Είναι ίσως η πιο αγαπημένη ηρωΐδα των μυθιστορημάτων της λογοτεχνικής γενιάς του ’30. Η γαλλίδα Μαρίνα λατρεύει την κλασσική παιδεία κι έρχεται στην Ελλάδα να συναντήσει το πεπρωμένο της. Να παντρευτεί τον ΄Ελληνα εφοπλιστή, Γιάννη, και να ερωτευθεί παράφορα, μέχρι τελικής πτώσης, τον αδερφό του Μηνά. Κάθε φορά που βγαίνει στη σκηνή, η Αλεξάνδρα Αϊδίνη η οποία την υποδύεται – για τρίτη χρονιά φέτος στο θέατρο «Πορεία» με την παράσταση sold out κάθε βράδυ – κάνει ένα τρικ που της άρεσε από μικρή: Προσπαθεί να αποτρέψει το μοιραίο. «Πάντα αφήνω μια πόρτα ανοιχτή ότι ο Γιάννης δεν θα φύγει ταξίδι, κάτι που θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου, και πάντα προσπαθώ μέσω της Μαρίνας να αντισταθώ στο Μηνά», μας λέει. «΄Όμως, μέχρι τώρα δεν το έχω πετύχει…»
Τι είναι αυτό, αλήθεια, που έχει κάνει αυτή την εύθραυστη κοπέλα ένα από τα μεγαλύτερα ταλέντα της γενιάς της – που φόρεσε πέρσι στο πέτο της μαζί με τη Ιωάννα Παππά την καρφίτσα της Μελίνας στα βραβεία Μερκούρη; Το ότι σε τρυφερή ηλικία έζησε στα σετ του Αγγελόπουλου πρωταγωνιστώντας στο «Λιβάδι που δακρύζει» (πληρώνοντάς το με έξωση από τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου); Το ότι έφτασε να διεκδικεί βραβείο σε διεθνή Φεστιβάλ από κοινού με τη Σαρλίζ Θερόν και άλλα μεγαθήρια; Το ότι είχε την ωριμότητα να συντρίψει για τους δικούς της λόγους το όνειρό της για διεθνή καριέρα; Το ότι μετά απ’ όλα αυτά ζήτησε την κάθαρση δουλεύοντας στο Bios ως σερβιτόρα; Το ότι ζυμώθηκε μέσα από το love story της μητέρας της, της Ιταλίδας δημοσιογράφου, Ελιζαμπέτας Καζαλότι, και του πατέρα της, του ΄Ελληνα εικαστικού, Διαμαντή Αιδίνη. Ή το ότι, σε αντίθεση μ’ αυτό το happy end που βιώνει στη ζωή της, πρωταγωνιστεί σε μια παράσταση όπου ο έρωτας είναι κατεξοχήν χιμαιρικός;
-
΄Εχει γραφεί ότι αποπεμφθήκατε από τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου που σπουδάζατε γιατί συμμετείχατε σε γυρίσματα ταινίας του Αγγελόπουλου. Ισχύει;
«Ναι ισχύει, αλλά δεν είναι τόσο σκληρό όσο ακούγεται. Υπήρχε αυτός ο κανόνας του Εθνικού Θεάτρου να μην εμπλέκονται οι σπουδαστές σε επαγγελματικές υποχρεώσεις, Υπήρξε, λοιπόν, αυτή η πρόταση για την ταινία “Το Λιβάδι που δακρύζει” του Αγγελόπουλου κι αποφάσισα να συμμετάσχω – άρα να αφήσω τη σχολή. Ψάξαμε να βρούμε έναν τρόπο να ξαναμπώ – με εξετάσεις ή κάτι ανάλογο – αλλά όταν τα γυρίσματα συνεχίστηκαν για δεύτερη χρονιά διότι ο Αγγελόπουλος, λόγω οράματος, “άνοιξε” το χρόνο των γυρισμάτων, εκεί πλέον η διεύθυνση του Εθνικού Θεάτρου αποφάσισε ότι δεν μπορώ να επιστρέψω. Κι έτσι μετά την ταινία ολοκλήρωσα στην Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης του Νέου Ελληνικού Θεάτρου του Γιώργο Αρμένη τις σπουδές μου».
Ακούγεται λίγο οξύμωρο να σας «εγκαταλείψει» το Εθνικό επειδή σας έκανε πρόταση να συμμετάσχετε στην ταινία του ο Αγγελόπουλος…
«Πράγματι, ποιος μπορεί να αποφασίσει τι έχει αξία και τι όχι… Κι όμως, αυτό ακόμα δεν είναι λυμένο μέσα μου. Προσπαθώ, βέβαια, να το βλέπω ως καλό κι έχω μια μικρή σκέψη ότι ίσως θα πρέπει να υπάρξει κάποια εξαίρεση σ’ αυτές τις περιπτώσεις γιατί μια τέτοια σοβαρή συνεργασία μπορεί να δώσει σ ένα παιδί που ξεκινά τρομερά εφόδια».
-
Τώρα μετά από τόσα χρόνια, αν βρισκόσασταν πάλι στο ίδιο δίλλημα τι θα διαλέγατε; Την ταινία του Αγγελόπουλου ή τις σπουδές στο Εθνικό;
«Δεν το συζητώ. Το ίδιο θα έκανα. Ήμουν πολύ ευτυχισμένη στη Σχολή αλλά αυτό που έζησα στα γυρίσματα του Αγγελόπουλου θα το ξαναζούσα 100 φορές».
-
Τι αίσθηση σας έχουν αφήσει αυτά τα γυρίσματα;
«Τα γυρίσματα κράτησαν δυο χειμώνες διότι ουσιαστικά τους χειμώνες κυνηγάγαμε, τα σύννεφα και τη βροχή. Κατασκευάστηκε ένα ολόκληρο χωριό με τεράστια σκηνικά στην Κερκίνη, κι ήμασταν στο σετ αλλά με ήλιο – κάτι που δεν τον ήθελε το σκηνοθέτης, οπότε περιμέναμε. Έχω, λοιπόν, στο νου μου έντονη την εικόνα της αναμονής και της μαγικής στιγμής που συμβαίνει το γύρισμα. Η παραγωγή ήταν πολυπληθής, υπήρχε μια τεράστια προετοιμασία από άποψη προβών, αλλά το γύρισμα ήταν πολλές φορές μια ή δυο κι έξω. Ο Αγγελόπουλος ήταν ο άνθρωπος που τον ενδιέφερε πάντα η πρώτη αίσθηση – κι ήταν πολλές φορές αυτό το πρώτο πλάνο που “κρατούσε”…»
-
Και μετά η ταινία πήγε στο Φεστιβάλ Βερολίνου όπου διεκδικήσατε βραβείο αλλά τελικά πήγε στη Σαρλίζ Θερόν και το «Monster»…
«Ναι, είδα το όνομά μου να γράφεται με μεγάλα γράμματα εκεί. Ήμουν πολύ μικρή (όταν, βέβαια, φτάσαμε εκεί με ολοκληρωμένη την ταινία είχα φτάσει τα 23 μου χρόνια), αλλά επειδή έχω μια τάση να αργώ στην ενηλικίωση, ήταν για μένα σοκ και δέος όλο αυτό το πράγμα, ήταν κάτι πολύ δύσκολο και δεν ήμουν καθόλου προετοιμασμένη από τη χώρα μας να “αναμετρηθώ” με κάτι τέτοιο. Ήμουν τρομερά φοβισμένη τότε…»
Έφτασε να διεκδικεί βραβείο σε διεθνή Φεστιβάλ από κοινού με τη Σαρλίζ Θερόν και άλλα μεγαθήρια. Eίχε την ωριμότητα να συντρίψει για τους δικούς της λόγους το όνειρό της για διεθνή καριέρα. Μετά απ' όλα αυτά ζήτησε την κάθαρση δουλεύοντας στο Bios ως σερβιτόρα.
-
Εκπροσωπήσατε τότε όλη την Ελάδα στο Shooting Stars του Φεστιβάλ για τα νέα ταλέντα. Αλήθεια, πήρατε τηλέφωνα, κάνατε επαφές να φύγετε για το εξωτερικό; Δεν σας ενδιέφερε η διεθνής καριέρα;
«Φυσικά και με ενδιέφερε πολύ και πίστεψα μ’ ένα τρόπο ότι μπορεί να συμβεί. Είχα και μια πολύ καλή ανταπόκριση, σκέφτηκα να φύγω, να πάω Νέα Υόρκη, αλλά ξαφνικά… τρόμαξα. Θυμάμαι ήμουν έτοιμη να φύγω και ξαφνικά είδα τον εαυτό μου να διαλύει το όνειρο από μόνη μου. Ίσως, εν τέλει, ο χαρακτήρας μου δεν είναι πολύ τυχοδιωκτικός. Κι όπως είπα πριν, έβλεπα νέα παιδιά ακόμα κι από μικρές χώρες – τη Λετονία ας πούμε – να είναι πολύ καλύτερα “εκπαιδευμένοι” από τις χώρες τους και πολύ περισσότερο στηριγμένοι μ’ έναν τρόπο εντελώς διαφορετικό απ’ ότι εμείς από την Ελλάδα: Με ατζέντηδες, με πολύ καλά οργανωμένα βιογραφικά και τα λοιπά. Εμείς πηγαίναμε με τα βιογραφικά μας μεν στα αγγλικά και σε ζελατίνα, αλλά, πώς να το κάνουμε, εκείνοι ήταν πολύ πιο μπροστά. Εκεί ένιωσα να μειονεκτώ. Αυτό με πήρε κάπως από κάτω, με ρούφηξε. Ίσως να μην είχα και το τσαγανό. Στη δουλειά μου μπορεί να το έχω, αλλά στο πλαίσιο το κοινωνικό και των δημοσίων σχέσεων ήμουν και είμαι λίγο - με την καλή έννοια - αδύναμη…»
-
Αληθεύει ότι μετά απ’ αυτές τις «διεθνείς» εμπειρίες εργαστήκατε ως σερβιτόρα για να βγάλετε το χαρτζιλίκι σας;
«Ναι, όντως, μετά απ’ όλο αυτό το μεγαλείο, κι ενώ είχα ταξιδέψει με την ταινία κι είχα συμμετάσχει σε πολλά Φεστιβάλ πέραν του Βερολίνου – η ταινία πήρε βραβείο στη Δρέσδη, Βαρκελώνη, στα Ευρωπαϊκά βραβεία κινηματογράφου – όταν έκλεισε κι ο απόηχος, επέστρεψα στις σπουδές μου. Ήταν πολύ σημαντικό για μένα να τις ολοκληρώσω. Κι όταν τελείωσε ξαφνικά όλο αυτό, όλα έγιναν όπως ήταν πριν. Εκεί ίσως και να είχα ένα μικρό παράπονο… Και πήρα το δρόμο απ’ την αρχή. Και βρήκα στη δουλειά τη “σωτηρία” μου. Στάθηκα στα πόδια μου ως ενήλικας που βγάζει το μεροκάματό του, που δεν εξαρτάται από τους γονείς του και βρίσκεται στην κανονική ροή του ηθοποιού. Ξεκίνησα από πολύ κακή σερβιτόρα στο Bios – και δεν ήταν τυχαίο. Ανέβαινε τότε εκεί μια παράσταση που μου άρεσε πολύ. Ήθελα να τη βλέπω και το πιο κοντινό προς αυτή σημείο ήταν το μπαρ… Και μετά μπήκε το νερό στ’ αυλάκι μόλις ένιωσα πιο δυνατή, και πιο ενήλικας…»
-
Τι στοιχεία έχετε πάρει πιστεύετε από τη μητέρα σας, την Ιταλίδα δημοσιογράφο της Ελευθεροτυπίας Ελιζαμπέτα Καζαλότι, και τι από τον πατέρα σας, τον Έλληνα εικαστικό Διαμαντή Αϊδίνη;
«Σε πρώτο επίπεδο θα έλεγα τίποτα από τη μητέρα μου. Είναι ένας άνθρωπος τρομερά δραστήριος που κινείται μονίμως κι έχει μια ασυγκράτητη όρεξη να αναλύσει και να επικοινωνήσει. Πολύ νέα ήρθε εδώ από την Ιταλία ουσιαστικά και στέριωσε μ’ έναν άνθρωπο δείχνοντας απίστευτη δύναμη – πολεμούσε πάντα για κάποιον κοινωνικό σκοπό. Δούλεψε για να βρει το λόγο της μέσα στη δημοσιογραφία. Η δύναμή της μ’ έχει εμπνεύσει πολύ. Τη θαυμάζω απεριόριστα. Μπορεί να μην συνεννοούμαστε πάντα πολύ καλά διότι είναι πολύ πιο “loud” από εμένα, αλλά της έχω μια απεριόριστη εκτίμηση και για τον τρόπο που βελτιώνεται σαν άνθρωπος μονίμως. Είμαι, ωστόσο, πολύ πιο κοντά στον πατέρα μου ως ιδιοσυγκρασία. Ο μπαμπάς είμαι εγώ. Είναι πολύ πιο συγκρατημένος, ζει μέσα στο κεφάλι του. Βλέπω έργα του και αναρωτιέμαι τι στο καλό συμβαίνει μέσα σ’ αυτόν τον άνθρωπο που είναι σαν να έχει ταξιδέψει παντού μέσα στο εργαστήριό του – αν και δεν αγαπάει τα ταξίδια. Κι έχουμε μεγαλώσει ως ένα παράξενο τρίπτυχο».
-
Oι γονείς σας έχουν μια ρομαντική ιστορία αγάπης να διηγηθούν. Είναι μια ζωντανή περίπτωση ενός έρωτα με happy end;
«Ναι, αλλά τίποτα δεν ήταν ρόδινο. Είχε πολλά σκαμπανεβάσματα η δική τους ιστορία. Αυτή η μεταφορά από την Ιταλία στην Ελλάδα δεν ήταν καθόλου εύκολο πράγμα. Μεγάλωσαν μαζί κι έφτιαξαν τη δική τους οικογένεια. Σήμερα γελούν πολύ μαζί».
-
Κι όμως, στο έργο του Καραγάτση, τη «Μεγάλη Χίμαιρα» που παίζετε, αυτή την τεράστια θεατρική επιτυχία που σημειώνεται στο «Πορεία», ο έρωτας είναι αδιέξοδος και κατεξοχήν χιμαιρικός. Τελικά τι είναι ο έρωτας νομίζετε;
«Νομίζω ότι ο έρωτας μεταμφιέζεται. Είναι μια έννοια την οποία ο καθένας την βιώνει αλλιώς κι η ιστορία δείχνει πως. Είναι κάτι που με απασχολεί πάρα πολύ, κι αυτός είναι ίσως ένας από τους λόγους που έχει τόσο μεγάλη απήχηση αυτό το έργο διότι αυτό που σημειώσατε “παίζει” ως ερώτημα – και σε μένα επίσης πάρα πολύ. Πρέπει να σας πω ότι βγαίνοντας στη σκηνή να “υπερασπιστώ” την ηρωίδα, τη Μαρίνα και την ιστορία της πάντα ξεκινώ με την υπόθεση ότι μπορεί και να πάει αλλιώς το πράγμα. Είναι ένα παιδικό τρικ απ’ αυτά που λειτουργούν. Στην πραγματικότητα ξέρω που θα πάει η ιστορία. Αλλά σας βεβαιώ ότι η Μαρίνα προσπαθεί να αποδράσει απ’ αυτή τη προβληματική σχέση – διαλέγει το Γιάννη ως προστάτη, ως πατέρα. Ξεκινά με τις καλύτερες προθέσεις. Να κι, εγώ όταν την υποδύομαι αφήνω μια πόρτα ανοιχτή ότι μπορεί και να μη συμβούν όλα έτσι. Αφήνω μια πόρτα ανοιχτή ότι μπορεί και να μη φύγει ο Γιάννης γι’ αυτό το ταξίδι που θα ανοίξει την το ασκό του Αιόλου. Ξέρω ότι αν φύγει θα υπάρξει πρόβλημα… Επίσης πραγματικά προσπαθώ μέσω της Μαρίνας να αντισταθώ στον αδερφό του, τον Μηνά. ΄Οσο πολεμάμε, ωστόσο, κάτι χωρίς συνείδηση της σύγκρουσης – χωρίς να αποδεχτούμε το σκοτάδι – τόσο προς την καταστροφή οδεύουμε».
«Το να είναι κανείς καλά στη ζωή του, όπως εκείνος επιθυμεί, είναι πολύ σημαντικό. Για μένα η επιτυχία, ή η αποδοχή, έρχεται σε δεύτερη μοίρα χωρίς, όμως, να την υποτιμώ καθόλου»
-
Σας έχει συμβεί κάτι ανάλογο και στην προσωπική σας ζωή;
«Νομίζω ότι προσπαθώ να τα κάνω όλα καλά ενώ δε γίνεται. Κι έχω παραπατήσει πολλές φορές πάνω σ’ αυτό. Ο έρωτας κι οι σχέσεις – μετά την οικογένεια – είναι το πιο ευαίσθητο κομμάτι ως προς τη διαχείρισή του. Ναι, την έχω πατήσει ουκ ολίγες φορές. Είμαι, όμως, ευγνώμων για ότι μου έχει συμβεί. Πάντα κάτι χάνεις, κάτι κερδίζεις. Κι εγώ έχω πάρει πολύ αγάπη».
-
Αυτή την περίοδο είστε ερωτευμένη;
«Αυτή την περίοδο δουλεύω πολύ πάνω στον έρωτα. Ίσως επειδή μεγάλωσα, νομίζω ότι στο να δουλεύεις πάνω στον έρωτα, πάνω στην προετοιμασία, πάνω στη σχέση σου μ’ έναν άνθρωπο είναι πολύ καλό. Κι ας μην τελειώσει καλά ενδεχομένως…»
-
Την οικογένεια τη σκέφτεστε ή είναι κάτι που δεν σας απασχολεί στην τόσο μεγάλη σας επιτυχία;
«Το να είναι κανείς καλά στη ζωή του, όπως εκείνος επιθυμεί, είναι πολύ σημαντικό. Για μένα η επιτυχία, ή η αποδοχή, έρχεται σε δεύτερη μοίρα χωρίς, όμως, να την υποτιμώ καθόλου. Άσχετα αν απομακρύνεσαι απ’ αυτό κι ασχολείσαι όλη τη μέρα με το θέατρο. Το συνεχόμενο τρέξιμο χωρίς μπορείς να αποφορτιστείς είναι λίγο επικίνδυνο. Είναι ωραία η τέχνη αλλά είναι ένας παραμορφωτικός καθρέφτης».
- «Δεν υπάρχει καλύτερο δώρο από το να μοιράζεσαι ένα βραβείο. Όπως έλεγε ο Καραγάτσης, «άλλος ο χρόνος στην άβυσσο της θάλασσας, άλλος στο πρόστυχο χώμα. Γιατί είναι πρόστυχο το χώμα που ζούμε», αναφέρατε παραλαμβάνοντας πέρσι το βραβείο Μελίνα Μερκούρη από κοινού με την Ιωάννα Παπά. Τι ακριβώς εννοούσατε;
«Ήταν τρομερά καλοδεχούμενο να μοιραστώ αυτό το βραβείο και με την Ιωάννα Παππά που παίζουμε μαζί στις “Τρεις αδερφές” του Τσέχωφ, πάλι στο “Πορεία”. Το πρώτο μου συναίσθημα ήταν αμέριστης χαράς. Και το πρώτο που σκέφτηκα ήταν: Τι ωραία! Ποιος το σκέφτηκε αυτό να του σφίξω το χέρι! Να, το πρώτο συναίσθημα είναι όπως το πρώτο πλάνο που λέγαμε νωρίτερα. Αλλά ας μην ξεχνάμε ότι η περίοδος που ζούμε είναι κοινωνικά πολύ φορτισμένη. Πέρσι που πήρα το βραβείο ήταν αδυσώπητη η πραγματικότητα περνώντας από την πλατεία Βικτωρίας που είναι κοντά το θέατρο. Ακόμα είναι αλλά τότε ήταν ίσως πιο έντονο: Στον Πειραιά, στην Ειδομένη, στα νησιά, όλα σε σχέση με το προσφυγικό ζήτημα ήταν μπλεγμένα στο μυαλό μου. Ίσως τώρα να είναι λίγο πιο κουκουλωμένα. Μέσα στη χαρά, λοιπόν, υπήρχε μια μικρή οργή και προσπάθεια να συνομιλήσω με τον κόσμο γι’ αυτό που συμβαίνει…»
-
Φέτος συμμετέχετε στα εκπαιδευτικά προγράμματα της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών;
«Ναι. Διαβάσαμε μαζί με τον Αργύρη Πανταζάρα αποσπάσματα από τους θησαυρούς της Ωνασείου Βιβλιοθήκης στη συνέντευξη τύπου που έγινε. Θα ακολουθήσει συνεργασία με αναγνώσεις στα εκπαιδευτικά προγράμματα της Στέγης όπου μπορούν οι άνθρωποι με μια ξενάγηση να δουν αυτές τις σπάνιες και τόσο ενδιαφέρουσες εκδόσεις της Βιβλιοθήκης – μπήκα σ’ αυτή και σας βεβαιώνω πως είναι κάτι απίστευτο. Βλέπεις τον Ερωτόκριτο, τη Χάρτα του Ρήγα, όλη την ιστορία της τυπογραφίας... Οπότε το να είμαι ένα μέρος αυτού του πράγματος και να βοηθήσω μ’ αυτό τον τρόπο τα παιδιά να το ανακαλύψουν, είναι πολύ σημαντικό για μένα. Μέσα από τις αναγνώσεις γίνεται προσπάθεια να ζωντανέψει αυτός ο θησαυρός».
-
Έχετε πει ότι ο ηθοποιός έχει ανάγκη από μια σαφή σκηνοθετική άποψη. Εσάς σας ταιριάζει ένας σκηνοθέτης που καθοδηγεί, σας κατευθύνει, ή που σας αφήνει μεγάλο περιθώριο αυτοσχεδιασμού;
«Πιο πολύ με ενδιαφέρει να υπάρξει ένας υγιής τρόπος συνάντησης – όχι απαραίτητα αναίμακτος – παρά μια μέθοδος. Με τον Τάρλοου, ας πούμε που συνεργαζόμαστε στη “Μεγάλη Χίμαιρα” ήταν ένας συνδυασμός: Να αυτενεργώ αλλά να είναι κι εκείνος πολύ ισχυρός στην απαίτησή του. Το κατάλαβα εκ τω υστέρων. Δεν είμαι εκεί για να σκηνοθετήσω. Υλικό είμαι. Αλλά μου άφησε ένα μικρό χώρο (όχι δηλωμένο), μια πόρτα να προσθέσω μια δική μου σκέψη. Επειδή και για κείνον ήταν ένα πολύ μεγάλο στοίχημα (σ.σ. ο σκηνοθέτης της παράστασης είναι εγγονός του Καραγάτση) το αντιμετώπισε πολύ αντικειμενικά. Δεν είναι ένα έργο που είναι φτιαγμένο να ανέβει πάνω στη σκηνή. Ένα βιβλίο δίνει τέτοια ελευθερία που είναι πάρα πολύ δύσκολο να το περιορίσεις θεατρικά. Το έργο είναι απόλυτα Δημήτρης Τάρλοου. Με τη συμμετοχή βεβαίως όλων των συντελεστών. Φέτος, για ακόμα μια χρονιά είμαι τυχερή που ζω αυτή την όμορφη συνεργασία μαζί τους. Και στη ζωή μου πρέπει να πω ότι ήμουν πολύ τυχερή. Ο Λιβαθινός, ο Μαρμαρινός, ο Καραθάνος, μεταξύ άλλων σπουδαίων σκηνοθετών που έχω δουλέψει, είναι άνθρωποι που έχουν πραγματικά κάτι να σου μάθουν. Το Bios έφερε μεγάλο γούρι τελικά».
