Γράφει η Λένα Ιωαννίδου των Skingurus
Σίγουρα δεν είναι ευχάριστο να ξυπνάς με μια ακόμα ρυτίδα, να παλεύεις με τον αδυσώπητο νόμο της βαρύτητας και να βλέπεις τις κηλίδες να σκιάζουν το πρόσωπό σου. Όμως η ώριμη επιδερμίδα δεν παύει να είναι όμορφη. Απλά αλλάζει, αποκτά νέες αυξημένες ανάγκες και χρειάζεται συχνότερα τη βοήθειά μας.
Λίγο πριν, λίγο μετά τα 50 –τα 51 είναι ο μέσος όρος- η επιδερμίδα φτάνει σε μια κρίσιμη καμπή. Οι αλλαγές είναι μεγάλες και απότομες. Χάνει την τονικότητά της, γίνεται ξηρή και λεπτή, σαν χαρτί. Το χρώμα της δείχνει θαμπό, οι κηλίδες πληθαίνουν, οι ρυτίδες βαθαίνουν. Η πτώση των οιστρογόνων που χαρακτηρίζει τη φάση της εμμηνόπαυσης, έχει άμεσες και πολλαπλές επιπτώσεις στα κύτταρα του δέρματος. Καθώς στις μεμβράνες τους υπάρχουν υποδοχείς ευαίσθητοι στις ορμόνες, η έλλειψή τους απορυθμίζει τις λειτουργίες του.
Ο κυτταρικός μεταβολισμός επιβραδύνεται και η επιδερμίδα ανανεώνεται με εξαιρετικά βραδείς ρυθμούς –από τα 50 μέχρι τα 70 η κυτταρική ανανέωση μπορεί να μειωθεί ακόμα και κατά 70%.
Η πτώση των επιπέδων των οιστρογόνων προκαλεί ανακατανομή των αποθεμάτων λίπους στο γυναικείο σώμα. Στο πρόσωπο, το υποδόριο λίπος μειώνεται και η επιδερμίδα, χωρίς βάση υποστήριξης, λεπταίνει, χάνει την πυκνότητά της. Το οβάλ του περιγράμματος με τη συνέργεια της βαρύτητας αλλοιώνεται .
Μειώνεται ραγδαία η σύνθεση κολλαγόνου και ελαστικών ινών από τους ινοβλάστες του χορίου- στα πέντε πρώτα χρόνια της εμμηνόπαυσης χάνεται περίπου το 30% του κολλαγόνου. Οι μηχανισμοί επανόρθωσης των φθαρμένων ινών υπολειτουργούν , η επιδερμίδα χαλαρώνει απότομα και σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις της υπεριώδους ακτινοβολίας παρουσιάζεται ελάστωση –γνωστή ως «δέρμα χήνας»- στην περιοχή του λαιμού. Οι ρυτίδες βαθαίνουν και είναι ορατές πλέον, ακόμα και σε κατάσταση ηρεμίας.
Μειώνεται η έκκριση σμήγματος και η παραγωγή φυσικών λιπιδίων-κεραμίδια, χοληστερόλη και λιπαρά οξέα. Στο χόριο, μειώνονται οι γλυκοζαμινογλυκάνες, οι ουσίες που δεσμεύουν την υγρασία-με πιο γνωστή το υαλουρονικό οξύ. Ο προστατευτικός φραγμός της κερατίνης στιβάδας χάνει τη συνοχή του και η επιδερμίδα αφυδατώνεται .
Με τη ραγδαία μείωση της παραγωγής λιπιδίων-χάνεται το 57% των λιπιδίων-σε συνδυασμό με την πτώση των οιστρογόνων, το ελαφρώς όξινο pH της επιφανειακής στιβάδας, σταδιακά γίνεται πιο αλκαλικό. Η μεταβολή αυτή εξασθενεί ακόμα περισσότερο τον προστατευτικό φραγμό και η επιδερμίδα γίνεται ξηρή, ευαίσθητη και ιδιαίτερα ευάλωτη στις φλεγμονές και στο οξειδωτικό στρες.
Με την πτώση των επιπέδων των οιστρογόνων, τα μελανινοκύτταρα σταδιακά μειώνονται (εκφυλίζονται) και το χρώμα της επιδερμίδας γίνεται πιο ανοιχτό. Στα σημεία όμως που υπάρχει χρόνια έκθεση στις ακτίνες UV η παραγωγή μελανίνης αυξάνεται με αποτέλεσμα την ακανόνιστη συσσώρευσή της και τον σχηματισμό κηλίδων.
Η μικροκυκλοφορία επιβραδύνεται και δυσχεραίνει τη μεταφορά οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών στα κύτταρα. Η επιδερμίδας, αποκτά θαμπή και άτονη χροιά.
Ευτυχώς η βιομηχανία καλλυντικών έχοντας αντιληφθεί πόσες γυναίκες βρίσκονται σε αυτή τη φάση-σύμφωνα με τη Vichy, το 2020, 1 δισεκατομμύριο γυναίκες θα γίνουν 50 χρονών- έχει στρέψει το ενδιαφέρον της στις αυξημένες ανάγκες της ώριμης επιδερμίδας και αναζητά στοχευμένες λύσεις για την αντιμετώπιση των πολλαπλών σημαδιών της ορμονικής γήρανσης.
Τι μπορούν να κάνουν οι εξειδικευμένες φόρμουλες για να βοηθήσουν την ώριμη επιδερμίδα;
- Να αποκαταστήσουν το υδρολιπιδικό φιλμ και τον προστατευτικό φραγμό της επιδερμίδας, για να αντιμετωπίσουν την αφυδάτωση , με λιπίδια, έλαια, ενυδατικούς και μαλακτικούς παράγοντες.
- Να μειώσουν το βάθος των ρυτίδων ενεργοποιώντας τους ινοβλάστες με ενεργά συστατικά όπως ρετινόλη, πεπτίδια, φυτικά βλαστοκύτταρα , υαλουρονικό οξύ και εκχυλίσματα φυτικής και θαλάσσιας προέλευσης.
- Να επαναφέρουν τη φωτεινότητα και να βελτιώσουν το μικροανάγλυφο της επιδερμίδας επιταχύνοντας τον κυτταρικό μεταβολισμό, με απολεπιστικούς παράγοντες.
- Να περιορίσουν τη χαλάρωση, με ενεργά συστατικά όπως αναστολείς ΜΜΡ, βιταμίνες, πεπτίδια κλπ., τα οποία αναστέλλουν τη δράση ενζύμων που αποδομούν το κολλαγόνο και την ελαστίνη.
- Να απαλύνουν την όψη των ήδη σχηματισμένων κηλίδων και να αποτρέψουν τη δημιουργία νέων , με συστατικά όπως βιταμίνες, οξέα και φυτικά εκχυλίσματα που ρυθμίζουν την υπερβολική συγκέντρωση μελανίνης και καταπολεμούν τις δυσχρωμίες.
Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για να τη βοηθήσουμε
- Λέμε ναι στα έλαια: Η ώριμη επιδερμίδα δεν καλύπτεται πια από τις ανάλαφρες, δροσερές συνθέσεις που έχουν ως βάση τους το νερό. Ξεκινώντας από τα προϊόντα καθαρισμού και φτάνοντας στους ορούς, τα balms και τις κρέμες νύχτας αναζητήστε φόρμουλες με φυτικά έλαια, που ενυδατώνουν, αναπληρώνουν τα χαμένα λιπίδια της κεράτινης στιβάδας, καταπραΰνουν τους ερεθισμούς και προσφέρουν αντιοξειδωτική προστασία.
- Λέμε ναι στην τακτική απολέπιση: Εφόσον ο ρυθμός ανανέωσης των κυττάρων της επιδερμίδας είναι πια απελπιστικά αργός, προσφέρουμε χείρα βοηθείας, για να μην συσσωρεύονται νεκρά κύτταρα στην επιφάνειά της. Χρησιμοποιώντας ένα ήπιο προϊόν χημικής κατά προτίμηση απολέπισης-όχι επιθετικό scrub- με ένζυμα ή οξέα φρούτων, μια ή δύο φορές την εβδομάδα, η επιδερμίδα θα ανακτήσει τη φωτεινότητά της και θα γίνει πιο δεκτική στα ενεργά συστατικά των προϊόντων περιποίησης.
- Λέμε ναι στην καθημερινή αντηλιακή προστασία: Η δεκαετία των 50 σημαδεύεται από την εμφάνιση κηλίδων στο μέτωπο, στο ντεκολτέ και στη ράχη των χεριών αλλά και μεγαλύτερου μεγέθους καφετί λεκέδων (συνήθως «συνοδεύουν» θεραπείες ορμονικής υποκατάστασης). Μολονότι θεωρούνται σημάδια ορμονικής γήρανσης και απαιτούν στοχευμένη φροντίδα, ο ήλιος είναι αυτός που ενθαρρύνει την υπερπαραγωγή και άνιση κατανομή μελανίνης- ας μην ξεχνάμε ότι χρειάζονται από 10 μέχρι και 40 χρόνια για να γίνει εμφανής η βλάβη που προκαλεί. Και βέβαια, στα 50+, οι φυσικές άμυνες της επιδερμίδας απέναντι στις ακτίνες UV δεν έχουν πια τις ….αντοχές που είχαν στα 20 ή στα 30. Η καθημερινή χρήση αντηλιακού με υψηλό δείκτη SPF είναι τώρα πιο απαραίτητη από ποτέ γιατί μόνο με τη βοήθειά του θα αποτρέψουμε την επιδείνωσή τους.
- Λέμε ναι στην ειδική φροντίδα: Μπορεί να επενδύουμε από νωρίς -και πολύ σωστά- στη φροντίδα της περιοχής γύρω από τα μάτια, όμως το πρώτο «θύμα» της ραγδαίας φθοράς του κολλαγόνου στη φάση της εμμηνόπαυσης είναι τα χείλη. Λεπταίνουν, χάνουν τον όγκο τους και πάνω από το στόμα σχηματίζονται κάθετες ρυτίδες-γνωστές και ως “barcodewrinkles”. Δεν είναι επομένως υπερβολή πια η χρήση μιας εξειδικευμένης σύνθεσης που θα λειάνει την επιδερμίδα γύρω από τα χείλη, θα ενισχύσει την παραγωγή κολλαγόνου και θα αποκαταστήσει –έστω και με… ειδικά εφέ-τον όγκο τους. Εντατική φροντίδα όμως χρειάζεται μετά τα 50 και μια άλλη εύθραυστη αλλά παραμελημένη ζώνη, αυτή του λαιμού και του ντεκολτέ. Το λεπτό και χωρίς σμηγματογόνους αδένες δέρμα, υποφέρει από έντονη ξηρότητα, κάνει ρυτίδες και χαλαρώνει πιο γρήγορα από ό,τι το πρόσωπο. Αν δεν θέλετε να επενδύσετε σε μια εξειδικευμένη φόρμουλα, επεκτείνετε τουλάχιστον την εφαρμογή της αντιγηραντικής σας κρέμας στο λαιμό και μέχρι την αρχή του στήθους. Tip: Στο ντεκολτέ, προτείνουν οι ειδικοί, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ακόμα και μια πλούσια κρέμα χεριών.
