«Γεια! Είμαι η Χάνα. Η Χάνα Μπέικερ. Βολευτείτε γιατί θα σας πω την ιστορία της ζωής μου. Ή για την ακρίβεια, τους λόγους που δεν βρίσκομαι πια στη ζωή. Κι αν ακούτε αυτή την κασέτα τότε είστε κι εσείς ένας από αυτούς τους λόγους». Ένα 17χρονο κορίτσι, μαθήτρια σε ένα μεγάλο αμερικάνικο λύκειο αυτοκτονεί. Πίσω της αφήνει 13 κασέτες στις οποίες εξηγεί μία-μία τις αιτίες που την οδήγησαν σε αυτή την απόφαση. Παραλήπτες των συγκεκριμένων κασετών οι 13 άνθρωποι που ευθύνονται για τον τελευταίο, δύσκολο χρόνο της ζωή της.
Πότε κάτι γίνεται από επιπόλαιο πείραγμα ή χαριτωμένο inside joke ισοπεδωτική κίνηση εντανίον εκείνου που το δέχεται;
Η νέα σειρά του Netflix, 13 Reasons Why, δεν έχει σημειώσει απλά μεγάλη τηλεθέαση και φανατικούς θαυμαστές τόσο στην Αμερική όσο και σε ολόκληρο τον κόσμο, βάζοντας την ιστορία της Χάνα στις ψυχές και τη ζωή εκατομμυρίων θεατών. To 13 Reasons Why έχει προκαλέσει ένταση, αντιδράσεις και χαμό στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, αποτελώντας θέμα συζήτησης ανάμεσα σε γονείς και αντικείμενο debate σε σχολικούς συλλόγους λόγω του πολύ ευαίσθητου θέματος το οποίο πραγματεύεται. Δεν είναι η αυτοκτονία από μόνη της, ως κατάληξη μίας ιδιαίτερα καταθλιπτικής ύπαρξης που δεν καταφέρνει να αντεπεξέλθει στην πίεση του εξωτερικού κόσμου. Είναι η αυτοκτονία ως αποτέλεσμα της πίεσης που ασκείται σταθερά και καθημερινά σε έναν άνθρωπο από ένα συγκεκριμένο περιβάλλον, το οποίο πότε συνειδητά και πότε τελείως ασυνείδητα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να κάμψει και τις τελευταίες αντιστάσεις ψυχικής δύναμης του συγκεκριμένου ατόμου. Είναι η αυτοκτονία που δίνει μία άλλη διάσταση στην επικινδυνότητα του bullying, αλλά και στα ασαφή όρια του. Πότε κάτι σταματά να είναι διασκεδαστικό και γίνεται επώδυνο; Πότε κάτι γίνεται από επιπόλαιο πείραγμα ή χαριτωμένο inside joke ισοπεδωτική κίνηση εντανίον εκείνου που το δέχεται; Και πέρα από αυτό, είναι δυνατόν να προσδιοριστεί αυτό το όριο ή έχει να κάνει ξεκάρα με τις ευαισθησίες και τον εσωτερικό κόσμου του άλλου, ένα αντικείμενο που κανένας τρίτος δεν μπορεί ποτέ να γνωρίζει με σιγουριά;
Το 13 Reasons Why είναι βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Jay Asher και έχει τρομερό ενδιαφέρον εν γένει για έναν ακόμα σημαντικό λόγο, ο οποίος ίσως δεν γίνεται αντιληπτός σε μία πρώτη ανάγνωστη. Η Χάνα δεν είναι στο συνηθισμένο ντροπαλό, τρομαγμένο, συνεσταλμένο κορίτσι που θα μπορούσε εύκολα να γίνει το επίκεντρο κοροϊδίας σε μία σχολική παρέα, είτε λόγω της διαφορετικότητας της είτε λόγω της μέτριας εξωτερικής της εμφάνιση. Η Χάνα είναι όμορφη, είναι γοητευτική, είναι αστεία, είναι ετοιμόλογη, είναι flirty, αρέσει πολύ στα αγόρια. Κι αυτό καμιά φορά είναι αρκετό για να οδηγήσει σε μία σειρά ανεξέλεγκτων γεγονότων, τα οποία έχοντας σαν αφετηρία μία ανυπόστατη φήμη, εξελίσσονται σε εφιάλτη που γίνεται χειρότερος με το πέρασμα δύο περίπου σχολικών ετών.
Το trailer του 13 Reasons Why που προβλήθηκε από το Netflix. O πρώτος κύκλος της σειράς έχει ολοκληρωθεί ενώ στα σκαριά βρίσκεται ήδη η δεύτερη σεζόν.
Από την άλλη, το τηλεοπτικό κοινό που πιθανότατα έχει δει να καθρεφτίζεται στην μικρή οθόνη μέσω της συγκεκριμένης τηλεοπτικής σειράς ένα προβληματικό κομμάτι της κοινωνίας του, έχει αρχίζει να αντιδρά άσχημα. Το Business Insider αφιέρωσε αρκετές σελίδες συζητώντας την θεματολογία της σειράς που έχει καθηλώσει μαθητές και ενήλικους στους δέκτες τους, υποστηρίζοντας ότι παρά τις καλές προθέσεις των δημιουργών με της παραγωγού του 13 Reasons Why, που δεν είναι άλλη από την διάσημη Selena Gomez, υπάρχει κάτι βαθιά προβληματικό στην εξέλιξη της ιστορίας. Η αυτοκτονία ως επιλογή. Σύμφωνα με το πολυσυζητημένο άρθο του έγκυρου περιοδικού, με το οποίο ταυτίζεται αρκετά μεγάλη μερίδα του κοινού και του κόσμου των media, καμία ιστορία εκφοβισμού ή κατάθλιψης, όσο αληθινή κι αν θέλει να παρουσιάζεται, όσο σκληρή και άσχημη κι αν θέλει να γίνεται, δεν επιτρέπεται να παρουσιάζει την αυτοκτονία ως λογική επιλογή. Και οποιαδήποτε επιχειρηματολογία γύρω από μία τέτοια απόφαση δεν είναι δυνατόν να προσεγγίζεται ως κάτι φυσιολογικό, το άρθρο μάλιστα χαρακτηρίζει την ιστορία της Χάνα «επικίνδυνη για τους εφήβους».
Το ζήτημα είναι ότι μία ιστορία όπως αυτή του 13 Reasons Why εξετάζει το χρονικό κατάθλιψης ενός ανθρώπου που έφτασε σχετικά γρήγορα από τις αισιόδοξες ελπίδες για μία νέα αρχή (η Χάνα μετακομίζει με τους γονείς της σε μία νέα πόλη για να αρχίσουν οικογενειακώς από το μηδέν) στην μηδενιστική επιθυμία να «σταματήσει να υπάρχει». Πώς είναι εφικτό να φτάσεις τόσο γρήγορα από το σημείο Α στο σημείο B; Τελικά γίνεται να φταίνε οι άλλοι κι όχι ο ίδιος ο εαυτός σου; To βασικό θέμα του 13 Reasons Why δεν είναι τόσο να δώσει μία συγκεκριμένη απάντηση στο παραπάνω αλλά να τονίσει την αδυναμία των τρίτων να κατανοήσουν την δύναμη και την καθολικότητα της κατάθλιψης. Να αφυπνίσει αν μπορεί τον κόσμο απέναντι σε ένα όλο και πιο συχνό φαινόμενο και να το διαχωρίσει από την όποια τυχόν μελαγχολία όλοι αισθανόμαστε συχνά, εξηγώντας ότι το να παλεύεις με την κατάθλιψη είναι κάτι πολύ πιο βαθιά και τρομακτικό. Και να ξεκαθαρίσει ότι κάθε φορά που θεμιτά ή αθέμιτα γινόμαστε σκληροί ή κακοπροέραιτα διασκεδαστικοί είναι παντελώς αδύνατο να γνωρίζουμε το αντίκτυπο που έχει η συμπεριφορά μας στον ψυχισμού του απέναντι.
Γίνεται να φταίνε οι άλλοι κι όχι ο ίδιος ο εαυτός σου;
Kι ύστερα υπάρχουν και οι άλλες - όχι τόσο σπάνιες -περιπτώσεις. Εκείνες που ξέρουμε πολύ καλοί ποιοι είμαστε και τι σημαίνει αυτό που κάνουμε, όπως συμβαίνει στην περίπτωση του «Μπράις» ο οποίος είναι αυτό που είναι επειδή δεν ξέρει πώς να είναι κάτι άλλο. Επιμένοντας να το βαφτίζει όπως εκείνον τον βολεύει, αποφεύγοντας βολικά να αλλάξει τον εαυτό του και να μπει στην διαδικασία να υπάρξει ως κάτι διαφορετικό και καλύτερο. Είναι άραγε αυτό αποδεκτή και politically correct επιλογή;
