Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας μας υπενθυμίζει κάθε χρόνο αυτό που πρέπει να θυμόμαστε κάθε μέρα. Πως κανένας δεν είναι ο μόνος που αντιμετωπίζει μια ψυχική διαταραχή και πως κανένας δεν πρέπει να αισθάνεται μόνος απέναντι στη μάχη που δίνει με τον "μέσα” κόσμο του.
Στη χώρα μας δυστυχώς ακόμη και τώρα η ψυχική υγεία τίθεται πολύ χαμηλά στην ατζέντα, τόσο στις δημόσιες συζητήσεις όσο και στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς. Μάλιστα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που έχει στα χέρια του το υπουργείο Υγείας, το 22,8% των Ελλήνων πολιτών αντιμετωπίζουν κάποιο θέμα ψυχικής υγείας (με διάγνωση), με το πρόβλημα να επικεντρώνεται και σε εργαζόμενους σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Ως αποτέλεσμα των χρόνων οικονομικής κρίσης, αλλά και της πανδημίας.
Οι άνθρωποι που πεθαίνουν λόγω κάποιας ψυχικής νόσου έχουν αυξηθεί σε σχέση με τους συνολικούς θανάτους τα τελευταία χρόνια, ενώ η εκδήλωση ψυχικών ασθενειών αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες αναπηρίας στο γενικό πληθυσμό.
Στην Ευρώπη, το 8,75% του συνολικού ποσοστού αναπηρίας είναι αναπηρία λόγω ψυχικής νόσου, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στις ΗΠΑ ανέρχεται στο 12,5%.
Τα παραπάνω επισημαίνει, επικαλούμενη στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της διεθνούς βιβλιογραφίας, η οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια – επιστημονική συνεργάτιδα της Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ, Αιμιλία Αξιωτίδου, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, με αφορμή ημερίδα με θέμα: "Η Ψυχική Υγεία μας αφορά όλους". Την ημερίδα διοργανώνει το Τμήμα Προγραμμάτων & Διά Βίου Μάθησης του Δήμου Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες, αύριο (Τρίτη 10 Οκτωβρίου) – Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας (ώρα 18:00), στην Αίθουσα Μανώλης Αναγνωστάκης του Δημαρχείου Θεσσαλονίκης.
4 στους 10 εργαζομένους στην Ελλάδα νιώθουν μελαγχολία
Το 2% των ανθρώπων στην Ελλάδα σκέφτηκε να βάλει τέλος στη ζωή τους
"Η ψυχική υγεία είναι ζωτικής σημασίας για τη συνολική μας υγεία, από την παιδική ηλικία ως την ενηλικίωση, και είναι απαραίτητο να δείξουμε την κατάλληλη προσοχή και φροντίδα καθώς όλο και περισσότερα άτομα επηρεάζονται παγκοσμίως από την εκδήλωση ψυχικών ασθενειών. Το να βιώνει κάνεις ψυχική ασθένεια δεν είναι ταυτόσημο με το να νιώθει κακή ψυχική υγεία. Μπορεί ένας άνθρωπος να έχει διαγνωστεί με ένα ψυχικό νόσημα και να εξακολουθεί κατά καιρούς να διανύει περιόδους σωματικής και ψυχικής ευεξίας και ισορροπίας και από την άλλη, κάποιος που δεν έχει διαγνωστεί με ψυχική ασθένεια να μην έχει καλή ψυχική υγεία" αναφέρει η κ. Αξιωτίδου.
Ψυχικές ασθένειες από την παιδική ηλικία
Οι ψυχικές ασθένειες συνήθως, όπως επισημαίνει η κ. Αξιωτίδου, ξεκινούν κατά την παιδική ηλικία ή τη νεαρή ενήλικη ζωή και επιβαρύνουν συνολικά την υγεία και την κατάσταση του ανθρώπου καθώς η πορεία και εξέλιξη της ψυχικής ασθένειας μπορεί να διατηρείται αρκετά συχνά για όλη τη ζωή. Παράλληλα σημειώνει ότι οι ψυχικές διαταραχές είναι στο μεγαλύτερο ποσοστό τους αντιμετωπίσιμες εφόσον γίνουν οι σωστές και έγκαιρες ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις.
"Οι άνθρωποι που πεθαίνουν λόγω κάποιας ψυχικής νόσου έχουν αυξηθεί σε σχέση με τους συνολικούς θανάτους τα τελευταία χρόνια. Περίπου το 17% του πληθυσμού πάσχει από πιο ήπιες ψυχικές διαταραχές, όπως οι αγχώδεις διαταραχές και οι διαταραχές καταθλιπτικού τύπου. Το 25% των ασθενών που απευθύνεται στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας χρειάζεται κάποιου είδους ψυχιατρική φροντίδα. Επίσης φαίνεται να έχουμε αντίστοιχο ποσοστό παιδιών που εμφανίζουν κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας και χρειάζονται υποστήριξη από ειδικούς. Στις ΗΠΑ, οι ψυχικές ασθένειες είναι από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα υγείας. Περισσότεροι από 1 στους 5 ενήλικες ζουν με ψυχική ασθένεια. Επίσης 1 στους 5 νέους, ηλικίας 13 έως 18 ετών, κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της ζωής τους αντιμετώπισαν μία ψυχική ασθένεια. Περίπου 1 στους 25 ενήλικες στις ΗΠΑ ζει με τη διάγνωση κάποιας ψυχικής σοβαρής ασθένειας, όπως διπολική διαταραχή ή μείζονα κατάθλιψη ή σχιζοφρένεια" προσθέτει η κ. Αξιωτίδου.
Τα στοιχεία έρευνας στην Ελλάδα
"Μία νέα έρευνα, που έγινε με τη συνεργασία της ΕΥ Ελλάδας, του Εργαστηρίου Πειραματικής Ψυχολογίας του ΕΚΠΑ και της Hellas ΕΑΡ και στην οποία μετείχαν 329 εργαζόμενοι, κάθε ηλικίας, στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, κατέγραψε πως εντείνονται τα συμπτώματα που σχετίζονται με την κατάθλιψη, το άγχος και το θυμό" αναφέρει η κ. Αξιωτίδου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας:
Μελαγχολία αισθάνονται 4 στους 10 εργαζόμενους και ποσοστό 41% αισθάνεται απαισιοδοξία για το μέλλον (το 2021 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 35%).
Αυξημένο εμφανίζεται και το ποσοστό των ανθρώπων που σκέφτηκαν να δώσουν τέλος στη ζωή τους το 2023 φτάνοντας το 2% από το 1,1% το 2022, ενώ 2 στους 10 έχουν αισθήματα αναξιότητας.
Αυξήθηκε το ποσοστό των εργαζομένων που εμφανίζουν συμπτώματα άγχους και έτσι 3 στους 4 αισθάνονται εσωτερική ταραχή και νευρικότητα.
Επίσης αυξήθηκαν τα ποσοστά εκείνων που βρίσκονται σε υπερένταση από 40% σε 44% και από 8% αυξήθηκε σε 10% το ποσοστό εκείνων που βιώνουν κρίσεις πανικού, 3 στους 10 έχουν ξεσπάσματα θυμού που δεν μπορούν να τα ελέγξουν, ενώ οι εκδηλώσεις θυμού αυξήθηκαν από 70% το 2021 στο 75% το 2023. Επίσης έντονα ήταν και τα φαινόμενα σωματοποίησης, δηλαδή η έκφραση των συμπτωμάτων άγχους μέσα από σωματικά συμπτώματα όπως κεφαλόπονοι.
