Είναι γνωστός ως ο Μεγάλος Πόλεμος και χαρακτηρίστηκε ως πόλεμος των "χαρακωμάτων" και των "θέσεων" αφού όσοι πολεμούσαν στα μέτωπα, έμεναν για μήνες στα χαρακώματα. Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, διήρκεσε από τον Αύγουστο του 1914 ως την 11η Νοεμβρίου 1918.
150 μουσικοί από εθνικότητες που ενεπλάκησαν στον 1ο παγκόσμιο πόλεμο, ανάμεσά τους και ο Αρμένιος Serj Tankian, (frontman Των System of a Down) αλλά και σπουδαίοι Έλληνες, επελέγησαν από τον Τζον Ψαθάς.
Αυτές οι θέσεις και τα πεδία μάχης, ενέπνευσαν τον Έλληνα συνθέτη Τζον Ψαθάς, καθηγητή στη Μουσική Σχολή του Πανεπιστημίου Βικτόρια του Ουέλινγκτον της Νέας Ζηλανδίας, ώστε να οραματιστεί, να σχεδιάσει και να υλοποιήσει ένα από τα πιο σημαντικά μουσικά-κινηματογραφικά πρότζεκτ του αιώνα. Το Νο man's Land. Μια ξεχωριστή κινηματογραφική εμπειρία, υπό τον ήχο μαγευτικών μελωδιών που έχει γράψει ο ταλαντούχος και βραβευμένος Έλληνας καθηγητής.
150 μουσικοί από τις χώρες που δίχασε πριν από 100 χρόνια ο πόλεμος, παίρνουν θέση στα πεδία των μαχών όπου πολέμησαν οι πρόγονοί τους και στέλνουν το μήνυμα ότι: "Η μουσική έχει κάτι πολύ ιδιαίτερο. Μπορείς να βάζεις μαζί, ανθρώπους από διαφορετικές εθνικότητες να παίζουν μουσική, και μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα να γίνονται αδέρφια. Ο κόσμος δένεται με τη μουσική. Αυτοί οι λαοί που πριν από 100 χρόνια σκότωναν ο ένας τον άλλο, τώρα έρχονται κοντά, στο ίδιο σημείο που οι παπούδες τους πέθαναν", αναφέρει στο WomanTOC, ο Τζον Ψαθάς.
Μιλώντας μαζί του στο Skype, για να μας αναλύσει αυτή τη σπουδαία σύλληψη, ο Τζον Ψαθάς σε άψογα ελληνικά και με την ταπεινότητα που διακρίνει τους σπουδαίους ανθρώπους ξεκίνησε να μου λέει για την ιδέα:
«O πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, είναι πάρα πολύ σημαντικό κομμάτι στην ιστορία της Ν. Ζηλανδίας. Είχαμε στείλει και τους στρατιώτες στην Τουρκία, στην Καλλίπολη, οπότε μας έχει αγγίξει όσο κανένας άλλος πόλεμος. Κανείς ωστόσο, δεν μιλάει για τους άμαχους και για όσους έμειναν πίσω, όλοι μιλούν για τους στρατιώτες. Εμείς ουσιαστικά θέλαμε να κάνουμε κάτι διαφορετικό, να φέρουμε την ειρήνη μέσα από τη μουσική».
Όσο για τα τοπία που είναι ουσιαστικά τα πεδία μάχης, ο Τζον Ψαθάς, μας εξομολογήθηκε ότι είχε πολύ μεγάλα σχέδια στην αρχη ωστόσο όσο προχωρούσε το πρότζεκτ, κατάλαβε ότι τα χρήματα δεν θα επαρκούσαν. «Ήθελα να κάνουμε γυρίσματα στην Τουρκία, αλλά πριν 1,5 χρόνο έκανα ένα βίντεο για τα 100 χρόνια από την γενοκτονία των Αρμενίων. Από τότε όμως άλλαξαν λίγο τα πράγματα για μένα. Μας βοήθησαν όμως πάρα πολύ στη Γαλλία και την Πολωνία. Και τελικά βρεθήκαμε στις χώρες αυτές και στην Ινδία, και μαζί με την εξαιρετική σκηνοθέτιδα Jasmine Millet και τον διευθυντή φωτογραφίας Mathew Knight, ξεκινήσαμε τα γυρίσματα.
150 μουσικοί από εθνικότητες που ενεπλάκησαν στον 1ο παγκόσμιο πόλεμο, ανάμεσά τους και ο Αρμένιος Serj Tankian, (frontman Των System of a Down) αλλά και σπουδαίοι Έλληνες, επελέγησαν από τον Τζον Ψαθάς.
«Ένα πράγμα που αγνοούν πολλοί είναι ότι περίπου το 80% του πληθυσμού ενεπλάκη τότε στον 1ο Παγκόσμιο πόλεμο. Η μισή Αφρική είχε πάρει μέρος, περίπου 1.5 εκατομμύριο Ινδοί είχαν πάει να πολεμήσουν. Δεν ήταν πόλεμος των λευκών, υπήρχαν πολλές εθνικότητες μέσα» μου εξηγεί ο κ Ψαθάς καταλήγοντας « Αυτό πρέπει να το αναδείξουμε».
Η μουσική πανδαισία του Τζον Ψαθάς, χρειάστηκε περίπου τρία χρόνια για να ολοκληρωθεί. Η προετοιμασία ήταν η πιο χρονοβόρα. «Τον Αύγουστο πέρυσι πήγαμε στη Γαλλία, την Πολωνία και το Βέλγιο, κάναμε την ηχογράφηση και κινηματογράφιση. Το πρότζεκτ έχει αρκετά βήματα. Αρχικά έγινε ένα live show. Μια ορχήστρα έπαιζε στη σκηνή, ενώ προβάλλονταν κομμάτια της ταινίας σε μεγάλη οθόνη. Παράλληλα, υπήρχαν κια άλλες μικρότερες οθόνες στο stage, στις οποίες έπαιζαν οι καλλιτέχνες ως ολογράμματα. Από τα 7 άτομα της ορχήστρας, θέλω να σας πω ότι οι τρεις ήταν Έλληνες. Ο Βαγγέλης Καρίπης, στα κρουστά, η Σοφία Λαμπροπούλου που παίζει κανονάκι και ο Στρατής Ψαραδέλης που παίζει λύρα. Και φυσικά ο ηχολήπτης Γιώργος Καρυώτης, που είχε πολύ σημαντικό ρόλο. Το 2ο βήμα είναι η ολοκλήρωση της ταινίας, την οποία και δίνουμε ελεύθερα στον κόσμο και το επόμενο βήμα μας, είναι να φέρουμε το live show στην Ευρώπη» μου εξηγεί από χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά ο Τζον Ψαθάς.
Η μουσική αποτελείται από 6 parts. Το πρώτο το έγραψε ο συνθέτης με έναν φίλο του στην Ν. Ζηλανδία, και το τελευταίο είναι μια διασκευή από ένα κομμάτι του Τούρκου Deryan Turkan. Αυτό είναι το τελευταίο κομμάτι με τα παιδιά που περπατούν στην παραλία. Τους στίχους έγραψε ο Serj Tankian (SOAD). «Η μουσική είναι μια συνεργατική σύνθεση» μου λέει ο κ Ψαθάς, «Δεν είναι μόνο δική μου» (αν και έγραψε όλα τα υπόλοιπα parts μόνος του).
Η συζήτησή μας φτάνει στο τέλος και δεν θα πορούσα να παραλείψω μια ερώτηση για τη μουσική και τους μουσικούς στην Ελλάδα.
Στην Ελλάδα έχετε ξεχωρίσει μουσικούς; τον ρωτάω.. «Μπορώ να μιλήσω μόνο για τους ανθρώπους με τους οποίους έχω συνεργαστεί» μου απαντά «Τους θαυμάζω πάρα πολύ. Αγαπώ πολύ στην Ελλάδα τους μοντέρνους παραδοσιακούς μουσικούς. Όπως ο Μάνος Αχαλινωτόπουλος που παίζει κλαρίνο, η Σοφία Λαμπροπούλου που παίζει κανονάκι, ο Σωκράτης Σινόπουλος που παίζει λύρα, και ο Στρατής Ψαραδέλης που συμμετέχει στο No man’s land, και φυσικά ο Βαγγέλης Καρίπης που παίζει κρουστά. Αυτούς τους μουσικούς, δεν τους έχει γνωρίσει ο κόσμος έτσι όπως θα έπρεπε. Μου φαίνεται πολύ περίεργο, πώς τόσο σπουδαίοι μουσικοί δεν έχουν αναγνωρισιμότητα εκτός συνόρων της χώρας. Αν ζούσαν στην Αμερική, θα τους γνώριζε όλος ο κόσμος».
Δείτε φωτογραφίες από κάποια από τα μέρη που γυρίστηκε το μουσικό πρότζεκτ (Γαλλία, Βέλγιο, Πολωνία, Τουρκία), από το backstage στη Νέα Ζηλανδία καθώς και από την πρεμιέρα του live show στο Wellington:
Δείτε όλο το εκπληκτικό πρότζεκτ και γνωρίστε τους μουσικούς του No man's land, στο website: nomanslandproject.org