Σήμερα το Facebook σβήνει τα 12 κεράκια του και ενώ έχει κατακτήσει πάνω από τον μισό παγκόσμιο πληθυσμό, ο οποίος παγκόσμιος πληθυσμός ανέρχεται στα 7,35 δισεκατομμύρια σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις του ΟΗΕ, υπάρχουν ακόμα κάποια τολμηρά κορίτσια, στην Αθήνα, που επιμένουν να απέχουν. Μίλησα με τρεις εκπροσώπους της εγχώριας φεϊσμπουκικής αντίστασης και έλυσα τη βασική μου απορία «μα, πως αντέχουν;». Για μένα, από την άλλη, το φέισμπουκ είναι κάτι σαν την φόδρα στο παλτό μου. Η Μαρία δεν μπήκε καν στον πειρασμό, η Νινέττα μπήκε και βγήκε και η άλλη Μαρία παραδέχεται ότι είναι ένα φοβερό εργαλείο μάρκετινγκ, αλλά μέχρι εκεί.
«Το περίεργο δεν είναι μόνο ότι δεν είμαι ή δεν ήμουν ποτέ στο Facebook αλλά ότι, ουσιαστικά, δεν μπήκα και ποτέ και στον πειρασμό» λέει η fashion editor Μαρία Τζαβάρα, 30 χρονών και εξηγείται: «Πέρα από δύο άκρως χιουμοριστικές, αλλά ανέλπιδες, προσπάθειες των φίλων μου να με μυήσουν σε αυτό το μπλε κοινωνικό μέσο δικτύωσης, μέσω ενός fake προφίλ κι ενός group που δημιούργησαν κατά τη διάρκεια καλοκαιρινών διακοπών, τα ξεχωρίζω όλα με χρώματα- το μπλε του φέισμπουκ είναι τόσο ορόσημο όσο το κόκκινο του Valentino μέσα στο μυαλό μου. Θεωρώ το Facebook σαν μία ακόμα υποχρέωση που θα έμπαινε στην καθημερινότητά μου όχι για να λύσει κάποια βασική μου ανάγκη παρά για να με απασχολήσει άνευ ουσιαστικού λόγου. Επίσης διερωτώμαι γιατί να δίνω αυτοβούλως έστω και ένα ψεγάδι προσωπικής ή μη πληροφορίας έτσι αβίαστα σε άτομα που μπορεί να μην γνωρίζω καν ή ακόμα χειρότερα δεν πρόκειται να γνωρίσω ποτέ πρόσωπο με πρόσωπο. Το επιχείρημα/δικαιολογία ότι μπορείς να διαχειριστείς τον απόρρητο χαρακτήρα των πληροφοριών του προφίλ σου, φωτογραφίες, φίλους, ενδιαφέρονται, δουλειά ακόμα και μέρη που επισκέπτεσαι, με πάρα πολλούς τρόπους μεταφράζεται λίγο πολύ ως επιπλέον μη παραγωγικός ή δημιουργικός χρόνος».
Η photo editor, Νινέττα Γιακιντζή, 35 χρονών είχε μπει. Και μετά βγήκε: «Ήμουν στο Facebook μέχρι το 2009 οπότε και το έκλεισα. Ήταν η εποχή που είχαν αποκτήσει πλέον όλοι ένα λογαριασμό στο φουμπού και το χρησιμοποιούσαν με τρόπο που εμένα μου φαινόταν πολύ αγχωτικός και άχρηστος. Βρέθηκα ξαφνικά να μαθαίνω την παραμικρή λεπτομέρεια από τη ζωή του καθενός, το οποίο πραγματικά δε με ενδιέφερε. Ειδικά σήμερα χαίρομαι ακόμα παραπάνω για αυτή μου την επιλογή αφού η κατάσταση στο φέισμπουκ έχει ξεφύγει. Υπάρχουν πολλοί που κρίνουν, βρίζουν, τσακώνονται και βγάζουν τα κόμπλεξ τους εκεί κι εγώ προσωπικά δε το θέλω αυτό στη ζωή μου».
Η Μαρία Δένδια είναι 32 χρονών και social media manager. Το επάγγελμά της είναι κόντρα ρόλος με την αποχή της από το συγκεκριμένο μέσο, καταφέρνει όμως και ακροβατεί: «Δε θεώρησα ότι θα μου είναι χρήσιμο σε κάτι και επίσης, δεν μου αρέσει να δημοσιοποιώ πληροφορίες για την προσωπική μου ζωή. Τα τελευταία χρόνια, ασχολούμαι επαγγελματικά με τα social media και περνάω το μεγαλύτερο μέρος της μέρας μου στο Facebook. Είναι ένα πολύ αποτελεσματικό εργαλείο marketing, με ενδιαφέρει σαν κοινωνικό φαινόμενο, αλλά προτιμώ να μην έχω προσωπικό λογαριασμό».
Ρωτάω τις δύο Μαρίες και τη Νινέττα εάν γνώριζαν ότι σήμερα το φέισμπουκ κλείνει 12 χρόνια από την ίδρυσή του και το γιορτάζει με ένα βιντεάκι φιλίας και εάν αισθάνονται ότι το χάνουν αυτό. «Ναι το άκουσα από εσένα σήμερα το πρωί κι έτσι μου λύθηκαν και οι απορίες μου γιατί οι φίλοι μου σε ομαδικά groups των viber και whatssapp κατακλύζουν με συγκινητικά μηνύματα περί νοσταλγικών βίντεο φιλίας. Πάντως 12 χρόνια είναι πολλά, δεν το έχετε βαρεθεί πια; Τι γίνεται με αυτό το νέα εγχείρημα του Μαρκ που έσκασε πριν λίγο καιρό και είδαμε το πρόσωπό του να φιγουράρει στο εξώφυλλο του Vanity Fair; Ένα F5 πάντα χρειάζεται» μου απαντάει η Μαρία Τζαβάρα δίνοντάς μια πληροφορία για το Oculus Rift, το καινούργιο «virtual κάτι» του Ζούκερμπεργκ, το οποίο και αγνοούσα. Όσο για το αν αισθάνεται ότι κάτι χάνει: «σίγουρα όχι, το βράδυ θα συναντηθώ με τους φίλους μου και είμαι σίγουρη ότι θέλοντας και μη θα το δω κάποια στιγμή. Εξάλλου όλοι είναι στο φέισμπουκ, ή όχι;».
Στο ίδιο τέμπο και η απάντηση της Νινέττας, αλλά σαφώς πιο αφοπλιστική: «Όχι, από εσένα το έμαθα και δε με νοιάζει και καθόλου. Ίσα ίσα που αυτά τα βιντεάκια φιλίας είναι ένας από τους λόγους που μου τη σπάει το συγκεκριμένο μέσο. Βιντεάκια και μπούρδες και χάσιμο χρόνου μπροστά από την οθόνη. Ούτε καν αισθάνομαι ότι χάνω κάτι. Τους φίλους μου τους βλέπω live και αυτό είναι πολύ καλύτερο. Άσε που οι «φίλοι» στο FB δεν είναι φίλοι». Η Μαρία Δένδια δεν το γνώριζε καν, δεν νιώθει κανένα συναισθηματικό κενό για το γεγονός ότι δεν θα δει το βιντεάκι με τους φίλους της και «ούτε και αυτοί θα χάσουν κάτι που δεν θα δουν εμένα» συμπληρώνει.
Η επόμενη ερώτηση με γαργαλάει: Έχετε πιάσει ποτέ τον εαυτό σας να κρυφοκοιτάζετε τι «παίζει» στο φέισμπουκ μέσα από προφίλ φίλων σας; Οι απαντήσεις ποικίλουν, από φανατικά ενάντιες μέχρι ελαφρώς φίλα διακείμενες. «Φυσικά και ναι» λέει η Μαρία Τζαβάρα. «Εκτός της φυσικής μου περιέργειας θα ήταν χαζό να μην έχω καμία επαφή με αυτό το μέσο που ασχολείται λίγο ή πολύ όλος ο πλανήτης. Ξέρω να το χρησιμοποιώ ευτυχώς, δεν είμαι απόκοσμη. Αλλά δεν θα το έκανα ξανά. Είναι σαν virtual reality αλλά συγχρόνως και η πιο προσβάσιμη και απενοχοποιημένη κλειδαρότρυπα πλέον». Η Νινέττα μου το ξεκόβει: «Όχι. Κι αυτός είναι άλλος ένας λόγος που το σιχαίνομαι το παλιομέσο! Η κατασκοπεία». Η Μαρία Δένδια, έρχεται με μια γλυκιά παραδοχή: «Ναι, στους περισσότερους από εμάς, άλλωστε, αρέσει το κουτσομπολιό».
Από ότι φαίνεται όμως, το Facebook δεν ήταν μόδα που πέρασε. Μοιάζει μάλλον με καλοκάγαθο θεριό που κάποιοι το λατρεύουν, κάποιοι το φοβούνται και κάποιοι το αγνοούν επιδεικτικά. Άπαντες όμως, το γνωρίζουν με το μικρό του όνομα και θέλοντας ή μη, μιλούν για αυτό. Ίσως σε τρία χρόνια από τώρα το θεριό αυτό, να έχει πάρει στις ψηφιακές του αγκάλες τα τρία τέταρτα του παγκόσμιου πληθυσμού. Και ίσως τα περισσότερα από όσα κάνουμε στο ιντερνετικό πεδίο να γίνονται πλέον σε περιβάλλον φέισμπουκ. Τα τρία κορίτσια μας τι θα κάνουν τότε; Έχετε αφήσει ανοιχτή την πιθανότητα να μπείτε κάποια στιγμή στο μέλλον ή το έχετε αποκλείσει δια παντός;
Έχω κρυφοκοιτάξει τι παίζει από προφίλ φίλων. Ξέρω να το χρησιμοποιώ ευτυχώς, δεν είμαι απόκοσμη. Αλλά δεν θα το έκανα ξανά. Είναι σαν virtual reality αλλά συγχρόνως και η πιο προσβάσιμη και απενοχοποιημένη κλειδαρότρυπα». Μ.Τ
«Δεν αποκλείω τίποτα. Κι αν έρθουν έτσι τα πράγματα και δουλέψω κάποια στιγμή στο Facebook; Νομίζω ότι δεν θα θυσίαζα μία στιγμή στο χαρακτηριστικό petite γραφείο στο πλάι της φίλτατης fashionista Eva Chen» μου λέει η Μαρία Τζαβάρα επιβεβαιώνοντας το σύγχρονο χαρακτήρα του φέισμπουκ, να τσιμπάει λαμπερά μυαλά από όλους τους τομείς και να τους παίρνει να δουλέψουν για αυτό. «Ίσως μόνο σε αυτή την περίπτωση δεν χρειαστεί να συζητήσω για ακόμη μία φορά σε job interview γιατί δεν έχω προσωπικό λογαριασμό στο στρουμφοκοινωνικό μέσο δικτύωσης. Άλλωστε και αυτοί που έχουν τι κατάλαβαν;» αναρωτιέται αινιγματικά.
«Η αλήθεια είναι ότι επιχείρησα κάποια στιγμή να ενεργοποιήσω ξανά το λογαριασμό μου, πράγμα που ήταν αρκετά φρικιαστικό, αφού είχαν περάσει χρόνια κι όμως εκεί μέσα ήταν λες και ήμουν ακόμα στο 2009. Όλες οι φωτογραφίες και οι γνωστοί ήταν ακόμα εκεί. Άνθρωποι με τους οποίους δε μιλούσα πλέον και εικόνες από μια εντελώς διαφορετική φάση της ζωής μου. Με έπιασε ταχυπαλμία, σε τρία λεπτά είχα ξαναδιαγράψει το λογαριασμό και είπα ποτέ ξανά» ξεκαθαρίζει η Νινέττα και η Μαρία Δένδια συμφωνεί: «δεν σκοπεύω να κάνω λογαριασμό. Θα αρκεστώ στα υπόλοιπα social media που ήδη έχω, Twitter, Instagram, Linkedin».
Με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, τελικά, όλοι -κι αν όχι όλοι, οι περισσότεροι- θα δώσουμε ραντεβού στα σοσιαλμιντιάδικα.
Εν τω μεταξύ η απάντηση στο σημερινό βιντεάκι που κατέκλυσε τα news feed μας είναι κι αυτή ελληνική. Ιδού:
