Αποσπάσματα από τη συνέντευξη στη Μαρία Νίκα
Όταν της ζήτησα τη συνέντευξη βρισκόταν στο ηλιόλουστο Λος Άντζελες. Ξαναμιλήσαμε μερικές μέρες μετά. Μου έστειλε μια φωτογραφία από το βροχερό Παρίσι, λίγο πριν τις μεγάλες πλημμύρες.
Αυτή είναι η καθημερινότητα της Καλαματιανής αεροσυνοδού Ντορέτας Σκαφιδά. Από το Λονδίνο στο Τόκιο, από τη Νέα Υόρκη στη Ζυρίχη, από την Αφρική στις Μαλδίβες. Βάση της η Σαουδική Αραβία, αφού εργάζεται για τη βασιλική οικογένεια της χώρας. Αρχές Ιουνίου, με το που έφτασε Καλαμάτα, έσπευσα να τη συναντήσω.
«Το πρώτο βράδυ έπεσαν και πυροβολισμοί, σκοτώθηκαν 16 άτομα έξω από το ξενοδοχείο που μέναμε. Με ασφάλεια μας πήγαιναν. Για δυόμισι - τρία χρόνια έκανα πτήσεις για προσκυνητές, μουσουλμάνους με προορισμό τη Μέκκα».
Βρίσκεσαι στην Καλαμάτα για διακοπές;
«Ναι, είμαι εδώ στα ρεπό μου και θα μείνω για ένα μήνα. Έχω κάνει τέτοιο συμβόλαιο που δουλεύω δύο μήνες συνεχόμενα οπότε παίρνω όλα μου τα ρεπό μαζεμένα».
Η εταιρεία που εργάζεσαι;
«Είναι αραβική, δουλεύω για τη βασιλική οικογένεια της Σαουδικής Αραβίας. Έχουν τα δικά τους αεροπλάνα. Μερικές φορές κάνουμε και πτήσεις για προέδρους άλλων κρατών. Είναι συγκεκριμένοι οι επιβάτες μας».
Η βασιλική οικογένεια κάνει τόσα πολλά ταξίδια;
«Ναι, έχει πολλά μέλη και ταξιδεύουν συνέχεια».
Πώς βρέθηκες εκεί;
«Τελειώνοντας τις σπουδές μου στο Λονδίνο, στη Διπλωματική Ακαδημία και πάνω στο Διεθνές Δίκαιο, αποφάσισα να ασχοληθώ με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Δυστυχώς μια άτυχη εμπειρία στα σύνορα της Παλαιστίνης με έκανε να συνειδητοποιήσω ότι μπορεί να σπούδασα ανθρώπινα δικαιώματα, να λέμε συνέχεια για ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά στην ουσία δεν εφαρμόζονται. Το Διεθνές Δίκαιο είναι μόνο στα χαρτιά. Ένιωσα την αδικία του ισχυρού έναντι του αδυνάτου. Το βίωσα πολύ έντονα με άσχημο τρόπο και κάπου εκεί γκρεμίστηκαν τα όνειρά μου».
Και γύρισες στην Ελλάδα;
«Ναι, εν τω μεταξύ είχα πάθει το προσωπικό μου σοκ. Ήθελα να ασχοληθώ με κάτι τελείως διαφορετικό. Έστειλα βιογραφικά παντού και βρήκα δουλειά σαν αεροσυνοδός με βάση τη Λιβύη. Το θεώρησα εμπειρία να πάω στη Λιβύη. Αν και η πρώτη πτήση ήταν τελικά στη Νιγηρία. Το πρώτο βράδυ έπεσαν και πυροβολισμοί, σκοτώθηκαν 16 άτομα έξω από το ξενοδοχείο που μέναμε. Με ασφάλεια μας πήγαιναν. Για δυόμισι - τρία χρόνια έκανα πτήσεις για προσκυνητές, μουσουλμάνους με προορισμό τη Μέκκα».
Από εκεί και μετά συνεργάστηκες μόνο με αραβικές εταιρείες;
«Στη συνέχεια πήγα σε μια σουηδική εταιρεία. Στην αρχή η βάση μου ήταν το Παρίσι, μετά άνοιξε νέα βάση στο Ιράκ και με έστειλαν εκεί. Οι επιβάτες μας ήταν Κούρδοι που έμεναν Σουηδία, Νορβηγία ή στο Μάντσεστερ. Έμεινα κι εκεί δύο - δυόμισι χρόνια. Ήταν πολύ ωραία αυτή η εμπειρία, μια άλλη νοοτροπία ανθρώπων. Μετά έκλεισε η σουηδική εταιρεία και είχα μείνει για ένα διάστημα άνεργη ώσπου βρέθηκε αυτή η δουλειά, εγώ το λέω δώρο Θεού. Θυμάμαι στη συνέντευξη που μου πήραν μέσω skype, ο άνθρωπος που μιλούσαμε μου είπε "κάποιος πρέπει να προσευχόταν πολύ σήμερα για σένα". Γιατί δεν είχα κάποιον γνωστό να μιλήσει για μένα, αλλά είμαι πολύ επίμονη, έχω πολύ πείσμα και επιμονή».
Για να γίνει μια κοπέλα αεροσυνοδός χρειάζονται ξένες γλώσσες και όμορφη παρουσία;
«Όλα αυτά είναι σχετικά. Εγώ πιστεύω είναι το τι έχει άλλος μέσα του, αυτό βγάζει. Αν κάποιος έχει μια όμορφη ψυχή και είναι απλός άνθρωπος, αυτό θα βγει με ένα χαμόγελο, με ένα αγνό πρόσωπο. Όσο όμορφη και να είναι μια κοπέλα, αν έχει την κακία και την άσχημη διάθεση μέσα της, αυτό θα αντανακλάται και στο πρόσωπό της. Εντάξει, χρειάζεται και μια παρουσία, αλλά αυτά είναι και υποκειμενικά. Όσο για τις γλώσσες, με τους επιβάτες εμείς συνεννοούμαστε στα αγγλικά, σε άλλες εταιρείες μπορεί να χρειάζονται γαλλικά, γερμανικά, ισπανικά. Για παράδειγμα, επειδή ξέρω και γαλλικά με έβαλαν σε πτήση με πρόεδρο χώρας επειδή η σύζυγός του μιλούσε μόνο γαλλικά».
Ταξιδεύεις και στις πέντε ηπείρους;
«Παντού. Μπορεί αύριο να πάμε Τόκιο και να μείνουμε 10 μέρες, ή Καλιφόρνια ή Νέα Υόρκη. Μου έχει τύχει να είμαι στη Σαουδική Αραβία και να θέλει ένας από τους επιβάτες να φάει με τους φίλους του σε ένα εστιατόριο στο Ντουμπάι. Πάμε με το αεροπλάνο στο Ντουμπάι για το δείπνο».
Και το μαθαίνεις τελευταία στιγμή;
«Κάποιες πτήσεις μπορεί να τις ξέρω δυο τρεις μέρες πιο πριν, κάποιες μπορεί να τις μαθαίνω και δυο ώρες νωρίτερα. Είμαι με το κινητό στο χέρι, τσεκάρω συνέχεια μήπως έχω e.mail, κάποια κλήση. Το κινητό είναι προέκταση του χεριού μας. Δε μπορώ να απομακρυνθώ, αν τύχει κάτι, πρέπει μέσα σε δυο ώρες να έχω ετοιμαστεί. Σε συνάδελφό μου έτυχε να πρέπει να φύγει σε 10 λεπτά. Έχουμε πάντα μια βαλίτσα έτοιμη και τη στολή στη ντουλάπα».
Στη Σαουδική Αραβία που μένεις;
«Στην αρχή έμενα στο Νταμάμ, που συνορεύει με τη γέφυρα που οδηγεί στο Μπαχρέιν. Εκεί πάνε οι δυτικοί όταν θέλουν να διασκεδάσουν, γιατί επιτρέπεται το αλκοόλ. Μετά πήγαμε στο Ριάντ και τη Τζέντα. Μένουμε σε ωραία ξενοδοχεία και έχουμε πάντα τον οδηγό μας οπουδήποτε θέλουμε να πάμε - οι γυναίκες δεν οδηγούν εκεί - οι μισθοί μας είναι πολύ καλοί, είμαι πολύ ευχαριστημένη».
«Με το να φοβάμαι είναι σαν να κερδίζουν αυτοί που θέλουν να προκαλέσουν το φόβο. Έτσι κυκλοφορώ στα πιο κεντρικά σημεία, στην Κωνσταντινούπολη, στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη, στην Καλιφόρνια, στη Σαουδική Αραβία».
Φοράς μαντήλα;
«Ναι, την αμπάγια, το μαύρο μακρύ φόρεμα και το μαντήλι. Οι γυναίκες εκεί φοράνε μπούρκα, το μαντήλι που φαίνονται μόνο τα μάτια, εμείς απλά καλύπτουμε τα μαλλιά μας. Έχει και θρησκευτική αστυνομία εκτός από πολιτική. Αν σε δουν χωρίς μαντήλα θα έρθουν να σου πουν να τη βάλεις».
Σου αρέσει η ζωή εκεί;
«Είχα αρχίσει να πηγαίνω από το 2007 με τις πτήσεις για προσκυνητές, οπότε είχα δει με άλλο μάτι τη Σαουδική Αραβία, γιατί πήγαινα με ανθρώπους που είχαν όνειρο ζωής να πάνε εκεί να προσκυνήσουν. Πολύ φτωχούς ανθρώπους από τη Νιγηρία, την Ινδία, που μάζευαν λεπτουδάκι λεπτουδάκι για να βρεθούν στη Μέκκα, όπου πρέπει να πάνε όλοι μια φορά στη ζωή τους. Στη Νιγηρία οι γιαγιούλες δεν ήξεραν πώς να καθίσουν στο αεροπλάνο, πώς να δεθούν, έπαιρναν μαζί και μια ψάθινη σκούπα. Μάλλον επειδή κατασκήνωναν λίγο πιο έξω από τη Μέκκα, ώστε να σκουπίσουν το χώρο. Τους αγάπαγες αυτούς τους ανθρώπους, γιατί σε κοιτούσαν στα μάτια σαν να σε ρωτούσαν, τι να κάνω; Μια γιαγιούλα 80-90 χρονώ, με την ψάθινη σκούπα της, να πηγαίνει στη Μέκκα να προσκυνήσει. Την είχα αγαπήσει λοιπόν τη Σαουδική Αραβία, την είχα πολύ όμορφα μέσα μου, δηλαδή ένιωθα ότι είναι ο άγιος τόπος γι’ αυτούς τους ανθρώπους. Κι όταν πήγα πριν από δυόμισι χρόνια σε αυτή τη δουλειά, δεν ένιωσα ότι πάω σε κάτι ξένο, ήξερα ήδη την κουλτούρα. Δεν πίνω αλκοόλ, δεν καπνίζω, δεν πάω σε μπαράκια έτσι κι αλλιώς, οπότε δε μου λείπουν αυτά. Και η αμπάγια με βολεύει γιατί δεν έχω άγχος τι θα φορέσω ή αν πετάει το μαλλί. Αυτό που μου λείπει πολύ είναι ο κινηματογράφος. Δεν υπάρχουν στη Σαουδική Αραβία. Και είμαι λάτρης του».
Οι γονείς σου ανησυχούν όταν ταξιδεύεις;
«Την πρώτη φορά που θα πήγαινα στη Λιβύη είχαν ανησυχήσει, ήταν επί Καντάφι. Είχαν βάλει τη μικρή μου αδελφή (η γνωστή ηθοποιός Γιούλικα Σκαφιδά) να με πείσει να μην πάω. Μετά όχι, συνήθισαν μάλλον, εκτός και αν δεν μου το λένε για να μη φοβάμαι εγώ. Έχουμε κάθε μέρα επικοινωνία και όταν φτάσω, τους λέω προσγειώθηκα, όλα καλά. Όταν έγινε το τρομοκρατικό στη Γαλλία, εκείνη την ημέρα μόλις είχαμε φτάσει στο Παρίσι, οπότε τα είδα όλα από κοντά. Δε φοβάμαι. Με το να φοβάμαι είναι σαν να κερδίζουν αυτοί που θέλουν να προκαλέσουν το φόβο. Έτσι κυκλοφορώ στα πιο κεντρικά σημεία, στην Κωνσταντινούπολη, στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη, στην Καλιφόρνια, στη Σαουδική Αραβία. Είναι η προσωπική μου επανάσταση, όχι δε θα κερδίσουν αυτοί. Κατά τα άλλα, έχουμε πολύ καλούς πιλότους και οι επιβάτες μας είναι πολύ ευγενικοί, δε σε προβάλουν. Το άγχος υπάρχει μόνο μεταξύ μας για να βγουν όλα καλά, από τη βασιλική οικογένεια δεν υπάρχει πίεση, είναι πολύ ευγενικοί άνθρωποι».
Με τους συναδέλφους κάνετε παρέα στα ταξίδια;
«Ναι, έχω αξιόλογους συναδέλφους και είμαστε δεμένες, αλλά είμαι και λίγο μοναχική. Βγαίνω πολύ έξω και περπατάω μόνη, μου αρέσει να εξερευνώ. Και με όλα αυτά που συμβαίνουν στον κόσμο, προτιμώ να το κάνω μόνη μου ώστε αν μου τύχει κάτι να μη βάλω σε περιπέτεια και κάποια συνάδελφο. Ή μπορεί να μη θέλει να περπατήσει με τις ώρες, όπως μου αρέσει εμένα. Όμως αρκετές φορές βγαίνουμε και παρέα, για φαγητό, κ.λπ.».
