Στις 10 Δεκεμβρίου του 2019 η Σάνα Μάριν έγινε Πρωθυπουργός της Φινλανδίας σε ηλικία μόλις 34 ετών, η πιο νέα Πρωθυπουργός του κόσμου. Το θαύμα όμως είναι πως η κεντροαριστερή οικουμενική κυβέρνηση που σχηματίστηκε και με τα άλλα κόμματα, στα οποία επικεφαλής είναι και πάλι γυναίκες. Πρόκειται για τις Li Andersson, Maria Ohisalo, Anna-Maja Henriksson και Katri Kulmuni. Επιπλέον, να σημειώσουμε πως η Μάριν είναι η 4η κατά σειρά Πρωθυπουργός της Φινλανδίας.
«Έχουμε παράδοση σε γυναίκες που ηγούνται στην πολιτική, επομένως δεν ήταν κάτι εξαιρετικό για εμάς» είχε δηλώσει στο Euronews, η Καθηγήτρια Σπουδών Φύλου Τζοάνα Καντόλα. «Είμαστε μια μικρή χώρα και μας ενδιαφέρει πολύ τι λένε οι άλλοι για εμάς. Η ισότητα είναι μέρος της εθνικής μας ταυτότητας κι έτσι ο κόσμος παρακολουθεί στενά τη διακυβέρνηση αυτού του σχήματος».
Είμαστε μια μικρή χώρα και μας ενδιαφέρει πολύ τι λένε οι άλλοι για εμάς. Η ισότητα είναι μέρος της εθνικής μας ταυτότητας κι έτσι ο κόσμος παρακολουθεί στενά τη διακυβέρνηση αυτού του σχήματος
Πώς έχει επιτευχθεί λοιπόν αυτό το θαύμα; Πρώτον, έχει τεράστια σημασία να υπάρχει μια μεγάλη «πηγή» γυναικών στην πολιτική, απ’ όπου θα αναρριχηθούν αργότερα στην ιεραρχία οι γυναίκες. Για παράδειγμα, η Μάριν είχε εκλεγεί βουλευτής από το 2015 και διετέλεσε έπειτα Υπ. Μεταφορών πριν αναλάβει τα ηνία της χώρας.
Σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για το χάσμα μεταξύ των φύλων, το 2018 η Φινλανδία βρισκόταν στην 4η θέση με τις καλύτερες επιδόσεις σε ζητήματα ισότητας. Στη Φινλανδία το 47% των Βουλευτών είναι γυναίκες, ενώ πάνω από 40% εκπροσώπησης από γυναίκες στη Βουλή σημειώνουν επίσης το Βέλγιο, η Ισπανία και η Σουηδία. Σε πλήρη αντίθεση με την Ελλάδα, την Κύπρο και τη Μάλτα, χώρες στις οποίες το ποσοστό αυτό είναι λιγότερο από 20% (στοιχεία από την αντίστοιχη έκθεση του 2019).
Στη Φινλανδία το 47% των Βουλευτών είναι γυναίκες, ενώ πάνω από 40% εκπροσώπησης από γυναίκες στη Βουλή σημειώνουν επίσης το Βέλγιο, η Ισπανία και η Σουηδία. Σε πλήρη αντίθεση με την Ελλάδα, την Κύπρο και τη Μάλτα, χώρες στις οποίες το ποσοστό αυτό είναι λιγότερο από 20% (στοιχεία από την αντίστοιχη έκθεση του 2019).
Τα υψηλά ποσοστά των γυναικών στη Βουλή δεν σημαίνουν βέβαια αυτόματα και υπουργοποίηση. Εξάλλου, μολονότι η πλειοψηφία των αποφοίτων των Πανεπιστημίων σε διάφορους τομείς είναι γυναίκες, ωστόσο δεν φτάνουν υψηλά στην ιεραρχία ούτε του δημόσιου τομέα ούτε του ιδιωτικού, που σημαίνει πως είτε δεν υπάρχει ζήτηση είτε οι ίδιες οι γυναίκες δεν το επιδιώκουν. Η διαιώνιση στερεοτύπων και η κουλτούρα παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο. Για παράδειγμα όταν στην Ισλανδία η Vigdis Finnbogadottir υπήρξε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της Ευρώπης (1980-1996) αυτές οι γενιές παιδιών μεγάλωσαν με αυτό το πρότυπο και την πεποίθηση πως κάτι τέτοιο είναι φυσιολογικό. Είναι τυχαίο που στη λίστα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, 1η σε θέματα ισότητας είναι η Ισλανδία;
Η ποσόστωση είναι ένα αναγκαίο μέτρο σε χώρες όπως η δική μας με τόσο φτωχά αποτελέσματα. Βέβαια, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι αντίστοιχη «διάκριση» αποτελεί και το γεγονός πως δεν εκλέγονται νέοι άνθρωποι στη Βουλή. Σε παγκόσμια έρευνα του Inter-Parliamentary Union (IPU) που συμπεριέλαβε 70 Κοινοβούλια, μόνο το ποσοστό των νέων ανθρώπων (30 ετών και κάτω) αντιστοιχούσε μόλις στο 2%.
Η βασικότερη όμως τροχοπέδη αποτελεί το γεγονός πως δεν υπάρχει επαρκές σύστημα στις περισσότερες χώρες για τη φροντίδα των παιδιών, γεγονός που εξαναγκάζει τις μητέρες να μένουν πίσω στο σπίτι. Έρευνα του Προγράμματος «Γυναίκες, Επιχειρήσεις και Νόμος» του World Bank Group εκτιμά πως αν υπήρχαν επαρκείς δομές η αύξηση του ποσοστού των γυναικών στο Κοινοβούλιο θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 25%. Πόσοι νοικοκυριά στη Φινλανδία εξέφρασαν παράπονα ως προς αυτό το ζήτημα; Το 13%! Όταν στην Ελλάδα ήταν το 60% και στην Πορτογαλία το 86% (έρευνα EIGE).
Για το λόγο αυτό οι φεμινίστριες οικονομολόγοι έχουν αναπτύξει τη θεωρία της «Οικονομίας της Φροντίδας» (Care Economy) σύμφωνα με την οποία τα κράτη θα πρέπει να επενδύσουν σε δομές για τη φροντίδα των παιδιών και των ηλικιωμένων ανθρώπων που αυξάνονται διαρκώς απελευθερώνοντας αφενός τις γυναίκες από αυτόν τον ρόλο που εξυπηρετεί όλους τους άλλους, αλλά όχι εκείνες, αφετέρου δίνοντας λύση και στο ζήτημα της ανεργίας.
Σήμερα, το Κυβερνητικό σχήμα της Μάριν αποτελείται από 9 γυναίκες Υπουργούς (και την ίδια ως Πρωθυπουργό) και 10 άντρες.
Kεντρική εικόνα: @sannamarin
Ακολουθήστε το Woman Toc στο Instagram