Παρότι ως γονείς και κοινωνία ενδιαφερόμαστε και αντιμετωπίζουμε άμεσα ζητήματα της σωματικής υγείας των παιδιών, δεν κάνουμε το ίδιο για τις ψυχικές δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζουν τα παιδιά και οι έφηβοι, αντιμετωπίζοντας δε αυτές τις δυσκολίες ως ταμπού. Παρότι κάποιες φορές μπορεί να έχουν πολύ πιο σοβαρό αντίκτυπο για την ποιότητα ζωής και το μέλλον ενός παιδιού. Μάλιστα, τα συστήματα ψυχικής υγείας παρουσιάζουν διεθνώς σημαντικές ελλείψεις σε ό,τι αφορά τη ψυχοκοινωνική μέριμνα γενικότερα, και ειδικότερα για παιδιά και εφήβους. Παράλληλα, έρευνες σε πλήθος χωρών (Costello et al., 2014; Fatori et al., 2019) φανερώνουν ότι μόνο 1 στα 5 παιδιά που αντιμετωπίζουν θέματα ψυχικής υγείας λαμβάνουν κάποιου είδους φροντίδα από επαγγελματίες ψυχικής υγείας.
Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) ανακοινώνει τώρα ένα νέο προγράμμα Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων στην Ελλάδα, με χρονικό ορίζοντα πέντε ετών και συνολικό προϋπολογισμό $15 εκατομμυρίων. Πρόθεσή είναι να συμβάλει στην αντιστροφή της παραπάνω συνθήκης, να συνεισφέρει στην ενδυνάμωση του συστήματος ψυχικής υγείας, να ενισχύσει τους επαγγελματίες στην πρώτη γραμμή και να βοηθήσει, κατ’ επέκταση, τους νέους και τις οικογένειές τους να φροντίσουν την ψυχική τους υγεία έγκαιρα και κατάλληλα.
«Η πανδημία της COVID-19 δεν αποκάλυψε μόνο τις αδυναμίες των εθνικών συστημάτων υγείας αλλά και των υποδομών ψυχικής υγείας. Ωστόσο, παράλληλα, προκάλεσε μία -τη μοναδική ίσως- θετική αλλαγή: βοήθησε στην καταπολέμηση του στίγματος που συνοδεύει την ψυχική ασθένεια», αναφέρει ο Πρόεδρος του ΙΣΝ, Ανδρέας Δρακόπουλος. «Όλοι μας στο ΙΣΝ, είμαστε εδώ, για να ενισχύσουμε, στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, το έργο επαγγελματιών ψυχικής υγείας με ειδίκευση σε παιδιά και εφήβους και να βελτιώσουμε την πρόσβαση των νέων ανθρώπων σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας, ανεξάρτητα από το πού διαμένουν ή την οικονομική δυνατότητά τους. Διότι οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας δεν θα έπρεπε να είναι πολυτέλεια ή προνόμιο λίγων, αλλά μία δεδομένη παροχή για όποιον την έχει ανάγκη, ήδη από την παιδική ηλικία».
Επίσης σε άρθρο που συνυπογράφουν οι Ανδρέας Δρακόπουλος (Πρόεδρος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) και Harold S. Koplewicz, MD, Διευθυντή και Ιατρικό Επικεφαλής του Child Mind Institute διαβάζουμε: «Ο COVID-19 δεν έχει προκαλέσει μόνο ψυχικά συμπτώματα. Έχει αποκαλύψει επίσης την παντελή έλλειψη βασικής υποστήριξης για τη συναισθηματική υγεία των παιδιών μας, τα οποία δεν βρίσκουν επαρκή στήριξη στο υπάρχον σύστημα, παγκοσμίως. Σε μία πρόσφατη έκθεση σχετικά με την κατάσταση της ψυχικής υγείας των νέων, στην οποία επισημαίνεται ο δυσανάλογα μεγάλος αντίκτυπος στις περιθωριοποιημένες κοινότητες, ο Γενικός Χειρουργός των Ηνωμένων Πολιτειών (σ.σ. United States Surgeon General, δηλ. η αρμόδια υγειονομική αρχή των ΗΠΑ) ενθαρρύνει την υιοθέτηση μίας προσέγγισης που εμπλέκει το σύνολο της κοινωνίας».
Το νέο πρόγραμμα εντάσσεται στην Πρωτοβουλία για την Υγεία, συνολικού ύψους άνω των $500 εκατομμυρίων για την ενίσχυση της Δημόσιας Υγείας στην Ελλάδα, και αποτελείται από τρεις βασικούς πυλώνες:
-
Σχεδιασμός και υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για επαγγελματίες ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνικής στήριξης παιδιών και εφήβων
-
Σύσταση ενός Δικτύου Αναφοράς για την παιδική ψυχική υγεία, με κατά τόπους κέντρα ανά την Ελλάδα, σε περιοχές όπως η Αλεξανδρούπολη, η Θεσσαλονίκη, τα Ιωάννινα, η Αθήνα, και η Κρήτη
-
Ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και ψηφιακών εργαλείων, τόσο για κλινικούς όσο και ερευνητικούς σκοπούς του κλάδου, καθώς και ηλεκτρονικών μέσων για την ευρύτερη κοινότητα.
Για την υλοποίηση του προγράμματος και με τη στήριξη του Υπουργείου Υγείας, το Ίδρυμα συνεργάζεται με το Child Mind Institute των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, στήνοντας ταυτόχρονα νέες συνεργασίες και συνέργειες με νοσοκομεία, φορείς και επαγγελματίες ψυχικής υγείας ανά τη χώρα. Στόχος είναι να συνδυαστεί η εγχώρια και διεθνή εμπειρία για την ενίσχυση του κλάδου, με γνώμονα το βέλτιστο συμφέρον των παιδιών και την ανταπόκριση στις πραγματικές ανάγκες στο πεδίο. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην περιφέρεια, όπου διαπιστώνονται μεγάλες ανάγκες, καθώς και σε απομακρυσμένες περιοχές με περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
Το κέντρο του Δικτύου Αναφοράς που προβλέπεται να αναπτυχθεί στη Θεσσαλονίκη θα στεγαστεί στη Μονάδα Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων του νέου, υπό κατασκευή, Πανεπιστημιακού Παιδιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης IΣΝ, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί και να παραδοθεί στην ελληνική κοινωνία το 2025.
Κεντρική εικόνα: istock images
Aκολουθήστε το Woman Toc στο Instagram