Πόσο «κανονική» μπορεί να είναι μία ζωή μέσα στην οποία δεν υπάρχει το θέατρο; Έπειτα από πάρα πολλούς μήνες κατά τους οποίους τα θέατρα παρέμειναν κλειστά και κάθε καλλιτεχνική δραστηριότητα πάγωσε για ενοχλητικά μεγάλο διάστημα η θεατρική καρδιά της πόλης αρχίζει να χτυπά και πάλι και εμείς θέλουμε να τρέξουμε σε μικρές και μεγάλες σκηνές, σε υπόγεια κι δώματα για μία μεγάλη δόση της δημιουργικής αλήθειας που έλειψε τόσο καιρό από την καθημερινότητα μας.
Ένας από τους μακροβιότερους και πιο εμπνευστικούς θεατρικούς οργανισμούς στην Αθήνα, το εμβληματικό θέατρο του Νέου Κόσμου που γεννάει αλησμόνητες θεατρικές στιγμές από τα μέσα της δεκαετίας του '90 υπό την καλλιτεχνική αιγίδα του σημαντικού θεατρανθρώπου Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου επιστρέφει στα πράγματα με τέσσερις παραστάσεις στις οποίες βλέπουμε να πρωταγωνιστούν μερικά από τα πιο συζητημένα και ενδιαφέροντα πρόσωπα των εγχώριων καλλιτεχνικών δρώμενων.
Η αυλαία σηκώθηκε ήδη το Σάββατο που μας πέρασε με την παράσταση «Mute» του Γιώργου Χρυσοστόμου που ανεβαίνει αυτή τη σεζόν στην Κεντρική Σκηνή του θεάτρου, ενώ σκυτάλη στις πρεμιέρες παίρνει σήμερα (4 Οκτωβρίου) το σημαντικό έργου του Στέφανο Μασσίνι «Η Τριλογία των Λήμαν Μπράδερς» που ανεβαίνει στη σκηνή του θεάτρου Ιλίσια σε παραγωγή του θεάτρου Νέου Κόσμου. Ακολουθεί στις 13 Οκτωβρίου το κλασικό θεατρικό του Δημήτρη Ψαθά «Ξύπνα Βασίλη», ενώ τον Νοέμβριο έρχεται το «Τσέρνομιλ» της Σβετλάνας Αλεξίεβιτς.
Mute- του Γιώργου Χρυσοστόμου
Ένας άνθρωπος που κυνηγά το μυαλό του, ένας άνθρωπος που αρνείται τις λέξεις. Μια πολυκατοικία. Ένας μαέστρος, ένας ηλικιωμένος, ένας φοβητσιάρης, ένας γυμναστής, ένας σεξομανής, ένας γκαντέμης... Τι τους συνδέει; Είναι ένας ή περισσότεροι; Κάποτε όλα διαλύονται· οι λέξεις έρχονται απρόσμενα. Μια παράσταση με μουσική χωρίς μουσικούς, με λέξεις χωρίς λέξεις. Μια παράσταση που κάποιος τολμά να ανοίξει την πόρτα του δωματίου του και να δείξει τι πραγματικά υπάρχει μέσα σε αυτό.
MUTE. 1998 Θεσσαλονίκη. Μπλε βαμμένο δωμάτιο. Συγκάτοικος με τρεις αγνώστους. Ένα cd player. Ένα mini disk. Κανένα κινητό τηλέφωνο. Μουσική με ακουστικά στ’ αυτιά. Το αριστερό δεν δουλεύει. Μονοφωνικό αποτέλεσμα. Κατά τη διάρκεια ακρόασης τζαζ κομματιού γεννήθηκε ο Μαέστρος. Και άλλοι ήρωες, που παρέα με τον εφευρέτη τους δεν τραγουδήσανε ποτέ. Ούτε στη χαρά ούτε στον πόνο. Λαχτάρα για μουσική, φόβος για τραγούδι όμως. Οι ήρωες αυτοί βγήκανε να δουλέψουνε βαθιά στη νύχτα. Για να φάει ψωμί ο εφευρέτης. Με σοφία η Σοφία θα τα βγάλει όλα αυτά στο φως. Που θα το σχεδιάσει η άλλη Σοφία. Και με τα φώτα της Φωτεινής θα γεννηθούνε κι άλλα, που θα τα πάρει ο ήλιος της Ηλιάνας και θα τα απογειώσει για να πετάξουν όλοι μαζί πάνω στης Μαγδαληνής το σκηνικό. Τα λόγια είναι περιττά.
Ιδέα: Γιώργος Χρυσοστόμου
Σκηνοθεσία: Σοφία Πάσχου, Γιώργος Χρυσοστόμου
Δραματουργία: Juan Ayala
Σκηνικά-κοστούμια: Μαγδαληνή Αυγερινού
Μουσική επιμέλεια: Φωτεινή Γαλάνη
Σχεδιασμός φωτισμών: Σοφία Αλεξιάδου
Βοηθός σκηνοθέτη - κίνηση: Ηλιάνα Γαϊτάνη
Παίζει ο Γιώργος Χρυσοστόμου
Ξύπνα Βασίλη - του Δημήτρη Ψαθά
Βρισκόμαστε στα γραφεία του εκδοτικού οίκου Φαρλάκου. Ο Βασίλης, συντηρητικών πολιτικών φρονημάτων, και ο Μάνος, προοδευτικών, συγκρούονται για τις συνθήκες εργασίας, αλλά και για το περιεχόμενο των βιβλίων που εκδίδονται. Σημείο αιχμής για την πνευματική διαμάχη, ο ποιητής Φανφάρας και η στρατευμένη συντηρητική ποίησή του. Πολύ γρήγορα όμως η τύχη τα φέρνει έτσι ώστε οι πολιτικές πεποιθήσεις των δύο συναδέλφων αλλάζουν και οι καταστάσεις που ακολουθούν δοκιμάζουν τους ήρωες. Ποιος από τους δύο θα καταφέρει να προσαρμοστεί στα ήθη και το πνεύμα της νέας εποχής;
Γνωστός για την ευρηματική ματιά του, τη σύζευξη σύγχρονων μουσικών τάσεων και οπτικής τεχνολογίας, και την ψυχαναλυτική και υπαρξιακή ανάγνωση των κειμένων, ο Άρης Μπινιάρης καταθέτει εδώ μια ατμοσφαιρική παράσταση σε 60’s διάθεση που αναδεικνύει και απογειώνει τις αρετές του έργου, αποκρυπτογραφεί το ιδιότυπο ύφος του συγγραφέα, που μιλά για τα «σοβαρά» μπλέκοντας το γέλιο με τον προβληματισμό, και φωτίζει μοναδικά τη συνάφεια του έργου με το σήμερα.
Η πετυχημένη συνταγή που παρουσιάστηκε στο Εθνικό Θέατρο δύο συνεχόμενες σεζόν, με τα εισιτήρια να γίνονται αυτομάτως ανάρπαστα, έρχεται ανανεωμένη στο Θέατρο Ιλίσια με ένα εξαιρετικό καστ: Λαέρτη Μαλκότση, Ελένη Ουζουνίδου, Άνδρη Θεοδότου, Γιώργο Παπαγεωργίου, Ηλία Μουλά, Λυδία Τζανουδάκη, Μαντώ Γιαννίκου, Θανάση Ισιδώρου, Γιάννη Λατουσάκη.
Η Τριλογία των Λήμαν Μπράδερς - του Στέφανο Μασσίνι
1844: Ο Χεγιούμ Λήμαν, γιος ενός εβραίου κτηνοτρόφου από τη Βαυαρία, πατάει για πρώτη φορά το πόδι του στην Αμερική. Το όνομά του, όπως και την πατρίδα του, τα αφήνει πίσω. Στον Νέο Κόσμο θα ονομαστεί Χένρυ και θα ανοίξει ένα μικρό κατάστημα υφασμάτων στην Αλαμπάμα. Τα επόμενα χρόνια θα έρθουν κοντά του οι δυο αδερφοί του, ο Μέντελ που έγινε Εμμάνουελ και ο Μάγιερ. Κάπως έτσι άρχισε η εντυπωσιακή πορεία των Λήμαν, που κάλυψε 164 χρόνια και τρεις γενιές: από το εμπόριο υφασμάτων και βάμβακος στην ίδρυση δικής τους τράπεζας και στη δημιουργία μιας αυτοκρατορίας που δέσποσε στην οικονομική ζωή της Αμερικής και του κόσμου.
Η πορεία όμως αυτή είναι μια σταδιακή αποκοπή από τις ρίζες, που αφορούν όχι μόνο την εβραϊκή ταυτότητα της οικογένειας αλλά και το αντικείμενο της οικονομικής τους δραστηριότητας, που δεν είναι πια το βαμβάκι ή ο καφές, οι σιδηρόδρομοι ή ο καπνός, αλλά κάτι πολύ πιο αφηρημένο: Γίνονται έμποροι χρήματος, με ό,τι συνεπάγεται αυτό, και φυσικά τον μεγάλο κίνδυνο να σκάσει η φούσκα, όπως κι έγινε.
Το 2008 είναι η χρονιά της θεαματικής κατάρρευσης της τράπεζας επενδύσεων Λήμαν Μπράδερς, που δίνει το έναυσμα της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης, με συνέπειες που θα αργήσει ακόμα να ξεπεράσει η ανθρωπότητα.
Ο Στέφανο Μασσίνι, από τους σημαντικότερους μυθιστοριογράφους και θεατρικούς συγγραφείς της Ιταλίας, δημιουργεί μια τοιχογραφία, όπου συμπλέκονται τα μεγάλα γεγονότα της ιστορίας με την πορεία των αδελφών Λήμαν και των απογόνων τους, η άνοδος και η πτώση, ο θρίαμβος μαζί με τα χάσματα και τις αμφιβολίες.
Τώρα και στην Αθήνα, ένα πολυβραβευμένο έργο που έχει μεταφραστεί σε 24 γλώσσες κι έχει ανεβεί από κορυφαίους σκηνοθέτες, ανάμεσά τους ο Λούκα Ρονκόνι και ο Σαμ Μέντες.
Μετάφραση: Κοραλία Σωτηριάδου με τη συνεργασία της Αγγελικής Κοκκώνη
Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος
Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου
Σκηνικά: Ευαγγελία Θεριανού
Κοστούμια: Κλαιρ Μπρέισγουελ
Επιμέλεια κίνησης: Σεσίλ Μικρούτσικου
Σχεδιασμός φωτισμών: Σάκης Μπιρμπίλης
Βίντεο: Αποστόλης Κουτσιανικούλης
Βοηθός σκηνοθέτη: Γεωργία Γιαννοπούλου
Βοηθός σκηνογράφου: Έλλη Παπαδάκη
Φωτογραφίες: Δομνίκη Μητροπούλου
Παίζουν οι ηθοποιοί:
Μάκης Παπαδημητρίου, Αργύρης Ξάφης, Μιχάλης Οικονόμου
Μουσικός επί σκηνής: Θοδωρής Οικονόμου / Δημήτρης Βεντουράκης
Τσέρνομπιλ - της Σβετλάνας Αλεξίεβιτς
Την 26η Απριλίου του 1986 µια σειρά εκρήξεις κατέστρεψαν τον αντιδραστήρα του τέταρτου ενεργειακού μπλοκ στον πυρηνικό σταθμό του Τσέρνοµπιλ. Το ατύχημα αυτό χαρακτηρίστηκε η μεγαλύτερη τεχνολογική καταστροφή του 20ού αιώνα. Δέκα χρόνια αργότερα η Αλεξίεβιτς περιπλανήθηκε στην απαγορευμένη ζώνη –όχι χωρίς τίμημα και για τη δική της υγεία–, μίλησε µε δεκάδες ανθρώπους, έψαξε αρχεία εφημερίδων, ληξιαρχείων, νοσοκομείων, αναζήτησε στην άλλοτε σοβιετική επικράτεια τα νήματα των απωλειών. Η παράστασή μας, όπως άλλωστε και το βιβλίο της Αλεξίεβιτς, δε μιλάει για το ίδιο το ατύχημα, αλλά για τους ανθρώπους του Τσέρνοµπιλ. Μας ενδιαφέρουν τα συναισθήματα όλων αυτών των ανθρώπων που είχαν αγγίξει το άγνωστο, το μυστήριο. Το Τσέρνοµπιλ είναι κάτι παραπάνω από καταστροφή. Μιλάμε για την πριν και μετά το Τσέρνοµπιλ εποχή. Μια καταστροφή γεγονός με το οποίο αδυνατεί να αναμετρηθεί ο άνθρωπος.
Οι αφηγήσεις αυτές αποκαλύπτουν την ιστορία του ανθρώπου σαν μια ιστορία οδύνης και φέρνουν στην επιφάνεια αναπάντητα ερωτήματα για το νόημα της ανθρώπινης ζωής, ίσως ακόμα και για την ύπαρξή μας πάνω στη γη.
Από τις 100 μαρτυρίες που περιέχονται στο βιβλίο της Αλεξίεβιτς, επιλέξαμε για την παράσταση 16, που τις ερμηνεύουν 6 ηθοποιοί.
Συμπτωματικά, σαν μια ειρωνεία της τύχης, προσεγγίζουμε το υλικό αυτό εν μέσω μιας τεράστιας υγειονομικής κρίσης, που σίγουρα θα αφήσει ισχυρό το αποτύπωμά της στην παγκόσμια κοινωνία του μέλλοντος. Η πανδημία Covid19 έχει χαρακτηριστεί «ένα πραγματικό Τσέρνομπιλ του 21ου αιώνα». Ένα γεγονός του παρελθόντος, η καταστροφή του πυρηνικού αντιδραστήρα στο Τσέρνομπιλ, επιστρέφει μέσα από τις μαρτυρίες όσων το βίωσαν, για να συναντηθεί με τη σημερινή περιπέτεια που βιώνει ο πλανήτης μας με άγνωστες ακόμα τις συνέπειες.
Συντελεστές της παράστασης
Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος
Μετάφραση: Ορέστης Γεωργιάδης
Δραματουργική επιμέλεια: Κοραλία Σωτηριάδου
Σκηνικό – Βίντεο: Παντελής Μάκκας
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος
Επιμέλεια κίνησης: Σεσίλ Μικρούτσικου
Σχεδιασμός φωτισμών Αλέκος Αναστασίου
Βοηθός σκηνοθέτη: Μαρία Παπαλέξη
Βοηθός σκηνογράφου: Άννα Μπίζα
Φωτογραφίες: Alex Kat
Παίζουν οι ηθοποιοί: Στέλιος Μάινας, Μαρία Κατσιαδάκη, Πηνελόπη Τσιλίκα, Δαυίδ Μαλτέζε, Γιάννης Λεάκος
Συμμετέχει μέσω βίντεο η Αρετή Σεϊνταρίδου
