Πότε στην Αίγυπτο, πότε στην Ινδία, πότε στο Μαρόκο ή το Παρίσι τρώγοντας ζεστά κρουασάνακια βρίσκεται η Σούπσι. Η Σούπσι δεν είναι όμως άνθρωπος, είναι κούκλα. Και μάλιστα είναι η αγαπημένη κούκλα της Ίρμα, που κάπου την έχασε και τώρα θρηνεί.
«Αγαπημένη μου Ίρμα, συγγνώμη που δεν σε αποχαιρέτησα. Δεν πρόλαβα. Περνούσε ένα ποδήλατο, το καλάθι του ήταν άδειο και δεν πρόλαβα να σκεφτώ- απλώς πήδησα μέσα (…)». Έτσι ξεκινά η πρώτη επιστολή που σκαρφίζεται η συγγραφέας Larissa Theule σα να ήταν η ίδια μες στα παπούτσια του Κάφκα.
Γιατί η ιστορία είναι αληθινή. Το φθινόπωρο του 1923, όταν ο συγγραφέας ζούσε με τη σύντροφό του Ντόρα Ντιαμάντ στο Βερολίνο συνάντησε μια μέρα στο πάρκο ένα κοριτσάκι που έκλαιγε απαρηγόρητο γιατί είχε χάσει την κούκλα της. Ο Κάφκα συγκινήθηκε τόσο που άρχισε να γράφει επιστολές που υποτίθεται πως έστελνε η κούκλα στην Ίρμα. Γιατί; Γιατί η κούλκα δεν χάθηκε, όπως διαβεβαίωσε το κοριτσάκι, απλώς ταξίδευε ανά τον κόσμο.
Για τρεις εβδομάδες ο συγγραφέας παρουσίαζε διαρκώς νέες επιστολές στη μικρή. Επιστολές που στην ουσία λειτουργούσαν ως γέφυρα ώσπου να μπορέσει η μικρή να διαχειριστεί την απώλειά της. Την ιστορία επιβεβαίωσε η Ντόρα Ντιαμάντ στη βιογράφο του Κάφκα, Μάρθα Ρόμπερ. Μόνο που ούτε τα γράμματα βρέθηκαν ούτε και το κορίτσι που είχε την τύχη να τα λάβει.
Η ιστορία έχει συγκινήσει κατά καιρούς συγγραφείς και δημιουργούς. Όπως τώρα την Larissa Theule που φαίνεται να ξέρει καλά από παιδιά. Γιατί όταν βάζει η ίδια τον Κάφκα να λέει στη μικρή πως είναι «εθελοντής ταχυδρόμος», μόνο που δεν έχει πάνω του το γράμμα και πρέπει να πάει εκείνη την ώρα για φαγητό, είναι μια λεπτομέρεια που φαίνεται να πείθει τη δύσπιστη μικρή: πως πράγματι θα πάει για φαγητό γιατί της λέει ότι θα φάει συγκεκριμένα πατάτες (όλοι ξέρουμε πως κάτι τέτοιες λεπτομέρειες αποδεικνύονται σωτήριες).
Κι έτσι η Σούπσι ταξιδεύει ανά τον κόσμο, γνωρίζει πολιτισμούς και κουλτούρες και μέσα από τις επιστολές της καθιστά συνταξιδιώτισσα την ίδια την Ίρμα. Έστω και νοερά οι δυό τους είναι μαζί. Το δώρο του Κάφκα και αντιστοίχως της Larissa Theule προς τη μικρή είναι οι ιστορίες. Οι ιστορίες και ο χρόνος που της δίνουν προκειμένου να προσαρμοστεί στη νέα της πραγματικότητα. Όσο η Σούπσι όλο και ξεμακραίνει, τόσο η μικρή προετοιμάζεται για το μεγάλο αντίο.
Ο αποχαιρετισμός, στην εκδοχή της Theule έρχεται με την τελευταία επιστολή της κούκλας που ενημερώνει την Ίρμα πως αποδέχτηκε την πρόσκληση να συμμετάσχει σε μια αποστολή στην Ανταρκτική και πως από εκεί θα είναι δύσκολο πια να της γράφει. Ο Κάφκα θρυλείται πως είχε δώσει άλλο τέλος. Μάλιστα, σύμφωνα με μαρτυρίες της συντρόφου του, αυτό το θέμα τον βασάνιζε πολύ. Εκείνος λοιπόν είχε βάλει την κούκλα να παντρεύεται και να κάνει τη δική της οικογένεια, επιλογή που είναι κατανοητή για την εποχή. Στο σημείωμά της όμως η Theule εξηγεί πως εκείνη επιθυμούσε μια εκδοχή που να αντικατοπτρίζει τη σύγχρονη εποχή και τα όνειρα ενός παιδιού τώρα.
Ο Κάφκα θρυλείται πως είχε δώσει άλλο τέλος. Μάλιστα, σύμφωνα με μαρτυρίες της συντρόφου του, αυτό το θέμα τον βασάνιζε πολύ. Εκείνος λοιπόν είχε βάλει την κούκλα να παντρεύεται και να κάνει τη δική της οικογένεια, επιλογή που είναι κατανοητή για την εποχή. Στο σημείωμά της όμως η Theule εξηγεί πως εκείνη επιθυμούσε μια εκδοχή που να αντικατοπτρίζει τη σύγχρονη εποχή και τα όνειρα ενός παιδιού τώρα.
Χάρη στην εικονογράφηση της Rebecca Green με τα φθινοπωρινά χρώματα, τις εκφράσεις της πολύ ικανοποιημένης Σούπσι, αλλά και των εκφράσεων της Ίρμα που ζει κι εκείνη ένα ταξίδι εσωτερικό όμως, νιώθουμε πως και εμείς είμαστε εκεί και παρακολουθούμε την ιστορία από ένα παγκάκι, σε ένα πάρκο, στο Βερολίνο.
«Ο Κάφκα και η κούκλα» (σε μτφ της Αργυρώς Πιπίνη) κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Διόπτρα.
Κεντρική εικόνα: Εκδόσεις Διόπτρα
Ακολουθήστε το Woman Toc στο Instagram