Τιμητική πλακέτα απένειμε ο Σύλλογος Γυναικών Σίφνου "Το σμάρι" στη μαία του νησιού στο πλαίσιο του 14ου Πανκυκλαδικού Συνεδρίου Συλλόγων Γυναικών που πραγματοποιήθηκε στο νησί (20-22 Απριλίου). Τη Βασιλική Χαστατζέρη- Σουλιώτη, τη γυναίκα που φρόντισε για τριάντα περίπου χρόνια τις γυναίκες του νησιού. Ήταν εκείνη που παρακολούθησε τις εγκυμοσύνες τους, τις βοήθησε να γεννήσουν, τις στήριξε ψυχολογικά σε αυτή τη διαδρομή.
Μια γυναίκα "σταλμένη εδώ από τον Θεό" όπως πιστεύει η ίδια στο νησί. Η ιστορία ξεκινά το 1979, όταν η Βασιλική Χαστατζέρη- Σουλιώτη έφτασε στη Σίφνο, σε ηλικία μόλις 26 ετών, χωρίς να έχει καταγωγή από το νησί και χωρίς να γνωρίζει κανέναν. Είχε ολοκληρώσει τις σπουδές της στη Σχολή Μαιών της Θεσσαλονίκης, ενώ προηγουμένως είχε σπουδάσει δύο έτη στη σχολή του μαιευτηρίου Έλενα.
Η μαία κέρδισε την εμπιστοσύνη των γυναικών. Στην αρχή της θητείας της στο νησί πήγαινε χωριό- χωριό. Είχε ζητήσει από πριν να συγκεντρωθούν όλες οι γυναίκες προκειμένου να τους μιλήσει. Εκείνη την εποχή, κάποιες γυναίκες δεν γνώριζαν καν τις φάσεις του κύκλου, ούτε πώς να περιποιούνται σωστά τον εαυτό τους. Η κυρία Χαστατζέρη- Σουλιώτη τους έμαθε τους κανόνες υγιεινής και τις ενημέρωνε για γυναικολογικά ζητήματα. Τόσο την είχαν εμπιστευτεί, που κάποιες γυναίκες την πλησίαζαν και της εκμυστηρεύτηκαν πως δεν γνώριζαν τι σημαίνει κορύφωση στην ερωτική πράξη.
"Δεν είναι σκεύος ηδονής οι γυναίκες, να τις χρησιμοποιούν οι άντρες χωρίς να τις σέβονται" λέει στο Womantoc η μαία. "Οι άντρες, εκείνα τα χρόνια, συνήθιζαν να ικανοποιούνται μόνο εκείνοι. Κι αυτό είχε αναπόφευκτα αντίκτυπο και στη σχέση, αφού οι γυναίκες απέφευγαν την ερωτική πράξη. Στο τέλος τελικά το ζευγάρι απομακρυνόταν" εξηγεί.
Και συνεχίζει: "Εκείνη την εποχή δεν υπήρχε τίποτα. Έπρεπε συχνά να κάνω και την ψυχολόγο. Έμπαινα στα σπίτια των ανθρώπων και γνώριζα τα προβλήματα του κάθε σπιτιού. Προβλήματα υγείας, οικονομικά, προβλήματα στις σχέσεις τους, μα τα κράτησα όλα μυστικά" σημειώνει η ίδια.
Στο νησί γνώρισε και τον σύζυγό της, τον Γιώργο Σουλιώτη, ο οποίος δεν είχε επίσης καταγωγή από το νησί. Έκανα την οικογένειά τους στη Σίφνο. "Οι τοπικές κοινωνίες δεν δέχονται εύκολα όσους δεν έχουν γεννηθεί ή δεν κατάγονται από εκεί. Αυτή η πεποίθηση πάντοτε με πλήγωνε. Δεν ήταν όλα εύκολα" λέει η μαία. Γι’ αυτό φαίνεται να συγκινείται τόσο πολύ από την τιμή που της επιφύλαξε ο Σύλλογος Γυναικών του νησιού.
Τοκετός στον... αέρα
Το 2012 η κυρία Χαστατζέρη- Σουλιώτη έγινε… viral, όταν χρειάστηκε να βοηθήσει μια γυναίκα να γεννήσει στον αέρα, μέσα σε Σινούκ που την μετέφερε από νησί σε μαιευτήριο της Αθήνας.
"Μπήκαμε οκτώ στο ελικόπτερο και βγήκαμε εννιά" λέει γελώντας η κυρία Βασιλική Χαστατζέρη- Σουλιώτη.
Είχε επιβιβαστεί και η ίδια στο ελικόπτερο έχοντας μαζί της την τσάντα με όλα τα απαραίτητα για τον τοκετό. "Οι άντρες μέσα στο ελικόπτερο κόντεψαν να λιποθυμήσουν" θυμάται. "Η δική όμως η έγνοια ήταν να ακούσω το παιδί, αν είναι καλά γιατί είχε τρομερό θόρυβο. Τον έφερα κοντά στο αυτί μου, τον χτύπησα ελαφρά και άρχισε να κλαίει. Εντάξει είμαστε, σκέφτηκα και ησύχασα. Τον βλέπω τώρα και τον καμαρώνω".
Περίθαλψη σε δυσχερείς συνθήκες
Οι αγωνίες των γυναικών ήταν αυτόματα και δικές της. Σ’ ένα νησί, που όπως η συντριπτική πλειοψηφία των νησιών μας, δεν υπάρχει νοσοκομείο, ούτε επαρκές κέντρο υγείας, στελεχωμένο κι εξοπλισμένο σωστά, συχνά η εξέλιξη ενός περιστατικού ενέχει μεγάλο ρίσκο, ακόμα και για τη ζωή των ανθρώπων και βέβαια και των βρεφών.
Δεκάδες τα περιστατικά. Η Βασιλική Χαστατζέρη- Σουλιώτη θυμάται όμως μια γέννα, Φεβρουάριο μήνα, όταν το νησί ήταν καλυμμένο από χιόνι. Την ειδοποίησαν το βράδυ να προστρέξει σε μια γυναίκα που γεννούσε. Εκείνη πήρε δυο ομπρέλες για να μπορέσει να περπατήσει στο χιόνι από το σπίτι της σε σημείο που μπορούσε να περάσει ο άντρας της εγκυμονούσας με το τζιπ του και να την πάει στην κλινική.
Όμως ο γυναικολόγος της γυναίκας είχε προβεί σε περίδεση του τραχήλου και τώρα η μαία, έπρεπε να τη λύσει, επέμβαση που δεν ανήκει στη δική της αρμοδιότητα. Τι έγινε; Ο γυναικολόγος της έδινε οδηγίες από το τηλέφωνο (σε μια προ viber εποχή) βήμα- βήμα. Όμως, η αγωνία είχε φτάσει στο ζενίθ. Τελικά όλα πήγαν καλά.
Σε ένα άλλο περιστατικό το μωρό ερχόταν με "ανώμαλη επί γλουτούς" (σ.σ: το παιδί κατέβαινε με τα οπίσθια και τα πόδια), γέννα επίφοβη, καθώς ενδέχεται να μην οξυγονώνεται καλά το παιδί, όπως μας εξηγεί η κυρία Βασιλική. Με το που γεννήθηκε τού έδωσε το φιλί της ζωής. Δύσκολος τοκετός. "Για χρόνια περνούσα από το σχολείο του παιδιού και ρωτούσα πώς τα πάει στα μαθήματα, για να βεβαιωθώ πως είναι καλά" προσθέτει η ίδια. Σε ένα άλλο περιστατικό δυο δίδυμα αγοράκια γεννήθηκαν πρόωρα και έπρεπε να διακομιστούν στην Αθήνα, σε θερμοκοιτίδα. "Τη μητέρα την είχα κρατήσει εδώ, στο νησί. Ξέρετε, δεν είναι εύκολο να ταξιδέψει μια λεχώνα με ράμματα, ταλαιπωρημένη" προσθέτει.
"Κάθε νησί, ακόμα και αν είναι μια κουκίδα χρειάζεται απαραιτήτως μαία" τονίζει με τον πιο εμφατικό τρόπο. Εξάλλου, όλοι γνωρίζουν πως η Βασιλική Χαστατζέρη- Σουλιώτη δεν είναι άνθρωπος που μασάει τα λόγια του. "Εκτός όμως από μαία χρειαζόμαστε γυναικολόγο επί μονίμου βάσεως στο νησί, καρδιολόγο, παθολόγο, νοσηλεύτριες με γνώσεις νοσηλευτικής και παραϊατρικό προσωπικό, που να προσφέρει όμως εργασία… και όχι να γεμίζει απλώς τις καρέκλες".
Η ιερή στιγμή του τοκετού
Μετά από τόσες και τόσες γέννες ποιο πιστεύει ότι είναι το μυστικό για έναν καλό τοκετό; "Προσωπικά πάντα έβαζα τη μαμά να ακούσει την καρδιά του παιδιού εκείνη την ώρα. Την αναπτερώνει τη μητέρα αυτό. Μια άλλη βασική παράμετρος είναι να παραμένουμε εμείς οι μαίες ψύχραιμες στον ρόλο μας. Προσωπικά ό,τι και αν ένιωθα, φρόντιζα να δείχνω πάντα χαλαρή, να δείχνω πως όλα κυλάνε όπως πρέπει. Κα αυτό βοηθούσε πολύ τις γυναίκες. Σε εκείνο το επικίνδυνο περιστατικό που σας περιέγραψα προηγουμένως, έστρεψα για μια στιγμή πίσω το βλέμμα μου, προς το σημείο που είχα μια εικόνα της Παναγίας. Είπα από μέσα μου "βοήθησε με για το παιδί και τη μάνα". Με μια γρήγορη, κλεφτή ματιά, να μην με καταλάβει η κοπέλα" θυμάται η Βασιλική Χαστατζέρη- Σουλιώτη.
Στην πορεία έγινε κι εκείνη μητέρα. Της Μαρίας που σήμερα έχει πια το δικό της παιδί. "Ήρθα κορίτσι στο νησί και είμαι γιαγιά πλέον" είπε χαρακτηριστικά στην ομιλία της κατά τη βράβευσή της.
Τι πιστεύει λοιπόν πως προσφέρει η μητρότητα στη ζωή μιας γυναίκας; "Πιστεύω ότι η μητρότητα (με όποιον τρόπο και αν έρθει στη ζωή μιας γυναίκας) την απογειώνει, την ολοκληρώνει την ίδια ως ύπαρξη. Το έχω δει να συμβαίνει μπροστά στα μάτια μου τόσες φορές. Για αυτό, θα συμβούλευα όσες το θέλουν να μην περιμένουν. Ποτέ οι συνθήκες δεν θα είναι ιδανικές, κορίτσια, προχωρήστε".
Ακολουθήστε το Womantoc στο Instagram
