Όσοι αναζητάμε, διαδικτυακά, θέματα διατροφής, σίγουρα θα συναντάμε συχνά τον όρο «διαλειμματική νηστεία», μια τάση που φαίνεται να κερδίσει ολοένα έδαφος τα τελευταία χρόνια. Της αξίζει, όμως, όλη αυτή η απήχηση; Ποια αποτελέσματα έχει, σύμφωνα με τους ειδικούς και τι πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα αν σκεφτόμαστε να την ακολουθήσουμε; Ο Πάρης Παπαχρήστος, Διαιτολόγος στην Αθήνα, M.Sc., λύνει όλες τις απορίες μας.
Τι ορίζουμε ως διαλειμματική νηστεία;
«Ο όρος διαλειμματική νηστεία αναφέρεται σε ένα διατροφικό μοτίβο όπου εναλλάσσονται περίοδοι νηστείας και ελεύθερης διατροφής. Κατά την περίοδο νηστείας, η πρόσληψη τροφής μπορεί να είναι μηδενική ή έως 25% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων, ενώ κατά την περίοδο ελεύθερης διατροφής δεν καθορίζονται συγκεκριμένα είδη τροφών.
»Βασίζεται στο γεγονός πως ανάμεσα στα γεύματα τα επίπεδα ινσουλίνης μειώνονται και έτσι τα λιποκύτταρά σου μπορούν να απελευθερώσουν την αποθηκευμένη γλυκόζη για να παραχθεί ενέργεια. Με παρόμοιο σκεπτικό, κατά τη διαλειμματική νηστεία τα επίπεδα της ινσουλίνης μειώνονται τόσο πολύ και για τόσο χρόνο ώστε να γίνεται η καύση του λίπους. Παράλληλα, αυξάνονται σημαντικά (σχεδόν πενταπλασιάζονται) τα επίπεδα της αυξητικής ορμόνης (HGH), η οποία έχει άμεση σχέση με την απώλεια λίπους και την αύξηση της μυϊκής μάζας.
«Κατά την περίοδο νηστείας, η πρόσληψη τροφής μπορεί να είναι μηδενική ή έως 25% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων»
»Οι δημοφιλέστερες μέθοδοι διαλειμματικής νηστείας είναι τρεις:
1. Η μέθοδος 16/8: Περιλαμβάνει την κατανάλωση φαγητού σε 8 ώρες και τη νηστεία για τις υπόλοιπες 16.
2. Η μέθοδος 5:2: Περιλαμβάνει 2 μέρες νηστείας την εβδομάδα και φυσιολογική διατροφή για τις υπόλοιπες 5.
3. Η μέθοδος eat-stop-eat: Περιλαμβάνει εναλλάξ ημέρα φυσιολογικής κατανάλωσης με ημέρα νηστείας».
Για ποιους λόγους είναι τόσο δημοφιλής η διαλειμματική νηστεία;
«Η διαλειμματική νηστεία υπήρξε ανέκαθεν δημοφιλής. Βέβαια τα τελευταία χρόνια δείχνει να κερδίζει ακόμα περισσότερο έδαφος. Σου προσφέρει ένα απλοποιημένο διατροφικό πλάνο χωρίς να χρειάζεται να ζυγίζεις τα γεύματα σου ή να περιορίσεις ιδιαίτερα τις επιλογές σου. Το μόνο που χρειάζεσαι είναι ένα ρολόι! Αυτό είναι πολύ σημαντικό για τη σύγχρονη εποχή, όπου οι ρυθμοί κυλούν τόσο γρήγορα και ο ελεύθερος χρόνος όλων μας είναι περιορισμένος. Ωστόσο, μερικές φορές η ευκολία αυτή αφορά το πρώτο χρονικό διάστημα, καθώς σημαντικό ρόλο στην υιοθέτηση αυτού του μοντέλου διατροφής παίζει ο τρόπος ζωής».
«Σου προσφέρει ένα απλοποιημένο διατροφικό πλάνο χωρίς να χρειάζεται να ζυγίζεις τα γεύματα σου ή να περιορίσεις ιδιαίτερα τις επιλογές σου».
Μπορούν όλοι να ακολουθήσουν κάποια μέθοδο διαλειμματικής νηστείας;
«Υπάρχουν έρευνες που υποδεικνύουν ότι η διαλειμματική νηστεία μειώνει τους δείκτες φλεγμονής, την “κακή” LDL χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια, μειώνοντας τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα. Επιπλέον, αποτελεί γεγονός πως η διαλειμματική νηστεία σε υπέρβαρους και παχύσαρκους ανθρώπους επιφέρει μείωση βάρους με έναν τυπικό ρυθμό απώλειας 7-11 κιλών για 10 εβδομάδες. Παρ’ όλα αυτά δεν υπάρχουν στοιχεία πως είναι πιο αποτελεσματική από άλλα μοντέλα διατροφής, όπως αυτό της μεσογειακής.
«Σε υπέρβαρους και παχύσαρκους ανθρώπους επιφέρει μείωση βάρους με έναν τυπικό ρυθμό απώλειας 7-11 κιλών για 10 εβδομάδες. Παρ’ όλα αυτά δεν υπάρχουν στοιχεία πως είναι πιο αποτελεσματική από άλλα μοντέλα διατροφής»
»Επίσης δεν είναι λίγοι οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν. Ανάλογα με τη διάρκεια της διαλειμματικής νηστείας, υπάρχει πιθανότητα πρόκλησης πονοκεφάλων, δυσκοιλιότητας και υπερκατανάλωσης τροφής μετά από περίοδο νηστείας. Ενώ, αν λαμβάνεις κάποια φαρμακευτική αγωγή, όπως για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, ίσως κρίνεται ακόμα και επικίνδυνη η επιλογή αυτού του μοτίβου γευμάτων.
»Κίνδυνος υφίσταται και εάν είσαι ηλικιωμένος/η καθώς υπάρχει η περίπτωση να μειώσεις το βάρος σου περισσότερο από το επιθυμητό. Ενώ το συγκεκριμένο πλάνο δεν συνίσταται ούτε για εγκύους, θηλάζουσες, παιδιά και εφήβους, λόγω περιορισμένων ερευνών για την ασφάλειά του.
«Δεν συνιστάται για εγκύους, θηλάζουσες, παιδιά και εφήβους, λόγω περιορισμένων ερευνών για την ασφάλειά του».
»Εάν λοιπόν πάσχεις από οποιαδήποτε ασθένεια, είσαι έγκυος ή θηλάζεις, λαμβάνεις φαρμακευτική αγωγή ή ανήκεις σε κάποια ηλικιακή ομάδα που προαναφέρθηκε πρέπει να συμβουλευτείς έναν επαγγελματία διαιτολόγο- διατροφολόγο πριν ξεκινήσεις να εφαρμόζεις το συγκεκριμένο μοτίβο. Ειδάλλως, μπορείς να δοκιμάσεις τη διαλειμματική νηστεία ώστε να δεις εάν σου ταιριάζει, πάντα όμως υπό την επίβλεψη ενός ειδικού».
Τι να προσέξεις αν βρίσκεσαι ήδη σε διαλειμματική νηστεία;
«Για βέλτιστα αποτελέσματα της διαλειμματικής νηστείας και διατήρηση της υγείας σου:
• Μείωσε σταδιακά το χρονικό διάστημα για κατανάλωση τροφής, ώστε να δώσεις χρόνο στο σώμα σου να προσαρμοστεί.
• Φρόντισε να ενυδατώνεσαι επαρκώς με ροφήματα χωρίς θερμίδες, όπως το νερό, ο καφές και το τσάι.
• Εάν λαμβάνεις φάρμακα, συνέχισε τη φαρμακευτική αγωγή σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σου.
• Προσπάθησε να ακολουθείς μια υγιεινή διατροφή κατά τις περιόδους ελεύθερης διατροφής. Είναι κρίμα να “σαμποτάρεις” τον εαυτό σου εφόσον ήδη καταβάλλεις προσπάθεια».
«Προσπάθησε να ακολουθείς μια υγιεινή διατροφή κατά τις περιόδους ελεύθερης διατροφής. Είναι κρίμα να “σαμποτάρεις” τον εαυτό σου εφόσον ήδη καταβάλλεις προσπάθεια».
Με την καθοδήγηση ειδικού
Όπως καταλήγει ο κ. Παπαχρήστος: «Η διαλειμματική νηστεία, όπως και πολλά ακόμα διατροφικά μοτίβα, μπορεί να είναι αποτελεσματική για την απώλεια βάρους αλλά ενέχει και κινδύνους. Για αυτό εάν θέλεις να διαχειριστείς το βάρος σου, ή γενικότερα να βελτιώσεις το σώμα σου, είναι πολύ σημαντικό να απευθυνθείς σε ειδικό. Με την καθοδήγηση του διαιτολόγου-διατροφολόγου θα μπορέσετε να βρείτε μαζί το κατάλληλο για εσένα πρόγραμμα διατροφής, προσαρμοσμένο στις δικές σου ανάγκες. Μια διατροφική παρέμβαση με γνώμονα το ιατρικό σου προφίλ και τις διατροφικές σου προτιμήσεις μπορεί να σε βοηθήσει να αλλάξεις βήμα-βήμα τη διατροφική σου συμπεριφορά. Έτσι, δε βελτιώνεις μόνο τη διατροφή σου, αλλά αναβαθμίζεις και την ποιότητα ζωής σου».
Ακολουθήστε το WomanToc στο Instagram
Photo: Ello / Unsplash