"Το να περπατάς με έναν φίλο στο σκοτάδι είναι καλύτερο από το να περπατάς μόνος στο φως", έλεγε η Αμερικανίδα συγγραφέας Έλεν Κέλερ.
Και οι έρευνες έρχονται να το επιβεβαιώσουν τα σημαντικά της οφέλη. Σύμφωνα με μελέτες, τα άτομα με ισχυρές φιλίες τείνουν να έχουν καλύτερη ψυχική υγεία και μάλιστα οι μελέτες δείχνουν ότι έχουν και καλύτερη σωματική υγεία. Οι ειδικοί μάλιστα μας διαβεβαιώνουν πώς οι συχνές κοινωνικές συναναστροφές μειώνουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου, περισσότερο από την άσκηση ή τη δίαιτα μόνο.
Τουλάχιστον αυτό αποκάλυψε μία μελέτη που διήρκησε έξι χρόνια και έγινε σε 736 μεσήλικες άνδρες Σουηδούς. Σύμφωνα λοιπόν με τη μελέτη, αυτό που επηρέαζε τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή θανατηφόρου στεφανιαίας νόσου δεν ήταν το πρόσωπο με το οποίο είχαν ερωτική/συντροφική σχέση αλλά οι φιλίες.
Μια άλλη μελέτη από την Αυστραλία η οποία είχε διάρκεια 10 χρόνια, δείχνει ότι οι ηλικιωμένοι που είχαν πολλούς φίλους, είχαν και 22% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν κατά την περίοδο της μελέτης, σε σχέση με εκείνους που είχαν λίγους φίλους. Αντίθετα οι πολλοί συγγενείς και τα παιδιά δεν επηρέασαν καθόλου τα ποσοστά επιβίωσής τους.
Οι Αμερικανοί πληρώνουν 200 δολάρια για λίγη παρέα
Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ, οι μοναχικοί διατρέχουν διπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξουν κατάθλιψη σε σύγκριση με τους μη μοναχικούς συνομηλίκους τους, καθώς και πολύ υψηλότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, εγκεφαλικού, άνοιας και πρόωρου θανάτου.
Το πρόβλημα, όπως πολλά παρόμοια, εντοπίστηκε πρώτα στις ΗΠΑ, αλλά υπάρχει παντού: το υπουργείο Υγείας της χώρας ανακοίνωσε νωρίτερα φέτος ότι μια νέα επιδημία μαστίζει τον γενικό πληθυσμό· η μοναξιά. Η ακριβής διατύπωση ήταν ότι "όλοι βιώνουν μετρήσιμα επίπεδα μοναξιάς ανά πάσα στιγμή, είτε αυτή σχετίζεται με την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, τη μετακόμιση σε μια νέα πόλη, οικονομικά ή προβλήματα υγείας ή την απομόνωση που συνδέεται με την τηλεργασία".
Δεδομένης λοιπόν της ζήτησης φίλων μια startup από την Καλιφόρνια υπόσχεται ότι μπορεί να δώσει τη λύση. Το Groundfloor, που ξεκίνησε στο Σαν Φρανσίσκο και σύντομα θα ανοίξει και σε μια τοποθεσία στο Λος Αντζελες, είναι ένα κοινωνικό κλαμπ με επίκεντρο τη φιλία. Εκείνο που το ξεχωρίζει από άλλα κλαμπ μόνο για μέλη είναι ότι διατίθεται στην αγορά για όσους αναζητούν τη συμμετοχή σε μια κοινότητα – και όχι αποκλειστικές σχέσεις. Ο συνιδρυτής του Groundfloor, Τζερμέν Ιτζιέχ, ένας Λονδρέζος που ζει στην Καλιφόρνια, εξηγεί στον Guardian ότι το κλαμπ παρέχει χώρους για εργασία (αίθουσες συνεδριάσεων και τηλεφωνικούς θαλάμους), για ευεξία (γυμναστήριο και κύκλους διαλογισμού) και κοινωνικοποίηση. Υπάρχουν βραδιές καραόκε, ομάδες ειδικών ενδιαφερόντων και εργαστήρια χειροτεχνίας. Και στοχεύει σε ενηλίκους άνω των 30 ετών. "Υπήρχε πάντα ένα πρόβλημα όταν άρχιζες να πλησιάζεις σε αυτό το ηλικιακό εύρος" λέει. "Τότε απομακρυνόμαστε από τα μέρη όπου χτίζαμε κοινότητες, όπως πανεπιστήμια, γραφεία, σχολεία. Μετά τα 20 η ζωή μοιάζει με ένα κοινωνικό καθαρτήριο".
Η λέσχητου Groundfloor, στη γειτονιά Echo Park του Λος Αντζελες, έχει ήδη 2.000 επίδοξα μέλη στη λίστα αναμονής της. Ισως αυτό αντικατοπτρίζει την απομόνωση μιας πόλης με ατελείωτη κίνηση, λίγους πεζούς και τη δική της επιστημονική κλίμακα για τη μοναξιά. Αλλά η λέσχη διατηρεί επίσης τρεις τοποθεσίες στην περιοχή του κόλπου του Σαν Φρανσίσκο, στις οποίες έχουν προσχωρήσει σχεδόν 1.000 άτομα.
Η συνδρομή στο κλαμπ κοστίζει 200 δολάρια τον μήνα και τα επίδοξα μέλη του δεν υποβάλλονται σε πολλές ερωτήσεις. Η διαδικασία υποβολής αίτησης καταλήγει σε μια βιντεοκλήση. Στόχος των "συνεντευξιαστών" είναι να διαπιστώσουν "εάν οι υποψήφιοι αναγνωρίζουν ότι η οικοδόμηση της κοινότητας απαιτεί κάποια προσπάθεια" λέει ο Ιτζιέχ. "Θέλουμε ανθρώπους που αναζητούν μακροχρόνιες σχέσεις και όχι απλώς να πηγαίνουν σε ένα ωραίο μέρος για να εργαστούν ή να πιουν ένα ποτό". Ο σύλλογος δίνει επίσης προτεραιότητα στη διαφορετικότητα: το 60% των μελών του στο Οκλαντ και το 40% των μελών του στο Σαν Φρανσίσκο είναι έγχρωμοι. Το γεγονός ότι τόσο πολλοί άνθρωποι είναι έτοιμοι να πληρώσουν για να έχουν παρέα δείχνει την ένταση της ανθρώπινης μοναξιάς. Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ, οι μοναχικοί άνθρωποι διατρέχουν διπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξουν κατάθλιψη σε σύγκριση με τους μη μοναχικούς συνομηλίκους τους, καθώς και πολύ υψηλότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, εγκεφαλικού, άνοιας και πρόωρου θανάτου.
Σε μια εποχή που περισσότερο από το ένα τέταρτο των αμερικανικών σπιτιών αποτελούνται από μόνο ένα άτομο –ποσοστό τριπλάσιο από εκείνο του 1940– η δημιουργία πραγματικής κοινότητας είναι μια αναγκαιότητα. Και για όσους έχουν τα χρήματα, η ανθρώπινη σύνδεση μπορεί να είναι το καλύτερο αγαθό στο οποίο μπορούν να τα ξοδέψουν.
