Τα κονδυλώματα πρωκτού αποτελούν μικρά ογκίδια, τα οποία αναπτύσσονται στο εσωτερικό του πρωκτού ή γύρω από αυτόν. Πρόκειται για εκδηλώσεις του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (human papilloma virus – HPV). Εμφανίζονται αρχικά ως μικροσκοπικά εξογκώματα, τα οποία σταδιακά μεγαλώνουν και καλύπτουν όλη την περιπρωκτική και ενδοπρωκτική περιοχή. Μοιάζουν με μικρές κρεατοελιές, και εμφανίζονται σε διάφορους χρωματισμούς ανάλογα με το χρώμα του δέρματος του ασθενούς. Η όψη τους συχνά παρομοιάζεται με εκείνη του κουνουπιδιού.
Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) αποτελεί την πιο συχνή σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη. Η άμεση επαφή του δέρματος του πρωκτού, των γεννητικών οργάνων ή του στόματος με μολυσμένη περιοχή χωρίς προφύλαξη αποτελεί τον πρωταρχικό τρόπο μετάδοσης της λοίμωξης.
Κονδυλώματα Πρωκτού: Αίτια
Η λοίμωξη με τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων, όπως και η εμφάνιση κονδυλωμάτων πρωκτού, είναι το ίδιο συχνή τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες. Βασικός παράγοντας πρόκλησής τους είναι η μη συμμόρφωση με τους κανόνες ασφαλούς σεξουαλικής ζωής. Άλλοι, σημαντικοί παράγοντες κινδύνου λοίμωξης με τον ιό αποτελούν τα παρακάτω:
-
Πολλαπλοί ερωτικοί σύντροφοι
-
Έναρξη σεξουαλικών επαφών σε μικρή ηλικία
-
Κατασταλμένο ανοσοποιητικό σύστημα (π.χ. ασθενείς με HIV)
-
Συχνές πρωκτικές σεξουαλικές επαφές
-
Δυσπλασίες ή κακοήθεια κατώτερου γεννητικού συστήματος στις γυναίκες
-
Κάπνισμα
-
Μεταμόσχευση οργάνων
-
Λήψη ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων
-
Ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα
Ποια συμπτώματα προκαλούν;
Η λοίμωξη με τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων είναι συνήθως ασυμπτωματική στα πρώτα στάδια. Ένας ασθενής ενδέχεται να έχει προσβληθεί με τον ιό έως και 6 μήνες πριν την πρώτη εκδήλωση συμπτωμάτων. Ο ιός παραμένει σε λανθάνουσα μορφή στον οργανισμό έως την πρώτη ένδειξη κάποιας εμφάνισης της λοίμωξης. Στα πρώτα στάδια, τα κονδυλώματα είναι αρκετά μικρά σε μέγεθος και δεν μπορούν εύκολα να αναγνωριστούν με γυμνό μάτι ούτε είναι ψηλαφητά. Με την πάροδο του χρόνου όμως γίνονται μεγαλύτερα, και ξεκινούν να παρουσιάζουν συμπτώματα. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα εξής:
-
Αιμορραγία
-
Έκκριση υγρών και βλέννης
-
Κνησμός στην περιοχή του πρωκτού
-
Αίσθημα ατελούς κένωσης ή πληρότητας στον πρωκτό
Ιός HPV & Καρκίνος Πρωκτού
Η λοίμωξη με τον ιό HPV αποτελεί τον κύριο παράγοντα πρόκλησης του καρκίνου του πρωκτού. Αρχικά, προκαλούνται προκαρκινικές βλάβες, οι οποίες ονομάζονται δυσπλασίες, και μπορούν να οδηγήσουν σε εκδήλωση πρωκτικής κακοήθειας εάν δεν αντιμετωπιστούν. Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων διαθέτει διάφορα στελέχη, με τα πιο συχνά μεταδιδόμενα να είναι τα στελέχη 6 και 11. Αν και αυτά σπάνια παρουσιάζουν κάποιο κίνδυνο, οι ασθενείς με κονδυλώματα πρωκτού παρουσιάζουν αυξημένες πιθανότητες εκδήλωσης της κακοήθειας.
Οι δύο πιο επικίνδυνοι τύποι του ιού HPV για την ανάπτυξη πρωκτικών δυσπλασιών και καρκίνου του πρωκτού είναι τα στελέχη 16 και 18. Αυτά είναι υπεύθυνα για περίπου το 70% των περιπτώσεων πρωκτικού καρκίνου.
Κονδυλώματα Πρωκτού: Διάγνωση
Η διάγνωση των πρωκτικών κονδυλωμάτων πρέπει να πραγματοποιείται από έναν εξειδικευμένο χειρουργό – πρωκτολόγο. Ξεκινά με τη λήψη στοχευμένου ιατρικού ιστορικού του ασθενούς, καθώς και επισκόπηση της περιπρωκτικής χώρας. Ο ιατρός θα πραγματοποιήσει δακτυλική εξέταση του πρωκτού, κατά την οποία θα ψάξει για ψηλαφητές βλάβες στην περιπρωκτική και ενδοπρωκτική περιοχή. Έπειτα από τα παραπάνω, υπάρχουν δύο βασικές εξετάσεις, μέσω των οποίων ο ιατρός μπορεί να οριστικοποιήσει τη διάγνωση. Αυτές είναι οι παρακάτω:
-
Test Pap Πρωκτού: Το τεστ Παπ πρωκτού είναι παρόμοιο με το κλασικό, και γνωστό σε όλους τεστ Παπανικολάου που πραγματοποιούν οι γυναίκες σε ετήσια βάση. Είναι σύντομο, ανώδυνο και μπορεί να διαγνώσει προκαρκινικές βλάβες σε ασθενείς υψηλού κινδύνου.
-
Πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας: Πρόκειται για μια μία εξειδικευμένη εξέταση, μέσω της οποίας διαγιγνώσκονται προκαρκινικές βλάβες στο εσωτερικό του πρωκτού. Διενεργείται με τη χρήση μικροσκοπίου και κάποιων ειδικών υγρών που τοποθετούνται στην περιοχή μέσω των οποίων γίνεται πιο εύκολος ο χαρακτηρισμός των αλλοιώσεων που προκαλεί η HPV μόλυνση.
Σημαντικό είναι να τονιστεί ότι εξετάσεις όπως η κολονοσκόπηση, η ορθοσκόπηση και η απλή πρωκτοσκόπηση είναι ακατάλληλες εξετάσεις για τη διάγνωση των κονδυλωμάτων και των δυσπλασιών του πρωκτού. Αυτό συμβαίνει διότι κάποιες βλάβες είναι συνήθως εξαιρετικά μικρές σε μέγεθος, και δεν μπορούν να εντοπιστούν χωρίς τη χρήση μικροσκοπίου. Επίσης οι προκαρκινικές αλλοιώσεις χρειάζονται οξικό οξύ που χρησιμοποιείται κατά την πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας για γίνουν διακριτές.
Κονδυλώματα Πρωκτού: Θεραπεία
Εάν εντοπιστούν σε αρχικό στάδιο, τα πρωκτικά κονδυλώματα μπορούν να αφαιρεθούν μέσω πολυάριθμων μεθόδων καυτηριασμού. Αυτές περιλαμβάνουν κρυοπηξία, Argon Plasma, ηλεκτροδιαθερμία, ραδιοσυχνότητες κ.ά. Η πλέον σύγχρονη μέθοδος αφαίρεσής τους είναι η εξάχνωση με Laser διοξειδίου του άνθρακα. Πραγματοποιείται υπό την καθοδήγηση μικροσκοπίου, με τη χρήση κάποιας μορφής αναισθησίας. Τις περισσότερες φορές, μια συνεδρία με Laser διοξειδίου του άνθρακα είναι αρκετή.
Γράφει ο Χειρουργός - Πρωκτολόγος - Στρατιωτικός Ιατρός Δρ. Ιωάννης Δοντάς, διευθυντής της Κλινικής Laser Surgery.