ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ WOMAN TOC

Το 19ο αιώνα μια ομάδα γυναικών του Χάρβαρντ κατέγραψε όλο το σύμπαν αλλά δεν είχε δικαίωμα ψήφου

Εξαιρετικής ευφυΐας και μεθοδικότητας, έχουν μείνει στην ιστορία ως «οι υπολογιστές του Χάρβαρντ».

Το 19ο αιώνα μια ομάδα γυναικών του Χάρβαρντ κατέγραψε όλο το σύμπαν αλλά δεν είχε δικαίωμα ψήφου

Στα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα, μια ομάδα γυναικών ανέλαβε το κολοσσιαίο έργο να καταγράψει εκατοντάδες χιλιάδες αστέρια του σύμπαντος χρησιμοποιώντας ένα σύστημα ταξινόμησης που είχε αναπτύξει η ίδια. Εργάζονταν έξι μέρες την εβδομάδα κάνοντας περίπλοκους υπολογισμούς που οδήγησαν, μεταξύ άλλων, στην ανακάλυψη του φαινομένου της διαστολής του σύμπαντος. Εξαιρετικής ευφυΐας, έμειναν στην ιστορία ως οι «υπολογιστές του Χάρβαρντ» αλλά δεν είχαν δικαίωμα ψήφου.

Πώς δημιουργήθηκε όμως εξαρχής εκείνη η ομάδα; Ήταν μια πρωτοβουλία του προοδευτικού τότε διευθυντή του Παρατηρητηρίου του Χάρβαρντ, Edward Charles Pickering, που προσκαλούσε και γυναίκες στις διαλέξεις του. Ο Pickering αποφάσισε, αντί να επαναπαυτεί στις παρατηρήσεις μέσα από τα τηλεσκόπια, να εστιάσει στις αστρο-φωτογραφίες. Η τεχνολογία της εποχής ήδη επέτρεπε τη φωτογράφιση του νυχτερινού ουρανού και την καταγραφή των ουράνιων σωμάτων. Το Παρατηρητήριο του κορυφαίου πανεπιστημίου συγκέντρωσε έτσι μια τεράστια συλλογή από αστρο-φωτογραφίες.

Για την αξιοποίηση των δεδομένων που θα μπορούσαν να προκύψουν από εκείνη τη συλλογή, ο Pickering άρχισε να αναζητά τους πιο επίμονους, ακριβείς, σχολαστικούς, παρατηρητικούς συνεργάτες. Με σύσταση της συζύγου του, το 1881 δημιούργησε μια ομάδα γυναικών χωρίς απαραίτητα επιστημονικό υπόβαθρο αλλά με αστείρευτη υπομονή, εργατικότητα και ενδιαφέρον για τα μυστήρια του σύμπαντος.

Σύμφωνα με το βιβλίο «The Glass Universe: How the Ladies of Harvard Universe Took the Measure of the Stars» της Dava Sobel, συνολικά πάνω από 80 γυναίκες εργάστηκαν για τον Pickering, σε ένα πρότζεκτ καταγραφής ολόκληρου του σύμπαντος που κράτησε μέχρι το 1918. Αν και τα κίνητρα του επιστήμονα δεν ήταν ακριβώς αλτρουιστικά: Εκείνες οι γυναίκες αμείβονταν με τα μισά χρήματα από όσα θα δίνονταν σε έναν άντρα.

Παρόλο που η θεωρητική εργασία δεν ήταν ανάμεσα στις υποχρεώσεις εκείνης της ομάδας, οι παρατηρήσεις της αποτέλεσαν τη βάση για τη σύγχρονη αστρονομία

Παρόλο που η θεωρητική εργασία δεν ήταν ανάμεσα στις υποχρεώσεις εκείνης της ομάδας, οι παρατηρήσεις των «υπολογιστών του Χάρβαρντ» αποτέλεσαν τη βάση για τη σύγχρονη αστρονομία. «Ανακάλυψαν αστέρια, μελέτησαν το φάσμα των αστέρων και μέτρησαν γαλαξίες, μεταξύ άλλων» σύμφωνα με στοιχεία του Παρατηρητηρίου του Χάρβαρντ. Κάποιες από αυτές, μάλιστα, εξελίχθηκαν και οι ίδιες σε καταξιωμένες αστρονόμους. Τη μεγαλύτερη διάκριση απέσπασε η επικεφαλής της ομάδας που παλαιότερα ανήκε στο υπηρετικό προσωπικό του Pickering, Williamina Fleming, που το 1906 εκλέχθηκε τιμητικό μέλος της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας.

Μια ακόμα ξεχωριστή περίπτωση ήταν εκείνη της σουφραζέτας Annie Jump Cannon, που σε αντίθεση με άλλες συνεργάτιδές της είχε πανεπιστημιακές σπουδές μαθηματικών, χημείας και βιολογίας. Η Cannon βρήκε ανεπαρκές το σύστημα ταξινόμησης που είχαν αναπτύξει οι Pickering και Fleming και επινόησε το δικό της, καταφέρνοντας να καταγράψει πάνω από 20.000 άστρα. Η μεθοδολογία της υιοθετήθηκε το 1922 από τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση και χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα.

Δείτε την ιστορία των «υπολογιστών του Χάρβαρντ»:

Ακολουθήστε το WomanToc στο Instagram

Read Next

10 Οκτ 2025

Murmuration στο Ηρώδειο | Η βραδιά που τα σώματα έγιναν ποίηση

Πενήντα σώματα, ένα συγχρονισμός, αέρας γεμάτος κίνηση. Το Murmuration ταξίδεψε χτες το βράδυ το Ηρώδειο σ' έναν ονειρικό κόσμο ακρίβειας, φωτός και μαγείας.

10 Οκτ 2025

Η Τελευταία Έξοδος – Ρίτα Χέιγουορθ | Η εμβληματική ταινία για πρώτη φορά στην αθηναϊκή θεατρική σκηνή

Σε ποιο θέατρο θα δούμε την παράσταση, η οποία βασίζεται στο αριστούργημα του Steven King.

Περισσότερα από

Stories

10 Οκτ 2025

Maria Corina Machado | Ποια είναι η πολιτικός από τη Βενεζουέλα που τιμάται με το φετινό Νόμπελ Ειρήνης

Η Maria Corina Machado βραβεύεται για τον "για τον αγώνα της για μια δίκαιη και ειρηνική μετάβαση από τη δικτατορία στη δημοκρατία".

10 Οκτ 2025

Η Elizabeth Taylor φορά το θρυλικό σετ διαμαντιών Cartier που της χάρισε ο Mike Todd

Μια στιγμή πολυτέλειας και αγάπης που έμεινε στην ιστορία του Χόλιγουντ.

08 Οκτ 2025

Athens International Music Festival | Το φεστιβάλ κλασικής και ορχηστρικής μουσικής που φέρνει στην πρωτεύουσα σημαντικούς διεθνείς καλλιτέχνες

Η αυλαία του φεστιβάλ ανοίγει με έναν από τους σημαντικότερους βιολονίστες της εποχής μας, τον Pinchas Zukerman.

07 Οκτ 2025

Εχθρός του λαού | Ο Γερμανός σκηνοθέτης Thomas Ostermeier παρουσιάζει μία ανατρεπτική εκδοχή του έργου του Ίψεν στο Θέατρο Κνωσός

Το σπουδαίο θεατρικό γεγονός θα παρουσιαστεί στο Θέατρο Κνωσός, σε μια διεθνή συνεργασία του Θεάτρου του Νέου Κόσμου με τη Schaubühne του Βερολίνου και τον Thomas Ostermeier.

07 Οκτ 2025

Series Review | Το φιλόδοξο αλλά κι επικίνδυνο εγχείρημα του Ryan Murphy με το The Monster

Ο γοητευτικός Charlie Hunnam μεταμορφώνεται στον πιο διαβόητο δολοφόνο του 20ού αιώνα, τον Ed Gein, για τη νέα σειρά του Ryan Murphy στο Netflix. Το Monster: The Ed Gein Story δεν είναι απλώς άλλη μια ιστορία εγκλήματος — είναι μια σκοτεινή εξερεύνηση της ανθρώπινης ψυχής, που προκαλεί δέος και αντιδράσεις. Ο George Satsidis γράφει για τη νέα σειρά.

07 Οκτ 2025

21 χρόνια πριν: Όταν η Στεφανί Καπετανίδη υποδύθηκε την ελληνογαλλίδα στο πλευρό του Σπύρου Παπαδόπουλου

Η Στεφανί Καπετανίδη επιστρέφει με ρόλο-έκπληξη στη νέα δραματική σειρά του Alpha.

06 Οκτ 2025

Έλλη Λαμπέτη: Με καρό πουκάμισο και μαντήλι στον λαιμό στο Λονδίνο, πριν από 71 χρόνια

Η κομψή εμφάνιση της ηθοποιού στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου στη βρετανική πρωτεύουσα.

04 Οκτ 2025

This That Keeps On | Η ξεχωριστή παράσταση του Δημήτρη Παπαϊωάννου στο Ηρώδειο μέσα από 10 φωτογραφίες

Κάτω από το φως της Ακρόπολης, ο Δημήτρης Παπαϊωάννου παρουσίασε το THIS THAT KEEPS ON – a personal archaeology –, την παράσταση που σχεδίασε αποκλειστικά για τη "Μεταμόρφωση" του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης