Ελένη Κατσούλη: «Τη διάθεση για κοινωνική προσφορά ή την έχεις ή δεν την έχεις»

Η πρόεδρος του Κέντρου Υποδοχής και Αλληλεγγύης του δήμου Αθηναίων μιλά για τα προβλήματα της πόλης, αλλά και τις νησίδες αισιοδοξίας που αναδύονται.

Την συναντήσαμε πρωί Σαββάτου στο Κέντρο Υποδοχής και Αλληλεγγύης του δήμου Αθηναίων επί της οδού Πειραιώς. Την βρήκαμε αγχωμένη, προβληματισμένη, αλλά και αποφασισμένη να συνεχίσει την προσπάθειά της – μια που, ούτως ή άλλως, πιάνει τόπο και με το παραπάνω. Η πρόεδρος του ΚΥΑΔΑ, Ελένη Κατσούλη, μας μίλησε για την Αθήνα του σήμερα, τα προβλήματα και τις νησίδες αισιοδοξίας και μας κάλεσε να συμβάλουμε όλοι, ώστε να ζούμε σε μια πιο όμορφη και ανθρώπινη πόλη.

Πώς θα περιγράφατε την ελληνική πρωτεύουσα εν έτει 2015;

Έχει αυξηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό ο αριθμός των πολιτών που ζητούν στήριξη. Κάθε μέρα, δεχόμαστε κατά μέσο όρο είκοσι νέες αιτήσεις. 'Έτσι, παρόλο που το ΚΥΑΔΑ βοηθά περισσότερες από 9.000 οικογένειες, δηλαδή 23.000-24.000 άτομα, είμαστε σε συνεχή αγωνία και προσπάθεια για να καλύπτουμε όσο το δυνατόν περισσότερες ανάγκες, εφόσον, όταν κάποιος χρειάζεται φαγητό, ρούχα ή στέγη, δεν είναι κάτι που μπορεί να αναβληθεί για αργότερα.

Είστε πρόεδρος του ΚΥΑΔΑ από το 2014, ήσασταν αντιπρόεδρος από το '13 και δύο χρόνια πριν είχατε συνταξιοδοτηθεί από διοικητική υπάλληλος του ΙΚΑ. Πώς αποφασίσατε να αναλάβετε το δύσκολο έργο του συγκεκριμένου φορέα και, μάλιστα, στην πιο κρίσιμη εποχή;

Τη διάθεση για προσφορά ή την έχεις ή δεν την έχεις. Εγώ ανέκαθεν την είχα και, ακόμη και ως υπάλληλος στο ΙΚΑ, προσπαθούσα να βοηθάω όσο μπορούσα τους άλλους. Στο ΚΥΑΔΑ, μου δόθηκε η ευκαιρία να το κάνω πιο εντατικά, έστω και αν χρειάζεται να εργάζομαι 12-14 ώρες την ημέρα. Γενικά, όσοι νιώθουμε την ανάγκη να στηρίζουμε τον διπλανό μας πρέπει να την αξιοποιούμε σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο βαθμό.

Το ΚΥΑΔΑ προσφέρει στους πολίτες ευπαθών κοινωνικών ομάδων δωρεάν σίτιση, στέγαση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ρουχισμό, ψυχολογική υποστήριξη, επιμόρφωση. Ποια είναι τα βασικά προγράμματα;

Στο συσσίτιο, προσφέρουμε 1.500 γεύματα δύο φορές την ημέρα. Στους δύο ξενώνες μας, φιλοξενούνται 150 άτομα που δεν έχουν στέγη. Στο κοινωνικό παντοπωλείο, 200 οικογένειες επιλέγουν μία φορά την εβδομάδα βασικά είδη που θα έβρισκαν σε οποιοδήποτε σούπερ-μάρκετ. Στο κτίριό μας στην οδό Τζιραίων, 148 οικογένειες λαμβάνουν για έξι μήνες πακέτα τροφίμων, ειδών προσωπικής υγιεινής, καθαριότητας για το σπίτι και προϊόντων για παιδιά, καθώς και ιατρική φροντίδα, ψυχοκοινωνική υποστήριξη και επιμορφωτικές υπηρεσίες. Επίσης, χάρη στο “Πρόγραμμα αντιμετώπισης της φτώχειας και της περιθωριοποίησης” άλλες 4.000 οικογένειες προμηθεύονται κουπόνια για σημαντικές ποσότητες τροφίμων από οποιοδήποτε σούπερ μάρκετ επιθυμούν. Συνολικά, λοιπόν, περίπου 4.400 οικογένειες έχουν ενταχθεί στα σταθερά μας προγράμματα. Οι υπόλοιπες, μέχρι τις 9.000 που είναι εγγεγραμμένες, εξυπηρετούνται από τον Κόμβο Αλληλοβοήθειας Πολιτών στο Παλαιό Φρουραρχείο, όπου μία φορά το μήνα λαμβάνουν μια τσάντα με βασικά είδη διατροφής και λειτουργίας του σπιτιού. Στον ίδιο χώρο λειτουργεί και η αθηναϊκή αγορά, η οποία παρέχει ρούχα ανδρικά, γυναικεία και παιδικά, αλλά και το κοινωνικό φαρμακείο, για φάρμακα με μια απλή συνταγή γιατρού.

Με ποιο τρόπο έχει αλλάξει ο αριθμός των ατόμων που απευθύνονται σε εσάς, το προφίλ τους και οι ανάγκες τους τα τελευταία χρόνια;

Ο αριθμός αυξάνεται ραγδαία. Για παράδειγμα, πρόσφατα δεχτήκαμε 2.900 αιτήσεις για το κοινωνικό παντοπωλείο, ενώ είχαμε τη δυνατότητα να εγκρίνουμε 200. Επίσης, το προφίλ έχει διαφοροποιηθεί εντελώς. Π.χ., όταν ξεκίνησε να λειτουργεί ο Κόμβος, όσοι έρχονταν για υποστήριξη ήταν κατά 65% μετανάστες και κατά 35% Έλληνες, ενώ τώρα αυτά τα ποσοστά έχουν αντιστραφεί. Παράλληλα, βλέπουμε καθημερινά νέους ανθρώπους, 30-35 ετών, που έχασαν τη δουλειά τους και δεν έχουν χρήματα ούτε για να μαγειρέψουν για τα παιδιά τους. Και όσον αφορά τις ανάγκες, αυτές αφορούν κυρίως τρόφιμα, αλλά το τελευταίο διάστημα έχει αυξηθεί πολύ και η ζήτηση για φάρμακα. Με τον μεγάλο αριθμό των ανασφάλιστων και όσων δεν έχουν χρήματα για ό,τι δεν καλύπτουν τα ασφαλιστικά ταμεία, παρέχουμε 3.000 ιατρικά σκευάσματα κάθε μήνα.

Φωτο: Μαριάννα Κατσαούνη

Ποιες δράσεις στην Αθήνα σάς δίνουν ελπίδα ότι η κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί;

Σε γενικές γραμμές, η κρίση μάς έχει αφυπνίσει και έχει ενισχύσει το αίσθημα της αλληλεγγύης, εφόσον, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, έχει επηρεάσει τη ζωή όλων μας. Παρατηρώ, λοιπόν, ότι ειδικά οι νεότερες γενιές συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνική προσφορά. Π.χ., όταν πραγματοποιήσαμε τη συναυλία της ομάδας “Αγαπη Ρε+” στην Τεχνόπολη, όχι μόνο συγκεντρώθηκαν 50 τόνοι τροφίμων, φαρμάκων και ειδών υγιεινής, αλλά και πολλοί νέοι, οι οποίοι είχαν έρθει να παρακολουθήσουν τη συναυλία, δεν την παρακολούθησαν, γιατί προτίμησαν να μας βοηθήσουν στη συλλογή και το διαχωρισμό των προσφερόμενων αγαθών ανά είδος. Αυτό είναι πολύ συγκινητικό, αλλά και σημαντικό από πρακτικής άποψης για εμάς. Ακόμα και σήμερα, όποιος πολίτης θέλει να μας βοηθήσει, είτε προσφέροντας αγαθά πρώτης ανάγκης, είτε μέσω εθελοντικής εργασίας, θα τον υποδεχτούμε με χαρά.