Όταν ξεκινάει να γράφει, είναι σαν να την καταλαμβάνει κάποια μορφή μανίας. Κάνει μέρες να βγει απο το σπίτι και δεν σταματάει σαν να πρέπει να το γράψει όλο με μια ανάσα, λες και αν δεν μεταφέρει άμεσα όλο το βιβλιο απο το μυαλό της στο χαρτί κάτι κακό θα συμβεί. Σαν μια πληγή που αν δεν την περιποιηθεί με τη γραφή της, θα μολυνθεί. Τα βιβλία της Ευγενιας Φακίνου ειναι γεμάτα απο γυναίκες-αφανείς ηρωίδες της καθημερινότητας που αγωνίζονται για να ζήσουν οι ίδιες και η οικογένεια τους. Όπως η μάνα της, η Μαρία, που έφυγε μικρή απο τη Σύμη και έγινε νοσοκόμα. Τα βιβλία της σχολιάζουν τις δυσκολίες και τα προβλήματα της εποχής που αφηγείται και ειναι σε πολυ μικρό βαθμό αυτοβιογραφικά. Για παράδειγμα στο βιβλιο της «Στο αυτί της Αλεπούς» (Εκδόσεις Καστανιωτη), ξεκινά απο το δουλεμπόριο των σφουγγαράδων και καταλήγει ως τις μέρες μας στην πυρπόληση της Marfin, παιρνοντας έτσι μια πολιτική θέση για ενα δραματικο συμβάν που θεωρεί οτι δεν πρέπει να ξεχαστεί.
Η Ευγενία Φακίνου δημιούργησε το πρωτοποριακό παιδικό θέατρο «Ντενεκεδούπολη» το 1975
Πολιτική θέση παίρνει και με το πρωτο της έργο που δεν ήταν μυθιστορημα και δεν απευθυνόταν σε ενήλικες όπως την εχουμε συνηθίσει, καθώς η Ευγενία Φακίνου ξεκίνησε τη συγγραφική της καριέρα γράφοντας βιβλία και θέατρο για παιδιά. Λίγο μετά το τέλος της Χούντας, το 1975, παρουσίασε στο κοινό την «Ντενεκεδούπολη» στο θέατρο της οδού Κεφαλληνίας στην Κυψέλη και αργότερα στο Θέατρο Στοά στου Ζωγραφου και στο χώρο του κινηματογράφου Φιλίπ. Τα ζητήματα που θίγει η Φακίνου στην «Ντενεκεδούπολη» ειναι κατα βάση η εξουσία του μεγάλου προς τον μικρό, οι ταξικές διαφορες, η δωρεαν εκπαίδευση και η μετανάστευση, θεματολογια πρωτοποριακή για εκείνη την εποχή κατα την οποια τα έργα για παιδιά περιστρέφονταν γύρω απο πρακτικα ζητήματα της καθημερινότητας τους και την υιοθετηση καλών τρόπων. Αυτό, όμως, που έκανε πραγματικά πρωτοποριακή και μοναδική την «Ντενεκεδούπολη» ήταν η ίδια η θεατρική της φύση, γιατί δεν ήταν απλώς θέατρο για παιδιά ούτε ακριβώς κουκλοθέατρο. Η Φακίνου, η οποια έχει σπουδάσει κλασικό κουκλοθεατρο στη Γιουγκοσλαβία και γραφιστική στη Σχολή Δοξιάδη (αντί ζωγραφικής που αγαπούσε πολυ), είχε τη φαεινή ιδέα να αντικαταστησει τις κλασικές κούκλες με ντενεκεδάκια.
Έτσι προέκυψαν ο Σαρδέλας, ο Σοφός, ο Βουτυρένιος, ο Μελένιος, η Μηλίτσα και ο Καλαμάρης! Η «Ντενεκεδούπολη» είχε πολυ μεγαλη επιτυχία και δεν ειναι τυχαίο που διδάσκεται σήμερα σε σχολές, γιατί η Ευγενία Φακίνου με αυτό το θεατρικό της έργο κατάφερε το απλό και το ευτελές να το κανει γοητευτικό για μικρους και μεγάλους και κυρίως να προσφέρει στα παιδιά ενα διασκεδαστικό παιχνίδι που θα μπορούσαν να κατασκευάσουν ακόμη και μόνα τους με ενα ψαλίδι και με αντικείμενα που θα έβρισκαν πολυ εύκολα στο σπίτι.
Παιδιά, πάμε θέατρο! Πάμε Ντενεκεδούπολη!
Στην «Ντενεκεδούπολη» συμμετείχαν σημαντικοί καλλιτέχνες με πρώτους και καλύτερους τους συνθέτες Γιάννη Μαρκόπουλο και Χρήστο Λεοντή, αλλα και με την πολυ καλη ηθοποιό Άννα Βαγενά και τον αξέχαστο Παύλο Σιδηροπουλο. Η τελευταία παράσταση της «Ντενεκεδούπολης» δόθηκε το 1982, γιατί η συγγραφέας δεν ήταν σε θέση να γράψει νέο θεατρικό έργο για παιδιά. Όπως ομολογεί η ίδια σε συνέντευξη της, ήταν πια η εποχη που έπαψε να διαθέτει την αισιοδοξία που επιβάλλεται να μεταδίδει κανείς στα παιδιά – δηλαδή κάπως σαν να «ενηλικιώθηκε» συγγραφικά -, οπότε το κεφάλαιο του παιδικού θεάτρου έκλεισε για εκείνη. Σήμερα τα ντενεκεδάκια της εκτίθενται στο Θεατρικό Μουσείο.
«Ντενεκεδούπολη, Πέντε έργα για κουκλοθέατρο», Εκδόσεις Καστανιώτη
Η «Ντενεκεδούπολη» αποτελείται στην ουσία απο πέντε έργα, ορισμένα απο τα οποια δεν παρουσιάστηκαν με το αρχικό τους όνομα, καθώς περιείχαν κάποια κομμουνιστικά στοιχεία και υπήρχε το ενδεχόμενο να τα κόψει η λογοκρισία της εποχής.
Ντενεκεδούπολη (Ο Λαδένιος)
Στο Κουρδιστάν
Ξύπνα Ντενεκεδούπολη (Οι καμινάδες)
Το Μεγάλο ταξίδι του Μελένιου
Η Μις Νάυλον (αυτό το έργο παρουσιάστηκε μόνο για την περιοδο των Χριστουγέννων του ’78)
Ο κύριος Ουλτραμέρ
«Ενα χρηστικό βιβλίο με τα πλήρη θεατρικά κείμενα των πέντε έργων της Ντενεκεδούπολης, οδηγίες σκηνοθετικές και κατασκευής σκηνικών και ντενεκέδων. Περιλαμβάνει επίσης πλούσιο φωτογραφικό υλικό από τις παραστάσεις του αντικειμενοθέατρου της Ευγενίας Φακίνου, καθώς και υλικό από νέες παραστάσεις σχολείων και νηπιαγωγείων. Ένα χρήσιμο εργαλείο για νηπιαγωγούς και δασκάλους που θα ήθελαν ν’ ανεβάσουν μια παράσταση της «Ντενεκεδούπολης», αυτούσια ή σε δική τους διασκευή». (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Πιο αναλυτικές παρουσιάσεις μερικών έργων:
«Στο Κουρδιστάν», Εκδόσεις Κέδρος
Άλλο ένα παραμύθι από το κουκλοθέατρο «Καλημέρα» λέει για τις περιπέτειες που είχανε τα ντενεκεδάκια της Ντενεκεδούπολης, όταν βρέθηκαν μετανάστες στο Κουρδιστάν, τη χώρα των ρολογιών. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)
«Το μεγάλο ταξίδι του Μελένιου», Εκδόσεις Καστανιωτη
Καλημέρα πέρα για πέρα!
Σήμερα θα σας πω μια ιστορία που αρχίζει σε μια αποθήκη, περνά κάμπους, βουνά, ποτάμια και τελειώνει στην Ντενεκεδούπολη. Και ποιος δεν ξέρει τη μικρή ντενεκεδένια πολιτεία, εκεί στην άκρη του σκουπιδότοπου… Που την έφτιαξαν άδεια, σκουριασμένα, παλιά ντενεκεδάκια… που βρέθηκαν πεταμένα στη χωματερή χωρίς τίποτα δικό τους και είπαν:
-Δε φτιάχνουμε μια πολιτεία όπου να μένουμε μόνα μας και να ‘χουμε την ησυχία μας;
Το ‘παν και το ‘καναν. Και να τώρα η Ντενεκεδούπολη, με την πλατεία της, τα σπίτια της, το σχολείο της… και τους ντενεκεδένιους κατοίκους της με τα περίεργα ονόματα: Σαρδέλας, Μηλίτσα, Βουτυρένιος, Σοφός, Οκέι-μπαμ-μπαμ…
Ας πάρουμε όμως την ιστορία απ’ την αρχή. Στη μέση του κάμπου λοιπόν, μακριά απ’ τις πόλεις, υπάρχει η πιο μεγάλη αποθήκη που έχετε ποτέ φανταστεί. Χρειάζεται να περπατήσεις μισή ώρα για να κάνεις το γύρο της. Έχει μια ψηλή μάντρα με κολλημένα γυαλάκια πάνω της και μια μεγάλη πόρτα που τρίζει όταν μπαίνεις.
Μόλις μπεις, βλέπεις ένα μεγάλο διάδρομο κι άλλους μικρότερους δεξιά κι αριστερά. […] (Από την έκδοση)
«Ο κύριος Ουλτραμέρ», Εκδόσεις Καστανιώτη
Πέρσι το καλοκαίρι λοιπόν, εκεί που τα στάρια, τα κριθάρια και τα καλαμπόκια ήταν έτοιμα για θέρισμα… εκεί που οι ντομάτες και τ’ άλλα λαχανικά μεγάλωναν και ωρίμαζαν σιγά σιγά… εκεί που ντενεκεδάκια δούλευαν τραγουδώντας στα χωράφια τους… εκεί… έγινε η καταστροφή! Η πιο μεγάλη καταστροφή που γνώρισε ποτέ η Ντενεκεδούπολη!
…Ήταν, που λέτε, μεσημέρι, ο ήλιος έκαιγε, αλλά κάτι σύννεφα άρχισαν να ‘ρχονται απ’ το βορρά. Σε λίγη ώρα είχε μαυρίσει όλος ο ουρανός… Ένα αεράκι άρχισε να φυσά… Τα σύννεφα, πυκνά και μαύρα, λες κι ακουμπούσαν τα δέντρα και τ’ ανάγκαζαν να σκύψουν στη γη… Ο αέρας δυνάμωνε και σε λίγο άρχισαν οι αστραπές και οι βροντές… και το χαλάζι… μεγάλο σαν καρύδι. Το χαλάζι είναι που έκανε τη μεγαλύτερη ζημιά. Τα στάρια και τα κριθάρια τα τσάκισε, τα ‘σπασε κάτω στο χώμα. Τις ντομάτες, τις πιπεριές και τα’ άλλα ζαρζαβατικά τα κατέστρεψε. Το ίδιο και τα φρούτα. Μικρά κι άγουρα ακόμα, τα τίναξε απ’ τα κλαριά. Δεν έμεινε τίποτα όρθιο τίποτα!… Τίποτα!…». […] (Από την έκδοση)
Βραβεύσεις
- 2005: Βραβείο Αναγνωστών (Εθνικό Κέντρο Βιβλίου – Σκάι 100,3) για το μυθιστόρημά της «Η μέθοδος της Ορλεάνης»
- 2008: Κρατικό Βραβείο Διηγήματος για τη συλλογή διηγημάτων «Φιλοδοξίες κήπου»
Πηγή: kaltsesrige.wordpress.com
