Η ηθοποιός και Σκηνοθέτις, Μαρία Πρωτόπαππα, ήταν προσκεκλημένη της ημερίδας "Women who Dare - Η Θέση της Γυναίκας στην Ελλάδα του Σήμερα. Ιδέες και Δράσεις για ένα Καλύτερο Αύριο". Η ίδια συμμετείχε στο πάνελ με θέμα "Μεγαλώνοντας τις Δυνατές Γυναίκες του Αύριο", πάνελ που συντόνισε η δημοσιογράφος του Πρώτου Θέματος, Φώφη Γιωτάκη μεταφέρει τον λόγο στην ηθοποιό και σκηνοθέτη.
Η κυρία Πρωτόπαππα μίλησε για όσα ισχύουν στον χώρο της Τέχνης και όσα συνάντησε και η ίδια στην πορεία της. Δεν χρειάζεται πάντα να είναι κάτι τραγικά τραυματικό για να σφυρηλατήσει αντιλήψεις που αναχαιτίζει (και αυτοαναχαιτίζει) τη δυναμική των γυναικών. Είναι τα μικρά πράγματα, όπως θα πει η σκηνοθέτις. Αλλά και τα μεγαλύτερα, όπως μια κακοποίηση που αποκάλυψε πως υπέστη από γιατρό στα 19 της χρόνια.
Η Μαρία Πρωτόπαππα σε α' ενικό:
Για την αναγνώριση των κακοποιητικών συμπεριφορών:
"Το σημαντικότερο είναι να κατανοούμε, να αναγνωρίζουμε τι συμβαίνει. Έχω υποστεί πράγματα που δεν καταλάβαινα ότι τα είχα υποστεί, τα θεωρούσα φυσικά. Επειδή υπάρχει πλέον αυτή η συζήτηση, αυτό το άνοιγμα και τα επιστημονικά δεδομένα, και το μοίρασμα βέβαια των βιωμάτων μας αρχίζω να καταλαβαίνω από μικρές λεπτομέρειες -ακόμα και αν δεν υπάρχει κάποιο μεγάλο, τραυματικό γεγονός- ότι υπάρχουν μικρά πράγματα που χτίζουν τον δικό μου φόβο, τη δική μου "υποταγή", τη δική μου ανασφάλεια. Πράγματα που συμβάλλουν στο πατρονάρισμα, το οποίο δεν μου επέτρεψε σε μικρότερη ηλικία να σηκώσω το κεφάλι και κυρίως να λέω τη γνώμη μου. Δεν έλεγα καθόλου τη γνώμη μου ως τα 30 μου χρόνια. Ηλικία ορόσημο- τότε θεώρησα πως μπορούσα να λέω τη γνώμη μου. Πριν προσπαθούσα να είμαι συμπαθής και συνεργατική και να περνάω ό,τι ήθελα μόνο έμμεσα".
Η πρώτη φορά που πήραμε τα πράγματα στα χέρια μας
"Άργησα πάρα πολύ να πάρω την απόφαση να σκηνοθετήσω. Η πρώτη μου απόπειρα ήταν με τη Λένα Κιτσοπούλου. Στηρίξαμε η μία την άλλη να πούμε αυτά που θέλαμε εμείς, χωρίς να ψάχνουμε έναν άντρα σκηνοθέτη να μιλήσει για εμάς. Τότε πολλοί άντρες μας είπαν "δεν παντρεύεστε; Δεν κάνετε κανένα παιδί;". Λες και όλο αυτό προέκυπτε από το ότι ήμασταν "γεροντοκόρες" ή τρελοκόριτσα. Στα 36 μας χρόνια!"
Οι γυναικείοι ρόλοι γράφονται από... άντρες
"Οι ρόλοι για τις γυναίκες είναι πολύ περιορισμένοι, ακόμα και από τους κλασικούς, στο θέατρο. Γράφονται από άντρες. Και μέχρι πρότινος ήταν πολύ συγκεκριμένοι και στερεοτυπικοί. Ήταν οι εξής:
-
Η αξιέραστη γυναίκα, η γυναίκα που είχε σεξ απίλ,
-
Η γυναίκα χωρίς σεξ απίλ κι άρα εκτός συναγωνισμού,
-
Η ανδρογυναίκα σε θέση εξουσίας κι άρα bitch,
-
Η γυναίκα που είναι μόνη της κι άρα είναι αξιολύπητη,
-
Η γυναίκα- κλόουν. Η τελευταία είχε λίγο μεγαλύτερα περιθώρια γιατί μπορούσε να χρησιμοποιήσει τον αυτοσαρκασμό για να μιλήσει για τις αδυναμίες της. Όχι όμως να έχει χιούμορ. Γιατί αν έχει χιούμορ δεν είναι ερωτική. Γιατί το χιούμορ συνδέεται με την ανδρική ευφυία.
-
Και τέλος ο ρόλος της μάνας- με δύο τρόπους: είτε μάνα- θύτης, εκείνη που καταστρέφει για πάντα τα παιδιά της είτε η μάνα- θύμα εκείνη που θυσίασε τα πάντα για τα παιδιά της.
Όταν μάλιστα είδα πρόσφατα έναν παλιό συνάδελφο, τεχνικό, στην ηλικία μου με είδε και μου είπε "α βρε Μαράκι, τώρα παίζεις τις μάνες" με οίκτο. Δηλαδή δεν είμαι αξιέραστη όπως παλιά. Πώς να του πεις ότι μόνο αυτοί οι ρόλοι υπάρχουν;
Κάνουμε αγώνα μάλιστα να διορθώνουμε τα κείμενα που παίρνουμε έστω και για αυτούς τους ρόλους ώστε να μην είναι τόσο στερεοτυπικοί! Όταν υποδύθηκα τη μητέρα ενός παιδιού που ανήκε στο φάσμα του αυτισμού επέλεξα να είμαι άβαφτη για να είμαι πιο κοντά στην ισραηλινή εκδοχή του σίριαλ, απ' όπου πήραμε και το φορμάτ. Ενόχλησε αυτό, που δεν βαφόμουν! Και την ίδια στιγμή ήταν οι ίδιες γυναίκες ήθελαν να δουν αυτή τη μάνα σαν Παναγία, ενώ η ηρωίδα μου ήταν ένας κανονικός άνθρωπος με διάφορες πτυχές."
Για τις άνισες αμοιβές μεταξύ ανδρών και γυναικών
"Όταν πάμε σε έναν παραγωγό να συζητήσουμε για την αμοιβή μας μας προτείνει να μην το συζητήσουμε με τους άλλους. Όμως μιλάμε μεταξύ μας. Και ξέρουμε πως οι άντρες πληρώνονται τραγικά καλύτερα και ξέρουν και να διαπραγματεύονται. Εγώ δεν μπορώ να διαπραγματευτώ. Έχω μια ομάδα γυναικών που με στηρίζει και με ωθεί να το κάνω, ενώ πλέον έχω άνδρα δικηγόρο. Επιπλέον, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι και εμπορικό ζήτημα. Οι γυναίκες είμαστε η πιο σημαντική καταναλωτική ομάδα και στα καλλιτεχνικά. Και τι θέλουμε να δούμε; Ωραίους άνδρες, αλλά σε κάθε ηλικία. Γιατί αυτοί είναι κυρίως το ερωτικό ενδιαφέρον".
Διακρίσεις επί διακρίσεων στο θέατρο
"Έχω ακούσει για μια γυναίκα που είχαν δει το βιογραφικό της στο Εθνικό θέατρο, πριν από κάποια χρόνια και που είχε μόλις παντρευτεί. Την ανάγκασαν να δεσμευτεί να μην κάνει παιδί για τα επόμενα χρόνια, προκειμένου να μην πληρωθεί το επίδομα". Ωστόσο, γυναίκες που είχαν ισχυρό πατέρα ή σύζυγο μπόρεσαν τότε να πάρουν το επίδομα και να μπουν στην δουλειά."
Μεγαλώνεις για να γίνεις ανεξάρτητη, στα 30 πρέπει όμως να έχεις άντρα και παιδιά
"Είχα την τύχη να μεγαλώσω με την Σιμόν Ντε Μπουβουάρ στο προσκεφάλι μου. Από μια μητέρα λαϊκή που δεν είχε τελειώσει το σχολείο, αλλά έκανε τις δικές της επαναστάσεις και από τον πατέρα μου. Κανείς τους δεν μου είπε ποτέ ότι πρέπει να παντρευτώ ή να κάνω τις δουλειές. Μου είχαν πει να διαβάζω και να γίνω ανεξάρτητη. Όμως όταν έφτασα στα 30 μου, όλοι με ρωτήσουν γιατί ήμουν μόνη, γιατί δεν είχα παιδί".
Μια ακόμα κακοποίηση από γιατρό
"Ο πρώτος γυναικολόγος που πήγα στα 19 μου με την μητέρα μου ήταν ένας άνθρωπος μεγάλος, ο οποίος μου έκανε νάρκωση σε ιατρείο χωρίς αναισθισιολόγο, χωρίς να υπάρχει νοσοκόμα. Γιατί τάχα έπρεπε να κάνω κάποια επέμβαση. Καμία επέμβαση δεν έπρεπε να κάνω, ούτε και βέβαια να με ναρκώσει. Να είμαι ναρκωμένη, μόνη μου, σ' ένα δωμάτιο με έναν μεγάλο άντρα. Δεν ήξερα τότε καν τι κάνουν στις επισκέψεις στον γυναικολόγο. Θα έπρεπε λοιπόν τότε να του κάνουμε μια τεράστια μήνυση. Αλλά ποιος θα μας άκουγε τότε; Ήταν μια πράξη βίας".
Όταν ρωτήθηκε η κυρία Πρωτόπαππα για τις γυναίκες που μιλάνε τώρα μετά από τόσα χρόνια, το γνωστό "επιχείρημα" της άλλης πλευράς εκείνη απάντησε κλείνοντας πως: " Μιλάμε τώρα γιατί τώρα ακουγόμαστε, γιατί τώρα έχει σημασία".
Δείτε όλη τη συζήτηση εδώ:
Ακολουθήστε το Womantoc στο Instagram
