Από την Αντωνία Θωμοπούλου
Ακόμη και σε χαμηλή περιεκτικότητα η παρουσία της ρετινόλης αρκεί για να επιβεβαιώσει την αντιγηραντική δράση του προϊόντος. Είναι όμως ανεκτή από κάθε τύπο επιδερμίδας; Γιατί οι ειδικοί επιμένουν στη νυχτερινή της χρήση; Έχουμε όλες τις απαντήσεις που θα σας βοηθήσουν να αξιοποιήσετε σωστά τις μοναδικές και πολλαπλά ευεργετικές ιδιότητες αυτού του δραστικού, όσο ίσως κανένα άλλο, μορίου.
Τι είναι η ρετινόλη;
Πρόκειται για ένα λιποδιαλυτό στοιχείο, την ενεργή μορφή της βιταμίνης Α, ένα από τα πιο δραστικά συστατικά κατά της γήρανσης της επιδερμίδας που διαθέτει η σύγχρονη κοσμητολογία.
Τι ακριβώς προσφέρει στην επιδερμίδα;
Η ρετινόλη, όπως και άλλες μορφές της βιταμίνης Α - ρετιναλδεΰδη, παλμιτική ρετινόλη, παλμιτικός εστέρας του ρετινοϊκού οξέος- επαναφορτίζει τις κυτταρικές λειτουργίες που φθίνουν στο πέρασμα του χρόνου και «υπενθυμίζει» στα κύτταρα να συμπεριφέρονται όπως ακριβώς όταν ήταν νέα και υγιή. Επιταχύνει τους ρυθμούς του κυτταρικού μεταβολισμού, κάνει ελαφριά απολέπιση, τονώνει την παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης, ενυδατώνει την επιδερμίδα. Όλα τα παραπάνω συμβάλλουν στην ενδυνάμωση και σωστή λειτουργία των επανορθωτικών μηχανισμών της επιδερμίδας. Σταδιακά και χάρη στην αθροιστική της δράση, οι λεπτές γραμμές και ρυτίδες λειαίνονται αισθητά, οι δυσχρωμίες απαλύνονται σταδιακά και η επιδερμίδα ανακτά τη φωτεινή, υγιή της όψη.
Σε ποιες άλλες περιπτώσεις ενδείκνυται η ρετινόλη;
Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική σε μέτρια και βαριά μορφής ακμή, αφού χάρη στην απαλή απολεπιστική της δράση απομακρύνει τα νεκρά κύτταρα τα οποία συσσωρεύονται στην επιφάνεια και φράζουν τους πόρους, όπως επίσης και σε περιπτώσεις ψωρίασης.
Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στη ρετινόλη και τα ρετινοειδή;
Η ρετινόλη είναι μια μορφή της βιταμίνης Α ενώ τα ρετινοειδή είναι παράγωγά της. Τη βρίσκουμε στα προϊόντα καθημερινής περιποίησης σε συγκέντρωση έως 0.5%. Όταν έρχεται σε επαφή με τα κύτταρα της επιδερμίδας μετατρέπεται σε ρετινοϊκό οξύ και αναζωογονεί την επιδερμίδα. Αυτή βέβαια η διαδικασία δεν γίνεται άμεσα. Χρειάζεται να περάσουν μερικές εβδομάδες. Με τη συστηματική της χρήση, μετά από 2 μήνες, η διαφορά στην όψη και υφή της επιδερμίδας είναι έντονα αισθητή. Τα ρετινοειδή (τρετινοΐνη, ισοτρετινοΐνη) επιταχύνουν τον κυτταρικό μεταβολισμό, έχουν κερατολυτική και αποχρωματιστική δράση και ενισχύουν τις βαθύτερες στιβάδες του δέρματος. Χορηγούνται με συνταγή γιατρού, σε υψηλότερες ή χαμηλότερες συγκεντρώσεις, ανάλογα τον τύπο και τις ανάγκες της επιδερμίδας. Η ρετινόλη όταν περιέχεται σε καλλυντικά προϊόντα συνδυάζεται, τις περισσότερες φορές, με άλλους μαλακτικούς παράγοντες που ενυδατώνουν, ταυτόχρονα, και απαλύνουν τυχόν παρενέργειες, κοκκινίλες ή ξηρότητα.
Ποιες είναι οι προτεινόμενες συγκεντρώσεις ρετινόλης στα καλλυντικά προϊόντα για να έχουμε ορατά αποτελέσματα;
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2007, αρκεί η συγκέντρωση 0,4% και η χρήση του προϊόντος τρεις φορές την εβδομάδα για να αποτυπωθούν οι διαφορές στην όψη και υφή της επιδερμίδας. Ωστόσο, ακόμη και η χαμηλή περιεκτικότητα - 0,1% - τονώνει τον κυτταρικό μεταβολισμό και αναζωογονεί αισθητά την επιδερμίδα.
Πότε μπορούμε να ξεκινήσουμε τη χρήση ρετινόλης;
Είναι σίγουρο πως η έγκαιρη χρήση προϊόντων που περιέχουν αγνή και σταθεροποιημένη ρετινόλη ενισχύει και κάνει την επιδερμίδα περισσότερο ανθεκτική στις καθημερινές επιθέσεις προτού καν αρχίσουν να διαγράφονται τα σημάδια του χρόνου. Σύμφωνα λοιπόν με τη γνώμη των ειδικών, στο ξεκίνημα της δεκαετίας των 30 χρόνων συμπεριλαμβάνουμε σταδιακά τη ρετινόλη
Πόσο συχνά την χρησιμοποιούμε;
Τις πρώτες μέρες χρήσης εφαρμόζουμε τη ρετινόλη εναλλάξ με το προϊόν νυχτερινής φροντίδας. Σταδιακά και όσο δεν παρουσιάζεται κάποιος ερεθισμός, μπορούμε να τη χρησιμοποιούμε άφοβα κάθε βράδυ.
Ποια ώρα της μέρας είναι η πλέον κατάλληλη για τη χρήση ρετινόλης;
Μπορεί η σύγχρονη βιομηχανία καλλυντικών να έχει αναπτύξει πλέον φόρμουλες με ρετινόλη νέας τεχνολογίας που είναι απόλυτα ασφαλείς για την επιδερμίδα, παρόλα αυτά οι ειδικοί επιμένουν στη νυχτερινή της χρήση. Η ρετινόλη είναι ένα ασταθές συστατικό. Όταν έρθει σε επαφή με το φως και τον αέρα οξειδώνεται και αν δεν φροντίσουμε για τη σωστή αντηλιακή προστασία στη διάρκεια της μέρας, ενδέχεται να προκαλέσει ερεθισμό. Επίσης, για λόγους ασφάλειας η συγκέντρωση του δραστικού αυτού μορίου σε προϊόντα καθημερινής χρήσης είναι μικρότερη από τα αντίστοιχα της βραδινής φροντίδας. Που σημαίνει ότι η δράση τους είναι πιο ήπια, άρα και πιο …..αργή .
Υπάρχουν τυχόν αντενδείξεις στη χρήση ρετινόλης;
Οι σύγχρονες φόρμουλες περιέχουν τις κατάλληλες συγκεντρώσεις για να είναι ανεκτές από κάθε τύπο επιδερμίδας. Όμως στις πολύ ευαίσθητες ή στις επιδερμίδες με έκζεμα ενδέχεται να προκαλέσει ξηρότητα, απολέπιση, φαγούρα ή αίσθηση καύσου. Σ' αυτή την περίπτωση, εφαρμόζουμε μετά ή πριν τη ρετινόλη ένα ήπιο ενυδατικό προϊόν εμπλουτισμένο με αντιφλεγμονώδη ή καταπραϋντικά συστατικά. Αν πάλι τα συμπτώματα είναι έντονα, κάνουμε ένα μικρό διάλειμμα μέχρι να επανέλθει η επιδερμίδα και περιορίζουμε την καθημερινή της χρήση σε μία έως τρεις φορές την εβδομάδα. Για να αποτρέψουμε την πιθανότητα ανεπιθύμητων ερεθισμών ακόμη ίσως και στις πιο ανθεκτικές επιδερμίδες, για όσο χρονικό διάστημα χρησιμοποιούμε προϊόντα με ρετινόλη αποφεύγουμε την απολέπιση με συνθέσεις που περιέχουν άλφα και βήτα-υδροξυοξέα.
Πόσο χρονικό διάστημα απαιτείται για να περάσουμε από τις χαμηλές συγκεντρώσεις ρετινόλης στις πιο υψηλές;
Σπεύδε βραδέως…… Βασική αρχή για τη σωστή χρήση και αξιοποίηση της ρετινόλης προς όφελος της επιδερμίδας μας. Στο ξεκίνημα αναζητούμε συνθέσεις με χαμηλή συγκέντρωση - 0,2 έως 0,3 % - που χρησιμοποιούμε μια φορά την πρώτη εβδομάδα, δύο – τρεις φορές για τις επόμενες δύο εβδομάδες και, στη συνέχεια σε καθημερινή βάση. Έτσι η επιδερμίδα εξοικειώνεται ευκολότερα. Αφήνουμε να περάσουν τουλάχιστον 8 μήνες πριν…. περάσουμε στο 0,5 % ή στο 1%- το τελευταίο αποκλειστικά για τις ώριμες επιδερμίδες. Για ακόμη πιο υψηλή συγκέντρωση απαιτείται η συμβουλή του δερματολόγου.
