Σαν σήμερα μετά από μάχη με τον καρκίνο έφυγε από τη ζωή ο πολυβραβευμένος φωτοειδησεογράφος, Γιάννης Μπεχράκης. Ο φωτορεπόρτερ του πρακτορείου ειδήσεων Reuters είχε καλύψει τους πολέμους σε Βαλκάνια, Σομαλία, Αφγανιστάν, Περσικό Κόλπο και Λιβύη, ενώ το 2016 είχε κερδίσει το Πούλιτζερ για τον τρόπο με τον οποίο κάλυψε την προσφυγική κρίση. Μια από τις εμβληματικότερες εικόνες του ήταν αυτή με τον Σύρο πρόσφυγα να φιλά την κόρη του ενώ περπατά μέσα στην καταιγίδα προς τα ελληνικά σύνορα κοντά στην Ειδομένη. Η συγκεκριμένη λήψη είχε κάνει το γύρο του κόσμου το 2015 και είχε γίνει παγκόσμιο viral στο διαδίκτυο. Ο Γιάννης Μπεχράκης είχε τότε σημειώσει σχετικά με αυτή τη φωτογραφία: «Αυτή η εικόνα αποδεικνύει ότι τελικά υπάρχουν υπερήρωες. Δεν φορά κόκκινη κάπα, αλλά έχει μια μαύρη πλαστική κάπα από σακούλες σκουπιδιών. Για μένα αυτό αντιπροσωπεύει τον οικουμενικό πατέρα και την άνευ όρων αγάπη του πατέρα για την κόρη του».
Πέντε χρόνια αργότερα, την πρώτη Μαρτίου του 2020 ένας Τούρκος φωτογράφος, ο Huseyin Aldemir για το πρακτορείο Reuters φωτογραφίζει έναν πρόσφυγα πατέρα αγκαλιά με το παιδί του να περπατά σε έναν αγροτικό δρόμο στις Καστανιές Έβρου. Οι διαφορές των δύο φωτογραφιών βρίσκονται στα εξής: Στη λήψη του Μπεχράκη παρατηρούμε ένα σκοτεινιασμένο ουρανό εν μέσω καταιγίδας, ενώ στην πιο πρόσφατη του Aldemir ο καιρός είναι ηλιόλουστος. Στην φωτογραφία του 2015 ο πατέρας διασχίζει έναν αυτοκινητόδρομο με το παιδί στην αγκαλιά του, ενώ στην φετινή ο πατέρας περπατά κατά μήκος των ελληνοτουρκικών σύνορων σε έναν αγροτικό δρόμο στο χωριό Καστανιές. Τέλος η μαύρη πλαστική κάπα από σακούλες σκουπιδιών που φορούσε ο πατέρας της viral φωτογραφίας του Μπεχράκη για να προστατευτεί από τη βροχή, έχει δώσει τη θέση του σε μία ροζ παιδική κουβερτούλα που έχει ριγμένη στην πλάτη του ο πατέρας που φωτογράφισε ο Aldemir.
Όπως και να το δούμε, αυτές οι δύο εικόνες έχουν περισσότερες ομοιότητες από αυτές που μπορούμε να προσπεράσουμε. Και το timing της επετείου του θανάτου του Γιάννη Μπεχράκη που συμπίπτει με την φωτογραφία που λήφθηκε πριν δύο ημέρες είναι ανατριχιαστικό.
Γιατί πέντε χρόνια μετά φωτογραφίζεται ακόμη ένας πατέρας αγκαλιά με το παιδί του, να προσπαθεί να διαφύγει σε ένα καλύτερο μέλλον; Γιατί αυτή η φωτογραφία δεν προκάλεσε μαζική ευαισθητοποίηση και δεν έγινε viral; Ποιος γονιός αν είχε επιλογή, θα διάλεγε να κουβαλάει και να κοιμίζει το παιδί του έξω στο τσουχτερό κρύο, δίπλα σε δακρυγόνα και χημικά; Ποιοι χρησιμοποιούν τους ανθρώπους ως μοχλούς πίεσης με πολιτικές και εδαφικές σκοπιμότητες; Ποιος ευθύνεται για τον ξαφνικά πολλαπλασιασμένο όγκο των προσφύγων που προσεγγίζει τα ελληνοτουρκικά σύνορα; Γιατί η Ευρώπη παρακολουθεί αμήχανη και αμέτοχη το μεταναστευτικό/ προσφυγικό ζήτημα, το οποίο γίνεται όλο και οξύτερο για την Ελλάδα; Τι θα κάνατε στη θέση αυτού του πατέρα που το 2015 αλλά και το 2020 αναζητά μια καλύτερη ζωή ή και τη λύτρωση για τον ίδιο και για το παιδί του;
Πριν βγάλουμε αυθαίρετα και εύκολα συμπεράσματα για κάτι που υπερβαίνει τα όρια της αναλυτικής μας ικανότητας, ίσως θα ήταν θεμιτό να προσπαθήσουμε να δώσουμε απαντήσεις σε κάποιες από τις παραπάνω ερωτήσεις. Κρατώντας στο μυαλό μας ένα πράμα. Σε κάθε ερώτηση, η τελική απάντηση είναι «ο άνθρωπος». Είτε φοράει στην πλάτη του κάπα από σακούλες σκουπιδιών, είτε μια ροζ παιδική κουβέρτα.
ΦΩΤΟ: Reuters
