Μπορεί οι έννοιες «κολατσιό» και «δεκατιανό» να θεωρούνται passé, μπορεί να προτιμάμε πιο casual chic όρους, όπως «street food» και «brunch», μπορεί στο γραφείο να παραγγέλνουμε σάντουιτς με μαύρο ψωμί/προσούτο/ψητά μανιτάρια, μπορεί να τρέχουμε να δοκιμάσουμε γεμιστά κουλούρια, αλλά ποτέ δεν διανοηθήκαμε να κόψουμε τον ομφάλιο λώρο που μας συνδέει με τα παιδικά μας χρόνια. Οι γαστρονομικές μόδες έρχονται και παρέρχονται, αλλά η τυρόπιτα παραμένει σταθερά βασίλισσα των πρωινών σνακ.
Καθώς, μάλιστα, είναι το δεύτερο πιο οικονομικό σνακ (πρώτο το σουσαμένιο κουλούρι), διαπιστώνουμε πως στην εποχή της επιβεβλημένης λιτότητας, έχουμε φτάσει στο σημείο να παράγουμε περισσότερες τυρόπιτες από όσες μπορούμε να καταναλώσουμε. Στη συντριπτική τους πλειονότητα, πρόκειται για τυρόπιτες βιομηχανοποιημένες σε όλα τα στάδια της κατασκευής τους, κατεψυγμένες και με υποκατάστατα τυριού. Πολλοί είναι αυτοί που μιλάνε ακόμη και για εισαγωγή κατεψυγμένων σφολιατοειδών από την Κίνα. Ώρα λοιπόν να ξεχωρίσουμε την ήρα από το στάχυ και να ανατρέξουμε στις γωνιές εκείνες όπου η τυρόπιτα ακόμη έχει τραγανό φύλλο, αληθινή, ελληνική φέτα και νοστιμιά σαν εκείνη που μας έκανε να την αγαπήσουμε στα παιδικά μας χρόνια.
Εμείς επιλέξαμε 6 από τις πιο διάσημες τυρόπιτες της Αθήνας, 6 τυρόπιτες των οποίων η φήμη προηγείται της νοστιμιάς τους. Αυτό σημαίνει πως ακόμη και αν δεν έχετε δοκιμάσει κάποια από αυτές, είτε γιατί δεν έτυχε είτε γιατί δεν τρώτε τυρί, έχετε σίγουρα ακούσει γι’ αυτές . Όσο για τη σειρά είναι τυχαία, αφού καθεμία από τις 6 κλασικές τυρόπιτες που σας προτείνουμε έχει το δικό της φανατικό κοινό.
Άριστον - η αριστοκρατική
Για την κομψή κουρού τυρόπιτα του ιστορικού φούρνου (έτος ιδρύσεως: 1906) έχουν ειπωθεί τα πάντα. Ότι είναι τραγανιστή, ότι μοιάζει σαν να βγαίνει από ξυλόφουρνο, ότι το τυρί της δεν μοιάζει με κανένα άλλο και άλλα πολλά. Εμείς προσυπογράφουμε και απλώς θυμίζουμε πως η υπεραιωνόβια συνταγή του παππού-ιδρυτή Λομποτέση έρχεται από την Κωνσταντινούπολη. Και αυτός είναι ίσως ένας από τους λόγους που την τιμούν, δεκαετίες τώρα, χιλιάδες επώνυμοι και ανώνυμοι Αθηναίοι. (Φωτό από Πείνα Colada)
Άριστον, Βουλής 10, 210 3227626.
Μάμ - η λαοφιλής
Από το 1958, η τυρόπιτα του Μάμ (με τόνο πάντα) έχει φανατικούς πελάτες, έτοιμους να μαλώσουν αν κάποιος επιμείνει ότι υπάρχει καλύτερη. Την υπερασπίζονται για το χρυσαφένιο φύλλο της, τα ολόφρεσκα αυγά, τα ελληνικά άλευρα και το αγνό βούτυρο γάλακτος. Όλες οι πρώτες ύλες παραδοσιακές, απαράλλαχτες από την εποχή του ιδρυτή του τυροπιτάδικου (με καταγωγή πολίτικη κι αυτός). Όσο για την καθαριότητα, εγγυημένη.
Μάμ, Πανεπιστημίου 34 & Ιπποκράτους, Αθήνα, τηλ. 210 3619830. Πεσματζόγλου και Σταδίου.
Βάρσος - η μυρωδάτη
Η τυρόπιτα ταψιού που σε ταξιδεύει στις πίτες της γιαγιάς. Το άρωμα που σου σπάει τη μύτη κρατά αναλλοίωτο από το 1892 και οφείλεται στο βούτυρο δικής τους παραγωγής. Και βέβαια εδώ δεν θα έρθεις μόνο για την τυρόπιτα, θα έρθεις για όλα τα παραδοσιακά γλυκά (από τσουρέκια και μπεζέδες μέχρι ρυζόγαλο και γαλακτομπούρεκο) αλλά κυρίως για την αισθητική, που κι αυτή -όπως και το άρωμα- μένει αναλλοίωτη στο χρόνο.
Βάρσος, Κασαβέτη 5, Κηφισιά, 210 8012472.
Δήμητρα Γουναρίδη - η μικρασιάτικη
Ο Γιώργος Γουναρίδης είναι σίγουρα ο σταρ των φυλλαδόρων, αφού η τέχνη του τραβάει κάθε τρεις και λίγο τα φώτα της δημοσιότητας. Μεγάλες και τρίγωνες, ξεχωρίζουν από μακριά, χάρη στο χρυσοκίτρινο χρώμα τους και τις δεκάδες φουσκάλες, που σχηματίζει η ζύμη καθώς βουτιέται στο καυτό τηγάνι. Δεν υπάρχει αλλού τηγανιτή τυρόπιτα με τέτοιο φύλλο-αφρό και χωρίς ίχνος λαδίλας (αληθινή τεμπούρα). Η ιστορία της διάσημης τυρόπιτας ξεκίνησε να γράφεται στα στενά της Ν. Ιωνίας το 1945, από τους Μικρασιάτες πρόσφυγες Τάσο και Δήμητρα Γουναρίδη. Ο γιος τους Γιώργος, που φημίζεται για το φύλλο ματσόβεργας, φροντίζει να διατηρεί ακέραια αυτή την παράδοση.
Δ. Γουναρίδη, Ευαγγελικής Σχολής 3-5, Ν. Ιωνία, 2102712548.
Οι Μερακλήδες - η μπουγατσοτυρόπιτα
Με τόσα πολλά καταστήματα και τόσο νόστιμο φύλλο, τα συγκεκριμένα μπουγατσοπωλεία θεωρούνται κλασική αξία. Λόγω μάλιστα διευρυμένου ωραρίου, δεν υπάρχει οδοιπόρος και ασθενής (για πίτα) που να μην τα έχει τιμήσει. Αν σταματήσετε όμως είναι αδύνατο να αντισταθείτε και σε αυτό που εμείς οι Αθηναίοι λέμε «μπουγάτσα», δηλαδή την πίτα με κρέμα, ζάχαρη και κανέλλας.
Μερακλήδες. Κεντρικό κατάστημα: Γονατά 25, Περιστέρι, 210 5722165.
Πνύκα - η ταξιδεμένη
Ο βραβευμένος παραδοσιακός φούρνος άνοιξε το 1981 στο Σύνταγμα (από το Μεσσήνιο Δημήτρη Κότσαρη, γνωστό και ως «φιλόσοφο του ψωμιού») και σήμερα μετράει τέσσερα καταστήματα: στο Παγκράτι, στα Εξάρχεια, στο Σύνταγμα κι ένα στην Αυστρία. Βέβαια, η διασημότητα του φούρνου είναι το ψωμί ολικής αλέσεως, αλλά πολλοί έρχονται αποκλειστικά για την τυρόπιτα με χειροποίητο -εννοείται- φύλλο σφολιάτας, φέτα Φιγαλείας και μπεσαμέλ. Σκεφτείτε μόνο ότι οι Βιεννέζοι την τιμούν δεόντως.
Πνύκα, Πρατίνου 13, Παγκράτι, 210 7251941. Πετράκη 24, Σύνταγμα, 210 3245162. Τοσίτσα 26 Εξάρχεια, 210 3812817.
