Ο πλανήτης βιώνει το χειρότερο δυνατό σενάριο, μία τρομακτική εκδοχή που πριν μερικές δεκαετίες φάνταζε βγαλμένο από ταινία επιστημονικής φαντασίας. Κι όμως είμαστε εδώ και καλούμαστε να το αντιμετωπίσουμε, προσπαθώντας έστω και την ύστατη στιγμή να σώσουμε την Γη όπως την γνωρίζουμε μέχρι σήμερα.
Μέσα σε λιγότερα από τρεις δεκαετίες ο πλανήτης είδε 28 τρισεκατομμύρια τόνους πάγου να λιώνουν και οι επιστήμονες δηλώνουν απερίφραστα ότι το δραματικό αυτό φαινόμενο οφείλεται στην απότομη, επικίνδυνη κλιματική αλλαγή.
Ας μιλήσουμε με αριθμούς:
Από το 1994 μέχρι σήμερα μία αδιανόητα μεγάλη ποσότητα πάγου εξαφανίστηκε χωρίς επιστροφή από τη Γη με τους μελετητές να προειδοποιούν ότι η στάθμη των παγκόσμιων υδάτων πρόκειται να ανέβει μέχρι το 2100 ένα ολόκληρο μέτρο.
«Για να το θέσουμε με τρόπο που ο καθένας μπορεί να το καταλάβει, με κάθε εκατοστό που θα ανεβαίνουν τα νερά, ένα εκατομμύριο άνθρωποι θα αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις χαμηλές περιοχές που ζουν», λέει ο καθηγητής Άντι Σέπαρντ, διευθυντής του Πολικού Παρατηρητηρίου στο πανεπιστήμιο του Leeds που συνεργάστηκε με το πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και το University College στο Λονδίνο πάνω στη συγκεκριμένη μελέτη.
Το πιο ανησυχητικό, όμως, είναι ότι το λιώσιμο των πάγων δεν σημαίνει απλώς άνοδο της στάθμης των θαλασσών και «ξεριζωμό» εκατομμυρίων ανθρώπων. Καθώς οι πόλοι και οι παγετώνες εξαφανίζονται, η Γη αντανακλά όλο και λιγότερη ηλιακή ακτινοβολία πίσω στο διάστημα. Ο λευκός πάγος που εξαφανίζεται δίνει την θέση του στο σκούρο έδαφος που βρίσκεται από κάτω ή στην σκοτεινή θάλασσα. Αυτό σημαίνει πως απορροφάται πολύ περισσότερη θερμότητα επιταχύνοντας την υπερθέρμανση του πλανήτη.
Το κρύο νερό που χύνεται με αυξανόμενο ρυθμό στη θάλασσα προκαλεί σοβαρές επιπλοκές στα οικοσυστήματα γύρω από την Αρκτική και την Ανταρκτική, ενώ οι παγετώνες που εξαφανίζονται από τα βουνά, απειλούν να «μηδενίσουν» τα αποθέματα καθαρού νερού για τις τοπικές κοινότητες των γειτονικών περιοχών που εξαρτώνται από αυτά.
Το μέγεθος της απώλειας ακολουθεί το χειρότερο δυνατό σενάριο που είχε σκιαγραφηθεί από την Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλάγη (IPCC), όπως λέει ο καθηγητής. Η ομάδα μελέτησε δορυφορικά δεδομένα για παγετώνες στη Νότια Αμερική, την Ασία, τον Καναδά και άλλες περιοχές. Παράλληλα εξέτασε τον επιθαλάσσιο πάγο στην Αρκτική και την Ανταρκτική και τα στρώματα πάγου πάνω από το έδαφος της Ανταρκτικής και της Γροιλανδίας. Τα στοιχεία κάλυψαν μία περίοδο από το 1994 έως το 2017.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι όλες αυτές οι περιοχές έχουν πληγεί από καταστροφικές απώλειες επιφανειακού πάγου τις τελευταίες δεκαετίες ενώ η απομείωση των όγκων συνεχίζεται. «Για να το καταλάβουμε, 28 τρισεκατομμύρια τόνοι πάγου θα μπορούσαν να καλύψουν ολόκληρη τη Βρετανία με ένα στρώμα πάγου ύψους 100 μέτρων», λέει ο Τομ Σλάτερ από το πανεπιστήμιο του Leeds.
«Δεν υπάρχει σχεδόν καμία αμφιβολία πως στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, η απώλεια του επίγειου πάγου είναι απευθείας συνέπεια του φαινόμενου του θερμοκηπίου», σημειώνουν οι επιστήμονες στην έκθεσή τους που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Cryosphere Discussions.
«Κατά μέσο όρο, η θερμοκρασία στην επιφάνεια του πλανήτη αυξήθηκε κατά 0,85 βαθμούς Κελσίου από το 1880, και το φαινόμενο εντείνεται ακόμα περισσότερο στις πολικές περιοχές». Τόσο η θαλάσσια όσο και η ατμοσφαιρική θερμοκρασία έχει ανέβει από τον φαύλο κύκλο της απώλειας πάγου και της μειωμένης ικανότητας του πλανήτη να αντανακλά την ηλιακή θερμότητα πίσω στο διάστημα.
Κεντρική φωτογραφία: unsplash