Ποινή φυλάκισης έως και 110 χρόνια αντιμετώπισαν οι "Janes", όταν ξεσκεπάστηκαν οι "παράνομες" δραστηριότητες τους το 1972, λίγους μόλις μήνες πριν την οριστικοποίηση της απόφασης - ορόσημο του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ "Roe v. Wade", βάση της οποίας προστατεύεται (προς το παρόν) το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση. Περισσότερα από έντεκα μέλη του μυστικού αυτού γυναικείου δικτύου συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν, αφού σύμφωνα με τις επιταγές του συντάγματος, ο σκοπός της σύστασής του όχι μόνο ήταν "παράνομoς" αλλά αποτελούσε εμπόδιο στο εθνικό αναπαραγωγικό σύστημα.
Είσαι έγκυος; Κάλεσε την Jane
Κάτι που προφανώς δεν ίσχυε για τις αληθινές Janes. Εκείνες ήταν μόνο γυναίκες, ακτιβίστριες που αγωνίζονταν με κάθε τρόπο για την ισότητα αλλά και την σωτηρία τους στον σκληρό ανδροκρατούμενο κόσμο των ρετρό δεκαετιών. Στις αρχές του 1960 μια ομάδα γυναικών, διψασμένων για κοινωνική δικαιοσύνη, δημιουργούν ένα μυστικό κύκλωμα στο Σικάγο, προκειμένου να παρέχουν υπηρεσίες ασφαλών αμβλώσεων σε κάθε γυναίκα που τις είχε πραγματική ανάγκη. Ασφαλώς, την εποχή εκείνη τέτοιου είδους πράξεις αντιμετωπίζονταν ως εγκληματικές, με τους ιθύνοντες να διώκονται ποινικά. Για αυτό και οι Janes είχαν αποφασίσει να λειτουργούν "υπογείως", κυκλοφορώντας κρυφά φυλλάδια και χαμηλών τόνων διαφημίσεις σε τοπικές εφημερίδες, πίνακες ανακοινώσεων, τηλεφωνικούς θαλάμους, σημειώνοντας χαρακτηριστικά "Είσαι έγκυος; Κάλεσε την Jane".
Η φήμη της ύπαρξης τους μεγάλωνε από στόμα σε στόμα, με όλο και περισσότερες γυναίκας να συμμετέχουν στο δίκτυο ως εθελόντριες, παρέχοντας συμβουλές και υποστήριξη μέσω τηλεφώνου σε εγκυμονούσες που χρειάζονταν την βοήθεια τους. Οι Janes υπολογίζουν ότι πραγματοποίησαν περίπου 11.000 "μυστικές" αμβλώσεις σε διάστημα δέκα χρόνων, πριν την απόφαση του Roe v. Wade. "Φοβόμουν συνεχώς μην με πιάσουν. Άλλα δεν σταμάτησα ποτέ, γιατί πολεμούσα για την δικαιοσύνη" αναφέρει σε μαρτυρία της μια από τις Janes. Μετά την σύλληψη τους από τις αστυνομικές αρχές το 1972, οι Janes απαλλάχθηκαν από κάθε κατηγορία χάρη στην εμβληματική απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου να εντάξει στο σύνταγμα την ελευθερία των γυναικών να ελέγχουν μόνες το σώμα τους. "Ήταν η δικαίωση που περιμέναμε. Πιστεύαμε πως τελείωσε τότε, όμως σήμερα διαπιστώνουμε με λύπη πως επιστρέφουμε πάλι στους σκοτεινούς καιρούς" σημειώνει άλλη Jane.
Αυτές και ακόμα περισσότερες μαρτυρίες και περιστατικά ξετυλίγονται στο νέο ντοκιμαντέρ του HBO, "The Janes". Η Emma Pildes και η Tia Lessin επιλέξαν να κυκλοφορήσουν την νέα τους δημιουργία σε μια πραγματικά κομβική στιγμή των γεγονότων, ρίχνοντας φως σε μια πληγωμένη πτυχή του παρελθόντος, αναβιώνοντας μέσα από τις ιστορίες και περιγραφές αυτών των γυναικών, τα ακραία περιστατικά με τα οποία βρέθηκαν αντιμέτωπες, όταν χιλιάδες γυναίκες αναζητούσαν ιατρική φροντίδα και το κράτος τις απέρριπτε.
Ακολουθήστε το Woman Toc στο Instagram
