Τρία χρόνια μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, Αστέριος Πελτέκης, κάνει τον απολογισμό μιας απαιτητικής αλλά γόνιμης πορείας, αναλύει τις προκλήσεις και τα επιτεύγματα της διοίκησής του, και σκιαγραφεί το όραμά του για το μέλλον του οργανισμού, μέσα από τη συνέντευξη που έδωσε στην Άντζελα Ζιούτη. Το ΚΘΒΕ ξαναβρίσκει τον ρυθμό του — και η συνέντευξη αυτή φωτίζει το γιατί.
"Καταδικασμένος να ερμηνεύσει το μυστήριο της ζωής, ο άνθρωπος εφηύρε το θέατρο", πρέσβευε ο σπουδαίος Γάλλος ηθοποιός, δάσκαλος και φιλόσοφος Λουί Ζουβέ, ενώ αιώνες πριν ο Σαίξπηρ είχε αποφανθεί τελεσίδικα ότι: "Ο κόσμος είναι μια θεατρική σκηνή και όλοι, άντρες και γυναίκες, απλά ηθοποιοί".
Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος είναι ένας από τους σημαντικότερους θεατρικούς οργανισμούς της χώρας και της Ευρώπης. Με πολυσχιδή δράση, διαρκή παρουσία και προσήλωση στην καλλιτεχνική ποιότητα, το ΚΘΒΕ παραμένει ένας ζωντανός πυρήνας δημιουργίας και πειραματισμού. Σήμερα, 64 χρόνια από την ίδρυσή του, συνεχίζει να διαδραματίζει κομβικό ρόλο στη θεατρική ζωή της Θεσσαλονίκης και όχι μόνο.
Αφορμή της συνέντευξης αποτελεί η ανανέωση της θητείας του σκηνοθέτη και ηθοποιού Αστέριου Πελτέκη στη θέση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή, μια θέση που βάσει του ιδρυτικού νόμου είναι τριετούς διάρκειας. Τον συνάντησα στο γραφείο του στην Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών.
Αναλυτικά η συνέντευξή του
Α.Ζ.: Από το 2022 βρίσκεστε στο τιμόνι του οργανισμού και θεωρείται ότι κερδίσατε το στοίχημα της επανεκκίνησης μετά την πανδημία. Κάντε μας έναν απολογισμό.
Α.Π.: Η πανδημία λειτούργησε ανασταλτικά για τη θεατρική δραστηριότητα, ανέδειξε όμως την ανάγκη για ζωντανή επικοινωνία. Το θέατρο έχει τη δύναμη να προσφέρει όχι μόνο ψυχαγωγία, αλλά και θεραπεία. Με το σύνθημα "Θέατρο ξανά", επαναφέραμε τη θεατρική εμπειρία στο πολιτιστικό τοπίο της πόλης.
Η ανταπόκριση του κοινού και των καλλιτεχνών –ιδιαίτερα εκείνων με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη ή που ξεκίνησαν από το ΚΘΒΕ– ήταν ενθαρρυντική. Η φετινή καλοκαιρινή παραγωγή, βασισμένη στην Οδύσσεια, σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού, επιβεβαιώνει την καλλιτεχνική συνέχεια. Ευχαριστώ θερμά όλους τους συνεργάτες και το κοινό που στήριξαν αυτό το ταξίδι.
Α.Ζ.: Τι θα γκρεμίζατε και τι θα χτίζατε ξανά από την αρχή;
Α.Π.: Εστιάζω στο χτίσιμο, όχι στο γκρέμισμα. Η πρόοδος βασίζεται στην εξέλιξη των υπαρχόντων. Η καινοτομία, η εξωστρέφεια και η συμπερίληψη είναι βασικές προτεραιότητες. Αν κάποιες πρακτικές λειτουργούν αποτρεπτικά, είναι φυσικό να αναθεωρηθούν.
Α.Ζ.: Το ΚΘΒΕ είναι και οι άνθρωποί του. Δίνει βήμα σε νέους καλλιτέχνες;
Α.Π.: Νομίζω ότι η απάντηση δόθηκε ήδη. Στηρίζουμε τόσο καταξιωμένους όσο και νέους δημιουργούς – είναι προτεραιότητά μας.
Α.Ζ.: Υπάρχει "ταλαντούχο" κοινό;
Α.Π.: Το ταλέντο υπάρχει σε όλους, το ζήτημα είναι η καλλιέργειά του. Το ίδιο ισχύει και για το κοινό: η τροφοδότηση με πολιτιστικά αγαθά εξελίσσει τη συλλογική μας παιδεία. Σκοπός μας είναι να προσφέρουμε πνευματικό υλικό υψηλής ποιότητας και ποσότητας.
Α.Ζ.: Η ανταπόκριση του κοινού μεταφράζεται σε αριθμούς;
Α.Π.: Ναι. Μετά την πανδημία είδαμε σημαντική αύξηση στην προσέλευση. Η μέση πληρότητα ξεπερνά το 70%. Παραστάσεις όπως Όποιος θέλει να χωρίσει να σηκώσει το χέρι του και Βίρα τις άγκυρες άγγιξαν τους 50.000 θεατές. Οι μικρές σκηνές σημείωσαν sold out, ενώ παραστάσεις ταξίδεψαν σε άλλες πόλεις και στο εξωτερικό.
Α.Ζ.: Υποστηρίζετε τη σύγχρονη ελληνική θεατρική γραφή;
Α.Π.: Απόλυτα. Έχουμε παρουσιάσει έργα των Βέλτσου, Άνθη, Χριστοφή, Κατσικονούρη, Λούβαρη, με επόμενους Σκαμπαρδώνη, Βιντιάδη, Σερέφα κ.ά. Στόχος μας είναι η ενίσχυση του ελληνικού δραματολογίου, ιδιαίτερα των συγγραφέων της πόλης.
Α.Ζ.: Πώς υλοποιείται ένα τόσο πλούσιο πρόγραμμα με περιορισμένο budget;
Α.Π.: Με κόπο και αφοσίωση. Η εξωστρέφεια είναι σημαντική. Παρά τις δυσκολίες, προσπαθούμε να διατηρούμε το υψηλό καλλιτεχνικό επίπεδο. Ευχαριστώ θερμά τους εργαζόμενους του οργανισμού για την καθοριστική συμβολή τους.
Α.Ζ.: Μπορεί το θέατρο να αμβλύνει πολιτικές και κοινωνικές αγκυλώσεις;
Α.Π.: Το θέατρο εμπνέει, εκπαιδεύει και καλλιεργεί. Το όραμα δεν μπορεί να εκλείψει, ιδίως στον πολιτισμό. Το θέατρο είναι ο φυσικός του χώρος.
Α.Ζ.: Γιατί το θέατρο αντέχει στον χρόνο;
Α.Π.: Το θέατρο γεννήθηκε ως απάντηση στις ραγδαίες αλλαγές του ανθρώπινου πνεύματος. Η ανάγκη κατανόησης του κόσμου δημιούργησε την "μίμηση πράξεως σπουδαίας και τελείας", όπως έλεγε ο Αριστοτέλης. Το DNA του αρχαίου δράματος διατηρείται σε όλες τις εκδοχές του θεάτρου.
Α.Ζ.: Πείτε μας μία στιγμή που έχει χαραχτεί βαθιά στη μνήμη σας.
Α.Π.: Υπάρχουν πολλές, και όλες με διαμόρφωσαν. Ξεχωρίζω, ωστόσο, την πρώτη μου επαγγελματική εμπειρία στη σκηνή του ΚΘΒΕ και τη συμμετοχή μου στο εργαστήριο της Ένωσης Θεάτρων της Ευρώπης υπό την εποπτεία του Πήτερ Μπρουκ. Σημαντικές στιγμές.
Α.Ζ.: Σε ποιο σημείο διαφωνείτε με τους νέους;
Α.Π.: Δεν νομίζω ότι διαφωνώ. Αν κάποιος είναι σε επαφή με τη νεότητα, αναγνωρίζει την ορμή και τη δημιουργικότητα της. Η εμπειρία των μεγαλύτερων έχει νόημα όταν μεταδίδεται με σεβασμό και στόχο την ανάπτυξη.
Α.Ζ.: Σκηνοθετώντας, παρεμβαίνει και ο ηθοποιός μέσα σας;
Α.Π.: Όσο κι αν προσπαθώ να το αποφύγω, είναι αναπόφευκτο. Η υποκριτική μου πλευρά συμμετέχει πάντα.
