Όταν ήταν μικρός, στo Penang της Μαλαισίας όπου γεννήθηκε, η μαμά του τον φώναζε «puppy» και αυτός για να της αποδείξει την αγάπη του της σχεδίασε ένα ζευγάρι παπούτσια που έμοιαζαν με κουταβάκια. Ήταν μόλις 11 ετών. Έκτοτε και από το 1986, που ξεκίνησε το δικό του brand, έχει σχεδιάσει πολλά γοβάκια για glamorous Σταχτοπούτες, για fashion girls που λατρεύουν να λικνίζονται πάνω σε ψηλά τακούνια, για γυναίκες κύρους και εξουσίας, για τολμηρές γυναίκες που αψηφούν τους κινδύνους και διαπρέπουν επαγγελματικά, για γυναίκες που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στην έρευνα και τη γνώση, για γυναίκες που η έννοια των υψηλών ιδανικών είναι καρφίτσα στο πέτο του σακακιού τους.
Ο Καθηγητής κ. Jimmy Choo επισκέφθηκε την Αθήνα για να παραβρεθεί στην τελετή απονομής των Βραβείων Αποφοίτων Βρετανικής Εκπαίδευσης, Study UK Alumni Awards, που διοργανώνει το Βρετανικό Συμβούλιο, για τρίτη συνεχόμενη φορά παγκοσμίως και για πρώτη φορά στην Ελλάδα.
-Πώς νιώθετε ως Ambassador των Βραβείων Αποφοίτων Βρετανικής Εκπαίδευσης Study UK Alumni Awards;
Νιώθω προνομιούχος. Έχω μία ακόμη ευκαιρία να ταξιδέψω ανά τον κόσμο, να βρεθώ σε μέρη που δεν έχω ξαναπάει, όπως στην Αθήνα για παράδειγμα, να συναντήσω πολλούς και διαφορετικούς «Alumni ανθρώπους», ανθρώπους με όραμα και ταλέντο, και φυσικά να συνεχίζω να μαθαίνω. Ο πατέρας μου συνήθιζε να λέει «πρώτα μαθαίνω και μετά γερνάω». Η γνώση ποτέ δεν είναι αρκετή. Η γνώση ποτέ δεν στερεύει. Μπορεί να είμαι ο Jimmy Choo και να με γνωρίζει όλος ο πλανήτης, αλλά αυτό από μόνο του δεν έχει αξία εάν δεν συνοδεύεται από διαρκή μάθηση. Το παρελθόν δεν έχει καμία αξία χωρίς το παρόν. Και το παρόν είναι κάτι που μεταβάλλεται διαρκώς. Αυτό θέλω να ακολουθώ, τη διαρκή μεταβολή της εποχής. Η επαφή μου με τους απόφοιτους που κάνουν αίτηση για τα Alumni Awards με βοηθάει σε αυτό το ζωντανό παιχνίδι ανταποδοτικότητας. Είμαι εδώ για να τους ενθαρρύνω αλλά ταυτόχρονα να πάρω κι από τη γνώση τους. Είναι μια ευκαιρία για μένα. Ελπίζω κάποια στιγμή να γυρίσω και να δω και τα νησιά της Ελλάδας, θα το ήθελα πολύ.
Ο Jimmy Choo άφησε τη Μαλαισία και αποφοίτησε από το Cordwainers Technical College του Hackney, το 1983. Η σχολή αυτή σήμερα έχει ενταχθεί στο London College of Fashion.
-Πόσο σας βοήθησε η βρετανική εκπαίδευση που λάβατε στη ζωή σας;
Πριν βρεθώ στην Αγγλία ζούσα στη Μαλαισία. Ο πατέρας μου ήταν σχεδιαστής παπουτσιών, είχε ένα εργαστήριο, έφτιαχνε χειροποίητα παπούτσια και τα πουλούσε σε γυναίκες της πατρίδας του. Μου μεταλαμπάδευσε, με γενναιοδωρία, τη γνώση του γύρω από τα παπούτσια, το πώς να φτιάχνω, από το μηδέν, ένα παπούτσι. Όμως, το πώς να σχεδιάσω σωστά ένα παπούτσι, πώς να συγχρωτιστώ με κόσμο από όλο τον πλανήτη, με διαφορικές κουλτούρες, ήθη, έθιμα και αντιλήψεις, πώς να διευρύνω τα όρια μου, αυτό το έμαθα στη Βρετανία. Εκεί δεν υπήρχαν μόνο Μαλαισιανοί γύρω μου. Αυτό το υπέροχο μπέρδεμα πολιτισμών δημιουργεί καταπληκτικές φιλίες, εκτός των άλλων. Οι καθηγητές, άνθρωποι με υψηλό πνεύμα, δεν διδάσκουν μόνο σχέδιο, αλλά ενεργοποιούν τα αντανακλαστικά του φοιτητή για την ευρύτερη σχέση του με την αγορά: μάρκετινγκ, πωλήσεις... Η βρετανική εκπαίδευση δίνει μία μοναδική σιγουριά, που θα φανεί πολύ χρήσιμη στη ζωή του κάθε απόφοιτου. Το Λονδίνο, εν τω μεταξύ, είναι μια μεγάλη δεξαμενή από ευκαιρίες για να βρει κάποιος μια σημαντική δουλειά. Για μένα, ήταν πιο εύκολο να σπουδάσω στη Αγγλία, μιας και γεννήθηκα στην Μαλαισία, η οποία ήταν βρετανική αποικία. Δεν θα είχα την ίδια ευχέρεια με τη γλώσσα, στην Ιταλία για παράδειγμα.
-Γιατί το παπούτσι είναι κάτι παραπάνω από αξεσουάρ; Γιατί συνδέεται τόσο με το lifestyle, πέρα από τη μόδα;
Μετά τη δεκαετία του ’70 η προσέγγιση άλλαξε. Τη δεκαετία του’80 τα αξεσουάρ απέκτησαν εμπορική δύναμη στο χώρο της μόδας. Το παπούτσι ενδυναμώθηκε αυτομάτως. Πλέον αποτελεί το πιο δυνατό σημείο μιας γυναικείας εμφάνισης. Για μένα το παπούτσι είναι έργο τέχνης. Έχει περάσει προ πολλού το απλό στάδιο του αξεσουάρ. Η δημιουργία του χρειάζεται, όμως, γερά θεμέλια. Όπως στην τέχνη πρέπει να διαθέτεις κλασική παιδεία για να περάσεις σε άλλα στάδια, μοντέρνας τέχνης, έτσι συμβαίνει και με το παπούτσι. Χρειάζεται η θεμέλια γνώση της τεχνικής -την οποία εγώ είχα την τύχη να πάρω από τον πατέρα μου-, και κατόπιν ο υψηλός σχεδιασμός. Ένας καθηγητής κάποτε μου είπε «μη σχεδιάσεις ποτέ ένα παπούτσι εάν δεν ξέρεις πως να το κατασκευάσεις».
Ο Jimmy Choo μιλάει με τη σοφία του ανθρώπου της ανατολής που κόπιασε, καταξιώθηκε και αποζημιώθηκε στη δύση. Αυτή η λεπτή ακροβασία της σκέψης του τον κάνει ξεχωριστό. Διαθέτει μια βαθιά εσωτερικότητα την ίδια ώρα που οι δημιουργίες του είναι ένα πρελούδιο ευημερίας. «Αγαπούσα τόσο πολύ τους γονείς μου. Αυτή η αγάπη με βοήθησε να αναπτύξω το σεβασμό, την ειλικρίνεια και την τιμιότητα. Τρεις βασικές αρχές για τους ανθρώπους. Εάν σε σέβομαι δεν θα διαπληκτιστώ μαζί σου. Εάν σε σέβομαι δε θα κάνω πόλεμο μαζί σου» συμπληρώνει ο σχεδιαστής.
-Το πρώτο σας παπούτσι το σχεδιάσατε στην ηλικία των 11. Αλήθεια, πώς έμοιαζε αυτό το παπούτσι;
Ναι, το σχεδίασα για τη μητέρα μου. Στη Μαλαισία συνήθιζαν να μας δίνουν χαϊδευτικά ονόματα, πέρα από τα κανονικά μας ονόματα. Εμένα η μαμά μου με φώναζε «puppy», κουτάβι δηλαδή. Έτσι έφτιαξα ένα ζευγάρι ασπρόμαυρα παπούτσια, τα οποία έμοιαζαν με δύο κουταβάκια.
-Αγαπάτε το τακούνι 8 εκ. στα παπούτσια σας. Είναι το ιδανικό ύψος τακουνιού;
Με αυτό το ύψος τακουνιού μια γυναίκα μπορεί να περπατήσει ευθυτενής και σωστά, χωρίς να γέρνει ούτε προς τα μπροστά, κάτι που συμβαίνει με τα πιο ψηλά τακούνια, ούτε προς τα πίσω, που συμβαίνει με τα flat. Κρατάει ολόκληρο το σώμα σε μια ωραία ισορροπία, βοηθάει το βάδισμά της και ενισχύει την κομψότητα της.
-Τι αναμνήσεις έχετε από την Lady D; Ήταν μεγάλη θαυμάστριά σας.
Ναι, φέτος κλείνουν 20 χρόνια από το θάνατό της και γίνεται μία μεγάλη έκθεση με τα φορέματά της στα ανάκτορα του Κένσινγκτον. Κάθε φορά που συναντούσα της Λαίδη Νταϊάνα ήταν μια υπέροχη συνάντηση. Ήταν μια εκπληκτική γυναίκα, συναισθηματική, λογική, προστατευτική. Ποτέ δεν ερχόταν με τους σωματοφύλακες της, πάντα μόνη της. Κάθε φορά που σχεδίαζα ένα παπούτσι για αυτήν μου έλεγε «ευχαριστώ». Σε όλες τις δημοπρασίες που ακολούθησαν, ανά τον πλανήτη, με ρούχα και αξεσουάρ της, πάντα υπήρχε και ένα παπούτσι μου εκεί, επίσης, ένα παπούτσι Jimmy Choo. Στάθηκα τυχερός που συνδέθηκα με κάποιο τρόπο με αυτή τη σπουδαία γυναίκα. Δεν είμαι ο Giorgio Armani, δεν είμαι ο οίκος Chanel, αλλά η Νταϊάνα με πίστεψε και μου έδωσε ευκαιρίες. Με θυμάμαι, κάθε φορά που τελείωνα ένα ζευγάρι παπούτσια, να οδηγώ το αυτοκίνητό μου και να πηγαίνω, με χαρά, στο παλάτι να της τα δείξω. Πάντα ευγενική και πάντα ενθαρρυντική, με ξεπροβόδιζε μέχρι το αυτοκίνητο, κάθε, μα κάθε φορά. Κανονικός» άνθρωπος, με βαθιά ειλικρίνεια.
Μιλάει για την Νταϊάνα με ευγνωμοσύνη και θαυμασμό, ενώ όλοι όσοι ασχολούνται με τη μόδα τη θυμούνται με τα ανυπέρβλητα, γαλάζια, μεταξωτά slingback, Jimmy Choo, στα πόδια της, το 1997.
-Το trend των ημερών είναι «sneakers παντού και με τα πάντα». Το δέχεστε;
Είναι αποτέλεσμα της ταχύτητας της εποχής. Να κινούμαστε πιο γρήγορα, πιο άνετα. Είναι σίγουρα μια μόδα της εποχής. Πολύχρωμα, ζωηρά, εντυπωσιακά. Αλλά, εδώ έρχεται ένα μεγάλο αλλά, μόνο για δραστηριότητες στην πόλη ή στην εξοχή. Όταν μια γυναίκα θα ντυθεί για κάλεσμα εντός των τειχών, τότε πρέπει να φορέσει τακούνι.
-Πώς συνδυάζεται η πολυτελής τέχνη του χειροποίητου με την εποχή του digital;
Σκέφτομαι, συνέχεια σκέφτομαι γύρω από το παπούτσι. Εάν θέλω να εξελιχθεί, πρέπει να κοιτάξω στο σήμερα. Σε ποια χρονιά, σε ποια μέρα, σε ποια στιγμή του χρόνου απευθύνομαι. Οφείλουμε να αλλάζουμε. Η αλλαγή είναι υπέρ μας. Πάντα όμως πρέπει να υπάρχει κάτι, μια ένδειξη από αυτό που ξέρουμε, το trade mark μας. Αυτό δεν πρέπει να το χάσουμε. Κοιτούσα τις αεροσυνοδούς της Aegean, τώρα που ερχόμουν στην Ελλάδα και οι στολές τους έμοιαζαν με αυτές της British Airways, όμως υπήρχε μια λεπτομέρεια στο χρώμα της φούστας, η οποία έκανε τη διαφορά. Αυτό είναι το trade mark και αυτό αναγνωρίζει ο κόσμος. Το κάθε brand οφείλει να βρίσκει κάτι καινούργιο, μια νέα ιστορία να πει, αλλιώς ο κόσμος θα το ξεχάσει. Τώρα, αυτή την εποχή, όταν σχεδιάζω ένα παπούτσι σκέφτομαι το εσωτερικό του. Εκεί εστιάζω. Σε ένα νέο ενεργειακό υλικό, το οποίο θα ενισχύσει την απόλυτη προσαρμοστικότητα του ποδιού μέσα στο παπούτσι.
-Έχετε πει στο παρελθόν ότι θα θέλατε να φτιάξετε ένα εργοστάσιο παπουτσιών δίπλα σε ένα σχολείο.
Ναι, το θέλω πολύ αυτό. Ξέρετε γιατί; Γιατί αυτοί οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία να εκπαιδευτούν με τον καλύτερο και πρακτικότερο τρόπο. Να ενισχύσουν την αντίληψη της κατασκευής και παραγωγής ενός αντικειμένου, μέσα από ένα εντατικό workshop, το οποίο θα είναι και δίπλα στο σχολείο τους, σαν προέκταση των μαθημάτων τους. Θα τελειώνουν τα τα μαθήματά τους και θα έρχονται εκεί να λάβουν άλλου είδους γνώση. Έμπρακτη. Σίγουρα θα το πραγματοποιήσω αυτό κάποια μέρα. Έτσι κι αλλιώς, όμως, δουλεύω συνέχεια με νέους ανθρώπους, τους εκπαιδεύω εντατικά και όταν δω κάποιον να ξεχωρίζει τον παίρνω αυτόματα στην ομάδα μου, να δουλέψει μαζί μου. Μόνο έτσι κρατιέται ψηλά μια καλή φήμη, ενισχύοντας της συνεχώς με νέο πνεύμα. Πιστεύω πολύ στους νέους.
Κάπου εκεί, με έναν μαγικό τρόπο, η συζήτηση περνάει στην απουσία μολυβιών από τη ζωή μας, στην επικράτηση της τεχνολογίας και της οnline επικοινωνίας, σκέψης και αντίληψης. Μου δείχνει ένα βιντεάκι, στο οποίο ο ίδιος σκιτσάρει ένα ψηλοτάκουνο Jimmy Choo στο i-Pad του. Εντυπωσιακό. «Όλα αλλάζουν» καταλήγει «ούτε χρήματα δεν χρειάζεται να έχουμε πλέον πάνω μας. Με ένα τηλέφωνο γίνονται όλα».
-Έχετε ζήσει τις glamorous δεκαετίες, του ‘80 και του ‘90. Υπάρχει κάτι που αναπολείτε από τότε;
Αυτές οι μέρες ήταν το κάτι άλλο. Γεμάτες εικόνες. Ναι, φυσικά μου λείπουν οι φίλοι του τότε. Το γεγονός ότι σκίτσαρα σε χαρτί.... Ακολουθώ το τώρα, όμως. Τώρα όλα είναι φόρμες, όλα γίνονται με το πάτημα ενός κουμπιού. Το παρακολουθώ και το ακολουθώ αυτό.
Κανένα ίχνος νοσταλγίας στη φωνή του. Πόσο προοδευτικό αυτό. Θαυμαστό. Ίσως ο μόνος τρόπος για να πάμε μπροστά.
-Ποιος θα ήταν ο τίτλος της ιστορίας της ζωής σας;
Δημιουργικότητα και δεξιότητα. Δύο απαραίτητα συστατικά για να έχει κάποιος διάρκεια.
* Οι φωτογραφίες του κ. Jimmy Choo στην Αθήνα είναι του φωτογράφου Σπύρου Στεργίου και τραβήχτηκαν στο Βρετανικό Συμβούλιο.
