Oι επιστήμονες έχουν εδώ και χρόνια καταλήξει στο συμπέρασμα πως ένας αρκετά ασφαλής τρόπος να εντοπίσουν πότε ένα άτομο έχει προδιάθεση για σχιζοφρένεια είναι να τοποθετήσουν μπροστά του μία σειρά από γρίφους ή ηθικά διλήμματα, τα οποία αποδεικνύουν τον βαθμό επικινδυνότητας πίσω από τις δυνητικές πράξεις του.
Μία πρόσφατη μελέτη που έγινε από Αμερικάνους ψυχολόγους ζήτησε από τους συμμετέχοντες να κάνουν ακριβώς το παραπάνω, βάζοντας τους μέσα σε υποθετικά, «δύσκολα» σενάρια, και ζητώντας τους να επιλέξουν μία από τις δύο πιθανές λύσεις.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του επιστημονικού περιοδικού Spring μία συγκεκριμένη ερώτηση, η οποία είναι διατυπώθηκε για πρώτη φορά από τη Judith Jarvis Thomson το 1985 είναι εκείνη που είναι σε θέση να φανερώσει μέσα σε λίγα μόλις δευτερόλεπτα αν κάποιος έχει τάση προς την ψυχοπάθεια ή τη σχιζοφρένεια.
Η ερώτηση είναι η εξής. «Ένας βαγόνι τρένου κυλάει ανεξέλεγκτα και είναι έτοιμο να πέσει πάνω σε πέντε ανθρώπους. Εσύ στέκεσαι στην αποβάθρα δίπλα σε έναν σωματώδη άγνωστο άνδρα. Το σώμα σου είναι πολύ ελαφρύ έστω να μπορέσεις να μπλοκάρεις το βαγόνι πέφτοντας πάνω του, αν όμως σπρώξεις τον άνδρα στις ράγες, σκοτώνοντας τον, θα καταφέρεις να σώσεις πέντε ανθρώπους. Θα το έκανες ή όχι;».
Στην ίδια λογική με άλλες αντίστοιχες ερωτήσεις ο συγκεκριμένος γρίφος αναζητά μία ηθική λύση, με άλλα λόγια κατά πόσο είναι περισσότερο ηθικό να θυσιάσεις μία ανθρώπινη ζωή για να σώσεις πέντε ανθρώπινες ζωές. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η έννοια του «ηθικού» ισούται με την έννοια του «ωφέλιμου» όπως την εξηγεί στη φιλοσοφία του ο Πλάτωνας και ένας Ωφελιμιστής θα απαντούσε με σχετική ευκολία ότι είναι πιο λογικό να σπρώξεις έναν άνθρωπο στις γραμμές του τρένου προκειμένου να σώσεις τις ζωές πέντε συνανθρώπων σου.
Ωστόσο οι ψυχολόγοι απαντούν ξεκάθαρα ότι τα άτομα που απάντησαν ότι θα επέλεγαν να σπρώξουν τον σωματώδη άντρα στις ράγες έχουν πολύ μεγαλύτερη προδιάθεση για ψυχοπάθεια από τα άτομα που απάντησαν ότι θα επέλεγαν να αφήσουν το βαγόνι να σκοτώσει τους πέντε ανθρώπους. To βασικό επιχείρημα γύρω από τον συγκεκριμένο ισχυρισμό είναι το πως φτάνει κάποιος να πάρει την απόφαση αλλά και το πώς βρίσκει το κουράγιο να σκοτώσει ο ίδιος έναν αθώο άνθρωπο προκειμένου να σώσει πέντε άτομα που είναι ήδη καταδικασμένα. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι από τη στιγμή που κάποιος αποφασίσει ότι είναι ικανός να δολοφονήσει έναν συνάνθρωπο του έχει υψηλότερες τάσεις για σχιζοφρένεια από κάποιον ο οποίος το αποκλείει σε κάθε περίπτωση.
Mε πληροφορίες από τon Independent.
