Οι περισσότεροι γνωρίζουμε την ψυχολόγο και υποψήφια Διδακτόρισσα του Παν/μιου Αθηνών Έλενα-Όλγα Χρηστίδη από τον ακτιβισμό της για τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, τα δικαίωματα των γυναικών και τις παρεμβάσεις της στα ζητήματα που συγκλονίζουν την ελληνική κοινωνία. Η κα Χρηστίδη είναι συνιδρύτρια της οργάνωσης Orlando LGBT+ που αποτελεί τον πρώτο επιστημονικό φορέα στην Ελλάδα εξειδικευμένα για την ψυχοκοινωνική στήριξη σε ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα.
Σπούδασε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (Τμήμα Ψυχολογίας), έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ιατρική Σχολή Αθηνών (Διαχείριση Κρίσεων-Διεθνής Ιατρική) και είναι υποψήφια διδακτόρισσα του Τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής Προσχολικής Ηλικίας στο ΕΚΠΑ. Έχει εργαστεί για πολλά χρόνια με επιζήσασες έμφυλης βίας και προσφυγικό πληθυσμό και έχει διατελέσει επιστημονικά υπεύθυνη του ελληνικού τμήματος Διερεύνησης και Πιστοποίησης Θυμάτων Βασανιστηρίων. Εστιάζει στις συμπεριληπτικές υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής στήριξης, την επίδραση των αποκλεισμών και του στίγματος σε μειονοτικούς πληθυσμούς και τις ριζοσπαστικές και διαθεματικές πολιτικές αντιμετώπισης των διακρίσεων.
Τώρα είναι έτοιμη να κάνει το επόμενο βήμα ως υποψήφια Ευρωβουλεύτρια με το κόμμα της Νέας Αριστεράς.
-Ποιες είναι οι προτεραιότητες της Νέας Αριστεράς για την Ευρωβουλή, αλλά και την εθνική πολιτική;
Στις πρώτες προτεραιότητές μας είναι η πάταξη της ακρίβειας και η φορολόγηση του πλούτου (όπως των υπερκερδών μεγάλων εταιρειών), η διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων, η στεγαστική κρίση και τα σαφή μέτρα αντιμετώπισής της σε εθνικό επίπεδο. Σε κεντρικό Ευρωπαϊκό επίπεδο προτάσσουμε την ανάγκη σοβαρού προγράμματος για τη δίκαιη κλιματική μετάβαση και την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης και των καταστροφών, τη διασφάλιση της ειρήνης στην Ευρώπη, αλλά και την ενίσχυση μιας δημοκρατικής και αλληλέγγυας ΕΕ, που δεν είναι δυστυχώς αυτονόητη. Σε ζητήματα όπως το μεταναστευτικό/προσφυγικό, αλλά και στη στάση μας απέναντι στη σφαγή της Παλαιστίνης από το Ισραήλ και τις κινήσεις για την αναγνώριση του Παλαιστινιακού κράτους, η Ευρώπη έχει δυστυχώς αποτύχει οικτρά. Σε αυτή τη βάση, κεντρική μας προτεραιότητα είναι και η ενίσχυση αριστερών δυνάμεων απέναντι στην άνοδο της ακροδεξιάς που διαφαίνεται σε όλη την ΕΕ.
-Στην πολιτική ζωή της Ελλάδας έχει διαμορφωθεί ένα πρωτοφανές πολιτικό τοπίο με ένα κόμμα να συγκεντρώνει ένα θεαματικό ποσοστό και μάλιστα χωρίς αντίπαλο προς το παρόν. Πώς το εξηγείτε;
Τίποτα δεν εξηγείται μονοδιάστατα. Η κυβέρνηση από τη μία εργάζεται υπέρ των συμφερόντων συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων των υψηλότερων τάξεων, κι αυτό της πιστώνεται, κι από την άλλη έχει καταφέρει να πείσει σε κάποιο βαθμό τις πλειοψηφίες, που πιέζονται τρομερά και έχουν βιώσει απανωτές κρίσεις την τελευταία δεκαετία (οικονομική, την κρίση της πανδημίας κ.λπ.) ότι είναι μάταιο να διεκδικήσουν παραπάνω. Από την άλλη, η αντιπολίτευση (Σύριζα και ΠΑΣΟΚ) αδυνατούν να πείσουν ότι έχουν το πρόγραμμα και την επιμονή που απαιτείται για ένα εναλλακτικό σχέδιο. Σαφώς η παρακμή του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει συμβάλλει σε αυτή την αίσθηση. Ήδη πάντως φαίνονται καθαρά οι πρώτες σοβαρές ρωγμές σε αυτή την εικόνα παντοδυναμίας της Νέας Δημοκρατίας, όπως στο ζήτημα της συγκάλυψης στα Τέμπη, αλλά όχι μόνο.
-Πώς πιστεύετε ότι μπορεί να πείσει η Αριστερά τον τόσο απογοητευμένο από αυτή κόσμο να πιστέψει και πάλι στο όραμά της και στην διακυβέρνηση της χώρας στο μέλλον;
Η Αριστερά πείθει όταν δείχνει ότι οι αγώνες μας μπορούν να έχουν αποτέλεσμα. Όταν νικάμε το αίσθημα ματαίωσης. Αυτός είναι και ο στόχος μας ως Νέα Αριστερά. Έχουμε ρεαλιστικό και σοβαρό σχέδιο για το πώς μπορούμε να ζήσουμε καλύτερα, ξεκινώντας από σήμερα και όχι στο μακρινό μέλλον.
-Πώς εξηγείτε την εφιαλτική έξαρση της έμφυλης βίας και της βίας στους νέους; Φαινόμενα που σημειώνονται και διεθνώς.
Ακόμα δεν έχουμε έγκυρα δεδομένα για να μιλήσουμε για τον βαθμό της έξαρσης, όπως και να ’χει όμως βλέπουμε τα ποιοτικά στοιχεία καθημερινά. Μιλώντας εδώ και με την επιστημονική μου ιδιότητα πρέπει να πω ότι η έξαρση γενικά της σχολικής βίας και της βίας εφήβων έχει άμεση σχέση με το κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο ζουν. Είναι αποδεδειγμένο ότι στοιχεία όπως η ποιότητα της διακυβέρνησης, η ισχυρή ή μη λειτουργία των θεσμών και ο βαθμός στον οποίο οι πολίτες τους εμπιστεύονται, όπως και η φτωχοποίηση οικογενειών, είναι όλα δείκτες που σχετίζονται με τέτοια έξαρση. Επιπλέον, παίζει ρόλο το σχολικό περιβάλλον, αν νιώθουν στήριξη ή όχι οι εκπαιδευτικοί στη δουλειά τους αλλά και το ίδιο το πρόγραμμα των μαθημάτων: το να υπάρχουν υποχρεωτικά μαθήματα όπως η συμπεριληπτική σεξουαλική εκπαίδευση και μαθήματα κοινωνικών δεξιοτήτων και ανάλυσης κοινωνικών ζητημάτων (π.χ. Κοινωνιολογία) είναι στους βασικούς παράγοντες πρόληψης και αντιμετώπισης τέτοιων φαινομένων. Και φυσικά, οι αυστηρές τιμωρίες και ποινές για όσα παιδιά ασκούν βία μόνο εντείνουν, και δε λύνουν το πρόβλημα. Δυστυχώς από όλα αυτά καταλαβαίνουμε τις μεγάλες ευθύνες της κυβέρνησης στο θέμα, που κινείται απολύτως προς τη λάθος κατεύθυνση.
-Πολύ συχνά σχολιάζεται αρνητικά η υποχρέωση ποσοστώσεων υπέρ των γυναικών στην πολιτική. Βέβαια το οξύμωρο είναι πώς περιμένουμε στ΄αλήθεια να αλλάξει ο κόσμος από εκπροσώπους της πατριαρχίας (χωρίς ασφαλώς αυτό να αφορά συνολικά τους άνδρες υποψήφιους), αν δεν έχουμε γυναίκες εκπροσώπους και εκπροσώπους της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας και κάθε κοινωνικής ομάδας; Τι εμποδίζει τον μέσο ψηφοφόρο να εμπιστευτεί γυναίκες για την πολιτική του εκπροσώπηση;
Η έμφυλη ποσόστωση είναι ένα θετικό εργαλείο μεν αλλά δε λύνει το ζήτημα, συχνά μπορεί και να το προσπερνά. Η ρίζα του προβλήματος είναι μία: η πατριαρχία και ο συστημικός σεξισμός -και αυτά θέλουν διαρκή δουλειά και δέσμευση για να ανατρέπονται καθημερινά. Μιλώντας ως γυναίκα αλλά και ως ανοιχτά λεσβία υποψήφια Ευρωβουλεύτρια, ξέρω πολύ καλά ότι πολλοί άνθρωποι δε λαμβάνουν στα σοβαρά την άποψή μου και υποτιμούν τις γνώσεις και την εμπειρία μου. Για αυτό όμως επιμένω να μιλάω ανοιχτά για όλα αυτά. Γιατί μόνο έτσι αλλάζουν τα πράγματα.
-Πιστεύετε ότι ο νέος Νόμος για τον γάμο και το δικαίωμα τεκνοθεσίας για τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα θα συμβάλλει στη μείωση των ρατσιστικών φαινόμενων και τελικά σε μια πιο δίκαιη και συμπεριληπτική κοινωνία; Αναγνωρίζετε αυτή την πρωτοβουλία στη ΝΔ;
Πιστεύω ότι είναι θετικό που ψηφίστηκε, αλλά έγινε με τόσο άτολμο και ημιτελή τρόπο που ταυτόχρονα συσπείρωσε συντηρητικά αντανακλαστικά. Το είδαμε στις ομοφοβικές και τρανσφοβικές επιθέσεις που έχουν ακολουθήσει το τελευταίο διάστημα αμέσως μετά τον δημόσιο διάλογο για τον γάμο. Η κυβέρνηση δεν θέλησε να δώσει μια μάχη προοδευτικών ιδεών και ισότητας με αφορμή αυτό το νομοσχέδιο, το πέρασε ως μια τεχνική διευθέτηση με ημίμετρα.
Αν όμως δε δοθούν αυτές οι μάχες, ο αγώνας δεν κερδίζεται.
-Θα ήθελα και ένα σχόλιο σας για τη δολοφονία της Κυριακής, αλλά και για τον διάλογο με τον αστυνομικό της Άμεσης Δράσης που δυστυχώς, προσωπικά, δεν θεωρώ ότι είναι ένα μεμονωμένο περιστατικό, αλλά η μέση αντιμετώπιση των γυναικών.
Έχετε δίκιο, αυτός είναι ο κυρίαρχος τρόπος αντιμετώπισής μας καθημερινά: αμφισβήτηση και ειρωνεία ακόμα κι όταν απαιτούμε τα αυτονόητα, όπως το να προστατευτούμε από τον δυνάμει δολοφόνο μας. Και δυστυχώς τα μέτρα που ανακοίνωσε ο Υπουργός για την έμφυλη βία είναι πολύ λίγα και όχι ουσιαστικά.
Δεν έχει γίνει κανένα σοβαρό βήμα για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας από την Πολιτεία, ξέρουμε ποια μέτρα μπορούν στα αλήθεια να βοηθήσουν αλλά δεν τα βλέπουμε να προτείνονται και να εφαρμόζονται. Κάθε νέα γυναικοκτονία που μαθαίνουμε είναι ένα νέο χτύπημα για όλες, μία ακόμα υπενθύμιση της συστημικής αδιαφορίας.
-Θα μπορούσατε επίσης να εξηγήσετε στον κόσμο που ενδεχομένως δεν γνωρίζει το έργο του Orlando; Υπάρχουν προγράμματα και πρωτοβουλίες για νέους;
Ιδρύσαμε το Orlando LGBT+ πριν 6 χρόνια και είναι ο πρώτος επιστημονικός φορέας στην Ελλάδα που ασχολείται εξειδικευμένα με την ψυχοκοινωνική στήριξη σε ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Στόχος ήταν να μιλάμε δημόσια εναντίον του στίγματος της "παθολογίας" και των στερεοτύπων γύρω από ζητήματα φύλου και σεξουαλικότητας. Επιμένουμε περισσότερο στην εκπαίδευση συναδέλφων ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών, αλλά και στον δημόσιο λόγο και τις πολιτικές, από τη σκοπιά των κοινωνικών επιστημών και των επιστημών ψυχικής υγείας. Ο φορέας μας έχει την επιστημονική ευθύνη της τηλεφωνικής Γραμμής στήριξης 11528-Δίπλα Σου. Εκεί κάθε ΛΟΑΤΚΙ+ άτομο από όλη την Ελλάδα μπορεί να καλέσει καθημερινά 10.00-18.00 και να λάβει ανώνυμα και δωρεάν στήριξη από εξειδικευμένους/ες ψυχολόγους.
-Ποιο είναι το πιο αισιόδοξο σενάριο σας για τα επόμενα 10 χρόνια για την ελληνική κοινωνία, αν υποθέσουμε ότι θα έχουμε μια πιο σφαιρική εκπροσώπηση;
Σίγουρα εύχομαι να δούμε πολλές παραπάνω γυναίκες και θηλυκότητες, και πολλά παραπάνω ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα σε θέσεις ευθύνης, στον δημόσιο λόγο και στην πολιτική. Όμως για μένα δεν αρκεί αυτό, το να έχουμε θέσεις στο τραπέζι. Χρειάζεται και οι θέσεις που εκφράζουμε να είναι ριζοσπαστικές και ουσιαστικά συμπεριληπτικές, να μη συνηγορούν με καταπιεστικές και άδικες πολιτικές πρωτοβουλίες. Δεν μπορούμε π.χ. να μη λαμβάνουμε υπ' όψιν ταξικά και οικονομικά ζητήματα που επιβαρύνουν την πλειοψηφία, αλλά να μας καλύπτει το ότι κάποιοι γκέι άνδρες έγιναν Υπουργοί ή σύμβουλοι της κυβέρνησης. Άρα φυσικά, να έχουμε θέσεις στο τραπέζι -αλλά να μπορούμε και να αναποδογυρίζουμε το τραπέζι όταν αυτό ωφελεί μόνο λίγους.
Ακολουθήστε το Womantoc στο Instagram
