μπορούσε να ήταν τίτλος διηγήματος. Είναι όμως η ιστορία της ζωής μου αφού γεννήθηκα με μονόφθαλμη όραση και μικροφθαλμία» έγραφε στη λεζάντα.
Η ανάρτησή της συγκέντρωσε πάνω από χίλια likes και εκατοντάδες υποστηρικτικά σχόλια. Με αυτό τον τρόπο η Φίλια συστήθηκε σε αγνώστους που διάβασαν το post της σε κάποια από τις κοινοποιήσεις του. Και ξανασυστήθηκε σε γνωστούς, που μέχρι τότε την έβλεπαν πάντα με σκουρόχρωμους φακούς.
Μπορείς, Φίλια, να περιγράψεις την κατάσταση με το μάτι σου;
«Οι γιατροί δεν έχουν καταλήξει σε μια συγκεκριμένη ορολογία επειδή δεν έχουν καταλήξει στην αιτία που το προκάλεσε (π.χ. ενδέχεται να προκλήθηκε από κάποια μικροβιακή λοίμωξη εντός της μήτρας ή να ήταν κάποια σχιστία κ.ά.). Ωστόσο μπορείς να την εντάξεις στις οφθαλμικές διαταραχές ή διαταραχές όρασης που είχαν μεγάλοι ζωγράφοι όπως ο Ντα Βίντσι, ο Ντεγκά, ο Ρέμπραντ».
Οι γονείς της Φίλιας ποτέ δεν τη συνέκριναν με άλλα παιδιά ή με τον αδελφό της. Της πρόσφεραν ίσες ευκαιρίες. «Αυτό σαφώς και λειτούργησε βοηθητικά, δεν είχα μειωμένη αυτοεκτίμηση και ένιωθα αποδεκτή από το οικογενειακό μου περιβάλλον» θυμάται σήμερα. Η στάση του υπόλοιπου κοινωνικού περίγυρου δεν ήταν όμως πάντα υποστηρικτική. Πότε οίκτος, πότε αδιάκριτη περιέργεια, πότε υποτίμηση. «Κάποιοι είναι προκατειλημμένοι με τους “διαφορετικούς” και θεωρούν ότι επειδή έχουν κάποιο πρόβλημα υγείας έχουν και μειωμένη αντίληψη. Βέβαια δεν πιστεύω ότι είναι απαραίτητο όλοι να νιώθουν μεμιάς άνετοι απέναντι σε όλες τις μορφές διαφορετικότητας. Αλλά είναι απαραίτητο να μάθουμε να σεβόμαστε τη διαφορετικότητα» επισημαίνει η Φίλια.
Πέρα από τη στάση που κράτησαν οι γονείς της, τη Φίλια τη βοήθησε και η αγάπη της για τον Σαιντ Εξυπερύ, τον συγγραφέα του «Μικρού Πρίγκιπα».
«Ήμουν φαν του Σαιντ Εξυπερύ: την ουσία δεν τη βλέπουν τα μάτια αλλά η καρδιά. Πορεύτηκα με αυτό και προσπαθούσα πάντα να κάνω το καλύτερο που μπορούσα για μένα».
Και έκανε πολλά. Μετακόμισε από τον Βόλο, όπου είχε γεννηθεί, στην Αθήνα, σπούδασε, ταξίδεψε, ερωτεύτηκε, παντρεύτηκε, έγινε μαμά. Έγινε δημοσιογράφος υγείας – σήμερα συνεργάζεται, ως διευθύντρια σύνταξης, αρχισυντάκτρια ή editor, με ένα πλήθος από περιοδικά και σάιτ, ενώ έχει δημιουργήσει το δικό της μπλογκ, το www.pharmalista.gr. Για το οποίο έχει εμπνευστεί από την κόρη της: «Αν κάποια φορά πω: “πω πω, είμαι χάλια σήμερα”, η Αριέττα μού λέει: “μη μιλάς έτσι για τον εαυτό σου, μίλα του με αγάπη!". Αυτή ήταν και η αφορμή να επιλέξω για το μπλογκ μου το σλόγκαν “healthy is the new beauty”».
Άλλες μαμάδες δεν είναι τόσο καλά προετοιμασμένες όσο η Φίλια για τις «δύσκολες» ερωτήσεις των παιδιών τους. Όταν το παιδί μιας συναδέλφου της τη ρώτησε: «τι έχει το μάτι σου;», η Φίλια παρατήρησε, για ακόμα μία φορά, το πόσο αμήχανα ένιωσε η μαμά του για την αθώα και ευθεία ερώτησή του. «Τα παιδιά πάντα ρωτούν, γιατί είναι η φύση τους τέτοια. Και το κάνουν χωρίς κοινωνικούς φραγμούς. Το θέμα είναι πώς το αντιμετωπίζουν οι μεγάλοι. Τότε διαπίστωσα ξανά ότι αυτοί δυσκολεύονται στην αντιμετώπιση και τη διαχείριση τέτοιων ευαίσθητων θεμάτων».
Το παραπάνω γεγονός έγινε αφορμή να ανεβάσει η Φίλια το Facebook post που έγινε viral. Ακόμα και η ίδια ξαφνιάστηκε από το πόσο πολλά μηνύματα αποδοχής και συμπαράστασης έλαβε στο inbox της από αγνώστους, κάποιοι από τους οποίους της έγραφαν ότι είχαν εμπνευστεί από την ιστορία της για παρόμοια προβλήματα που αντιμετώπιζαν.
Γιατί, πιστεύεις, έχουμε την τάση να αισθανόμαστε αμήχανα, έως και ενοχικά για τις ιδιαιτερότητές μας;
«Όταν βγαίνεις έξω από το προστατευμένο περιβάλλον της οικογένειας, έρχεσαι σε επαφή με τους άλλους και, αναπόφευκτα, συγκρίνεις. Νιώθεις ότι κάπου υστερείς. Όμως εδώ έρχεται ο σπουδαίος ρόλος της οικογένειας και η παιδεία. Πώς ενθαρρύνεις ένα παιδί, πώς αυξάνεις την αυτοπεποίθησή του, πώς του μαθαίνεις να διαχειρίζεται τις καταστάσεις. Αν το εκπαιδεύσεις σωστά και με αγάπη, τότε δεν θα υπάρχει καμία αμηχανία και καμία ενοχή».
Η Φίλια είχε την τύχη να έχει δύο υποστηρικτικούς γονείς. Και, μεγαλώνοντας, να αποκτήσει και άλλους ανθρώπους δίπλα της «που με αγαπούν γι' αυτό που πραγματικά είμαι, όχι γι' αυτό που βλέπουν. Και είμαι ευγνώμων».
Και παρόλο που δεν έχει δύο λειτουργικά μάτια, βλέπει με την καρδιά της ότι ακόμα και ένα χαρακτηριστικό που κάποιοι ερμηνεύουν ως αδυναμία, στην πραγματικότητα έχει πολλές διαστάσεις. «Δεν έχω καλή περιφερική όραση, δεν μπορώ να δω τρισδιάστατα, ανανεώνω το δίπλωμα οδήγησής μου κάθε τρία χρόνια. Αλλά πιστεύω ότι είμαι καλή στο σημάδι ή στη φωτογραφία: δεν χρειάζεται να κλείσω το ένα μάτι!».
