Η διατήρηση τής ελληνικής γλώσσας στην Ομογένεια είναι υψίστης εθνικής σημασίας θέμα με προεκτάσεις που δεν χρειάζονται ανάλυση. Στα πλαίσια της άφιξης μας στην Νέα Υόρκη, βασικό μέλημα ήταν η ομαλή προσγείωση των παιδιών στο εκπαιδευτικό σύστημα της Αμερικής. Όσο καλά προετοιμασμένοι και να ήμασταν, γνωρίζαμε από την αρχή ότι ο 6χρονος γιος μας θα πάθαινε τη πρώτη του ψυχρολουσία σε ένα περιβάλλον που ναι μεν υπάρχει το ελληνικό στοιχείο, μιας και τον γράψαμε σε ελληνοαμερικανικό ιδιωτικό σχολείο και ζει σε ελληνοκρατούμενη περιοχή της Νέας Υόρκης. Όμως το πιο σημαντικό βρισκόταν στο γεγονός ότι η διδασκαλία των ελληνικών περιορίζεται σε μιάμιση ώρα την ήμερα. Επομένως φαντάζει λογικό να μην παίρνει κανείς πλήρη επάρκεια της ελληνικής γλώσσας αλλά μέρος αυτής.
Καταλάβαμε λοιπόν ότι η περίπτωση να γίνει ο μικρός δίγλωσσος στον γραπτό και στον προφορικό λόγο φαινόταν όνειρο θερινής νυκτός. Αυτό που μας έσωζε ήταν ο προσωπικός χρόνος μας στην ενασχόληση του με την ελληνική γλώσσα. Σε αυτό συνέβαλλε το έξτρα φροντιστήριο afterschool με εκπαιδευτικό από την Ελλάδα, η συνεχή καθημερινή ενασχόληση στο σπίτι με ελληνική μυθολογία , ελληνικές ταινίες, ελληνικές μουσικές και ό,τι άλλο θα μπορούσαμε να του προμηθεύσουμε για να μπορέσει να πάρει ερεθίσματα που θα μπορούσαν να τον κάνουν να μην χάσει επεισόδιά από την ελληνική μάθηση της ηλικίας του, δεδομένου ότι ζώντας στον αμερικάνικο τρόπο ζωής ακούσια αποσπάσαι από την σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα.
Και ενώ προσπαθούσαμε να τον βομβαρδίσουμε με αγγλικά ώστε να πάρει μπροστά για να μπορεί να συναναστρέφεται με τους συμμαθητές του, να μπορεί να συνάπτει φιλίες , να μπορεί να καταλάβει ένα διαδραστικό project σε ένα μουσείο ή να μπορεί να πηγαίνει σε ένα εργαστήριο τέχνης και να καταλαβαίνει τον εκφωνητή, στο διάστημα το οχτώ μηνών , συνειδητοποιήσαμε ότι αυτό ήταν το «ευκολάκι» της υπόθεσης.
Περάσαμε δηλαδή στη φάση ο μικρός να πετάει μέσα στο σπίτι τις «αμερικανιές» του, να μετράει στα αγγλικά, να προτιμάει αγγλόφωνα βιντεάκια youtube και το κερασάκι της τούρτας να μας διορθώνει και στην προφορά των αγγλικών μας.
Όταν λοιπόν έλεγε στην μαμά του ότι το «χατ» δεν είναι το καπέλο αλλά το ζεστό, αρχίσαμε να συνειδητοποιούμε το αμερικάνικο στοιχείο άρχισε να καπελώνει το ελληνικό και αυτό που επιθυμούσαμε, ότι δηλαδή προσπαθούμε να κάνουμε το παιδί δίγλωσσο δεν θα γινόταν παρά μόνο με την δική μας επιμονή και υπομονή.
Ψάχνοντας μέσα από νεοαφειχθέντες αλλά και αμερικανογεννημένους γονείς στην πόλη, καταλήξαμε ότι το πρόβλημα άγγιζε τις περισσότερες οικογένειες. Όλοι επιθυμούν την ενίσχυση της ελληνικής παιδείας στα παιδιά τους αλλά φαινόταν σαν ένα σιωπηρό γεγονός μιας και δεν υπάρχει η δυνατότητα το παιδί να μπορεί να έχει μια ισοδύναμη μόρφωση και στις δύο γλώσσες παράλληλα. Ασφαλώς και οι περισσότεροι γονείς επιθυμούν να στείλουν τα παιδιά του σε ελληνικά πανεπιστήμιά για προπτυχιακά και η και μεταπτυχιακά προγράμματα, μιας και τα δίδακτρα των πανεπιστημίων εδώ δεν έχουν ταβάνι. Όμως στην μαθητική πορεία οι γονείς συνειδητοποιούν ότι το από το δημοτικό και μετά τα παιδιά σταματούν να μελετούν επιστάμενα τα ελληνικά λόγω πιεσμένου προγράμματος στο σχολείο αλλά και λόγω ανεπάρκειας της ελληνικής γλώσσας στα ελληνοαμερικάνικα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Αποτέλεσμα; Τα περισσότερα παιδιά κάνουν χρήση της ελληνικής μόνο όταν είναι απαραίτητο.
Στην προσπάθεια μου να λύσω και να μπω ακόμα πιο πολύ στα βαθιά προκειμένου να δω αν υπάρχει λύση σε μια τέτοια ανάγκη για μάθηση, έτυχε να συναναστραφώ με μια παρέα Ελληνοαμερικάνων και Ελληνοκυπρίων γονιών –λάτρεις της ελληνικής παιδείας-που το κύριο μέλημα τους ήταν να εισάγουν την ελληνική κουλτούρα στα δημόσια σχολεία της Νέας Υόρκης. Είχαν ήδη κάνει την έρευνα τους και είχαν συμπεράνει ότι μια τέτοια περίπτωση έχει ήδη ευοδώσει στην ισπανική, στην γαλλική στην κινεζική και στην ρώσικη γλώσσα μέσα από το λεγόμενο dual πρόγραμμα γλωσσομάθειας.
Το μόνο που έπρεπε ήταν να κινητοποιήσουμε την ελληνική ομογένεια να ενδιαφερθεί για ένα τέτοια πρόγραμμα και να κάνει viral μια τέτοια ενέργεια μιας και θα έδινε λύση σε πολλές οικογένειες.
Αφού λοιπόν μάθαμε τα κριτήρια που χρειάζεται για να τα τρέξει κάτι τέτοιο από το αντίστοιχο υπουργείο παιδείας(Board of Education) ξεκινήσαμε ότι ήταν απαραίτητο για να την γνωστοποίηση του στους ενδιαφερόμενους. Επιμερισθήκαμε τις αρμοδιότητες όλοι οι γονείς .Φτιάξαμε ιστοσελίδα, Social Media, Φόρμες εκδήλωσης ενδιαφέροντος, enrollment letters κτλ βγήκαμε σε interviews σε ελληνικά μέσα της Αμερικής .
Η προσπάθεια είναι σε εξέλιξη και δείχνει πολλά θετικά δείγματα. Η ανταπόκριση είναι τεράστια από τεράστιους οργανισμούς και foundation , όπως AHEPA, Niarchos Foundation, Onassis Foundation αλλά και διάσημα πανεπιστήμια. Όλα δείχνουν ότι τον Σεπτέμβρη του 2019 θα μπορέσει να γίνει το πρώτο ξεκίνημα σε δημόσιο σχολείο. Από την υπόθεση αυτή νιώθω πραγματικά χαρούμενος όχι τόσο επειδή θα μπορέσουν τα παιδιά μου να ενταχθούν σε ένα τέτοιο πρόγραμμα, όσο το ότι μπόρεσα και γω να βάλω ένα λιθαράκι σε μια τέτοια προσπάθεια που αφορά την ενίσχυση της ελληνικής κουλτούρας και των ελληνικών αξιών γενικότερα στις ελληνικές οικογένειες της Αμερικής.
Απαραίτητη βέβαια προϋπόθεση για την βιωσιμότητα της ελληνικής γλώσσας είναι να πεισθούν οι γονείς να στέλνουν τα παιδιά τους να μαθαίνουν την ελληνική γλώσσα σε επίπεδο native speaking. Δεν είναι κάτι που λύνει μόνο το θέμα της γλωσσικής επικοινωνίας στα ελληνικά. Αντίθετα βοηθάει τα παιδιά να διατηρήσουν την ελληνική τους ταυτότητα, να καλλιεργήσουν την σκέψη τους στα ελληνικά σε πιο advanced επίπεδο.
Ασφαλώς εκτός από τους γονείς που έχουν στο πίσω μέρος του μυαλού τους το ενδεχόμενο της επιστροφής στην Ελλάδα και επιδιώκουν να ενισχύσουν τα παιδιά τους με στοιχεία ελληνικής παιδείας, υπάρχουν και η άλλη ομάδα γονέων που ναι μεν επιθυμούν την στοιχειώδη επαφή των παιδιών τους με τα ελληνικά, αλλά η ατάκα «γιατί να μάθω ελληνικά;» είναι δυστυχώς κάτι που ακούγεται σε πολλές συζητήσεις.
Η προσπάθεια των σχολείων της αρχιεπισκοπής σε όλη την πολιτεία της Νέας Υόρκης είναι αρκετά καλή, καθώς παρέχει εξοπλισμένη μέθοδο διδασκαλίας και στην παροχή ειδικών βιβλίων για την Ομογένεια της Αμερικής (παρότι χρήζουν ενημέρωσης στην έκδοση τους). Κατά την στελέχωση των εκπαιδευτών, απορροφάει ένα μέρος αποσπασμένων δάσκαλων από την Ελλάδα αλλά και εδώ όμως υπάρχει έλλειψη σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες των σχολικών μονάδων. Τέλος το περιορισμένο ωράριο της ελληνικής γλώσσας σε αυτά τα σχολεία περιορίζει το κίνητρο των μαθητών να μάθουν ελληνικά.
Αυτό που παρατήρησα στο διάστημα της μέχρι τώρα παραμονής μου είναι ότι η ελληνική γλώσσα και το ελληνικό lifestyle (διατροφή, τρόπος διασκέδασης κτλ) εντάσσεται στην κουλτούρα και στην μορφωτική παρακαταθήκη ενδιαφερομένων άλλων χωρών που επιθυμούν να ενισχύσουν το ακαδημαϊκό τους πνεύμα με ένα ξεχωριστό τρόπο. Κάπου σε μια παρουσίαση του πανεπιστημίου Columbia σχετικά με την ελληνική γλώσσα εντυπωσιάστηκα όταν άκουσα ότι η ελληνική είναι η μεγαλύτερη δάνεια γλώσσα για άλλες γλώσσες σε όλο τον κόσμο, ότι ομιλείται εδώ και 4000 χιλιάδες χρόνια από τους Έλληνες στην ίδια γεωγραφική περιοχή του πλανήτη και ότι 41.000 λέξεις της Αγγλικής προέρχονται από την Ελληνική.
Αυτό που σίγουρα κινεί το ενδιαφέρον όλης της νεολαίας της ελληνικής ομογένειας είναι οι διάφορες δραστηριότητες ,κοινωνικές, πολιτιστικές, καλλιτεχνικές από ελληνικά μεγάλα ιδρύματα, ομοσπονδίες, τοπικούς συλλόγους, οι οποίοι φέρνουν συνεχώς Έλληνες καλιτέχνες, κλασσικούς, παραδοσιακούς και μοντέρνους και μας κάνουν όλους να νιώθουμε περήφανοι σε μια πόλη που αν μη τι άλλο, η συσσώρευση του πλούτου της παγκόσμιας κουλτούρας είναι εμφανής σε κάθε γωνιά της και ο Ελληνισμός δοκιμάζεται σκληρά για να μπορέσει να επιβιώσει.
Το βέβαιο είναι πάντως ότι νέα η Νέα Υόρκη παρέχει ευρυμάθεια, γνώση και πολιτισμό. Στην διάθεση του γονέα είναι προς τα πού θα προσανατολίσει το παιδί του προκειμένου να του δώσει όλες τις βάσεις για την μετέπειτα μαθησιακή του πορεία. Ένας Έλληνας που ζει σε αυτή την πόλη δεν υπάρχει περίπτωση να σταματήσει τους δεσμούς του με την πατρίδα, το ελληνικό καλοκαίρι και την ελληνική φιλοσοφία ζωής. Παρότι υπάρχουν πολλοί λαοί που έρχονται εδώ για να γίνουν Αμερικανοί και να αφήσουν πίσω της παλιά τους ταυτότητα γιατί τους δυσκολεύει στον δρόμο προς την επιτυχία τους, πιστεύω ότι οι Ελληνες αντίθετα ενισχύουν το αίσθημα της ελληνικής περηφάνειας, ειδικά όταν βρουν πρόσφορο έδαφος και η πλειοψηφία , αν όχι όλοι, θα επέστρεφαν στην πατρίδα αν είχαν εξασφαλίσει την επαγγελματική τους επιτυχία.
Είναι πάρα πολλοί οι Έλληνες γονείς που μας σταματάνε στο δρόμο, στο μετρό και στα λεωφορεία και μας ρωτάνε, μιας και ο μικρός μας είναι και βροντόφωνος Εληναράς, που και πως μάθαμε στο παιδί τόσο καλά ελληνικά. Η συμβουλή που μας δίνουν ωστόσο, όταν καταλαβαίνουν ότι είμαστε νεοαφιχθέντες στην πόλη είναι «τα ελληνικά και τα μάτια σας!».
Πως λοιπόν να μην διαφυλάσσουμε την ελληνική γλώσσα σαν κόρες οφθαλμού όταν αυτή είναι που μας ενώνει σαν έθνος και μας έκανε πάντα να εξέχουμε αλλά και να επιβιώνουμε μέσα από το πέρασμα των χρόνων;
