Είναι εφικτό τα μέσα μαζικής μεταφοράς να γίνουν δωρεάν σύμφωνα με το πρότυπο του Λουξεμβούργου;

Σύμφωνα με πρότυπο χωρών του εξωτερικού, η δωρεάν παροχή τραμ, λεωφορείων και τρένων βοήθησε σημαντικά στην αύξηση της χρήσης των μεταφορικών μέσων. Παρόλα αυτά, ειδικοί θεωρούν ότι δεν αποτελεί το γεγονός αυτό μεμονωμένα τη λύση του προβλήματος.

Το Λουξεμβούργο γιόρτασε πρόσφατα τα τρία χρόνια δωρεάν δημόσιας συγκοινωνίας. Και, σύμφωνα με τους ανθρώπους που ζουν εκεί, ήταν μια τεράστια επιτυχία.

Καθώς οι χώρες προσπαθούν να ενθαρρύνουν τους πολίτες να εγκαταλείψουν τα αυτοκίνητά τους για να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα, θα μπορούσε η επιτυχία του Λουξεμβούργου να επαναληφθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη;

Ο Φρανσουά Μπάους αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Κινητικότητας και Δημοσίων Έργων και Άμυνας του Λουξεμβούργου τονίζει ότι "Η ποιότητα των δημόσιων συγκοινωνιών πρέπει να αλλάξει εντελώς. Δεν υπάρχει μαγικό ραβδί. Δεν είναι μόνο ένας τρόπος μεταφοράς που θα λύσει όλα μας τα προβλήματα, αλλά αντίθετα πρέπει να είμαστε πραγματικά πολυτροπικοί, πρέπει να τα ανακατεύουμε"

Το 2013 όταν ο Φρανσουά Μπάους ανέλαβε τη νέα του θέση, η κυκλοφοριακή συμφόρηση σε ώρες αιχμής, ήταν καθημερινό φαινόμενο στο κέντρο του Λουξεμβούργου. Τώρα δεν υπάρχει τίποτα χάρη στην αυξημένη χρήση του συστήματος του τραμ και την αναδιοργάνωση του τρόπου λειτουργίας των δρόμων του. Εξηγεί ότι η χώρα αποφάσισε να κάνει τα δημόσια μέσα μεταφοράς δωρεάν για δύο λόγους: για να δώσει σε όλους δίκαιη πρόσβαση και για να ενθαρρύνει τη συζήτηση και την ευαισθητοποίηση γύρω από μια δεκαετία αλλαγής στο σύστημα κινητικότητάς της.

Το τραμ έχει αποκλειστικό δικαίωμα διέλευσης και έχει προτεραιότητα στις διαβάσεις, επομένως δεν κολλάει ποτέ σε μποτιλιαρίσματα. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι είναι δωρεάν ενθαρρύνει περισσότερους ανθρώπους να το χρησιμοποιήσουν. Ο Μπάους το βλέπει ως μέτρο της επιτυχίας του μετασχηματισμού των μεταφορών του Λουξεμβούργου. Τα αυτοκίνητα δεν έχουν εξαφανιστεί εντελώς και η χώρα εξακολουθεί να έχει την υψηλότερη ιδιοκτησία αυτοκινήτου ανά νοικοκυριό στην Ευρώπη. Περίπου 230.000 άνθρωποι περνούν τα σύνορα προς το Λουξεμβούργο κάθε μέρα για δουλειά και το 75 τοις εκατό αυτών των ταξιδιών γίνονται με αυτοκίνητο.

"Δεν κάνω πολιτικές κατά των αυτοκινήτων, αλλά για ένα άλλο σύστημα κινητικότητας στο οποίο το αυτοκίνητο έχει τη θέση του".

Επιπλέον, ξεκαθάρισε ότι η χρήση των μέσων μεταφοράς δεν είναι ακριβώς δωρεάν. "Προφανώς πληρώνεται μέσω της γενικής φορολογίας και δεδομένου ότι οι άνθρωποι που πληρώνουν περισσότερους φόρους στην πραγματικότητα δεν έχουν ελεύθερη πρόσβαση στα μέσα μεταφοράς, πληρώνουν έμμεσα μέσω των φόρων τους". "Αλλά όσοι, για παράδειγμα, δεν κερδίζουν τίποτα ή πολύ λίγα, είναι αυτοί που δεν πληρώνουν φόρους ή πολύ λίγους άμεσους φόρους, το παίρνουν πραγματικά δωρεάν". Όσον αφορά τη μείωση των τιμών, η έκθεση της Greenpeace υπογραμμίζει άλλες πιθανές πηγές χρηματοδότησης, όπως η μετατόπιση χρημάτων από τις επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων, οι φόροι στα αεροπορικά εισιτήρια ή η κατάργηση του ΦΠΑ από τα εισιτήρια.

Ωστόσο, για τη γρήγορη ενθάρρυνση χρήσης των μέσων δήλωσε: "Επενδύουμε τέσσερις, πέντε, έξι φορές περισσότερο στο δίκτυο, στην ποιότητα του σιδηροδρομικού δικτύου από όλες τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Και προφανώς, έχουμε επίσης μεταρρυθμίσει πλήρως το σύστημα λεωφορείων, τα εθνικά λεωφορεία που έχουμε".

"Αν θέλετε οι άνθρωποι να αλλάξουν τις συνήθειές τους, πρέπει να βεβαιωθείτε ότι η εναλλακτική είναι πραγματικά αποτελεσματική", προσθέτει. "Αλλιώς μπορείτε να κάνετε τα δημόσια μέσα μεταφοράς δωρεάν και μπορεί να εκτροχιαστούν πολύ γρήγορα στη συνέχεια, επειδή δεν υπάρχει υποδομή που να συνδέεται με αυτό".