ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ WOMAN TOC

Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ: «Η αντίσταση με έκανε αυτό που είμαι. ΕΠΟΝιτάκι τότε»

«Από 14 ετών δεν κοιμήθηκα σπίτι μου, για να μη με πιάσουν»: Η διακεκριμένη βυζαντινολόγος μοιράστηκε με τον Νίκο Χατζηνικολάου τη δική της εμπειρία από την κατοχή.

Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ: «Η αντίσταση με έκανε αυτό που είμαι. ΕΠΟΝιτάκι τότε»

Καλεσμένη του Νίκου Χατζηνικολάου, η Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ περιέγραψε το πώς έζησε η ίδια τη γερμανική κατοχή και την αντίσταση, ενόψει και της εθνικής γιορτής στις 28 Οκτωβρίου. «Η αντίσταση με έκανε αυτό που είμαι» δήλωσε η 94χρονη βυζαντινολόγος και ξεκίνησε περιγράφοντας ένα περιστατικό από το σχολείο θηλέων όπου φοιτούσε τότε, που οι Ιταλοί «αμέσως έκαναν νοσοκομείο νομίζω. Ήταν μια καθηγήτρια, μου λέει, κάνουμε μια ομάδα αντίστασης με τα παιδιά, να είσαι μέσα. Λεγόταν Σπίθα. Μου δίνανε τα κρυφά φυλλάδια για να τα πάω σε διάφορα μέρη και θυμάμαι ότι κατέβαινα για να τα δώσω στη Σταθάτου. Διάβαζα κατεβαίνοντας και βλέπω ότι ήταν υπέρ του βασιλιά. Έξω φρενών εγώ, από οικογένεια βενιζελική, λέω, ποιον βασιλιά; Έφυγα από τη Σπίθα».

Ακολούθησε η αντίσταση στην ΕΠΟΝ, αλλά πρώτα ήταν η «Διάπλασις των Παίδων»: «Το πρώτο βιβλίο που αγόρασα ήταν τα “Θεία Δώρα” του Παπαντωνίου και γράφτηκα στη “Διάπλαση των Παίδων”, το περιοδικό της εποχής. Στις 28 Φεβρουαρίου του 1943 στο Α’ Νεκροταφείο είναι η κηδεία του Κωστή Παλαμά [η «πρώτη πράξη αντίστασης» όπως σχολιάζει ο Χατζηνικολάου]. Ήταν ένα σωρό μαγκάκια απέξω, τα οποία περιμένανε κόλλυβα, γιατί ήταν η μεγάλη πείνα. […] Στο φέρετρο μπροστά, ο Σικελιανός: “Στο φέρετρο αυτό ακουμπάει η Ελλάδα και εσείς οι φοβερές σημαίες λευτεριάς ξεδιπλωθείτε στον αγέρα”. Αρχίζουμε όλοι να τραγουδάμε τον εθνικό ύμνο. Βγαίνοντας έξω, ήταν ο Γερμανός κυβερνήτης της Αθήνας, με ένα δάφνινο στεφάνι. Το ρίχνει πάνω στον τάφο του Παλαμά και αμέσως όλοι ορμάμε πάνω και το κάνουμε φύλλο-φτερό. Ο δε εθνικός ύμνος που τραγουδούσαμε τότε ακούστηκε μέχρι τη Γούβα. Και ήταν η πρώτη φορά από τη γερμανική Κατοχή».

«Στο φέρετρο του Κωστή Παλαμά μπροστά, ο Σικελιανός: “Στο φέρετρο αυτό ακουμπάει η Ελλάδα και εσείς οι φοβερές σημαίες λευτεριάς ξεδιπλωθείτε στον αγέρα”»

Η Γλύκατζη Αρβελέρ συνέχισε λέγοντας πως «από 14 χρονών δεν κοιμήθηκα σπίτι μου, για να μη με πιάσουν. ΕΠΟΝιτάκι με καθοδηγητή τον Χρήστο Πασαλάρη, με ψευδώνυμο Αλέξης κι εγώ Νίκη. Ο πρώτος μου έρωτας… δεύτερος! Όταν γύριζα σπίτι μου έλεγε η μάνα μου: Μα δεν καταλαβαίνεις ότι έρχεσαι να πλυθείς για να μη σε βρω σκοτωμένη-λερωμένη;».

Από την απελευθέρωση της Αθήνας, θυμάται τα εξής: «Όταν τον Οκτώβρη ελευθερώνεται η Αθήνα, κάθε μέρα διαδήλωση με σημαίες, χαρές κ.λπ. Εγώ κατάλαβα ότι η Αθήνα ελευθερώθηκε όταν κατέβηκα κάτω και όλη η Αθήνα μύριζε εγγλέζικο καπνό».

Δείτε το απόσπασμα της συνέντευξης:

Ακολουθήστε το WomanToc στο Instagram

Read Next

Περισσότερα από

Stories

20 Οκτ 2025

Οι 10 νέες εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις στην Αθήνα τώρα

Από τον Juergen Teller και τον Paolo Colombo έως τον Stanley Whitney και μία έκθεση φόρος - τιμής στον Γιώργο Ζογγολόπουλο, τα εικαστικά ραντεβού του Οκτωβρίου είναι πολλά και σημαντικά.

18 Οκτ 2025

Ειρήνη Παππά: Με εντυπωσιακό grecian καφτάνι στα γυρίσματα ιταλικής ταινίας το 1971

Η εντυπωσιακή εμφάνιση της Ειρήνης Παππά στο "Roma Bene".

18 Οκτ 2025

you are invited | Πρώτη ματιά στην έκθεση του θρυλικού φωτογράφου Juergen Teller στο Onassis Ready

Στον νέο χώρο του Ιδρύματος Ωνάση, ο Juergen Teller στήνει τον δικό του φωτογραφικό κόμβο, προτάσσοντας την αλήθεια έναντι του αψεγάδιαστου.

17 Οκτ 2025

Γιατί οι γυναίκες σταυρώνουν τα πόδια τους χωρίς να το καταλαβαίνουν;

Τι λένε οι επιστήμονες για αυτή την ενστικτώδη κίνηση;

17 Οκτ 2025

Αποκλειστικό | Η ταινία ντεμπούτο της Charli XCX στη μεγάλη οθόνη κάνει πρεμιέρα στην Ελλάδα

Η "Έκρηξη / Erupcja", μετά την παρουσίαση της σε σημαντικά φεστιβάλ του κόσμου, έρχεται και στη χώρα μας κάνοντας πανελλήνια πρεμιέρα στο 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

16 Οκτ 2025

Movie Review | After The Hunt: Η Julia Roberts επιστρέφει πιο ώριμη, γοητευτική και αινιγματική από ποτέ

Ο George Satsidis γράφει για τη νέα κινηματογραφική σύμπραξη της Julia Roberts με τον Luca Guadagnino.

16 Οκτ 2025

Καποδίστριας | Πρώτες εικόνες και τρέιλερ από τη νέα ταινία του Γιάννη Σμαραγδή

Ο σπουδαίος Έλληνας σκηνοθέτης υπογράφει μία ταινία αφιερωμένη στον Έλληνα πολιτικό και διπλωμάτη.

16 Οκτ 2025

31 χρόνια πριν: Το νυφικό της Ελένης Ράντου που έγραψε ιστορία στον γάμο με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου

Ένα νυφικό, ένα χαμόγελο και μια ιστορία αγάπης που άντεξε στον χρόνο.

16 Οκτ 2025

Όταν η Κατίνα Παξινού συνάντησε τον Αλέν Ντελόν - μια ιστορική στιγμή στη Βενετία του 1960

Μια φωτογραφία, δύο μύθοι, κι ένα βλέμμα που ένωσε δύο εποχές.